Ka Nupepa Kuokoa, Volume LXI, Number 4, 27 January 1922 — Page 1

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII

Maluna On a Ka Manaolana o Kekahi Poe Repubalika no ka Hiki Ole ia L. L. McCandless e Lanakila ma ke Koho Baloka Kuikawa

 

Ma na helehelena maopopo loa ke nana aku iloko o keia mau la, i waena o kekah mau puuhi o na Repubalika, o keia kulanakauhale, ke kau aku nei ko lakou mau manaolana maluna o Harry Baldwin o Maui, no kona lilo i moho elele lahui, ma ka aono Repubalika, a ua paa ko lakou manao, oia wale no ka moho elele, e hiki ai ke hoohaule aku ia L. L. MeCandless, ka mea i maopopo loa, e waeia mai ana oia i moho elele ma ka aono Demokarata.

            Ma ka halawai a ke komite kuwaena Teritore o ka aoao Repubalika, i malama ae ai ma ka auwina la o ka I'oalua uoi, i aponoia ae ai kekahi olelo hooholo, i hookomoia mai e Senaatoa John H. Wise, e koi ana i na Repubalika o Maui, e waiho mai i eono mau lala no ke komite, a i hookahi no ke komite kuwaena, he kuleana hoi i loaa ia Maui, malalo o na rula o ka aono kalaiaina.

            He mau helehelena malihini kekahi hapanui o na hoa o ke komite i hoea ae ma keia halewai, o ia hoi, he poe, i loaa ke kuleana maloko o kela halawai komite, ma o na palapala hookohu hope la, a mamuli o ke aponoia ana o kela olelo hooholo, i hiki ai ke ikeia aku, eia ka aoao Repubalika, ke ake nei, e nohoalii mai ka lokahi iloko o ka aoao, a e pau hoi ke kulana paonioni, elike me ia i ikeia ma ka mauawa aku nei i hala.

            @oko o ke komite kuwaena e ku nei i keia manawa, ua nele o Maui i na lula eono o ke komite kuwaena, me hookahi lala iloko o ke komite hooko, no ke ake ana e hoopau ae i na ano maikai ole i ikeia iloko o ke aoao, pela iho la i laweia mai ni kela olelo hooholo.

            Ua apono pu ia ae no hoi ka paku'i i ka olelo hooholo i waihoia mai e W. C. Achi, e koi ana e koho hou ia na lunanui o ke komite, e ke komite kuwaena holookoa ame ke komite hooko, a e noiia aku o Harold W. Rice, kekahi hoa o ka puulu elele mai Maui mai, ma ka ahelele aku nei i hala e lilo oia i mea hooikaika aku, i wahi e hookoia ai ka makemake o ka olelo hooholo.

HOOMAUIA KA LUNALEKA NUI MacADAM

            Me ka nana ole ae i kona lilo ana i Demokarata, aka ua nanaia aku oia ma kona kulana makaukau, me ka hoopono ma kana oihana, i waiho aku ai ka Peresidena Harding i ka inoa o D. H. MacAdam, ka lunaleka nui o Honolulu nei, no kona hookohu hou ia mai, ma kela kulana, ma ka Poakahi aku la i hala, ka la 23 o ka mahina o Ianuari nei.

            He elua la mamua o ka haalele ana iho o ka Elele Kalanianaole i keia ola ana, ua hoouna aku la oia i kekahi leka, i ka Lunaleka Nui Hays ma Wakinekona, e hooia aku ana imua on a, no ke kupono e hookohu hou ia mai ka Lunaleka MacAdam ma ke kulana ana e paa nei i keia wa.

            Ua hoomaopopoia iloko o kekahi mau mahina ae nei i hala, e hookohu ia mai ana o Mr. MacAdam i lunaleka no Honolulu nei, no ke kumu, ua kakoo ka Elele Kalanianaole ame Robert Shinglo i kona inoa, no kela kulaua; he mau hoaloha oiaio laua no MacAdam.

            He aoao kala@aina Demokarata ko MacAdam, eia nae, mamuli o kona mau ano maikai he nui, ua umeia aku na manao mahalo o na Repubalika o Hawaii nei nona, a hui pu iho, me kokua makee i ka lawelaweia o na hana o ka oihana leka, me ke kupono, ua lawa ia, no kona makemakeia e na mea apau i kamaaina iaia.

            Mamua o ka hoea ana mai o ka Lunaleka MacAdam no Honolulu nei, ua lilo oia i mea makemake nui ia ma Wakinekona. Ua lawelawe mua oia i ka oihana lunaleka i ka makahiki 1917, he mea kakau no hoi kekahi hana ana no ka aoao Demokarata.

            Ma ka manawa i hoikeia aku ai ka lohe iaia, no ka waiho ana aku o ka Peresidena i kona inoa imua o ka aha senate, no ke kakoo ana aku iaia ma ke kulana lunaleka.

            He hookahi mea ano nui iloko o kona kau o ka noho lunaleka ana ma Hawaii nei, wahi a@n, o ia no kona hoao ana e hookaawale loa aku i na hana kalaaina, mai ka hoohuikau pu ana mai iloko o na hana o ka oihana leka.

E Koiia aku ana e Holo

            Ma hope iho o ka hookuu ana o kela halawai a ke komite kuwaena, i loheia ae ai na manao hoakaka iwaena o na hoa o kela komite, no ka waihoia aku o ka inoa o Harry Baldwin, oia kekahi o na moho elele lahui, ma ka manawa e noho mai ai o ka ahaelele wae moho, iloko ae nei o ka la 14 o ka mahina o Feberuari.

            Oiai ua hoole ae o Harry Baldwin, i kona holo elele aku no Wakinekona, ua manao me kona mau hoaloha, in a e lokahi ana na Repubalika apau, e wae ae iaia i moho, ma ia ano wale no paha oia e ae mai ai; a ua paa hoi ko lakou manao, e lanakila ana oia, ma ke koho baloka kuikawa e hoea mai ana.

            Me kela manao nae iloko o kekahi poe Repubalika, e kau aku ana i na manaolana no ka waeia ae o Henry Baldwin i moho elele, aole no he mau kaualua ana iloko o na moho elele e ae, no ka loaa o ka waeia ma ka ahaelele.

            Wahi a John H. Wise, kekahi o na moho elele, he nui kona mau manaolana no kona waeia, no ka mea ua iko aku oia, i na helehelena maopopo loa, no kona lanakila.

            Ma ka aoao hoi o na hoaloha o Norman K. Lyman, kekahi o na moho elele, oia lakou ke hooikaika mai nei ma na ano apau, e kaa ka hapanui o na elele ma ko lakou aoao, pela wale no e loaa ai ka lanakila i ka lakou moho.

            Iwaena o na Hawaii, aole o lakou hopohopo iki, no ka maalahi loa o ka hoohaule ana aku ia McCandless ma keia koho baloka kuikawa; in a no e wae ae ana na Repubalika, ia Wise a i ole ia Lyman paha. e haawi ana lakou i ko lakou ikaika apau, mai na Repubalika a i na Demokarata, e koho i ka moho a ka aoao Repubalika, a ma kekahi olelo maopopo ana ae hoi, ua makemake lakou, e ike, he kana Hawaii ka mea e kohoia ana i elele lahui.

Ko Ole ka Manao e Lawe Okoa Ae i Kona Ola Iho

Hoao ka Lunaleka Smith o Koloa e Hoopokole i Kona Ola no ka Pokole o ke Dala

IKEIA KA POKOLE O NA DALA HALELEKA

Hiki Aku ma Kahi o ka Elua Kaukani Dala ka Pokole ma ka Huli Ana a na Lunanana

            Ma ke ahiahi o ka Poalua o ka pule aku nei i hala, i hoao ae ai ka Lunaleka W. E. Smith, o Koloa, Kauai, e lawe i kona ola iho, ma ka inu ana i ka laaumake, eia nae, ua ko ole ia manao on a, ma o koua make ole ana.

            Ua ala mai ka manao iloko o W. E. Smith e lawe ae i kona ola iho, mamuli o ka pokole ana o na dala o ka oihana leka, malalo o kaua lawelawe ana, i hiki aku ka huina, ma kahi o ka elua kaukani dala.

            He elua mana a W. E. Smith o ka inu ana i ka laaumake, he mau minuke wale no ke kaawale o kekahi inu ana mai kekahi mai, o ka mea apiki nae, nolo oia i make, a ua lawelaweia aku hoi na hana apau e hoopakeleia ae ai kona ola.

            Ma ka oleloia, ma ka manawa a na lunanana o na haleleka i hoea aku ai, a nana i ka lawelaweia ana o na hana o ka haleleka ma Koloa, ua loaa aku la ka pokole ma kahi o na dala bila haleleka, i hiki aku ka huina ma kahi kokoke loa i ka elua kaukani dala.

            No kela pokole, i loaa aku i na lunanana, ua ae okoa mai ka Lunaleka Smith, i ka pololei, o na mea i loaa i na lunanana, me kona hooia pu mai, e lilo pu oia i mea kokua aku i ka hana a na lunanana, ma ka noii pono ana i ka huina oiaio i pokole o na dala o ka haleleka.

            Mahope iho o ka hoomaopopoia ana o ka pokole o na dala o ka haleleka, ua huli hoi aku la o Smith no kona home, me ka manaoia, i hoi oia e ai i kona aina ahiahi, o ka mea apiki nae, aole oia i hoi no ka rumi aina, aka ua hoi pololei loa aku la oia noloko o kona rumi a inu ae la he hookahi auneki o ka laaumake, a he umi minuke mahope mai, ua inu hou ae la no, he hapa auneki o ka laaumake.

            I ke komo ana o ka laaumake iloko o kona opu, ua nui maoli ka ehaeha i loaa iaia, a na ia ehaeha, i kono mai iaia, e noke i ke kuwo, o keia ka mea nana i haawi aku i ka lohe i kona ohana, no kona kulana kupilikii, ia wa i hoihoi koke ia ai no ka halema'i o Koloa a kauohaia o Kauka Waterhouse e Lawelawe mai i na hana, e hoopakeleia ae ai kona ola.

            Ma ka Hoakaka a ke kauka, aolo he hophopo, no ka poino o Mr. Smith, aka e palekana ana oia mai ka make mai, eia nae, o kona manao hophopo wale no, e makapo ana o Mr. Smith, no ke koena aku o kona ola ana i koe. Ihi me h emfw shrdl emf wyn cmf.

HOOLOHEIA KO KA LEHULEHU MANAO MALUNA O NA HANA HOU

            Ma ka halawai a ka papa o na lunakiai kulanakauhale o ka noho ana ma ka po Poalua nei i hooloheia ai na manao o ka lehulehu ma luna o na kumuhana e pili ana i na hana hou i hoolalaia ia no na apana o Puuhui, ke alanui Rikeke ame ka apana Binamu, a ua laweia ia mau kumunana malalo o ka noonoo ana a ka papa.

            O ke koho a E. J. Lord no ka hana ana i ke alanui Waimanalo ua aponoia e ka papa a he haawina dala o $16,571.83 ka i hooholoia no ka hoopaa ana i ka liko ole ma waena o ka huina o ke koho ame ka huina o $550,000 i hiki e loaa koke no ia hana. O ka Lord koho no ka hana ana, ia alanui he $566,571.83.

            Ho leka mai ke Kiaaina W. R. Farrington mai ka i loaa ae i ka papa a e hoakaka ana o ka huina o $150,000 no ka hana ana i ke alanui Pali ame $150,000 no ka hana ana i ke alanui Pali ame $136,825.80 no ke alanui holopuni, ua hoamanaia. Un@kauohaia mai ka Enekinia Kulanakauhale Ohrt. e hoomakaukau i ke kii no ke aianui pali.

            He elua mau olelo hooholo i hookomoia ae ma ia halewai, hookahi e noi ana i $10,000 no ka hoomaka ana aku e hana i kekahi paipu @ua nui ahiki ma waho loa o kuaau, a o kekahi no $15,000 no ke kuai ana i mau paipu nui no ia hana.

            O na olelo hooholo e noi ana no ka hoomoe ana i laina paipu @ua no ke alanui Kunawai a no ke kuai ana i ka hua no ka hale kinaiahi ma Kalihi ua hooholola e ka pepa.

            O ka hoike auhau no ke aupuni kulanakauhale ame kalana ua aponoia, o i ka huina 1.20787 pakeneka.

Ko Ole ka Manao e Lawe Okoa Ae i kona Ola Iho

Hoao ka Lunaleka Smith o Koloa e Hoopokole i Kona Ola no ka Pokole o ke Dala

IKEIA KA POKOLE O NA DALA HALELEKA

Hiki Aku ma Kahi o ka Elua Kaukani Dala ka Pokole ma ka Huli Ana a na Lunanana

            Ma ke ahiahi o ka Poalua o ka pule aku nei i hala, i hoao ae ai ka Lunaleka W. E. Smith, o Koloa, Kauai, e lawe i kona ola iho, ma ka inu ana i ka laaumake, eia nae, ua ko ole ia manao on a, ma o kona make ole ana.

            Ua ala mai ka manao iloko o W. E. Smith e lawe ae i kona ola iho, mamuli o ka pokole ana o na dala o ka oihana leka, malalo o kaua lawelawe ana, i hiki aku ka huina, ma kahi o ka elua kaukani dala.

            He elua manawa a W. E. Smith o ka inu ana i ka laaumake, he mau minuke wale no ke kaawale o kekahi inu ana mai kekahi mai, o ka mea apiki nae, aole oia i make, a ua lawelaweia aku hoi ua hana apau e hoopakeleia ae ai kona ola.

            Ma ka oleloia, ma ka manawa a na lunanana o na haleleka i hoea aku ai, a naua i ka lawelaweia ana o na hana o ka haleleka ma Koloa, ua loaa aku la ka pokole ma kahi o na dala bila haleleka, i hiki aku ka huina, ma kahi kokoke loa i ka elua kaukani dala.

            No kela pokole, i loaa aku i na lunanana, ua ae okoa mai ka Lunaleka Smith, i ka pololei, o na mea i loaa i na lunanaua, me kona hooia pu mai, e lilo pu oia i mea kokua aku i ka hana a na lunanana, ma ka noii pono ana i ka huina oiaio i pokole o na dala o ka haleleka.

            Ma hope iho o ka hoomaopopoia ana o ka pokole o na dala o ka haleleka, ua huli hoi aku la o Smith no kona home, me ka manaoia, i hoi oia e ai i kona aina ahiahi, o ka mea apiki nae, aole oia i hoi no ka rumi aina, aka ua hoi pololei loa aku la oia noloko o kona rumi, a inu ae la he hookahi auneki o ka laaumake, a he umi minuke ma hope mai, ua inu hou ae la no, he hapa auneki o ka laaumake.

            I ke komo ana o ka laaumake iloko o Kona opu, ua nui maoli ka ehaeha i loaa iaia, a na ia ehaeha, i kono mai iaia, e noke i ke kuwo, o keia ka mea nana i haawi aku i ka lohe i kona ohana, no kona kulana kupilikii, ia wa i hoihoi koke ia ai no ka halema'i o Koloa, a kauohaia o Kauka Waterhouse, e Lawelawe mai i na hana, e hoopakeleia ae ai kona ola.

            Ma ka hoakaka a ke kauka, aolo he hopohopo, no ka pino o Mr. Smith, aka e palekana ana oia mai ka make mai, eia nae, o kona ola ana i koe. Ihi me h emfw shrdl emf wyn cmf

HOOLOHEIA KO KA LEHULEHU MANAO MALUNA O NA HANA HOU

            Ma ka halawai a ka papa o na lunakiai kulanakauhale o ka noho ana ma ka po Poalua nei i hooloheia ai na manao o ka lehulehu maluna o na kumuhana e pili ana i na hana hou i hoolalaia no na apana o Puuhui, ke alanui rikeke ame ka apana Binamu, a ua laweia ia mau kumunana malalo o ka noonoo ana a ka papa..

            O ke koho a E. J. Lord no ka hana ana i ke alanui Waimanalo ua aponoia e ka papa a he haawina dala o $16,571.83 ka i hooholoia ua ka hoopaa ana i ka liko ole mawaena o ka huina o ke koho ame ka huina o $550,000 i hiki e loaa koke no ia hana. O ka Lord koho no ka hana ana, ia alanui he $566,571.93.

            Ho leka mai ke Kiaaina W. R. Farrington mai ka i loaa ae i ka papa a e hoakaka ana o ka huina o $150,000 no ka hana ana i ke alanui Pale ame $136,825.8 no ke alanui holopuni, ua hoamanaia. Ua kauohaia mai ka Enekinia Kulanakauhale Ohrt e hoomakaukau i ke kii no ke alanui pali.

            He élua mau olelo hooholo i hookomoia ae ma ia halawai hookahi e noi ana i $10,000 no ka hoomaka ana aku e hana i kekahi paipu aua nui ahiki mawaho loa o kuaau, a o kekahi no $15,000 no ke kuai ana i mau paipu nui no ia hana.

            O na olelo Hooholo e noi ana no ka hoomoe ana i laina paipu aua no ke alanui Kunawai a no ke kuai ana i ka hua no ka hale kinaiahi ma Kalihi ua hooholoia e ka papa.

            O ka hoike auhau no ke aupuni kulanakauhale ame kalana ua aponoia, o i ka huina he 1.20787 pakeneka.

Wae ke Kiaaina i ke Kamaliiwahine J. Kalanianaole

E Hookohu Aku Ana ke Kiaaina Iaia i Pani ma Kahi o Kana Kane no ke Komisina Home

APONO OIA E LAWE MAI I KELA KULANA

Hoike ke Kiaaina i Kona Makee e Lilo ke Kamaliiwahine i Mea Kokua i ke Komisina

            No ke pani aua aku i ka makalua i huohakahakaia iho, mamuli o ka make ana o ke Keikialii Kalanianaole, i hoa no ka papa Komisina Home Hawaii, ua hoike ae o Kiaaina Farringotn, ma ka Poalima aku la i hala, e hookohu aku ana oia i ke Kamalii wahine Kalanianaole i panihakahaka ma kahi o kana kane i make.

            I ka hoike ana ae nae o ke Kiaaina, uo keia hookohu aku oua i ke Kamaliiwahine Kalanianaole, i hoa no ka papa komisina, ua hoakaka pu ae no hoi oia, ua hui mua oia me ka Kamaliiwahine Kalanianaole, a ua hoike mai, i kona apono, o lilo i hoa no ka papa komisina.

            Ua lilo kela manao hookohu o Kiaaina Farringotn, i ke Kamaliiwahine Kalanianaole i hoa no ka Papa Komisina Home Hawaii, i mea mahalo nui ia e na Hawaii, mamuli o ke kumu, ua manaoio lakou, o ke Kamaliiwahine Kalanianaole wale no. ka mea i maopopo i na hoolala ana a kana kane, no ka holomua o ka hana hoopulapula i na Hawaii, ua kukakuka pu, a uaohumuhumu pu, i na alahele apau i ka manaoia ai no ka holomua o ka hana hoopulapula.

            Ua hoike i mai no hoi o Kiaaina Farrington, ma keia kikoo ana mai la i ke Kamaliiwahine Kalanianaole, i kona manao makee no ke Keikialii Kalanaianaole; me kela iini iloko on a, e lilo ke kamaliiwahine, i mea kokua nui aku i na hana a ka papa komisina, in a na ninau apau i hoopohihihiia ai ka noonoo o na komisina.

            Ua hoakaka hou ae no hoi o Kiaaina Farrington i kona manao, me he mea la, e hookohu aku ana oia ia Mrs. A. P. Taylor i hoa no ka papa komisina huli i na moolelo Hawaii, ma kahi o ke Keikialii Kalanianaole.

O KEKONA OPIO AME KA JAZZ BAND MALOKO O BERELINA

            O Diamond Kekona, ke keiki Hawaii himeni aia maloko o Kelemania i keia la, pela ka Daimond Kekona o ke kakau ana mai ia Dick Kekona kona makuakane, o ka oihana makai kuloko.

            O Diamond Kekona kekahi o na keiki Hawaii i kaulana i ka himeni aia oia ma Seala Casino. Kelemania i keia manawa, a nona hoi ka uku e loaa mau mai la iaia 3000 Marks (dala Kelemania) no kona uku no ka pule, he uku hashaa loa ia i loaa iaia, aka nae ua manaolana oia e oi aku ana ka mea e loaa ana iaia i ka manawa e hoololiia ae ai.

            Ua nui ke ohohiaia o na himeni Hawaii ma Palani a ma Enelani a ua kuapupule maoli ka na kanaka o ia mau aupuni i na himeni Hawaii, a mahope o kona nele ana i ka hana no kekah mau hehelona kakaikahi ua holo mai la oia no Kelemania mallao o kekahi aelike me kekahi hana Jazz, a oia wale no hoi ke keiki Hawaii me ia hana, o kokeahi poe e ae eha he mau haole wale no. O ka himeni wale no kana hana. O keia malalo nei kekahi hapa o kana leka o ke kakau ana mai i ka makuakane a e hoakaka ana penei:

            "Ua nui ko'u makemake ia Berelina nei. he oluolu a lokomaikai no hoi na kanaka Kelemania ia'u. Ke hooikaika nei kela ame keia mea maloko o Kelemania noi i ka hana, ua lawa ole na limahana maloko nei o Kelemaniu e lawelawe ai i ka hana maloko o keia aina. O@nu wale no ke Keiki Hawaii iloko o keia baua jazz maloko nei o Kelemauia a he laula no hoi ke kahua me ka malaelae no ka hana, a e nui ana no ke dala e loaa ana ia'u mahope aku.

            "Lehulehu na Kelemania a'u o ka halawai ana he poe i hoea ae i Honolulu mamua. Eholo aku ana mak@n i Baden, iloko ae neri o ka makalii. I nei manawa ua ikeia e a'u na kulanakauhale nunui loa maloko o Europa u'ei"

Loaa he Kino Make ma ke Awa Kumoku o Hilo

Na na Kanaka e Hana Ana ma ka Uwapo i Ike i ke Kino o Kekahi Limahana o ka Maui

LILO KONA MAKE ANA I KUMU HOOKAHAHAIA

Aohe Mea i Ike Maka i ka Haule Ana o Kela Haole a Piholo Iliko o ke Kai a Make

            Ma ke kakahiaka nui o ka Pualua iho nei, maloko o ke awakumoku ma Hilo, ma kahi e kokoke ana i ka uwapo Kuhio, i loaa aku ai ke kino make o M. Teisehman, he kanaka okioki pipi noluna o ka mokuahi Maui, i na ka naka e hu'e ana i ka ukaua o ka moku halibali ukaua ka Enterprise, i kuliko ai me ka lono kelekalapa i loaa mai i keia kulanakauhale mai Hilo mai, ma ka Poalua nei.

            Ua hooiaioia kela kino make ma ke ano no M. Teisehman ia, e W. V. Allen, ka hope luna kukeawa ma Hilo ame ke kiaipo, a ma o kekahi mau maka hoi maluna o kona kino, a pela me kaua uwaki pakeke.

            O ka hope loa o ka ikeia ana o kela limahana oluna o ka mokuahi Maui, ma kona manawa no ia i haalele iho ai i ka mokuahi, a lele aku la nouka o ka aina, a ma ka oleloia, he kulana kahi o hi'o kona i kela wa. Ua kaawale oia mai kana hana mai oluna o ka moku ma ka auwina la o ka Poalima, ka manwa ana i haalele aku ai i ka mokuahi, a hele holoholo iuka o ka aina.

            Ua ha'oha'oia ka nalowale ana o kela limahana ma kamanawa a ka mokuahi Maui i haalele aku ai ia Hilo, ma ka hapalua o ka hora eha o ke ahiahi o ka Poaono mai, eia nae, aole i ala ae kekahi manao, ua halawai oia me ka poino, o ka mea i kohoia ua haule paha oia ma kekahi ana, o ke kumu ia o kona kau ole ana mai maluna o kona mokuahi, a o ka manaolana iloko o koua mau hoa, e hoea mai ana oia no Honolulu nei iloko o ka manawa kupono, mamua o ka holo ana o kela mokuahi no Kapalakiko.

            Ma ka manawa o ka uwaki pakeke, he hapaha i hala o ka hora eiwa, me he mea la o koua manawa no ia i haule ai iloko o ke kai, he manao koho wale no nae kela, oiai aole he mea i ikemaka maoli i kona haule ana.

            Ma ka hoakaka a na hoa limahana o kela kanaka, o keia ka ke kelepa ihope loa ana i manao ai e noho hana maluna o ka Maui, me kona manao e huli hoi aku no Kelemania, no ka ike ana i kona ohana, eia ka e poho wale ana ia mau manaolana on a.

HALAWAI ME KA ULIA PAKALAKI.

            He haawina pakalaki loa ka i halawai me Denshire Akatsu ma kekahi la o ka pule aku la i hala ma kona manawa i oili mai ai ma ke alanui ololi mawaena o ke alani Muliwai ame Nuuanu a hookui ana me ka Makai Aukust Carreira. E ku ana ka Makai Carreira ma kekahi wahi no ka pane ana aku ma ke kelepona no kekahi noia iaia, a iaia i ike mai ai ia Akatsu e oili aku ana, a no kona manao ua hana hewa paha o Akatsu a e manao ana oia e holo mai kahi aku ana o ka hana hewa ana, ua hopu mai la oia ia Akatsu. He hapa o ka omole okolehao ko paa ana iloko o ka poli o Akatsu a ma kona mawa i hookolokoloia ai he $51 ka hoopai e ka aha o ke kau ana mai maluna o na ma ka manawa o ka noho ana o ka aha hoomaiu ma ke ka @@@@ o ka P lono aku la i hala.

            BERNE, Swit. Jan 20. He hoike na na elele aupuni Pelekane, Palani ame Italia, ke hoakaka ana e kipaku ia aku ana ka Emepera Charles ame ka Emepera wahine Zita no kekahi aupuni mamao mai Europa aku mamua o Madeira in a no ka hoao hou mai o laua e loaa hou ke kalaunu o Hunegari, ua haawiia aku ia hoike i ka emepera wahine mua i keia la e ke aupuni Swiss. Eia ka emepera wahine Zita ianei no ka han e pili ana i ke kaha ana i kekahi o kana mau keiki kane. Ua kipakuia aku laua ma ke ano he mau kuewa i ka mokupuni Madeira maloko o ka Moana Atelanika e na aupuni huiia no ko laua hoao hou ana e hoi hou aku maluna o ka noho alii o Hunegari.

Makaukau na Aoao Kalaiaina Kuloko no ka Hoouka Kalaiaina

Paa ka Manao o na Alakai e Wae ae i na Moho e Loaa Ai ka Lanakila ma ke Koho aloka Kuikawa no ke Kulana Elele Lahui

            He mau la hoomakaukau keia no ka hoouka kaleiaina, mawaena o na aoao kuloko, no ka hoopiha ana aku i ka makalua, i hoohakahakaia iho, mamuli o ka make ana aku nei o ka Elele Lahui a Kalanianaole.

            Ma ka hora ekahi o ka auwina la, o ka la apopo, Ianuari 28, e noho mai ai ka halawai a ke komite o ke aoao Deniokarata, maloko nei o keia kulanakauhale, a koho i ka lakou moho elele, no ke koho baloka kuikawa, e malamaia aku ana, ma ka la 25 ae nei o ka mahina o Maraki.

            He nui ua moho e loheloheia nei, e oili ae ana, no ke kohoia ma kela halawai a na komite kuwaena, oia o I,. L. MeCandless, J. L. Coke, Mrs i Mary Atcherley, Jonah Kumalae ame R. H. Makekau, eia nae, i ka nana aku, o ka inoa o L. L. McCandless ke oili mai ana, i moho na ka aoao kalaiaina Demokarata.

            Ma ke ahiahi hoi o keia Poaono, o ko o ka ahaelele, e malamaia ana ma keia kulanakauhale, ma ka la 14 o ka mahina ae nei o Feberuari.

            O na elele e waeia ana ma keia halawai, in a he mau paonioni kekahi maloko o na kalapu, ma ke ahiahi o malama ae ai na kalapu Repubalika, i ka lakou mau halawai, no ka wae ana ae i na elele, no ka noho ana mai ilo ka la 4 o ka mahina o Feberuari, e malamaia ai ke koho baloka ana maloko o na kalapu no ua elele, o na kalapu i loaa ole he mau paonioni ana aole he koho hou ana aku ia lakou, no ka mea ua kohoia me lakou, ma ka halawai o keia ahiahi Poaono.

            Na ka ahaelele e noho mai aina iloko o ka la 14 o ka mahina o Feberuari, e koho i ka moho elele a ka aoao Repubalika, a o na moho a naoao ka laiaina kuloko, i wae ao ai, o laua ke ku aku ana inue o ke kahua momoko, ma ke koho baloka kuikawa iloko ao nei o Maraki.

Na Moho Repubalika

            Oiai ke hookokoke mau mai nei ka wa no ke koho mono elele ana, ame ke koho baloka kuikawa ana, he elua mau moho ikaika e loheloheia nei iloko o keia mau la, ma ka aoao Repubalika, oia o Sentaoa H. Wise ame ka Lunamakaainana Norman K. Lyman ke hookaika nei ko laua mau hoaloha, e loaa ke kohoia maloko o ka aha elele Repubalika e hoea mai ana.

            Iloko nae o ia manawa hookahi, ke hooikaika mai nei no kekahi poe i ka inoa o Harry Baldwin o Maui, e lilo i moho elele. Oiai nae, ua hoole loa mai o Mr. Baldwin, aole oia he mho

AOLE O KAUKA RAYMOND E HOLO MOHO ELELE ANA

            Oiai ma ka la apopo, e noho mai ai ka halawai a ke komite kuwaena Demokarata, no ka wae ame ke koho ana ae i moho elele, na kela aoao kalaiaina, ma ke kau koho baloka kui kawa, e malaunaia ana ma ka la 25 o ka mahina ae nei o Maraki, ua hoole ae o Kauka Raymond, aole oia he mho elele, e alualu ana no ke kohoia mai ma keia kau hkoho baloka kuikawa.

            Ua hooia ae nae oia, aia iloko o ke kau koho wae mho e hoea mai ana iloko o ka mahina o Okatoba, ame ke koho baloka laula, iloko aku o ka mahina o Novemaba, ia manawa oia o holo moho mai ai, no ke alualu ana i ke kulana elele lahui i Wakinekona ma ka aoao Demokarata.

            O ke kumu o kona hoole ana, aole e lilo i moho ma keia kau koho baloka kuikawa, mamuli no ia o kona ike, aohe he mannolana iki, no kona kohoia, maloko o ka halawai a na komite kuwaena, no ka mea wahi ana ua liko pu oia me kekahi aila iloko o ka papalai i hele a wela, a in a kekahi olelo ana ae paha, ua punukuia ke komite kuwaena a paa no ke kohoia, ana i ke kahi moho hookahi wale no, a i ke kahi mau moho e ae paha, me ka loaa ole o ka lanakila iaia ma kela halawai komite kuwaena.

            No ke koho baloka wae nioho iloko o Okatoba, no ke kulana elel lahui, he manaolana ko Kauka Raymond, e loaa ana iaia ko kohoia no ka mea ua kaa aku nana makaainana o ke Teritore holookoa, ke koho ana i na moho, aole hoi na kekahi puulu kakaikahi wale no, elike me keia a ka aoao Demokarata, e malama mai ana, ma ka la apopo.

            aole hoi on a makemake e lawo ae i ke kulana moho elele lahui, in a e kohoia aku ana oia.

            Elike nae me ka kulana mau o na hana kalaiaina, i ike mau ia ma Hawaii nei, he hana pohihihi, ka ike ana aku i kekahi mea maopopo loa i keia manawa, ahiki i ka pau ana o ka ahaelele Repubalika, ia wa e hoopauia ae ni na pohihihi apau, no ka moho ma ka aono Repubalika.

I Hawaii ka Elele

            Mamua o ka nuake ana aku nei a ka Elele Kalananaole, a ma kona manawa no hoi i hoike ae ai, aole oia e holo elele lahui hou ana, o ka iini nui iloko on a, i Hawaii ka elele kupono loa e hoouna aku ai i Wakinekona, eia nae, ua hookaawale loa oia iaia iho; mai ke komo pu aua mai, iloko o na noonoo ana, no ke kanaka Hawaii kupono a ka noao Repubalika e koho ao ai i moho elele.

            I waena nae o kouna mau hoaloha pilipaa, i hoike waoli aku ai oia i kona manao no kona ake e ike aku ia John H. Wise, i moho elele lahui ma ka aono Repubalika, a ua paa kona manao, o ke kahaka ia e haule ai o L. L. McCandless ma ka pahu baloka.

            Ua hookahua ka Elele Lahui Kalanianaole i kona manao maluna o John H. Wise, mamuli o kona manaoio, ua hiki ia Mr. Wise, ke hoohoaloha i na luna oihana ame na hoa o ka ahaolelo lahui ma Wakinekona, elike me kana i hana ai, a ua ike maoli no hoi oia i ka makaukau o Mr. Wise, ma kana mau huakai elua i Wakinekona ma@ ano he hoa no kekahi mau komisina mai Hawaii aku nei.

            O keia manao i Hawaii ka elele a hoouua aku ai i Wakinakona, he manao ia iloko o keia mau la, e lohelohe nui ia nei iwaena o na makaainana, mai ua Demokarata a na Repubalika, o ka mea wale no e kakaliia aku nei, oia ka oili ae o ka mho a ua Repubalika, in a oia he Hawaii, e huliamahi mai ana kekahi muhele nui o na Demokarata e kakoo iuin.

            Ma ka manaoio o na Hawaii i keia la, o ka hoomau ana aku i ka hoomau ana i ke kanaka Hawaii no Wakinekona, o ka mea wale no ia e ikeia mea ai keia lahui kanaka e na hoa o ka ahaolelo lahui ma Waknekona, in a he lahui e ae ke boounain aku on a, e komo aku ana ka noonoo ia lakou, ua lawa ole ka makaukau o na kaunaka Hawaii, e paa ai i ke kuleana olelo lahui, pela iho la i hoounaia aku ai he mea okoa mawaho ae o ke kanake, Hawaii.

KAUIA MAI KA HOOPAʻI MALUNA O KEKAHI MAU OPIO

            Maloko o ka mahele o ka aha kaapuni a ka Lunakanawai James J. Banks, ma ka Poaha aku nei o ka pule i haha i kauia mai ai ka hoopa'i paahao maluna o Robert W. Smith ame C. T. Evans, na kanaka i hoopiliia ae ai no ka aihue ana i ke kao otomobile o Mrs. Mary Capps aole e emi iho malalo o na la he kanakolu aole hoi e oi aku maluna o na makahiki elimu. Elua mahina o nei mau kanaka o ka noho ana maloko o ka halepaahao e kali ana no ko laua hookolokoia. Ua hohwaia keia mau kaunaa e ka kiure.

            Mamua o ke kau aua mui o ka @nakanawai i ka hoopa'i ua ninau mai la oia in a he manao kekahi o laua e kamailio aku aana i ka oha.

            "O ka'u wale no enoi aku nei o ia ke aloha mai o ka aha, " wabi a. kekahi o laua.

            O ka pane hoi a kekabi, "O ka'u wale no e makemake nei e hoike aku imua o kou hanohano he wahine ka'u me na keiki ekolu."

            "Ke hoomaopopo nei au," wahi a ka lunakanawai o ka pane ana mai, "o ka poe hewn ole he poi hoopilikia mau ia lakou e ka pae hana hews. E pono ia oe e noonoo he wahine kau a he mau keiki mamua o kou hahaki ana i ke kanawai. He kana hoopilikia loa keia ia olua a olua o ka hana ana. O ka waiwai a hai aole ia nau, a o kou waiwai hoi aole no hai.

            "Ke manzo nei au ua on a olua ma ka manawa a olua i baua ai i kela hewa, ua huna nae olua aole i hoike mai imua o keia aha."