Ka Nupepa Kuokoa, Volume LXI, Number 10, 10 March 1922 — Page 3

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

 

HE MOOLELO WALOHIA

 

Ko Vekinia Waiwai Hooilina

 

HOOPUHILIIA NA HANA A KA MEA MANAO INO—KAU I KE AKI I KA MANAWA HOPE

 

            @ ka maikai e kuu kaikamahine,” wahi ana me ka @ ana iho no ka hookoia ana o kona makemake. @ ha loa iho la kuu uhane i nei manawa. I ka holo@ ana au i na mea apau, a pela hoi me ko’u mau makemake e hanaia mai ai no kou pono o nei mua aku, a e makaukau ana ia no ka hoounaia ana aku ia Mr. Bane@.

            @ o’u makemake e hoike aku i kekahi mea e pili @ kaua i keia manawa. Hamau! Heaha la hoi kela @ o ka lohe ana aku la?” i hooki koke iho ai o Mr. @ kana kamailio ana, a hoolono aku la o ka halulu @ .

            @ haalulu makani wale no kela au i lohe aku la o ka @ mai la ma ka aoao o ka hale, pela ko’u manao,” i @ ai o Vekinia, me ka hapai ana ae i kona poo a hoo@ la no kekahi manawa, a ke hooiaio la no nae oia @ ona he halulu anoe i’o no ka laua o ka lohe ana @

            @ nui ka ino o keia po, ka makani no hoi ame ka ua, a @ umu au e manao nei aole paha he mea hokahi i nele ! a aia na mea apau maloko o ko lakou mau home @ manawa,” wahi a ka makuakane. “Oia ka’u e mahalo @ ka loaa ana o keia wahi home no kaua e maluhia ai @ ino mai, oiai nae he wahi home no keia o ke ano haa@ kupono no ka poe nui ole o ka waiwai, ua haalele aku @ i ko kaua home, kahi o ka lakou, mamuli o na hana @ o na makahiki i hala, a oia ka’u e kaumaha nei no kou @ ma keia wahi i mamao loa mai na kanaka a mai ka @ mai hoi o na kanaka opio i like ko lakou mau maka@ kou. Aka nae, he hoao koikoi no ia ia oe, e kuu, Venikinia.

            @ E manawa ua lohe maopopo loa aku la laua i ka ikaika @ kikeke mawaho mai o ka puka mawaho loa, a no ia @ ana aku eu ae la o Venikia no ka manao e hele aku e @ mai i ka puka no ka mea i kikeke mai.

            He hana maa ole mai mua mai ke kikekeia mai o ko laua @ ma kela hora o ka po, no ka mea o na kanaka i luhi i @ hana malaila a he manawa hooluolu no hoi no lakou ka @ he kakaikahi loa na manawa a ka poe e noho ana ma @ wahi i hele mai a kikeke i ko laua puka.

            @ Vekinia oili aku la no ia iwaho mai ka rumi hookipa @ a laua o ka noho ana no kahi o ka puka a laua o ka lohe @ aku i ke kikeke mai a oiai ua hoopaaia ka puka me ke kau@ nolaila he liilii loa kahi o ka puka i hemo mai iaia.

            “Owai kela mawaho?” i ninau koke aku ai oia, me ka leo @ e hiki pono ai i ke kanaka mawaho ke lohe mai.

            “He malihini i nalowale ke alanui a i hele mai la ianei no @ ninau ana aku no kekahi hale hookipa kokoke ma keia @ i pane mai ai ke kanaka mawaho.

            @  manawa ua puka mai la o Mr. Abota, me ka huluhulu @ e uhi ana iaia i ole oia e loaa i ke anu.

            @ mamao loa ka hale hookipa mai nei aku, a he wahi ole no hoi no ka hookipa ana aku i ka malihini,” wahi @ ka pane ana aku i ke kanaka.

            @ hookaumaha loa ia aku ka noonoo o ke kanaka mali@ keia pane a Mr. Abota, a namunamu iho la i kekahi @ olelo a Mr. Abota o ka lohe pono ole ana aku.

            @ mahalo ia oe,” wahi a ka malihini o ka pane ana @ ka oluolu. Aole au e hoopilikia aku ana ia olua ina e @ ana olua e kuhikuhi mai ia’u i kahi o ka hale hookipa @ a olua i hoike mai nei. Ua hikiwawe loa hoi ka po@ ana a no ia kumu ua hiki ole ia’u ke ike i ke alanui. @ aku au ia Oriana ma ke awakea o keia la no ka @ mai no Hamebola, a mamuli o ka eha ana o ka wa@ ko’u lio, no ka inoino maoli no hoi o ke alanui mauna @ na lilo ia i mea houlolohi loa i ko’u hele ana mai, ua @ ke kolo ana a ka pupu, ina paha hoi aole i eha ka wa@ ka lio ua hiki no la hoi au i kahi a’u i manao ai i ka @ pono.”

            @ mamao loa i’o no oe mai ke alanui mai e hoea aku ai @ wahi ina e hele ana oe no Hamebola, no ka mea he @ ka mamao mai nei aku ahiki ilaila. Komo mai iloko @ moe iho maanei i nei po a ao alaila ike pono ia aku @ hele ai; @awai hoi ka hele ana aku o ka po me keia ino @ nei alaila ia manawa kakou e kamailio ai no kau mea @ hana aku ai,” i pane aku ai ka hakuhale, no ka mea, ua @ ano maikai o na olelo a ka malihini, e hoike okoa mai @ he keo@mana oia ma na ano apau, i mea e lilo aku ai @ o Mr. Abota mai iaia aku a i ka malihini.

            @ hookaulua hou ana aku a ka malihini iwaho, o kona @ mai la no ia, @ka hele o kona mau aahu e komo ana @ nawa a pulupe a e kulukulu ana no hoi ka wai mai @ iho iaia i komo loa mai ai iloko o ka rumi hookipa. @ kepa no e paa ana i kona mau kamaa, a he kuka loihi @mehana no hoi ke paa ana maluna o kona kino ia ma@. He kanaka kino niape he u’i kona helehelena a he ! kiekie kona.

            @ me ka mahalo ia oe,” wahi hou ana i ke komo loa ana @ loko o ka rumi hookipa; “lokomaikai maoli oe ia’u i nei @ pae hewa o ka hoea ana mai la i nei po. E hoike aku @ i ko’u inoa o William Hita, a ua makaukau hoi e hoo@ ia’u iho no olua i na manawa apau, a e hoolohe aku @ ka olua mau kauoha.”

            @Mr. Wiliama Hita, hele mai maanei maha’i o ke kapuahi @ o ka mehana, i maloo ae kena mau aahu pulu ou; o @ ko’u inoa a o ka’u kaikamahine no hoi keia,” i pane @ o Mr. Abota, a hoomaka aku la oia e alakai i ka mali@ kahi o ke kapuahi hoopumehana maloko o ka rumi @ kani a Vekinia i hoi mua aku ai i ka manawa i @ mai ai ka makuakane i ka puka no ka malihini.

            @ Haawi aku la ka malihini i kana kunou haahaa e hoike ana @ paa rula no keia lokomaikai nui i haawiia aku la iaia, @ wahi hoi i pumehana maoli e hiki ole ai iaia ke manao iho @ ana iaia kekahi rumi hookipa maikai a pumehana loa @ me ia ina nei no kona hiki aku i ka hale hookipa ana i @ ai e hoea ilaila.

 

MOKUNA II.

 

            @ Kunou wale mai la no ko Vekinia poo i ka manawa ana i @ wi mai ai i kona aloha i ka malihini, alaila noho hou iho @ maluna o kona noho a hoomaka iho la e hana i kana lihilihi, @ nana hoi ana o ka haalele ana iho i ka manawa ana i hele @ ai e wehe i ka puka, me ka huli o kona ku i ke kapuahi @ kahi hoi o ka malihini e noho mai ana.

            @i haawi aku ai i kona aloha i ka malihini, aole i @ ike aku i ko ka malihini hookahahaia aku me ka makemake iloko ona nona, a ua lilo ia i mea nalu nui nana iloko @ o kona naau.

            Elima makahiki mamua aku ka haalele ana o Mr. Abota @ kana kaikamahine i ko laua home ma Kapalakiko a nee mai no ka mokuaina o Nevada, he wahi i malihini loa ia laua, a he wahi no hoi i like ole ka piha i nakauhale ame na kanaka me Kapalakiko, he keonimana ko Mr. Abota nanaina ma na ano apau a nona na makahiki ua oi aku maluna o ke kanalima; no ke kaikamahine hoi, elike me ka pua i hoomaka ae ka mohala pela kona ui ia manawa a nona na makahiki ma kahi o ka umi-kumamaiwa a oi, a ua lilo hoi kona oluolu, ka waipahe o kona mau ano a me ka u’i o kona helehelena i mea makemake nui ia e na kanaka o ia apana.

            Ua lilo ia Mr. Abota kekahi hapa o ka aina maloko o na kuahiwi o ia mokuaina, he mau lua maina gula ame ke dala, a ua hookahahaia aku na kanaka mua i noho ai maloko o ia apana i ka manawa i hookaka ae ai oia e hana kino ana no oia i kahi i lilo mai ia iaia, oia i ka nana mai a na kanaka mua i noho ai malaila, he poe kino pu’ipu’i a ikaika i ka hana, pehea ana la e hiki ai iaia ke hana, oia he pilalahi a nawaliwali wale no kona kino i ka lakou nana mai.

            O kana hana mua loa i ka hoea ana ma ia mikuaina oia no ke kukulu ana i wahi pupupuhale no laua e noho ai, aole he hale nui a nani aka o ka nui kupono no no laua elua, a he elima mau rumi o ia hale ana o ke kukulu ana, oia hoi elua mau rumimoe, he rumi hookipa me kekahi kapuahi hoopumehana iloko, no ka mea he wahi anu ke hoi mai ka hooilo, a he kokoke loa no hoi i ke kuahiwi, he rumi kuke he rumi lua liilii ame kekahi rumi waiho ukana mawaho mai, a he rumi no ke kauwa.

            O na wahi lako hale no a laua o ka lawe pu ana mai oia no ko laua mau lako, no kona pono ame ka pono o kana kaikamahine. Ua penaia oloko ame waho o ka hale; he mau moena no e waiho ana maluna o ka papahele, he mau pale no ma na puka aniani, a maluna o ka pahuku e kau ana he ipu pua ame na mea hoonani e ae, a maluna o na paia na kii pena ame na kii kahaia, a pela hoi me na kii kahiko i paiia ai a hoonuiia ae, me kekahi uwaki nui.

            O na mea apau a ka malihini e ike aku ana he mau mea wale no i loaa me na kumukuai haahaa, eia nae, i ka poe i maa ole ia mau mea hoonani, i ka nana aku i ko laua wahi home he maemae no i aneane aku no elike me kekahi halealii.

            Mawaho ae o keia mau mea elua he Pake ko laua kokookolu a oia Pake oia no ka laua kuke, a e malama mau ana oia i ka lede opio i ka manawa e hele aku ai ka makuakane i kana hana, me ka makaala mau o nei Pake i ka maemae o ka hale.

            Ma keia wahi ka makuakane ame kana kaikamahine i noho ai no na makahiki lehulehu elima i hala aku he wahi i mamao loa mai ka nui mai o na kanaka. Aole o Vekinia e ikeia ana mawaho o ka hale a e hele hookahi ana hoi ma kana mau wahi e makemake ai e hele, ke ole oia e hele me kona makuakane ame ka Pake kuke a laua, a ko Mr. Abota manawa e lele ole ai e hana maloko o na maina e haawi mau ana oia i kona manawa holookoa ma ka home no ka hoonaauao ana i kana kaikamahine, ka onohi daimana hookahi wale no imua o kona mau maka ia manawa.

            Aole o laua hoomakamaka aku me ka poe eli gula a dala e noho pu ana me laua maloko o ia mokuaina, aka nae he oluolu a he lokomaikai laua i kela ame keia o lakou ke halawai aku, mamuli o ia mau ano maikai lehulehu o laua ua nanaia mai laua ma ke ano he mau mea maikai e kela ame keia kane a wahine paha maloko o ia kauhale hana.

            He kanaka o Mr. Abota ma konananaina i ka nana aku me he mea la aia mau ke kaumaha ame ka ehaeha iloko o kona naau a ma kona helehelena, kona lauoho kuakea, ua hoike mai ia mau hoina aia he manao kaumaha iloko ona no kekahi pilikia i halawai me ia i na la aku i hala.

            Aohe mea i maopopo i ko laua mau moolelo o na la mamua aku ame ko laua mau ohana, a pela me ka laua wahi o ka noho mua ana, oiai nae ua pinepine na manawa o ko Chi Lu ninaninau ana mai e kolaila poe iho, aohe nae he wahi huaolelo i puka mai kona mau lehelehe aku a ua nanaia mai lakou make ano he mau ola ekolu i noho aku ma ia wahi me ka pohihihi loa o ko lakou mau moolelo.

            Mahope o ka hala ana o kekahi makahiki a oi ua hoomaka ka hawanawanaia ma o a maanei, he Kiaaina o Mr. Abota ma ke ano o kona kulana hanohano, a ua haalele aku oia i kona wahi i noho mua ai, a “ua loaa iaia ka waiwai,” ma kahi ana e noho ana me kona ohana, a he olelo oiaio noia, no ka mea, ua ikeia ka holomua loa o ka Mr. Abota hana me ka loaa nui o na pomaikai iaia me ka nui pu o ke dala i loaa mai iaia me ka hikiwawe loa.

            Pehea la i loaa aku ai keia ike i ka poe e noho ana ma ia wahi he ninau paakiki ia ke olelo ae, no ka mea, aohe ona hui aku me na kanaka e noho ana malaila i kona manawa e hele aku ai i kahi o kana hana, a e hoi mai ai hoi mai kahi mai o kana hana, aole ona hui me na kanaka, a he nono no hoi oia nona iho me ka maau ole aku i na kauhale o ka eli gula a dala ma ia wahi.

            Elike me ka nee ana o ke au o ka manawa a e ulu mau ae ana no hoi ko Vekinia kino i ka nui me ka ui pu mamua o ka manawa a laua o ka nee ana mai a noho ma keia home kuahiwi o laua ua lilo oia i mea hoohauoli aku i ka noonoo o kona makuakane, o ke kumu paha o keia mohaha a nani maoli o kona helehelena i ka ka makuakane hoomaopopo iho no kela noho ana o laua ma kela wahi kokoke i na ea huihui o ke kuahiwi; maikai kona ola kino a elike me ka pii ana ae o kp Vekinia kino i ka nui, pela no ka pii pu ae o kona ui.

            Iloko o keia mau makahiki a laua o ka noho ana ma kela wahi aole o Vekinia i hoopau wale i kona manawa ma ka hoohala ana ma na hana waiwai ole aka, ua hoopiha mau oia i kona lolo me na mea e hoopihaia ai oia me ka naauao.

            Ua hoonaauao kona makuaakne iaia me ka hoomanawanui, a ua alakai hoi ia Vekinia ma na haawina kiekie e loaa ai ka naauao ma na ike hohonu me ka hoolako mau i na buke o kela ame keia ano o ia mau la, na nupepa ame na mea hoonaauao e ae.

            Aka nae, no ka makahiki a oi i hala aku ua hoomaka mau mai ke emi o ka ie@ika ame ka maikai o ko Mr. Abota ola kino, aka no ka emi liilii mau ua hiki ole ia Vikinia ke ike maopopo aku ahiki i ka hookuonoono loa ana o ka ma’i iloko ona e hiki ole ai i ke akamai o ke kanaka ke hoopakele ae iaia.

            No na mahina lehulehu ka hakoko ana o ka makuakane me ka ma’i, me ka hooikaika e hooloihiia aku kona mau la e ola ai, no ka pono o kana kaikamahine hookahi wale no ana i aloha ai me kona uhane apau, eia nae, iloko o ia hooikaika ana e loaa ka lanakila aohe mea i ikeia, no ka mea, ua hookawowo loa ka ma’i iloko ona, a i ka manawa, hope loa, ma ka manawa hoi o ka weheia ana o keia moolelo, ike iho la oia ua kokoke loa mai ka la e haalele iho ai oia i keia ola ana ae pono iaia e haalele aku i kana mau hana apau, a e waiho aku hoi i na hana kaumaha apau a no ka mea ua maopopo iaia ia manawa ua heluia kona mau la e ola ai.

            Ua lilo ka ninau e pili ana i ka hoolako ana aku i home ame ka hoopakele ana hoi ia Vekinia mai na hoohihia mai apau o keia ao i ninau hoouluku mau i kona noonoo.

            Aohe o laua mau hoaloha a mau makamaka hoi e hiki ai iaia ke haawi aku ia Vekinia o ka lakou malama ana.

He mau kumu no kana i makemake ole ai e hookohu aku i kahuhanai no kana kaikamahine a e hoihoi hou aku hoi iaia i ko laua home kahiko kal@ a laua o ka hele ana mai, nolaila, hooholo iho la oia i ka manawa hope loa e hoihoi ia Vekinia me kona hoaloha a o kona hoa hoi o ka noho @ ana i ke kula kiekie oia o Lolena Banakorola, he kanaka kalepa waiwai loa aia maliko o ke kulanakauhale o Nu Ioka.

            Eia nae, o ka laua ia i noonoo ai, a i ole o ka Mr. Abota wale no paha i noonoo ai, aole nae oia i ike i ka ke Akua mau hana no ka hooponopono ana ia ninau.

            O keia no ka laua mea e u kamailio ana ma ka manawa i hoea mai ai o Mr. Hita ke kanaka kaahele i pulupe i ka ua a kikeke mai ai mawaho o ko laua hale no ka ike ana mai i ka a o ke kukui o ko laua hale.

            Iaia i komo ai iloko o ka rumi hookipa o Mr. Abota ma, a wehe ae la i kona kuka, a noho iho la no hoi ilalo, mamuli o ke noi a ka hakuhale lokomaikai, mamua o ke kapuahi hoopumehana e aa ana ke ahi, a he mea hoohauoli nui hoi i ka manao o ke kamahele, a oiai o Mr. Abota e nana pono mai ana iaia ke nalu wale la no oia iloko iho ona aole oia i ike i kekahi kanaka opio kulana maemae a naauao o kana mau olelo me ka paa rula pu elike me ka malihini iloko o ko laua hale ia manawa.

            He kanaka opio o Mr. Hita a ma ka Mr. Abota nana mai iaia me he mea la aia kona mau makahiki ma kahi o ka iwakalua-kumamalima. Ma kona mau maka ana e nana mai ana he kanaka piha noonoo me ka naauao, a me he mea la, ua kamaaina wale ko laua luana ana mamuli o ke ano hoopepe ole a e hoi ka malihini ma kona mau ano apau me he mea la he kanaka i kamaaina wale iloko o na anaina a ka poe hanohano kiekie iloko o ka aina.

            “Ua halawai oe me ka popilikia mamuli o kou koiia ana aku e hele mai i nei wahi mehameha waonahele a e hele hoi maluna o na alanui awaawaa kuahiwi ma kekahi po elike me keia.” i pane mai ai o Mr. Abota me kona naka i ke anu, oiai oia e hookokoke loa aku ana i kahi o ke ahi i pumehana mai, a kau pu aku la i kekahi pauku wahine oka iluna o ke ahi, i nui ae ka a ana.

            “O ia no hoi, he pololei aku i olelo mai la mea hoi kau i ke kono a kela poe.” wahi, a ka malihini, a i kona mau maka i alawa iki ae ai e nana ia Vikinia e noho mai ana maluna o kona noho me ke kulou no o kona poo ilalo i ka lihilihi ana e hana ana ia manawa.

            Eia au ma ko’u alahele e hui aku ai me kekahi poe o makou i hala mua mai nei ma Humebola, a no ko’u kana iki ia ana mai nei ma ke kulanakauhale o Verekinia no kekahi hana, pela lakou i hala mua mai nei, a ua olelo mai lakou ia’u e kakali ana lakou ahiki i ko’a hoea ana aku i ke ahiahi o ka la apopo, wahi a Mr. Hita o ka pane ana mai.

            “Maluna anei oe o ak loa o ka hele ana mai?” i ninau aku ai o Mr. Abota me kekahi wahi ano pahaohao iloko ona.

            “Aole, maluna o ke kaahi, aka, mamuli o ka loaa ana o kekahi ulia ia kaaahi, pela au i hoohakalia loa ia ai a hala kekahi mau hora, a no ko’u uluhua loa i ke kali, ua hoolimalima au i kekahi lio ma Orina, me kuu manao e hiki koke ana au i Humebola i ka manawa kupono i keia @iahi, a ia’u e hoi aku ai maluna au o ke kaaahi.

            “Eia nae ka mea hoopakalaki loa i ka’u huakai, ia’u i hiki mai ai i ke kuahiwi, o ka inoino iho no hoi o ke alanui, ua kakaa mai la kekahi pohaku a hookui i ka wawae o kuu lio a maui ka wawae, elike me ia a’u i hoakaka mua aku nei ia oe aole i liuliu loa ma ia hope iho ua loaa au i ka ino a o ka pouli iho no hoi ua nalowale ke alanui a pela au i hu mai nei a hoea ana ianei, a ua aneane loa e poho ku’o manaolana no ka loaa o kakahi wahi kupono no’u e hoaumoe ai i keia po i ka manawa a’u i ike mai ai i ka lele ana ae nei o ka malamalama o ke kukui o ko olua hale, a pela au i hookolo mai nei a hoea ianei, mahope iho o ko’u hooholo ana e moe au ma ka hale mua loa e loaa ana ia’u a e noi aku e aeia mai i wahi no’u e hoomoe ai i ko’u poo no keia po.”

            Iloko o nei manawa apau a ka malihini e hoakaka ana i kona moolelo ke hakapono mau mai la o Mr. Abota i ka nana ana a kona mau maka maluna o ka helehelena ona, me ka makemake iloko ona no ka naauao o na olelo a ka malihini a no ka maikai no hoi o kona mau ano ana, i wale iho la no iloko ona, he kanaka paa rula maoli oia me na ano maikai lehulehu ana e hakilo loa mai ana.

            Ina no Humebola kau wahi e hele aku ana e huli aku oe i ka hema elima mile ihope ma ka mauna, a ke ike aku nei no nae au aohe hiki ia oe ke hoea aku ilaila i nei po, ina no e loaa ana ke alanui ia oe, no ka mea, e nalowale hou ana no ke alanui iloko o keia pouli.

            “O kahi hale wale no ma keia wahi au e olelo iho ai he hale hookipa ai he hookahi mile ka mamao mai nei aku, a ina no kou hoea aku ilaila aohe lako kupono ma ia hale e kupono ai kou hookipaia ana aku, no ia kumu e ae mai oe e hoaumoe iho maanei i nei po, e Mr. Hita, ua lawa keia wahi hale uuku e hookipa mai ai ia oe no keia po, a ao ia ea, alaila ikeia aku ke alanui e hele aku ai. Nawai ka hele ana aku o nei po ua pouli, noho iho a ka la apopo alaila hele au aia l@ la okoa.”

            “He mau olelo oluolu loa keia a ka hakuhale i ko Mr. Hita manao. Nana ae la oia iluna me ka alawa ana ae ma o a maanei, me ka pii ae la o ka ula ma kona lae, no keia noi maikai loa a ka haku hale, no ka mea o kana e noonoo ana ia manawa, a ua maopopo mua no hoi iaia maliko o na apana eli gula elike me keia, ua nanaia mai ka poe malihini e kipa aku ana i ka hale o kekahi mea ma ke ano hoohuoi loa ia oia hoi he kanaka maikai paha ka mea i kipa aku, a i ole he kanaka powa paha ma ia ano i makemake ole ia ai na kanaka malihini e hookipaia aku i kekahi hale ma keia wahi eia nae i nei haku hale ua hoike mai oia i kona manao maikai, a ua haawi pu mai hoi i kekahi wahi o kona hale nona e hoaumoe ai ia po.

            “Me ka mahalo ia oe, e Mr. Abota, no kou lokomaikai i pane aku ai ka malihini me ka leha iki ana a@ i ke kaikamahine e noho mai ana ma kekahi aoao mai o ke pakaukau, no ka mea ua ike aku oia iaia i ka eu ana ae ona o ku no ka lohe ana mai i ke kono a ka makuakane.

            “Ke haawi hou aku nei au i ko’u hoomaikai i kou lokomaikai, aka, ke hopohopo nie au, ina paha au e ae aku ana i kau noi e komohewa aku ana paha auanei au ma o aku o na palena kupono,” wahi hou ana. O kona manao ma ia kamailio ana aku pela e lilo ana paha kona hoaumoe ana ma ia hale ia po i mea hoopilikia aku i ka hakuhale.

            “O, aole, mai noonoo iki oe no ia mea, a no keia kumu, aole hiki ia’u ke hookuu aku ia oe e hele i nei po pouli a ua no hoi me ka maopopo ole ia oe o kau wahi e hele aku ai, ua hiki ia maua ke hoomakaukau i kekahi wahi kupono nou e moe iho ai a hiki i ke ao ana, aole anei pela e Vekinia?” me ka huli ana ae e kamailio i ke kaikamahine.

            “Ae, e papa, hiki no,” wahi a ka Bekinia pane.

            “A eia hoi paha he kanaka malihini loa au ia olua. Pehea alua i aa ai e hookipa aku ia’u i ko olua hale me ia maopopo ole no o ko’u mau ano ia olua? Pehea e maopopo ai ia olua he kanaka powa au a i ole he kanaka hoohalua paha iloko o ka aahu hoanoe?” whai a ka Mr. Hita ninau. “No ko olua pono keia a’u e hoakaka aku nei,” wahi hou ana, a eia nae, aia iloko ona ia manawa o kona makemake maoli no ia e hoaumoe maloko o ia hale ia po, aole no ka maikai ame ka oluolu loa o ke noi i waihoia aku iaia, aole no ka pumehana ame ka maemae o na lako hale ana e ike ae ana aka, ua hukiia aku kona noonoo no ka maikai o ka manao o ka elemakule keonimana, ka hoike ana mai o ka elemakule i kona ano maka’u ole iaia me ka haawi mai i kona hilinai maluna ona, a o ka mea i oi loa ae maluna o ia no kona ike ana aku i ka ui maoli o kana kaikamahine, ua lilo laua a elua i mea hookahaha i kona noonoo, no ka mea, he mau mea maikai, naauao, a paa rula a eia nae ia laua ma keia aina hihiu waonahele pili kuahiwi loa kahi i noho ai, he wahi i mamao loa mai ka hapanui mai o na kanaka.

            “Pela i’o no, he kanaka malihini loa oe ia maua, aka nae ko ike aku nei au he keonimana oe ma ke ano o kau olelo ana a pela no hoi me kou helehelena a ma kou kulana. Weheia ae ko mau aahu i pulu mai la i ka ua a e hana nou iho ma ke ano e oluolu ai kou moe ana no nei po.”

            “Pehea auanei kuu lio? i pane aku ai o Mr. Hita.” owau ka u e ike nei e palekane ana ko’u noho me ka moe ana, a no kela lio aohe ana paha he wahi kupono nona e hoopaaia aku ai.”

            “He mea oiaio hoi ia. E kala mai oe no ko’u noonoo ole no kela holoholona. Aia he wahi papaihale mawaho aku o keia hale, a ina oe e hookomo aku ana iaia malaila elike ana kona palekane mai ke anu a mai ka ua mai me kou,” i pane mai ai ka hakuhale.” “E Vekinia, e oluolu oe e hele aku e kamailio ia Chi Lu e hele pu e kokua ia Mr. Hita ma ka hoopaa ana aku i ka lio iloko o kahi papaihale.”

            O ko Vekinia ku koke ae la no ia iluna a haalele mai la i ka rumi a he minuke ma ia hope iho oili mai ana kekahi wahi Pake uuku a ku ana ma ka puka, me ka paa o kekahi ipukukui helepo ma kona lima a hoike mai la i kona makuakau e hooko aku i ka misiona i kauohaia aku la iaia.

            “E Chi Lu e hele pu aku oe me Mr. Hita no ke kokua ana aku iaia i ka hoao ana ku i k lio iloko o khi papaihale,” i kauoha aku ai o Mr. Abota.

            “Ae,” whai a Chi Lu, me ke junou ana mai.

            Ku ae la o Mr. Hita a haalele iho la i ka rumi a haele pu aku la me Chi Lu iwaho a ua hala he aneane he hapalua hora ia laua ma ia hele ana, no ka nana ana i ka wawae eha o ka lio ko laua kumu lolohi loa, me ka hoao ana e hana i kahi mea e hoopauia ae ai ka eha o na wawae o ka lio.

            Iloko o ia manawa a laua o ka u haele ana aku, he manawa hoi ia no Vekinia i hoomakaukau ia i kekahi mau meaai na ka malihini, elike me ke kauoha a kona makuakane a i ka hoi ana mai o ka malihini, ua hauoli loa oia i ka ike ana mai e kuku aku ana na meaai maluna o ke palaukau, a e kuku ana no hoi ka mahu o ke kope, a elike no hoi me kou ike iho ia oe, e ka makamaka heluhelu, i kou ona i kekahi mau meaai, mahope o kou kaahele ana mai no kekahi wahi loihi me ke akenui e loaa kekahi mau meaai e hoopihaia iho ai ka houpo lewalewa, pela no me Mr. Hita ia manawa o ka mea nana i hoomahuahua loa i ka ono o ka malihini i ka ai ia manawa no kona ike aku i ka ono o na meaai e ahu mai ana a no ka hookokokeia ana ae hoi o ke pakaukau ana e noho iho ai e ai ma kahi kokoke aku i ke kapuahi hoopumehana ame kona ike aku i ka nohea ame ke onaona o na maka o Vekinia.

            “Ke kaumaha nei au no ko Miss Abota hooluhiia ana aku no ka hoomakaukau ana mai nei i keia mau meaai ma’u. @ hoakaka ae ai i kona manawa i komo mai ai a ike mai la i ko Vekinia holoke ma ka hoomakaukau ana i na meaai a e kulou aku ana hoi i kahi o ke kapuahi no ke koala ana i kekahi mau apana palaoa.

            “Mai kaumaha oe, aohe hoopilikia o ia hana ia’u, o ka loaa ia oe o kekahi aina maikai me na mea kupono mahope o kou hele ana mai nei i keia loa a ua hakahaka hoi ka opu he hana maikai loa ia e haawiia aku ai ke kokua me ke kunakunu ole, no ka mea. “Elike me kau i makemake ai ia hai e hana mai nou pela oe e hana aku ai,” wahi a ka olelo a ka Haku,” i pane aku ai o Vekinia, me ka minoaka ma kona mau papalina, he minoaka hoi i hiki ole ai ia William Hita ke poina elike me ka loihi o na la o kona ola ana.

            I ka makaukau ana o na moa apau a kau iluna o ke pakaukau alaila kono mai la oia i ka malihini e nee aku ma kahi o ke pakaukau, i ka i ana mai me na olelo oluolu loa ke ano o na kaikamahine i hoonaauao maikai ia, a i loaa ole hoi he manao hilahila iloko:

            “Nee mai e paina,” a me kona lima ponoi @ mai la i ke kope iloko o ke pola no ka malihini, a oiai oia e hana na aia wale no maluna ona na maka o ka malihini kahi i kau ai, me ka nalu nui iloko ona,” nohea maoli ka halehelena o kela kaikamahine.”

            Oiai ka malihini e ai ana, a ma ia manawa no hoi ana me he mea la ua kamaaina wale oia i keia mau mea he makahiki ka loihi mamua aku no ka mea aole kela ano hoohilahila iloko ona aole no hoi ke ano hoopepe elike me kekahi poe, aka ua ai oia ahiki i ka maona ana me ka hoike mau i kona ano he keonimana, o ia mau ko Vekinia ku makaukau mai ma ke ano he kuene, no ka hooko ana mai i na makemake apau o ka malihini oiai oia e ai ana.

            Ua loihi nei manawa a ka malihini o ka ai malie ana me ke kamailio mau aku ia Mr. Abota, ua lilo ke ku mau mai o Vekinia mamua o kona alo i mea hoomahuahua mau i ka ono o kana ai ana, no ka mea oiai oia e ai ana i na meaai ono e waiho ana mamua o kona alo ua lilo pu ka ui o ko Vekinia helehelena i mea hoomahuahua pu i ka ono o kaua ai ana, a oia no hoi ke kumu o kona ai malie ana i loihi kona manawa e nana mau aku ai i ka helehelena o Vekinia.

            I ka pau ana o kana ai ana kaheaia aku la o Chi Lu, a mahope o ka hookaawaleia ana aku o na mea apau mailuna aku o ke pakaukau hoomau aku la ke kamalio ana o ka malihini me ka haku a hala kekahi hora mahope iho.

            Mai ka hoea ana mai o Mr. Abota i kela wahi ahiki i keia po o keia ka mua loa o kona halawai ana me kekahi kanaka keonimana oiaio, a no ka mea, ua noho kaawale mau oia me kana akikamahine mai ka hapanui mai o na kanaka o ia wahi, no ke kumu no ua ike oia he poe hana wale no a khapanui, o na kanaka malaila, a o ka hana wale no ka mea nui iloko o ko lakou noonoo, i ka manawa e pau ai o ka hana, a oiai ua luhi i na hana o ka la, o ka hooluolu wale no ka lakou mea nui e noonoo ai no ke ala ae i ke kakahiaka ua loaa ka oluolu maikai i ke kino no ka hana.

            I nei manawa kahi no a loaa iaia kekahi kanaka ana i makemake ai, a ua lilo hoi ka Mr. Hita moolelo e pili ana i kana hele e noke aku ana i ke kamailio iaia i mea hialaai nui na kona noonoo, a pela hoi me ka noho ana o na kanaka ma kela ame keia wahi o ke ao, ame na nu hou like ole ma keia ame keia wahi ana i loke ole ai.

            Aohe manawa e aeia Vekinia i ike aku ai i ka mohala maikai mai o ka helehelena o kona makuakane elike me ia i keia uo, iloko o na makahiki elima a laua o ka noho ana ma keia wahi, no ia ike ana aku ona ia ano maikai o ko@ makuakane ua loaa ka manaolana iaia e ola aku ana oia no kekahi manawa loihi, a ohe hoi he kaua o ka maka’u honua ana o ak makuakane no kona haalele koke mai iaia.

            O ko Mr. Abota helehelena pu kekahi mohaha me ka loli oiki ae o kona kulana nawaliwali o ka po mamua iho a i ka maikai i oili mai ai iwaho mai kona keena mai, a haawi mai la i kona aloha kakahiaka i kana kaikamhine, me ka lele pu ana mai e honi a hamohamo mai la ma ke poo a ninau iho la, “pehea oe i ka po nei?”

            “He maikai ko’u moe ana a ua ala mai la i keia kakahiaka me ka ikaika o ke ola kino,” i pane aku ai ke kaikamahine.

            I ka nana aku ua lilo ke kipa ana mai o ka malihini keonimana i ko laua hale i ka po mamua iho i mea hoohauoli a hoolana i ko laua mau manao a me he mea la, o ia paha ke kumu o ka lamalama ana o ko laua mau helehelena ia kakahiaka. No Vekinia, i kona ike ana aku i ka mohala maikai o ka helehelena o kona papa ua hauoli loa kona naau, o na manao kaumaha @i hooluuluu i kona naau i ka po mamua aku, no kona hopohopo e haalele koke mai ana kona maui iaia, ua kaawale mai iaia aku ia manawa.