Ka Nupepa Kuokoa, Volume LXI, Number 6, 10 February 1922 — He Moolelo no PITA NIKOLA a i ole Ke Duke i Haalele Aku i Kona Kulana Hanohano a Lawe Mai i ke Kulana Makaninana [ARTICLE]

He Moolelo no PITA NIKOLA a i ole Ke Duke i Haalele Aku i Kona Kulana Hanohano a Lawe Mai i ke Kulana Makaninana

li.i iK io iho la o Nikola i kela kiai, a Heie aku la e hui i V'.; mo ):c kanakā i hooAohoia o kM^iāāh: he mau i-a heln wale no ke kāawale mai ka hāiekuke aku. l "lle mea anei kekahi ait i tkē e Mr. Bt-6wh rkefe p56?" i :t::iau .ku ai o Nikōlā i īie kiai/ ". '■'•'-;•• -.'V;- " v ': - a •' \ »ie a'u inea t ike, koe wale no ke kiākaa o ka hele āha r r. :-a: noloko o ka halekaa, aia no pahā pia maioko'o kcfa l:alc. i: i ka mea aole au i ik'e i konā oili hoii āha mai^^ncii' , " \. le anei oe i ike i kekahi.inea, e kamaiiip pu ana-mē ;ir- f'egena mawaho aku o ka halēkuke?' ; "A'..'!e a'u mea i Ike aku neil". ; ' .- ' awiwi aku la o Nikola no kahi i ku ai o ka. . ir.a ka 'malamalama o kekahi ipufctikut ike M « ij i ke kiakaa, e holoi ana i na kaā ēlua, a o ia ka Kikpla e k i ninau ana aku iāta: L'a hele ae anei 6e i ka" hale,; iitāhb{fē-;ihpi o; h^a' na mai nei no keia halekaa ?" ; ;' '•" """•;'; • A >le, mai ko'u inanawīa 'i'ipea mavncCāfelp 'wāte■'•no-l ~ili ana mai la, aole ā'u wahi e āku i ai, mājpio liei \ ,i!c no o keia halēkaa," wahi a ke.,ktāKāaj me v 6otiā piha • !cc kahaha no ke ano o ka Nikplā,niiiau iāia. ' V . r "ina o ka hiēā ōiāio 16a.kjiriā;au; Wāi jtef ; āia-: a aia kekahi mea hoopohihihi -ā ati e hele pu mai oe me a'u no ka hāle o feā hāfeir 6 Ēakou !' • . ko kliha mar la no.ia o Nikola hcl</ );oi ke kiaUaa i kana hana, ihē ukali āfri fttāt «• Nikola. , '•;• '•'; '';. ." ; " Holo aku la o Nikola ā lōaa •' tijij 'kiā{; t ; :nau aku ai, ā htii pu mē ke aku la lakou kaapuni i ka hale, me ka nānā ana ma riā wāhr. pouliuli j a}>au, he mehameha p*u wale no, aolē Hē mēā a ikēiā aku he wahi hoailonā, no kekahi ieāniiieā >vahi. Aia no ka piano ke kahi ipāi la māloko q ke, kēehā liookipa, eia nae aōlē, he poe i 6rfi ae mawahp o ka lanai ol ka hāle, nolailā uā holopōnō loā kā lakou hēi hahā ē iiuli la, me ka ike ole ia e kekalii p hā 4»aJitifnr. .; j I kā ike ana o Nikoia, āole Ite mea loāA ta; lāieou,nku la oia i na kiai ē hoi hou np ko lakpu māu wahj pakāhi j iho. a e niākaala loa i ka \ya e ikē a! i ka hiāāi. o āē P kino kānaka. ( '. : : i La hoopohihihi loa ia ko Nikoīā noohop, ho a Mr. Makuaia i ike ai ma kela pey, a l kapiāiliō pu ih h Mrs. Bege?pa; no ka mēa iha he kino Hkāh!# ōiH r.iai ana ma kēkahi wahi, no.ka Tipokokbkē ana māi i ieā liale. aole ana e nele ka ike mai o kekaln o' ha kiāi, fisā||fc j inalamalamā wale no owaho o ka hāle i.nii kukui,"£ hiki I !oa i kela maU kiai, kē ike māt r € āC ;na. ina no ia ilōKp o ka pouli, ofai ua kp. māu niaka. i kā nāna aha ī kālii ppuli. nāē hieā f naepopo loa ia Nikoīa, o kela mea a ;kōhā Kāieu i. ike a? f . ole ia he' afefra lāpu, ākā he kino kahaka ā uā nalowale aku ola niā ke. anō. jpohihiHi.-fca tcā«jpi6hihihi o konā hoē.a anā. māi. ;' ■ ■ ..•. \... •*,..;. Ke ike fa ua o Nikoia, P Mr; kē kākaii jcnāi la o ko ia nei hoi akU, hte keleāhi 'ĀGfl|p, v nae aole onā mākctilakc. 'ē t K6l «u/ • ahiki i kona niēle pono āna āku iii;Mf|;.ike ana māi i kā mea oiāio l6ā/ē ( piR artā i p ko kamailio pu ana ma kela po. ;\ / . V Ua kamaainā o Nikola i.ke ārtp p M fiē pk iioihoi wale lakpi?, i 'manā^ r jōsli.,akrf o^4 ka wn poeleeīe, o kō iakou ho6noō mUa ioa* he kānaka iime kela o ka po, e noke ana lakou i ka ttwā, . me ke kahea ana i uiau kokua, aole .naē .piēla'"ka.' iio Mr-. ua nanea maoli oiā i lee kamailio hie lekahi niea, ā o ke kusmu walē no q ka hoppiolokeiā ana o kona noonoo, o ia np kona lohē aha \ kā hpea ana aku o Nikola ame Beka. ' ' i Ina nei no ka hoi aku o Nikola ā kamailio ia. Mr. Ma* kr,aia. i ka'na mea i ike ai hō ka malāma hale, : e hlo ana ia, i m«6a e hoopioloke loā ia aku ai ka noōnOo oj kela ka.naka, nolaila hooholo iho la oia, e.nōho haniau loa -ihiki i ka ae ana mai o Mrs. Kēgēnā i h6ikē i kā iiiēaj oiaio. ' • ' ' ' j Komo hou.mai lā ua o Nikōla nolōko o ka hālē, a iāiā i hoea aku ai hia ke alapii e ;thoē ana rto kā 'ēWa, I alawai mai 6ia hiē Atrs. Begehā atftc fiōpfcir ii.iha lōa ia ko Nikola imanāo, ithē koiia āii ! i.i o Mrs. Begēhā hialuna o kpna moe, eia kā ē. iho | i" 'U mai āha kelā wāhihe no ka hale iWē. ki pāhē ana mai o ūa o Mrs. Begēna: " Aole e hiki ia'u ke hoi e hiampe, 'fi€la ītf j hoi hōu mai! a no ka hoopau pono ana i ka'u māu hana oloko o Jfea i:aiekukc. w ' ' inā pela. ē hoi liou aku kak'ōu mālpko o kā o ka inea he mau ninau ka'u i ai ia *.nai me ka oiaio loa," wahi a Nik6iā,,tti!ē iptrta''huiyipi;jhpu 'ia mai noloko o ka halekuke. . r , ;. ■*.. Aole a'u mea i ikC e Nikola he ano pihoihoi wāle no k'e'u, aka nae ua hōī mai ko'u nopripp;thaikai-i piaa ke makemake nei au e hōi o ilo kohā ho^ ■ keia po." . _ .; ;;•.... ; ' ;;;.' ' 'Auhea oe e kuu niakuahine,.inaaqlē he ano keia po, e nohp pu ana no au hte pē l / ihiiē;;j^6 , ti hoi iple 'no ko kakou hale i keiā pO," i pāhe āē ā;i o >Bēkā: . jr . . ' Aole o'u 'makemāke .e nōho- ! ■ }»ane mai āi o Mrs. Bfegenā m4 4ā ;pjB a ? i kā pilioihōi, j ir ka luili ana mai imua o Nikola^,a i,mai lar: , . . ; ! 'll hiki ana anei ia oē kē kauohā ākh 6 ,na ka*e ka, e hoihoi ia Bekā no' kona hMiē i keia jptf; 'He hanā hik'i. wale iio iā, aka ' e kou makemake loa āna iaiā e hāāīele iho i keiā hale otat na auVnoe loa i keia mana'wa?" "No'u ponoi no keia mākCniakē, ; e hdi;piājaōlē e noliō •nai." ... j._ , 4 '.. ;\.; r ■; Apo aē la o Beka i kona niāii lihiā, mā ka a-i o Korta makuahine hanauna. a ha\vānawaiia ihō lA ma kekahi p'epei- ; o: "Aole loa o.'ii maka'u i ka hPhO o keia hale i keia pp." . . : i , ; '•• • "Ua maopopo no ia'u. aole ou ;inaka'u, aka rfaē, uā paa i"a kuu manao, aohē niea hā»ā e hod.f>lt-ē hoi.oe no ko kakou home/' inē ka \v'eh : ē āha ae;o Mr. t kāulj| e ka epane o Bekā.; . -\\ K: ;;- 4 ■■■ 'Ma ke arto o ftāii Mēā e kāmāiiiō fic'i i kē'iā" ledē me he mea lā ūā, «kā'h Ipā, Oe i mai ai o Nikolā, oiii 6ia ē' nāna p6h6 foz£ tr%af £}lā i kela wahme. ' -*';.•; ::. ;. .. . "Nawai i kaanailio aku net ia- ōē hē.makā'.u aii? Aōle -'u maka'u, aka hē no, Sna4tmU pāha o nui o ka'u mau hanl, trtC ka nui £U q na fflea C n-f ka nan» pono anrf niāi "o Mrs. niāHthā o,Nift6lā'.

{' ik£ la & N,ikolav hē hoopunipimi wa£riio j keta * ia, AvatiJttfe i -lcamaijfio'aittt Aer iāii; a ke ifce -pu la no hoi ōia iloko o keU• .trtscnawa hookahi, aofc no he mea .e loaa mai ana, ina no ka o 6efei, malokd a ka liale o Mjr.;Nfakuaia mja ra< po, he hookahi maalahi, o ia no ka hooko arrta aku i k& mākēmake. & Mrs; ( / - , V Haalele iho. la o Nikola ; ialoko o ka : ine kā hele a,jid āku; a |oaH kē kiakai, kiuoffa aku la iaiā, e hojh"p| ia pelc|' no kōiii hom6 ina k£jā po, o kō.laiia hele like imāi lā lio iā a hoēa ho ka nalekuleē, He J)ana liapōl'» loa na' kotva; hoihoi nmoll āiH^! aku i -4[cifa; kāifcjjTih3hme' : n6' ksftā hpme,jika naē iaia *f r ift&>noo aē' ai rfia"k6kahj anoL ai3L. kahi holnie o kona haku/ il6laita v aolē no e ina ; na leekani mea okoa lpa ē.ihoiSiai ia Beka no kona hekne, a aōlē: tk> Hoi e hoopilikiaia mai ana 'kela -leaika^hine ; e.. kam£a hoohalua; a!ar aōie kela; ikāmahiiie kaSa lfeikeniake, dkā &ii ; mla|fenafo ? '^^^^:^ijkuii£ ; I ftaei"?B.cJca^fcJ^g| hele pii' aku lā o, Nikpla. me iā ahiki ijfiaJwahp P?j%* alailā āku m& ka pej)eia*> o nei, e papa akh. an'4» ; aole oia e kāihāiift!> iki, i' kĀhā Stsu mea i ike.āi ina kēlā pd. ...' \ ;■ s ■," . .' Hākālia no ā hala akū o . Bēkā, paiii aku lar 6 Kikala i ka £ukā o' ka\ haiēkuke paā,. ia \vā i huli ppnō oiā im&āō.Mli?. Seiieh'āv;.a ; Kaimi6mfo' māi la:•. , ■', ; ī -i'/i : nei niāi oē v ia'u i liā mea Piāi6 Mt : ,, ... - V- :■ C&ii r ; : /: r ■:^ \ Napa'pono loā mai lā' JBēgena :,ipa jna makap; Sik©iā,_ aāki/iho; i?t; he,;Kek>feahi fruaf6l^o r s f>ant HoU mai ana ānei oel-kā pāne āna i heā Ja A kou manao,;inā au.«?>hele āku ia ilāi"keia po,'ua' s ike;au;;i'kou kamāiiia pu liil*kēkaHi kahip&ā imahppe, <j: kā . pnka' o. iea , ; >• |jo / keja- ināu* ttināu a %k f <?ta o kā 0 naka ae ©• uā ae a6l£ no}he \yāhi ih"ea; a nt>ho ]oa fa ■biā. :- • '•'• . , ;'• '■: \ V -V';'iī' ; 4 *AjC>Tē-o'u irtta kekāhi > aiā : jiies Ipphihihi, >« ponP ai, e )oaā nā l hoakākā kuppiip aiia. Owai.kela kinaka ati e kamāilip anā maltop£ō kā hakkukē?" "Aōle ē hiki iā'ii fcē;hō'ifc£; fa , "Hē Knea ii jpe; ē hpike mai ia'u, māi h'6nU M i , kēkālu jrtēa. He hpāīoha āu a ho Bēkā kāū kaileāmaiiine■ v ".'•' £■..";. ~ Aea aē la ke pPo, & Wtsi B%ēha tliinā; -a nanā hiāikai rhai la niē>| , oē no Bēk'ā? tna h$ oe nona ea, aīaila iniii hoap oē e nināuhoik tnāi 'i r v' . '•••; V : n6rio ra'u i kanakā.; ba hPowpHpla māi ai»-feāh|i\/ M pono o lfdu-au > t? ae Ji hina hoopilikia ihāi.' OWāi.kcfe;k^ "A6fe āo« e hiki: te'o<?£ tfckā haal»lir āifct p|k£ksp r V; • ..i',.%■;' i: "Ua -niāouppp hp;āne}i qē, uā. loāa iuuā;; kā ike iā 51ā- i kjiāi# no leela hppkāni no iu i )fec ā ?'kaMāiUo | mfe iā ? . a Makuāi* r , iqfit mapli' ko ,a y pihā, i H ]|si r tHā'(6feo:vo;•-.;• £-i ;\ <-'"• ■*•.'• • ; Aēa āe. -la ke po6 p Mrs. pegfcha iluna, liinā >Vale ftiai ;lā n'6 Ii ;Niicoja, a kulpl». #6u Iho lā, ilālo, ih;e ka | ; oiē ihal he hooi?āhi huaplelp, a o iā kā Nikops. ka Kp&W* iipu anā māi i kē 6āiftaii!o ārtā: , ,■'.'; \V. ''■ u kt kaiimāhā ak ? ;;nae r iriā.lie .glf feāU e. hoo ; , Haluā i .oIW p i kēlā ālaitī leāiiā k6'u ē. ikē āi . .; /.„;.-'*■'■■■>;;. "Ina nē fhiii hboMip ;pM a %uu Kāl?ū t | » t ,a|cti \v-ahi $■: 0. kp^a māu lunaihā ka aoāo'o kohā ; " "?ehēa i niaopopo ai ia oe. aole he /mau hoppilikw ana mai i ke 61ā o.ko, haku i keia po?" i ninaU āku ai p »p?'ā me' kā Teo kiioo. * . ' ,'. . , "O f "inā blā a nā o ke Akua, kē kāuoha .aku nei au m oe ē .I"^ppk^ii. «iat. iā^u,-'..nb\tē.§t&. i*kjinieie! Aole anēi pu ike inai i ko'u, ārto. ē i kēia t uiki ofe ai kē panē aku i kau mau ninau ? Kc hoohiki aku ne| āu Jhjuā ()U» tio r$ māiu'nā t) kā Bāibala, atrle 16ā ē hō» trou Tnai .ān'ā'Helā '.'./\ .'. \... ( ; ; . kanā pohp Ja 6 NiKolā o nst īW&iā, a i ki hā|ā kekāhi \h "Elikē rh'e kāu ,f>ēiā ē āe āku nēi ē ia me ka ā pehea kē aē 'māi nēi ahtr P^, 1 ka oiaiO o M'6 ;ifeiu' mtā' i kot ākii' ; āhā•.f ; ke|aSi Wālnlka m'a feiā v .'..; \\ j "Aē; kē hooiak) ākii hēt, āu i ka pploljēi p Kāu irhan iheā j apau i iMii. ākā āme ē hiki ia'u kē Wkle &u ia &e\ I.kēkaht h^ā<'*.' ;, ri ,>' ik-- -.»•■ • > ":>'• "Hēihā fe hoike 'āku at iā, Mi-. t H«ktiESiā, 'i \va ■£ āku ai onāf/ , • ;, .•' ~-r • ~ j "Np ko'u ponp aime ko Beka Kaincrorta, ke kāupha āku hēi au ia oe ē āol/ e kaihailio ikt J*ku fa Hr. Siākuaia. no %$& ike'aiiā Ja'u kaanāilio '«& kekāhi-W: nāka mālihini.!" . v , - • • "Alaila neahā iho;,la? kp %kā 'Kātftcrpife£ kiileana, o Jc«iā hana ponihihi a kāua e nei i pilf aku f ke 61a ō j &. a pdā )i6f jmc nlallliini?'' | "H2 kuleāha nui kona; isko;o kēia hāna ;pphihihi, ■ i : oi . aloi mā'nlh'ā ō kāi ■. 56% hē | ! waß nieā a inae^p^n^a^ loā hiāi; pe i iea hiele ka hoom'ākā;āhā iho.o Mrs« | Bēgehā•.% : Uwev i hpppau^āi:p- .i ; kanāj niēlip ākh i kelā kiaha .feau TTleil• ikif ii;;ir6 J ite ;;; •' •'■-> .! ; iāu «>;. I iiou olē ē;ijōi Ōē e ii!āim#e, J. Ke% a J\ōlā'; māi i kC 0 ka lā wa'ē 16āa a3 hā' ku- j kakiika ināikai ānā māwaēnā o kaua." "Pehea, e āe hial āhā pe\ ē huiiā i kau t ,mau niea i ike ai i kēiā' pō; āple.e ak'u iMua 0 Mr. B4ākuliaT' "A<blē e liiki j ia'u ke hoph&i aku irhua koe, wat£ ijo hāe kēia, inā no,aplfe e nōke lōa rnai āna o Mr. |tākuāiā t ke koi' pāakiki/ nb ;ki'u māu nieā i ikē, alāilā āole rīo thcā hpike āku āt iarā," - ■ ' "Na'ke ; Akuā e hōomāikai īliaii iā oe e Mr. mā? āi o konā ike koke āfta ilip;- āōle o Nikokhrhā%iā ana.iaia. . ' ' Ha- wahl a;Kā 4 .fehā kamailiP i haāwi aku āi o Nikola i 1 īt6n^.il^P- a ihp.ila ialokō ō k6iā nimi, ;kā hoi aha akti:-4mud o kōiiā h>ku, e leākali hiai la nialoko koha. mnii mōe, tha ka hale m^luna, ī .hēle a piha »Ue - ;\,v:;-.'•v,^:' ; ;..vil, ' :' ' ;.- Mi ki h&nāwā; a 'āi h& kā kā jfutni md&'ō; kpM i si ē * W' Mākpaia/ no ki itijcā arJ keia kanakā ke fcu kiai mau la no kā ō kon& hkku. ' I ka hāniāh» ō.kā phkā, ike a&u ta o Nikola ia Mā-

kuiaia e; noho? a»aaaalima o hoi ha maka a kunāhihi, a e nānā |>olōlei;ahi^,^ paka aniani, aia hoi Mlunia ;'util«i, I Ma c ku anā he oiifbte .wis2flte-; %;kl : kt)iha, Ui4 ] i ike mai ai i kelaf komo ana 'aku'o Nikoli, ka^ilio; ;Iā oia i ka i ana'mai;, - v ; t j "He keu aku niaoli ka loilii o koUhele afti r kau haha ! niii r i ulolohi ;toa ai oe?" wahi' ānā t aoie *iti&kī' plKa"! huhu, aka me kāpohihihino ka; hana a kiōhā lanānai; i ''Aole au i hoi koke niai nei, n6 ke kūmu, ua .hele okoa aku nei.aU e hanā; iawaho o ke kahua^ākea; 'hinaninau! pcm6 ana 'i xia kiau" . • •. : ' ■'' ;••;:.:;•>; ;; •' V ;.v •I "līa; p6no ka pehea, ua loaa oe kekahi. ine&?" '"••■;. • •" ; . •' ■ V- r.; ' '"• : ;^Aōier ; : ;:. r ; ? .; : : .. " ■Y::r.'\./v;///U:/ • ■.■ 1 - : .;'i O-'Ōfeu no ia i kohoiho nei; āoleiie / 2«ā O 'Kikola ke noonoo la, ina paha lie xnea, māikai hprta fe fediite • jsu V}atia yheari "ike āf; iā' konāni^emāke.e/h^ fliq pu ani <i 'kd *wahine malama iiaie,-:^i." 0i- j lihiāi, iiia nō^hae/oi^ : aiA e j i'a Wr. ; o ke kamailio ana dA3e>fne^ na^nakā, anaji k&i āfcef āfVkpJ&a ftfle | atia, c nana i kekahi kāuaki' i ikeia mi leeli iK)', rha kilu i. ka hate;-nolailā' hdbhdo iho \i ;■ hitrteaC maikii nona .ka i 4a liiēa oialo: v..•'' "•••>•;: •,<;. 4.;:;.-^:'-/; " ; ''H'e i'o kā iih'oei ihai riei mia\yjihar o ka hāle i kEiā i kuhihewa ka ikfca k6u : ihea o/ ka -po māhope aku 1 o ka - ;Uā; p;Adē i kela 3 ua kūhihewa loa-'ōia, no kāifsa mal|>k6 bra o ka hāletfaakahiī hbioi .^ivri^ik&' ? %āf ko'U' o ih'e he fnfe la" ua auHeē |oi V ' mak$ > ii anie* ka hbp6hdj><> o; Nik6ta,! 6 iā hoi,' he kino kanāka hiaoli nōkāHā•s§£*#>& ii, āb)g hoi lāj>u- ltodmaka?ukā'iif:'6 /ki up;/'/'. • .'• :/"HlāHā kC^U'i kl ole' āi f ftā r kfoiiMpU Kop^h^wa? āntr o ke kāuohā i 'i:* /; āktfft's/au;iā r 6£ e"- kuu frāfai) ■ Ke" Wo^^n' komU,; o ka oie' iā anā ; o; kā j&,£ o |m ■ Uuhihewa o Ade, b ke kiakaa kela kanaka ; ina h£ niea ltbnioh'e\Va ke]ā, aole loā 6i?t e ho6nakaliā iho ānā i ke ki āna i kana pU," wahi ā- Nikoli, nd. k£ kupale anā: i kekahi o-māu kanākā kiā?.;;; / ;•; .•'. ~ :^ ._. ■ ';oaāiele aku la p< Mr. Mākuaiā- f k3hi..ra>)int> v nisje ltblohbio āe Iā hiaiōKO o koni TŪxtri, iiā h6i; kē iā i>|h6ihbi makiha o k6hd Helehelehā, ā i kā pau āpa o;^^ kakā a.Nikolā, iā wa i hūli māi āi ua o Āfr."Mākuail imUā 6 tffkōlā ā ihai lā: ; ;;;C:.iV £■ r /'AoIē !oa he kuleana o kela kāfska k|āi £ āi, i ke ki ! ahā i kahā pu, Ipā ua ike oia i kahākā> āku ā(i- iāiā, no ka iita s kaā]ā aiia r k^k^^trt^\ko^ān^rā! āna fiāē kau meā e Nik6la i hāaa aku o,; :p|' w ■ : ;j , <f te ki? aftU isu he •eluā 6 ko*u hiāq kānāk9f ua: hele ākii .$& māk6trhuli; ma nā wāhi apa'ii oloko nei 6;ka ;£a/ āofe*h£ kanāk'a;a makōu 1 f ;o kā loā/uī nwjr* ksti i Mdbpō?po 6lisC! *..- ://,'::- .••; -~ | āhd 6ia i f6āā: 'iaoUko^/vl^itti ■) •'.-<- : ' jā; o • ijuh|v: ;a%diftj!! i\k'ā htihu, āoie r ha£ oiā i a(e ;l kdiiā ]MfchtK&ā ni;iiuhtt6nā,- a la imua p kbn£ 'M&k: •' ./' , /;/// : ; 1 : ."Xha o kāu āiaUa ? afci;ai p/sliste?:;s6; : ssy'ti|Uf e >Vāific» i kunōu. anā» o ko*īaH rt6iil fis£.|ip kāHi'• V>;*& māmtia Aāe o-konā fig£a, āM ā(^i\p;kāUā pāa, e A£i.ii ī ki iihpiiial. e Maleuiii, ;ni&kā : i ? ārta:,;" ;- ; - r ' ,-V" A '■ ; v -' " v ". \o'v ;f//*■"•;;;? au i; '&tf nēi iaL' v -6eV e: iiiātSā6 ifti. il|lco-ō!u, e hooKŌu e/lā#&ili6 \sf. Hpl e fmhā-iku ārr\ "-"../ "• ',". v ? "Hufi Nikolā iirojte; ;*nV<? ka ; āīik"Mi ha liiākā o Mr/Mākuāiā, āia hoi'ke kuoō .o uā o Nikplā* ā pahe hrai la ; "Ina uā mnaQ,rpS6Īi oe, āōM āu i kufjsrtb, ho ka hana kiii/ ho "kou i kanaki bfeoa ka mea e pani hiāi. ma ko'ū wahi?";; ; . - ; : :: "Malia paha 'ua Ikaika loā^''kā/p,n#u : i .āieū 6 kV mea oiaio nāe, ° <tt iā oe e NHeola.* Ua , k6ttfe> kā thāketrtākt iloko o'u W, Vrio nā: liānaliemahema i āoie iā' maluna hiālunā o iiā kānāl» k?jii, po6 1010, i hiāopopō ole i ke ano o ka Nōlāiia ?nai haaiele hiai oe i ka noho hāha āAā ihāiālō &.13Ukoāa" .:'.• -V ; ' ' : ;'i\; ■ ''&e ike lā o; Nikbtā, v ua HIo kona kuoo kāha māu 11; iāpāiiio ā? i kui[ttU no e iāia iho; :X ; '.' -i ' .. . - . no it« kā'U i.hoike mua hei iā oe, uā hō 6 J/tdē, o Jce kāhā. cr ka sM, p"e|ā oiā i ki ofc aku ai i kanā tTfātii pāhā,; he 6koāy aolē np e hoohakālia āna ke kiāi, i kā āftā ik'i J kāna pu, nolaiiā māi hoahewā \Vāfe ofe rhah!!ti Sā kānakā kiāi !" \. •• ■; ■' ' • ■•. •. : " v . Ūa- ākakuu loa mai :la. ke aho pHioihoi. o hōi aYii.aku o ka hoho pāipār,;ā pii fc; f56 hoijsl K T tjeolā, e noho āKiī māluna ō hōho ; s , r : . "E noHo māi ōe e Nikola maānei hei, ā e kii ākU Mr. Kaikā i kiahā hou a lāwe aiāiia hififftsi 'iM<f lā oiā i ka \Visake ilōko o ke kiaha, ā loāi r^r" N fibi o ieā-.luā o ke kiaha, p ko lāuā imi ae^>li no,^'lii lā, āole he mea naha i hoōpioioke āku i ko lāiiā nodri[(sb y ktJi po. , . .• ." •■"'■/ ' / / . . "Alā hoi pahā la, ua pbfolei a ĪMr. i kahiailio'mai ai- iāiā-6;fcfā'.A^ ko'nā kiāha. iluna o kē' pakāukau'; ■ , 'e^''i , 6 n<6i: f ko'u "^la'.: "l?k ai® cjBā; maala^ae; ''ii.' . featl<āfhāraīe āihe k6hā hoāioha o ina .ua kiiā kēia. kārcii(rf 6' / • > loā; au' e ; n6h6 p6iiliuli km meahuna, pehea, aole ahei oia i ho6HU6S, ? loer Vti*ttti. 6 kp'u āho e ānā, ahfe kou Kelfe ahā ikti neT Wtfli'iii«ik6 6 iei pā, ho kā hoohāluāeia o ke'u ola?" ; "Āole o'u mianāo, Uā hōohuoi kau, uo' kekāhi me,>.oiai āiā rib me kona 6 ia nnmi hookipa kahi i nart6ā āi, mi Kā pte i k^ "Ua hiki «ia ā ka la apopo, pau Qui aku lakou i ka r lipi na Nuioka, a i ko ksuā wa e" hono hikl ppno auanei iāe leakpu, ke hooko akis 4 Ka hahi' e jioū 6le ai i kekaili aniei ke hookdkok€ <ttāi i ki fiāle .Ofe|fo n*ai ttcf OC, ua naloKvale kela i 41 ( / ■;' * ■/■ /"■'*:/"'/'/';.// "No ke kumu. ao'e oia/i hel O lioeā ana; niai n&i mā aila .no.ia; I hie ,he Mea ;tā. uā liopieokoke ihāi-oil ijrfc | ka p6no i' fce-ih6 6 j a iaiā i ike/ai ua ai- e neie np ka. hale afta i jidike aku hae āu iā i Sf r. .slākUaia, e noāo hou mār ana t hbtefk6k6k£ { le^ii Aei, ua Tōlia aku.ka ikē iāiā. no kā hpohohōiā.āhā o nā'kiai apuni kpu hōWiē, ā,.he.hiha «āha lta hoāo atia e hele mai ihiua o naiiiāi." ; ; . ; :. nb ka pāk o ria w&hi'āpiu I'-kfe : kiaiia lio

ā k<£tio kfc 1&. ksn afcer ijok<y n'ei o tet|u home, me j .|cA oiē nplaila e hooi I6a ia at ka makaala e ppno a$V "E ; hdōp9k.ole ka.Qa e Mr. xVfakuaia, i ke kftmcfilio aji», aolē aii 1 mjsikaukau nb ka pane ana aku i kau_ mau niMi.u >3P^U t .i Mā ta r u noonoo rho, ina oka manao iloko o kda i jio ka pepehi ana' nmv no ia ia oe a make, uā hiki | loa- iaia kē ki mai 1 kana pu ia oe, mai -ka puka aniani ittai, } iiiē jkou ike ple aku iiia. ī kona .hana.ole anattiai nae psa, I ftfcHtK>kāīii wile no hana' ā keha. kanaka i makeinuke ai, o liā ho/leonajike ana mai e liui kiiio ollui, a, e kamāiß6 1»« nife.,oe, -o leēiā ko'u māilāoio' maoli." j ku'iuo ae 'la o Mr.Makuāiat)una, hooniahola aKa ae 1 leoiia mau lima, a hooho ae la me ka piha i ke : pikōih*6rr * ♦ i able ■ol makenjakb e ike iaiai Aole iu «ae aua i fc*&āhrriiea t Hobkōft<cflte mii ia'u, Eia ke kanaWāi ma ko'ii abao, rio k& Aeā; 6wāu. pohoi ka haku anie ka 6na k6'u kākfclā\iho, ? Oka «nea k ana e kOfj?ōfit:\v£ maluna' 0 ko'h'ama ikā kiiā oiā ika ā ntake; ua lā nae oia ho keia po, aka hoea hou inīai kfciā no kā lua 6 kā' maha\va,' o ka ttiakfc wale rio fse?£;e v ltfta ākn āhā iaia/' : 4ku {lāo >Ttlsrtā i kona haku me na inānāo' khliaJtī : #01 b koha noo'noo iib ke āiiō o kflā; uaīftk6 pif ke aiio o leana kāmāHio ārfa, Aiē 6*|i&leji?ule oia;; e hdjke riiai. āna hoi koiia aū6. a?ā;lc%āfii ...liilia; nui 'ipa r pili aku 1 konā ola aiia, eiiUb Mf. Kfe!ek6nā'i hoike ni'ua mai ai iaia riīplcO na-;fo poliihilii o leo Mr. Mākuala ola aM, np; t jīikela.Nikōla, aole hiamuli o Makuāiāno kā māKe, a i oie no kā pōuio o feona KT|lo, kāiii ini]ea i māka'u loa no ;hifei 16ā v māiwālio māi o; Ka fenā pu in(6 kā halā 6l€ o ka pokā, cyi'āru % ktjVsri6 āku ana tm r ka piikā aniāni; aka oke Q keja; o ia no Kohā halawai āna ne āfe'a ft6" āf6,:;itle kqkāiii mjā,-ari.a i welfyycli loa ,at. Ife ālWio )ā nae ;uā 0 Nikola t ke kuleana o kona hakii 'ihō,"' ājta»tio kā hoptcat? ana āku [ ka o'- Kiekj^f;;kanāksi malihini, i. ke^; mai e .ferī?M ..māiiāo- pte e hor»p)likia mā» jkQHk:ōia'w&,hz nmiii ia-ā..uā,b Ntkola e' nālu !a iloko 6ua. āfem:\vsi| no' i kbnā ninau okoa āfia māi: I „ 'oho jjflSulmli- ,ata' i na kānāWāi o keia āhiā e Mr. 1 |^i^bāi|;; , {ip ; ''iā ; .pbulimt,> ke. wianāō jnei aii, āōle paliā Hc kā pepehi ānā ākti i kek'āhl mcjj a īhāke, ntā; kk foāā ahā; P ka iiee ja kākou, ua hpāo māi kela kariā£ā£ komo trfā kq ānp ā āihiie pahā i kotl ffia\i t»eheā fa koh mliiiao? ' ■ iho 6'u ki kp'iko'i o ka auamo āna i na ahewaia' hiāi; rto k'a mālee atia>t» kd'ftāhi kānaka, mamuli o kai'u . ; māopppo akii īil ia'u, kou manao e Mr. Makuaia. C) P iā no' ka huli aiia' aku ilōko .o kāriilufeāu y i apfopy, īiiamua nae o ka hookoia a®a b. Mā hāniv h£ mfeā kOKvm nUr- mai ia'u a,me ko'u poe w- # hiki aria iā. oe kē hoakaka pono mai i kona ani», ināipalia lj[e ; kanafea'Pii, J i ikahiiai ka umiuiiii, a i ole me ka hī iio <paha. v ,'*ije..t?miti!i;u"uoltxr ko kfcla kanaka mā kōria auwae, a ma kōiia leHēlehi 1 rrtāJunā, āka nae lie mfca aiiio ole Wale no iaV6 kā inea ario niii lōā, aole He kuleaha iki o kekahi kae hoea' mai ki irfa ko'it wahi nd i fca po." ōiāip kena; nt£jt āu e kamailio mai la, aka nae,.- i e m*&iatii ai leā iiUH ānA aku i ka mea kPmohewā, pfla ■&āle no āu i loa 'āi -loāa iā'u Ūa HoomaiopOpo 4iti: nP. fc£ i|no P keiā ksiialba. O'pe kiā orm horia Ueia Uluina e *** kekahi kanaka iā' ihakoif i;fca la āpopo, i hlki Ple iata ke hoakaka, > i riā;feiriiiu māikāi b kfpiia hōeaanā mai kou ; r«au aina, āUiu ,; _ikW •■āri , et niiiieoii iaū; iloko oka UiM oka oihanā A6l'^.!^. i. :pāns tiiii'£i 0 MākuSia me ke ku ikli | .0' ke fīakattkau. "He liilii Tōā ki#i^V.irvt > āV e itiā kā wāiho ahā āko i kela kāiiaka A-kā ofcr>a makai, noka niea ina e aliewaia 3nā oiā ma k6 kana^vai, h Hb&t māi ana uo ka manawā e liefelānakila hou 'āi 6iā. Aole loa ēaeia kela kānaka e 6lā, me ka nfano e hpea mai oia imuā o'u. He kanaka oiar. i.ioaa ole ka manāp aioha iioko o'u nona, a ua. hiki lia, u ke ki iaiā i ka pu, nte he holoholona la. "Ua iitrt loa ka'd imāu mea i kamailio aktt nei rtnu« ou, ā rrta: koū aoaP e Nikōla, e hooko aku oe i ka hana i. kau aku maluna o kou liokua," me ke kuhikuhi ana aku o !itākuata i kahi o kā puieā. ' , Ku ae la o Nikola ilunā, huli maf la hoi imua o |itona. haku; £ kawiiailiP lt I«: "E haalele atna au ia oe 1 kcta o ka'ii kauoha w*ā!ē ht>, e hoi koke oe e l|poluolu, ā £;hoi āku ailai, au rio* ka ( riāria āni| i mii'kiai, me ko.u ala' akii i kttiā'poV āhiki ikt āo'ānā." ' ' "se, ē hōi koke aku āhā ātt 6 hōPluolu, a maluna ōu e hlikola ki'iii hilirtai āūā rip ko'u palekanā i keia po," wāhi ā Msckūdia: M* konā ku aha aē rio libi ilima. 'a l|ktf riī«it īā.mi Nikolā no kāhi o kā'puka, me fee kamailio hou āiia. hilāi: ,-• "Kehooimāikai aku nei āu iā 06 t Nikōla, ā mal lilP ka u riiāu pleio ikāifei o kehr p6, 1 : ktSiriii 6 Irioirib at koū nooiiOo rio*U; ake manao nei rio Hot aU, uā maopopo iā k«iua ar eWa kP 1 fcauā itiatr ānp: E akti f kāuoliā paa i kou kāriākav rka lākou mēa e liānā āi; āla a pau kfe ala ana a na mālMii/ ālāilā na Kaikā e ki āku i.nā |Āikā āpau 0 kā iiale nei. nolaiia o ke alohā ho ko kāt3fef, ā ike It6u aku ka lā apopo. No kē kōfena aku 6 kela! po, aō!fe h€ meā ānb ; nin » ikēia, gŌle i oiit hou māi kela kariaka; 6iat naē, tiā ala o Nikolā me nā kinakā kiai āhikf i ;ke dP āriā, nW kona M, a?dlt e āa ana lōaa ole kfc khleāiiā, e n&i i ka hāle ioMākuat;f f kā wāāo, ākii lā rio iā no' koita hāle, ke poo i.ka pluna, o ka lilo aku la no ia. tVia« hb^ā.- fiatile āniv aRU 6 Nikōla hiamofc, a ā«"4e • āi; : ' !&61<Jfb.''Wālc- Ta nP o(ā maluna o hoha ank* i* kā n6SnooX mku-- fh« lehutehu I ,:ā mdrflbko mat o kda'rio6nc>ō ānā i iho ai oia i k(&āmāftā&, 1 he kāriālsrf{ ht hdpfelhi kaffākā aia kbik'-inai&lrfāk6, ā he KP6lfeht hoi kataffca afā tftāfū&ē 6iā ftei . ae 0 kela.mau kānaka elua, o lte&aftf m«t ānp riui ē nālu 1ā ilōkō ona, o ia rio ke konio ānā ākftbrMfs. I&geria ilPko 6 ka pbfiihihf. rio kē' kanaka ht» Mif i Mākiiāiā i māki'u loa ai, laia iiiāe i āla 16ā ae ai, a kemio ihō lā i koila niāu. loli, ke ttfe* lā oii, irfā : ti6 kona fiel<* aku iRā Mle P MākUaia n& kā āi āriar i kbtfa ainā kikāiilāka, e ritii triāi ana ktona ffo6uftifitfejā, nōiailā hoohōlo. ilio lā ota, ē ai no oia i kp'ha amā itid konā hāle, rio ka rii£ā tiā hoolako ftu leonā'hāle tnd.kekahl niāu meāai māhiā. • ; lā ōia i ke kā|Wāht āilā.'ine kfe kau 'anā aktfr i W r k!k?fā i dtāi e khkili ariā" o k.i pāila" mai o kona k66c. I t»6tf ;rii"āi lā "Biā ikā nopnoo.ana..no ke kahākā ā slātteJl#eU > ai, *|. ptfā Hoi nifc maōli 6 kōriā .lfikb. No kīiā nae. a6le o kā rriaauh6je walē rio i kā |ip. k3&f'.te*fcU i māno "āi. akā rio keā*e āria 'no ii' i mii Mai?uāia. . . .Ma ki' \ffcli i'ā kālhakā, ālāīla 6 :KalSi kijpsftP loā t rtbK6 uH p ,''Ū' -lioj 4ffe 'iAā* M. KiilāHaKāūHale, kāhi iiui o lia ml*i āi nō hof,c. ti6riā ola, māt.llo' o kā newhaltcie ānā a na mākal. , (At>% i pāu.)