Ka Nupepa Kuokoa, Volume LIX, Number 52, 30 Kekemapa 1921 — Page 5

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.3

Mr. Solomon Hanohano, ka Luna ho'oponopono o ke Kuokoa; Aloha'kaua a nui loa:- E oluolu mai hoi oe i ke kauwahi kaawale o kou kihapai puu nou, no kaʻu wahi poomanao hoi e kau ae ia maluna, no ka makou kumu kala, ao in maluna, no ka makou kup@kula, oia hoi o Mr. Ernest K. Kala, ke kumukula apana o Kohala Ilema nei.            Ma ka po Poalima nei, la umi-ku-mama@no o keia mahina, ua lawe mai oia i kekahi kumulaau Kalikimaka a kokulu mai me kano mau haumana ma ka @ora 7:30 p. m. o ia po, i hoomaka mai ai oia e wehe me kana mai haumana kula, i aʻoia eia me ka noeau ume ke akamai.            I kona hoomaka ana niai e kukulu i kaun mau haumana no ka himeni, lohe aku la makou na makua i ka leo o ka makou mau keiki i ka himeni mai me ka nahenahe, a peʻa @@ ko gita, e malama noa oin i ka manawa o kona mau han@ana e himeni ai noleila i ka manawa i noho pono mai ai ka lakou mau haua mai ia ao i ka himeni, ana mai o na keiki a makou, i ka hoolohe ana aku o na makua i ka leo o ka lakou mau keiki, i ka himeni mai, me ka haiolelo ana mai, a na keiki, ho ku maoli no i ke aloha ame ka piha hauoli no hoi, ka naau o makou na makua, a hooluna no hoi i ka mauao.          He ku maoli no i ka nani ke hoolohe aku i ka iakou mau hana, o ia po, aole o ka himeni wal no, o ka hooikaika kino kekahi, kohu paikau koa; eia no nae nui ka mahaloia; he kohu koa inaoli no keia kamalii, i aʻoia e ka lakou kumu naauao.                  Ua aʻo oia i na keikikane ame na kaikamahine pu, nolaila i ke ku ana mai o na haumana a Mr. Ernest Kala ka nani luaole, a na ia mau hana maikai i haawiia ai i na keiki a makou, a pela i hapai mai ai ka puuwai o na makuakane ame ua makuahine i ke aloha, ame ka hauoli, ame ka mahalo a nui i ka makou hoi o ka imi naauao, oia o Mr. Ernest K. Kala aole i na kumu o Kawaihae nei, i neia kumu i ikeia ai ia mau hana maikai, he mau hana maikai, he mau kupuna ko lakou, ua kokoke mai i ka hopena o keia ao, a ike aua i neia mau hana maikai ku i ka nani haole. a hoohauoli i ka puu wai o na makua. Nolaila ke haawi nei makou i ko makou mahalo a nui loa ia Mr. Ernest K. Kala, ka maua hoi o ka imi nanuao o na keiki a makou, ma ka apana o Kohala Hema nei; nolaila ua pihi, ua hu mawaho o ka mahalo. ka hauoli @me ka hoolaua manao, o ko makou mau naau i ka naui lua ole o ka lakou @@au hana.                He nui no ka poe i hiki mai i kela po o na lahui liko ole, o ke pookumu kekahi o Waimea, oia hoi o Mrs. A. A. Akina, a ike oia ia mau hana maikai, nolaila poiWa ole ia mau hana maikai iaʻu, pela au e hookomo nei i kaʻu piha hauoli iloko o ke Kuakoa, a na kela ame keia e ike iho.            Nolaila ke haawi nei kaʻu kaikamahine i kona mahalo a nui i kona mau pokii, ame na keiki apau ame  ke kumu oia o Ernest Kala ka makua imi naauao o ka apana o Kohala @ema nei, nolaila na ka aloha o ka Haku, e kokua a e kini ia- Ernest Kala ame kana mau haumana, ame kau poe keiki iloko o kai kula, o ia hoi keia na inoa o kaʻu poe keiki.   Miss Lydia A. Akau, Frank Apikai Akao, Alex Ahaileka Akau.       Nolaila o ka nui keia o ka makou hoomaikai ana ia Ernest K. Kala, ka makua o ka home imi naauao o Kawaihae School.       O makou iho no me ka haahaa ame ke aloha nui.

LAWE I KA HOOHIKI OIHANA MA KA POALUA NEI

Me ka ho@a 11 a. m. o ka Poalua nei i hookuponoia ai ka Lunakanawai Frank Andrade i hookohuia mai ai i l@nakanawai ekahi @o ka aha kaapuni ma kekahi mau la i hala @ku nei, ma o kona lawe ana i ka hoohiki oihana ma mua o na Lunakanawai Samuel B. Kemp, e hana mai nei ma ke ano he pani ma kahi o ka lunakauawai kiekie, ka Lunakanawai W. S. Edings, ke kokua luna kanawai kiekie, ame ka LunakanawaiJohn De Bolt, o ka aha kaapuni, oiai ka Lunakanawai Kiekie @as. L. Coke e hoomaha ana ma Iapana.    Maka lohe kelekalapa uaweaole o ka loaa ana ae ia Chester A. Doyle, ka maheleoleia KEpani, mai ku Lunakanawai Jas. J. Banks mai, ka lunakanawai i holo aku e hoomaha ma Amerika elua mabiau i hala, e hooia mai ana ia eia oia ke huli hoi mai nei i Honolulu nei. Mailuuna mai o ka mokuahi Wilhelmina ka Lunakanawai Banks o ka hoike ana mai i Honolulu, nei no kona hoi mai, a ma ke kakahiaka Poakolu nei ke ku ana mai o ka makuahi Wilhelmina i Honolulu nei.

HAALELE KE KAHUMAʻI O KA HALE MAIʻ MOIWAHINE

Ma kekahi ia o ka pule aku la i hala i haalele aku ai o Olive E. MeMullen, ka lunahoohana o na kahumaʻi maloko o ka halemaʻi Moiwahine i kona kulaua hana maloko o ia hale, a o ke kumu o ia haalele ana aku ia ana i ka hana ua hoike ne oia ma ka po o ka Poaliua i hala, o ia hoi kona apono ole me ke ku-e hoi i kona makemake i ka hoohanaia o ua kahumaʻi a oi aku mamua o ka umi-kumamalua ho@a hana o ka la, a ua paa aku no nae kona hakahaka ma o ko Mrs. Miriam Wright hookohuia ana ae ma kona kulana.                 Ma ka hoakaka a Miss MeMulleu ma kona manawa i launaia aku ai a ninauia aku no ke kumu o kona hualele ana i hoakaka ne ia oia o ka @ula e hooponopono ana he 12 hora hana o na kahumaʻi a i ike nui ia hoi wa ka aina makua maloko o na kuleuakauhale nui, ua hooholoia ia ma ka halawai a ka ahahui a na Kahumaʻi o ka noho ana ma kekahi manawa aku nei, aka nae, no kekahi kumu i maopopo ole iaia aole i hoopaaia ia olelo hooholo maloko o ka moolelo o ka halawai a ia ahahua i noho ai, a ua lilo ia hoopaa ole ia aua i wea hoopahaohao nui iaia.            no ka pono o na kahumaʻi malalo o kana hooponopono ana i koi ae ai oia e ike aku ka luna nui o ka hale maʻi ka mea i hooholoia he 12 hora haua o ka la, a ua ku ka hapanui o na kahumaʻi mahope on a a kakoo i kona manao, eia nae, aohe i ikeia e ka luna nui ame na kaukapu. Ua ku e na kauka i keia koi ana a ue hoakaka ae lakou in a no ko lakou ike mai i ka rula hoopnopono o umi kumamalua hora hana he oi aku aku ke pono e hoopau mai lakou i ua kahumaʻi i aʻoia no @a hana a e hoonohoia aku ma ko lakou mau wahi i mau kahamaʻi hou ua like uo ia hana me ke kipaku maoli mai.      Ke hana mui la no na kahumaʻi me ka maikai ole no nae o na noonoo, a i kulike me ia i ka Pereside@a o ka Aha@@@ a na kahum@ʻi o ka hoi@@ ana ae @@@ ana mea e hoike ae ana a i kulike hoi me ka @. C. Potter ka lunahoohana nui o ka halemaʻi Moiwahine o ka hoike ana ae aohe kulike o ko Miss MeCullen manao me ko na kahuwaiwai o ka halemaʻi ma ka mea e pili ana i ke ano o ka hookele ana i ka hana, a o keia loli i ikeia ua ulu mai no ia @@amuli o ka like ole o na manao

IKE I KA POLEʻA O HALALIL

Ma ke ahiahi o ka Poaono la 10 i hala, ua waheia ae la he ahamele, e na makuahine o ka aina kaulana, o ia hoi Po Wailua i ka ehu a ke kai o Puaena e.   Oiai kou kiu hanu meahou, e halo ana, a e hoolono ana i ka uka o Waoala, me he leo la no ka hikihiki, e i mai ana i ke kamahele maanei mai kaua,  auwe, he uani mai hoi kau, he uʻi okoa no hoi ka hone o ke saxaphone, e alakaiia ana e ko lakou pailaka Andrws me ka nui o na mahalo piha i na hana, me koʻu manao, maauuei iho la no la pau.        Oiai au e noho pu ana me koʻu kamaaiua, ike aku la au i ko ia la oni mai, ninau aku la au, heaha kau e nana nei? Olelo mai la koʻu hoa, he malihini kekahi i konoia aku nei, e kokua pu mai i na hana, i ko maua manawa e hamumu nei, loheia aku la ka leo o ke komite hoolauna, eia ka o ua malihiui nei, i ka wa i uuia ae ai ka paku, ike aku la au i ka maalo ana ae me he moeuhane la, imua o koʻu maka, a i koʻu hoomaopopo loa ana aku, i ua makihini nei eia, ka, o ka Solo, nana i hoonaueue i ka papa hele o ka Buekeye State, oia hoi o Alfred Aloikea. I ka wa i lohe aku ai ke anaina i ka inoa o ua malihini nei, ua ne-i ae la ke anaina no ka hauoli, i ka wa i kuene pono iho ai, ua kaʻeneʻa nei, a hookuu mai la i na kaula eono o uwehone, e hookapalili ana i na hi, a ka makemake, ia manawa i wawalo uakolokolo ae ai ka leo e hoonaueue ana i keia anaiua piha, i hele a ohuohu Halemano i ka lau lehua, a i ka hoi ana i ho i ka @@@henahe, auwe, ua piha pu ae la oloko i na mahalo, auwe ka uʻi-o, he nani mai hoi kau, o kaʻu wahi olelo o ke mele i lohe aku ai i ua loea nei; Onaona i ka ihu ke honi       He uʻi maoli no, me ka mau no o ke anaina, e oni ana kela oni, heia. me ka piha hauoli, ua ku hou mai la ua puukani nei i ko ia la hookau houʻana mai, eia ka he pakake, noluaiai, o ia hoi he haole mai la keia, e hanaia mai la me ka nahenahe, a ma kahi no paha o ka imo, he awihi hoi kau, e hii okoa mai ana no ia oe. hiki ole ia oe ke paa iho, kau a mea a ka makemake i ka uʻi o ka leo.     Eia no ke anaina me ka ukumahiehie mau, aole i hoʻoloheia ka leo oʻke komite e hoomalu mai ana, aka, elike no me ke noi a ke anaina, na hookoia mai uo me ka hakalia ole, ka i no hoi o ka uʻi wale aku la no la hoi ia i  hala aku la, eia ka hoi ka oi loa i kaʻu ike. he anuunuu okoa no hoi kaua, E liuliu e hono nani mai.       Ma keia ku hou ana mai la i ike aku ai ka oni o ke kino, e kuhi ana ka lima e alu ana i o a ianei, o houma hie mai ana, ka aka ana, ame ka awihi ana iho, uwa ae la ke anuina, me ka hauoli, loheia aku la ka leo mahalo, he lohe wale no ia Alohikea, akahi no aike maka, me ka pau ole o ke ohohia o ke anaina, aole no i pau ka momona, oiai na pokole ka nanawa, he hulahula ka panina pau o na hana o ia po, me ka mahalo no a nui loa.     Ma kaʻu hoomaopopo, ua like me elima manawa o kona ku ana mai elike me ke kahea a ke anaiua, nolaila imua no kau hana, na ke Akua e hoopomaikai mai, Nana no e hooholomua ia oe.

KIU HANU MEAHOU PAA I KA HOPUIA NO KA WEHE WEHE I NA LEKA

Ma ka Poaha o ka pule aka la i hala i paa ae ai o Charles Simeona, he kanaka laweleka kuikawa no ka laleleka o Honolulu nei, i ka Ilamuku Amerika Osear P. Cox i ka hopuia ma muli o kekahi palapala hopu i hoopukaia ae e E.J. Bott, ke kon@isina Amerika. O ke kumuhoopii o ka hookomoia ana ae no Simeona. elike me ia a na luna aupuni federala o ka hoike ana ae, o ia kona wehe ana a nana i kekahi mau leka lehulehu ana o ka lawe ana ma ka la 17 aku nei o Kekemaba, ma ka manawa i hooloheia ai o keia hihia imua o ke komisina i hokeia ae ai heia mau mea.