Ka Nupepa Kuokoa, Volume LXI, Number 13, 31 Malaki 1922 — MAKEMAKEIA NA KOKUA NO KE KALAPU COLUMBUS. [ARTICLE]

MAKEMAKEIA NA KOKUA NO KE KALAPU COLUMBUS.

Elike me na mea. i hoike mua ia aku ai i ke akea, no ka hoea mai i ka m&nawa e hoea aku ai na noi dala imua o lekulehu, no ke kokua ana mai i na hana maikai a ke Kalapu Kokua Columbus, ua hoea mai i ua manawa la. e hoomaka ana mai ka la 2 aiku o ka mahina ao%oi o Apenla, ahiki i ka la 9, ua like me hookahi pule ka loihi. O ke Kalapu Kokua Columbus, he pani ia no na hana kokua a na N"aita o Columbuß, ke kalapuiikeia kona holomua maloko nei o Honolulu, iloko o' ka manawa e pahola aAa ke kāua, a mahope mai o kela manawa* a i wahi nae e hoomauia aku ai ke ku ana o kela kalapu, he mea pono e loaa ka waihona dala kokua. O ka huina dala i makemakeia e loaa ma ka ha&wi manawale'a ana aku a ka lehulehu, he $15,000.00. Ua kakoo ikaikaia na hana a ke Kalapu e ka Rt. Bev. Bishop Liebert, amē na kahunapule Kakolika o Honolulu nei. He ahahui Kakolika ke Kalapu Kokua Columbus, nolaila o na kokua e noiia aku ana, iwaena no ia o na Kakolika o nh. mokupuni apau, eia nae, aole no e hooleia aku ana na kokua a ka poe aole he Kakolika, ina © haawiia mai ana me ke koi ole ia aku. Oiai nae eia ka hhohana ana i ke Kalapu Kokua Columbus malalo o ka Ekalesia Kakolika, ua wehe hamamaia ka hale kalapu ame kekahi mau hana e ae a ke kalapu imua o ka lehulehu. Ina aole e loaa ana ke «lala i makemakeia, alaila e paniia ana ka ipuka o ka hale kalapu ma ke alanui Papu, oiai aole he mau loaa e hiki ai ke hilinai aku no ka mau 0 kona ku ana, aka ke hilinai aku nei maluna o ka poe i makee no kona holomua. Ua hoole mai ka poe i* lakou na hooikaika ana no na kokua maloko nei o Hoiwlulū iloko o Novcmaba, 1291, i ka hookomo pu āna aku i ke Kalapu Kokua Columbus iloko o ka papainoa o na wahi 1 manaoia no na kokua, ma ia ano iho la i koiia mai ai ke kalapu e noi aku i na kokua ana mai na Kakolika mai o Honolulu nei ame kekahi mau mokupuni e aku. Oiai he manawa pokole wale ae nei no ke ku ana o keia Kalapu, he makahiki i hala ae nei, ke hana nei iā i kekahi hana kilakila,. m»,- ka hooikaika ana e hapai ae i |te ano kupono o ka lehulehu, ma ke ano laula. Aia ka palena o kana mau hana iwaena o na lahui apau loa; o ka papahana o kana mau hana. no ka manao makee no ia no ka pono' 0 Honolulu holookoa. Iwafena o kana mau hana i manao ai, ma keia noi ana aku i na kokua, no ka, hoeueu ana no ia, ina •ke ano pili kshi, a pili i ka lehulehu; e waiho ana i wahi halawai no na Kakolika, a mau ahahui paha. |no ka hoonaauao ana i na-kane, na | wahine, na keikiknae ame na kaika- | mahine, i loaa ole ia lakou he wa je hoohauoli ai ia lakou iho. 1 He malama keia kalapu i kokahi ! keena imi hana, a ua holomua kana Imau hooikaika ana, ma ka hoolako ana i kekahi poe kanaka me na hana, iloko o na mahina ae nei i hala. He rumi heluhelu kona, he ' rumi waiho buke ame kakau.

Ma na mea pili hoonaauao, aia he mau papa i kukuluia, no na kane ame na wanihe, elike me ke a'o ank i ka ike malama buke, na meahelu, *ka olelo Enelani, ka ike kelekalapa, no wahine hoi, ka ike hana lole ame'na kana papale, malalo o na kumu makaukau. Ma ke ano he kikowaena no na hana hooikaika kino, ua lawa ke kalapu me na makaukau no kela hana, malalo o na a'o ana a Mr. Lee, ke kokua o Poropeka Pierre Baron. He nui kekahi mau hana e ae a ka ahahui ,e haawi aku ai i ka lehulehu, no ko lakou hauoli. Ua manaolana ke kalapu, ma ka nee ana aku i keia makahiki elua 0 kona ku ana, e ukuia ka mea ma ke poo o ke kalapu kokua ame ke kakauolelo, i wahi aae e holopono ai keia manao, ke kauia aku nei ka manaolana maluna o ka lehulehu, no ka lakou mau kokua manawale 'a. O ke komite hooko, ma keia hana nui, oia ka Lunakanawai Antonio Perry, ka lunahoomalu, Mrs. E. M. Watson, kakauolelo; J. A. Hugbes, Rev. Father Maximin, Mrs. Harold Dillingham, Mtb. G«orge C. Potter ame Thoma» J. Fitzpatri<yk. Maloko iho nei o Honolulu ame Oahu e komoia aku ana ia e na puali i hookaawaleia no keia hana, a na na kahunapule e ohi mai i na kokua ma na mokupuni mawaho aku. 0 ka iini ame ke ake nui o ka poe ia lakou keia hana, o ia no ka 01 aku o na kokua a ka lehulehu e haawi mai ana, mamua aku o ka huina i manaoia. N TRENIDAD, Mar. 25.—He 17 poe i make a i nalowale ma ka manawa 0 ke pa-hu ana ma ka la i nehinei ma ka maina 6opris a ka Hui Colorado Fuel & Iron Oo. f wahi a na luna o ka maina i keia la o ka hoike ana mai. Ma kohi he 3000; kapuai malalo o ka ilihonua ke pahu ana ae. Aohe i maopopo ke kumu. Ewalu mau kino i loaa aku j 1 keia kakahiaka. '