Ka Nupepa Kuokoa, Volume LXI, Number 7, 17 February 1922 — KA MOHO ELELE A KA AOAO REPUBALIKA. [ARTICLE]

KA MOHO ELELE A KA AOAO REPUBALIKA.

Ma ka Poalua iho nei, i wae ae ai ka aoao Rel>ubalika, ma o na elele i akoakoa ae ma ka ahaelele o ka malamaia ana maloko nei o keia kulanakauhale, a wae ae la i ke Senatoa līarry A.' o Maui, i moho elele, no ke pani aku i Ka makalua i waiho hakahaka !ho, mamuli 0 ka make ana o ke Keikialii Kalanianaole; ka īnoho elele hoi, i konoia aku ai na mana koho haloka apuni keia Teritore, e haawi i ka lakou koho ana, ma ka la 25 o ka mahina ae nei o Maraki e hoea mai ana. Aole he ahaelele i ikeia ke kaulike ame ka maikai o na lawelawe hana ana, elike me ka ahaelele Repubalika aku la, nana iwae ae i.ka mea paahae, ma ka aoao Repubalika, ma keia koho baloka kuikawa ; he ahaelele e haawiia ai na malialo kiekie ana, no na keehina naauao a noeau 1 laweia ae e na lunanui o kela ahaelele, a e ka ahaelele holuokoa, e loaa ole ai he mau imauao maikai ole, p ku-ee paha mawaena o na moho i haule, ame na eleie, i haawi aku i na kakoo ana ia mau moho.* Aole no paha i nele ka loaa ana o kekahi mau manao maikai ole iloko o kekahi niau puulu elele, no ka lanakila ole ana o ka lakou mau moho; a o ia manao hookahi, ka i komo aku iloko o na' Rep|.ibalika; he hookahi nae mea oiaio i oili ae j iloko o kela ahaelele, o ia 110 ka haaw i ana'aku o na mea apau, i ka lakou hooia ana e kakoo i ka moho i waeia, aole wale mai na nioho mai i haule. aka mai ko lakou mau puulu elele mai. I a haule o J. H. \Yisc ame N. K. Lyman maloko o ka ahaelele, aole mamuli o ko laua kupono ole, a nele i ka makaukau, e paa i ke kulana elele lahui, aka 110 ka hapa o ko laua mau hoaloha iloko o ka ahaelele, o ka mea nui o na hoaloha, oia ka i lanakila, he haawina nae keia e a'o mai ana ia kakou na Hawaii, e komo iloko o na hana a e lilo i mau lala no na kalapu, aole 0 ka noho nanea me ka hoopalaleha. He poe Repubalika ka poe na lakou i wae ae Senatoa .ī)aldwin, i moho ejcle lahui, o ka Rcpubalika oiaio, o ia 110 ke ku ana mahope o ka moho i waeia ae 110 ka aoao, a komo aku iloko o na hooikaika ana, no kona lanakila; o ka lanakila e loaa ana ia Senatoa Baldwin, aole ia nona hookahi wale iho no, aka H# lanakila no ka aoao Repubalika holookoa ma Hawaii nei; he lanakila li.oi a kakou e na Hawaii e olelo >ae ai, e kaa mau i ka aoao Repubalika, ka paa ana i ke kulana elele lahui mai llawaji aku nei, iloko o ka ahaolelo lahui. E pono kakou na Ilawaii Repubalika apau, e hoopau loa i kela noonoo, maimuīi o ka wae ole ia ana ae o kekahi o na moho Hawaii i holo iho nei iloko o ka ahaelele Repubalika, a lele aku kakou a koho i ka moho o ka aoao a kakou i hoolilo aku ai i hoa paonioni maluna o ke kahua mokomoko kalaiaina: aole ia he kalaiaina naauao, a aole 110 hoi he loina Repubalika oiaio, akp. he hana ia e hoike okoa ae ana i ko kakou mau ano kamalii. a nuha paha; ua oi aku ke koho ole and, mamua, o' kā lilo ana i mea kumakaia i ko kakou aoao kalaiaina iho, a i ka moho a ka aoao 1 wae ae ai. lle mau mahina wale no ka manaw r a i koe o keia kau: a ka elele e kohoia ana a puka, e paa ai, mamua o ko kakou kono hou. ia ana mai, e \vac ae i molio elele. lahui* na kakou, iloko o ka mahina ae nei o Okatoba, np ke koho b«iloka kumau iToko o Novemaba, ia manawa e haawi ai i ko oukou ikaika apau, ma ke koho ana i ka oukou moho i niakemake nui ai, he koho ana ia, i kaa akii ai iloko o ka lima o na mana koho apuni Teritore, ke kuleana ame ka mana piha, e wae ai. me ke kuhikuhi ole ae i o a ianei, a hookau aku paha i na ahewa ana maluna o kekahi pohai. no ka mea ua kaulike ka wae anā. He kupa a he kamaaina o Setiatoa H. A. Baldwin no Ilawaii nei. l~a hanauia oia maluna o ka lepo aloha o Hawaii, he kanalima-kumamaka-hi aoi makahiki ae nei i hala, ama līdw r aii nei i loaa mua ai iaia ka hoonaauaoia; ua hoolilo ia Jiawaii .nei 1. home nona, nolaila he Hawaii oia ma kekahi ano ke olelo ae, o kona noonoo, o kana mau hana, o Hawaii ame na Hawaii ka mea.mua, O na kupa aine na kamaaina o Maui, na hoike Oiaio no ko ke Senatoa ]>aldwin niau ano maikai ho īuii, kana mau hana kokua i na Hawaii, koha ano hoopono, ma kana lawelawe hana ana, a maluna ae o na mea apau, kona aloha, no k? w aina. nana i hoolilo i kona mau makua i mau makua kuonoono iloko nei o Hawaii, a i hoolilo pu hoi iaia, i makaaināna ko'iko'i, a hilināi' nui ia. e ka poe apau i kamaaina iaia. ' , He nui na kanaka i oi aku ko lakou kulanā niāakukau kalaiaina imua o Senatoa Baldwin, aole nae i nana aku ka hapanui o ka ahaelele, i.ko lakou kulana makaukau, aka ua kikōo aku lakou ia Senatoa Baldwin, ma ke ano o kana liana; ma ke ano o kana mea i manaoio ai no ka pōno o Hawaji nei, anie kona makaukau mau e kokua aku i ka pono ame ka pololei, o keia na kahua nui. o kona lilo. ana, i kanaka kupono & n& RepuVjalika oiaio apau. e haawi ai i na hooikāika ana. no kā lilop'i elele na Hawaii i Wakinekona* rua | ke koho bāloka kuikawa, e hoea niai ana. Ke nlelo mai nei na Demokarata, he moho maalahi loa o Senatoa Baldwin, no kā hoohāuUna ma keia koho baloka kuikawa, ke ku aku nei ke' Kuokoa, m.e ke kanalua ole a olelo aku, he mau ōlelo palaualelo wale no ia, no ka mea, me elua 111311 moho e holo kuokoa mai āna, no ke ku-e ana, i ka moho a kela aoao kalaiaina i wae ae ai, e welnwelu liilii ana ka ikaikā; a na Demoka-

i:ata i manaolana aku ai nu ka lakou nioho; a o na knnni e ac o ka lanakila o Scnatoa Halelwin, na ka paliu haloka ia e lioike mai.