Ka Nupepa Kuokoa, Volume LXI, Number 13, 31 Malaki 1922 — MOANALUA I KELA AU I HALA A O MOANALUA I KEIA AU. [ARTICLE+ILLUSTRATION]

MOANALUA I KELA AU I HALA A O MOANALUA I KEIA AU.

(Kakauia e J. K. Mokumaia) (Hoomauia) 0 keia ohana kekahi o na ohana makaukau, a no ka mea, o keia kanaka o Mr. Polapola, he ana aina kana hana, amo ka lunahelu auhau, a no laua ka home e pili kokoke ana me kahi kahawai o Waialamihi. Ma ka noho ana o keia ohana, he oluolu, a eia no kekahi mau pua ke ola nei, a oiai na keiki a na makua o keia kaha e huikau pu ana, o ka mea kupanaha, no kahi e mai ke kane a na knikamahine, a pela no hoi me na keikikane, no kahi e mai ka lakou mau wahine, nolaila ua lilo o Moanalua i puuhonui, no Kauai mai kekahi no Kona mai kekahi, mai Kohala mai kekahi, mai Maui ipai "kekahi, a nolaila mai ka nui ana o keia mau ohana. 0 kekahi mea kupanaha, iloko o ka nui o na keiki, aolo oe e lohe ana i na hana aihue aine na hana ino, elike me keia mau la a ka meakakau e ike nei, a i mea e ikeia ai'ka mea oiaio, o in keia mau kanaka i kau ia ka weK, a> e k&pa mau ia ana i ka anaanā; ka mea ia i māluhia ai na meakanu no keia kanaka o Manaia kqna inoa, o kona kahua aina kekahi o na kahua maikai, o ka maia ka meaulu nui e pala mai ka maia i ke kumu a pau i ka kelelei. Pela me ia mau kanaka o Maluo

laua me Kalehiapo, he mau hoakanaka ua kau ka weli ia laua. Nolaila o na meaulu apau, aole loa he koloheia ina oa o makema* ko e noi aku oe e loaa mai ana no, o ia ka kou meakak&u nei, e i nei i ke kupanaha o ia au ano pouliuli, a i keia au malamalama, ua malamaia na meaai o ia mau la a.no ka mea, i kela olelo no anaana kau e ka weli, aoie o ia wale, no na mea maluhia o na kaikamahi'ne no hoi kekahi, a ka poo hanai, ua maluhia pu ko lakou noho ana, no na kumu, o ia no keia: Aole he nui o ka poe hoowalewale, a i oi loa aku, nole loa oe 9 lohe ana i na oleloipo elike me keia auo nee nei; oiai ua ike ka meakakau nei, i kana mea e kamaiiio noi, 'a nolaila i ka lawe ana ae i na mea ano nui, o ia mau k aole loa he mea loaa mai i keia la, oiai ua loli loa ko au o ka nee ana, a i ka makahiki 1888, oiai au e nee, a hookahua i ko'u noho aiia, i ka makeke kahiko, ma ke alanui Moiwahine ame Maunakea, mamiia aku o ia, he mea kalewa poi au, me ko'u wahi luaui makuakane, e noho ana ma Kikihale aia nae kahi noho paa ma Moanaluano. Oiai e nea ttntf< ks manawa imua, o ko 'u ola āna, aia mau no ~ke nee la na noonoo liko ole iloko o ko 'u noonoo, oiai ua a'o mau ia mai kou meakakau nei, ia mau hana, a o kekahi mau hana ano nui o ko'u ola ana, o ia ke kalewa lio no ka poe e makemake mai ana e holo lio, o oia

» ** kekahi 0 ua keonimana nui 0 ka 110 ia niau la a 0 Piipiilani, oia Keonimana nui no kekahi 0 ka lio, ma ka'u ike ma na kalewa lio unio ka noho lio, o luua nei ka oi 0 ia mau la. I ka manawa 0 ku mai ai na v manuwa Amerika, ame Pelekane, o ka lakou mea nui ia 0 ka hololio, a ua lilo kou meakakau nei i mea kokua i keia mau keonimana ma ka laua hana, a 0 kekahi no hoi, no ko'u eleu no me na keiki e noho ana imua ona, i kona leo no haalulu e ke kino, a 0 Kahoohuli, oia kekahi 0 na kauaka makaukau i ko kamuna ame ka hana ana i na hale pili, amo ke kukulu ana i makaha, i pili aku i na lokoi'a a na alii, 0 keia ka puna» hele imua o na alii an)e na konohiki, a he nul kana mau pua q ola nei, a 0 Kanakaole, oia kekahi 0 na keiki makaukau i ke kakele i ke kaulaili, ame ke kau ana i na lio huhu, a oia no oia ke oln n&i, a ke ike nei i ka loli ana e ka manawa, a pela 00 hoi me Halemano, 0 keia kekahi e ua keonimana nui o k&na roau hana, a ua nui no hoi kana mau keiki e ola nei. He nui aku na ohana 0 ola mai iiei, ka lakou mau pulapula, a i k kohu ai .keia -kalaimanao ana e I lioihoi hou ae au i kahi ano nui 0 I koia mau manao. Ua oleloia, 0 Moanalua i loaa mai kona inoa mai kekahi mau 10l mai no ia, a e hiki mai ana i ka wa. a ka mea- | Uakau nei e weheweho pono aku [ ai. 1 (Aole i pau).

Kekahi mau hiona keia o Moanalua. O ke kii ma ka hale halawai kahiko eku nei, kahi • malamaia ai na hana hoohauoli, malalo iho ka Loko'io Mapunapuna i kaulana i kela mau la i hala.