Ka Nupepa Kuokoa, Volume LIX, Number 51, 23 December 1921 — He Moolelo no WILEBA DANUBA a i ole Mai ke Kulana Haahaa a i ka Hanohano-He Moolelo i Piha me na Hana Hoopahaohao [ARTICLE]

Help Learn more about this Article Text

He Moolelo no WILEBA DANUBA a i ole Mai ke Kulana Haahaa a i ka HanohanoHe Moolelo i Piha me na Hana Hoopahaohao

Oiai hoi keia manawa e nee nei, me ka loaa ole mai j o kekahi nuhou, no kahi i nalowale ai o Dane, me he mea )a 1 4;a nana- *he'hookahi noonoo iloko o na kanaka npau, o ia no ka pili ana o ka heWct pepehikanaka ia Ko* nela Gawila, alea- nae, mamuli o na a Kapena Pula aine ka Madame De Galacia, no ko laua manaoio, aia o Dane malalo o ka pialu o kekahi poe kolohe kahi i noho | ai; a hui pu iho me ka paa loa o ko laua manao, aole he j wahi lihi iki o ka.hewa i kau aku maluna o Konela Ga-1 Avila, ua~mahaelua ka noonoo o na kanaka. j 0 kekahi mahele o na kanaka, ua paa loa kb lakou ma-.j nao, na ke kane maoli no i pepehi, aka no ka poe mai-j kai a hoopono oloko o ka aina, ua kanalua loa ko lakou manao, 'a kauka'i ,aku la o ka hoea mai i ka la e noho ai | o ka aha hookolōkolk, no ka ninau pono ana i na hoike, ej pili ana i ke karaima i hanaia, o ka mea wale no ia nana e j lioauhee ae i ko lakou mau manao pohihihi. - , . I • I ka hoea ana mai hoi i ka la e hooloheia ai ka hihia pepehikanaka o Konela eaw'ila, ua hele oloko o ka hale hookolokolo a .piha i n'a kanaka, he mau hora mamua ae 0 ka noho ana o ka aha, i momoku ae ai ka lehulehu, no ke'ake e lOM'hē hiau wahi no lakou e noho ai. I ka hoea arta ae iMea hora umi, o ke kakahiaka, ua laweia mai la o Konēla Gat* r ila mailoko mai o ka halepaahao, ua hele 110 hoi ka helehelena o ua kanaka opio nei a haikea, o kela kino nui keia ona, ualiele a wiwi, me ka opaha hoi o kona mau papalina, & kiioo ana oia i kekahi paalole, he h'oailona no kona kanikau ana no kana wahine aloha. Ma ka aoao o ke konela opio, ka Madame De Galacia kahi i hele ai, me ke kuikuilima pu ana me kana hunona, a o Kapena Fula ho.i ma kekahi aoao mal, a i ka wa 1 ike mai ai ke anaina kanaka, i ka hele pu o ka paahao, me ka makuahine, o ka wahine, 4 i kūhiia ai na Konela Gawila maoli no i pepehi, a pela hoi ka hui pu ana aku o Kapena Fula me ke kanaka opio, ka makuakane hookama o Dane, ua lilo i.a i mea hookahaha aku i ko lakou noonoo, me ka hawanawana ana ae o kekahi i kekahi: "Ea, ma ka nana aku, me he mea la, aole i pili ka hewa pepehikanaka i ke kanaka opio,,ho ka mea pehea auanei, 1 hoea mai nei ka makuahine, ame ka makuakane hookama o'ka wahine, i manaoia aliua pepehiia, me kela kanaka dpio? He keu aku ma£riM&*ifimal o ko lakou launa ana; a i hoike aku au ia oe ea,» e lilo ana, ko lakou mau ano i kui'mu e liool'oliloliia ai 4ca manao ō na kiure." 1 kela komo ana aku o Konela Gawila nolokp o ke keēna hookolokolo, hele aku la oia a noho iho la ma ke}cahi noho i hookaawaleia nona, a noho pu iho lā no hoi ka Madame De Galacia me ia ma kona aoao, me ke apo ana! aku o kona lima, i kana keiki, a ma kekahi aoao mai no hoi o Kapena Fula, me ka noho polōlei ana ae iluna, a iiana aku la i'mua o ka lunakanawai e noho mai ana ma kona wahi. ' , Oiai .o Konela Gawila me kona mau hoa e noho la, māi la ka loi'o o ke kanaka opio e kamailio me lakou nei no kekalii mau sekona, oiai ka aōao o ke aupuni e kaukau ana i kekahi mau hana, mamiia ae o ka wehe ana i ka hihia. / Ma na hihia karaima ma kekahi mau hi-hia, he maopopo loa na oleloike ma ka aoao aupuni, a no ia maopopo, ua hooholo mua no ka manao:' o ka lehulehu, e hookauia mai ana ka hoopa'i maluna o ka lawehala, a keka'hi mau hihia hoi, he ano pohihihi no ka oleloike, a e ko<mo ana na manao kanalua iloko o ka lehulehu, me ka hooholo mua i'-ko lakou manao, no ka hookuuia o ka lawehala. He okoa no nae kekahi ano o na hihia karaima, o ia hoi, he'aiiō maopopo ole ke ano o na oleloike, he mau ike hoi, e ala-imai ai nainanao-hoohūoi; i kekahi n«mawa, elike rhe ke ano o ka papa kiure e noho ana e hoolohe"'i ka liihia, e hooholo ana lakou, e hookuu i ka mea i hoopiiia, a i kekahi manawa hoi, e hoopa'iia ana. , Iloko o kela papa hope .o na hihia karaima i koino aku ai ka hihia o Konela Gawila, no ka mea ma na ike, i loaa aku mahope iho o ka nalowāle \aria 0 Darte, ua kuhikūh'i! ia oia no ka mea nana i pepeh'i i kana wahine, a ina e manaoio na kiure i leela mau oleloike, e waihoia aku ana imua o lakou, aole a laleou olelo hooholo e ae, koe wale no ka ahewa ana i ka mea i ; hoopiiiav Ma kekahi aoaō hōi, aia no he' mau ike maopopo loa, e waihoia aku ana e na hoaloha o ke kanaka opio no kona pono, e hiki ole ai no i na kiurc ke kanalua iho, no ka pili ole o ka hewa ia Konela Gaiwila; nolaila aia iloko o ka noonoo o ka lehulehu o ka poe 'e noho ana maloko o ke leēena hookolokolo i kela manawa, ka'manao niahaelua, I no ka pili o ka hewa, a nō ka pili ole hoi o ka hewa i ka : tnea i hoopiiia. O ka panē a Konela Gawila,.aole oia i pili i ka liewa. oia i pili iki i kekahi he'wa," i hooho ae ai o Kapēna Fula, me ka hou ana iho i kona kookoo iluna o ka papahele, alaila kahea.mai la ka makai o ka aha e hoo- i malu, a i ka meha ana iho ua nee aku la ka hoolohe ana i ka. hihia imua.~ . j Ku ae la ka loio «o ke aupuni iluna, no ka wehe ana i na olelo hoakaka, e pili ana i ka palapala hoopii hoahewa I a ke kiure kiekie, me kona hoomakaukau mua ana iaia iho, me na makaukau apau, e hiki olē ai i ke akamai o ka loio pāle ke hoopakele ae i ka lawehala. O kana haiolelo i hoomakaukau ai no ka pono o ka aoao o ke aupuni, o kekahi ia o na haiolelo kuli'u loa, a <?iai oia e ku ana iluna me ka poiolei, aia leona mau maka ke nana la maluna o ke anaina, a nana aku ana i ka lawehala, pela hoi i na kiure e noho mai ana m<i ko lakou mau wahi, alaila hooanaka aku la oia e kamailio. "E oluolu mai kou hanohano ame na keonimanā o ke kiure, ua ili iho maluna o'u, kekahi hana nui—" ua kahamaha e ia mai la nae kana mau olelo, ma ka haawi ana tijai o ka makai o ka aha iaia i kekahi apana pepa, me ka pane 'ana mai: t "E nana iho oe maloko o keia palapala, mamua o kou hoomau hou ana aku i ke kamailio ana," wahi ana me ka waiho ana mai i ka palapala iloko o ka lima o ka loio aupuni, he palapala hoi i haawiia mai e ka makai nui, a ke komo mai la ua makai nui nēi noloko o ka aha hookolokolo i kela manawa. , Ua lilo keia kahamahaia ana aku o kana kamailio ana i mea hookahaha" loa i ka manao o ka loio aūpuni, akā 'nae iaia i ike mai ai i ke komo aku o ka makai nui, manao iho la oia, malia paha he palapala ano nui kela, wehe ae la oia a nana iHo fa i na mea i jcakaūia- maloko o-ka mea i ikeia aku, 0 ia no ka mae o kona helehēlena, alawa aku la kana nāna ana no kāhi a ka makai nui e hele mai ana, {iela hōi malūna 0 ka paāhao ame na keonimana o ke kiure, alaila kunou aku la oia iiilua o ka lunakanawai, o ka haalele aku la no ia i kona'

1 1 — ,1 wahi e ku ana, a hele mai la no ka halawai pu ana me ka 1 makai nui. 1 Aia lea nana ana o na mea apau maluna o na kanaka elua, j i:a maopopo loa ia lakou, aia kekahi mea ano nui loa i ikeia, | ] ina paha no ka pono o ka mea i hoopiiia, a i ole, no ka aoao ! paha o ke aupuni, ke kakah mai la na mea apau, o ka lohe 1 [ ! ke kumu o kela#kahamahaia ana o na olelo a ka loio aupum, j me na manao pilihua. I Ma ka aoao nae o Konela Oawila ame kona mau h'oa, ke | manaolana mau la lakou i na sekona apau, e loaa mai na, 1 kokua ma ko lakou aoao, e hoauheeia aku alna ao panopano, ! elele, o na ahewaia mai ka mea aku i hoopiiia, a o lakou ke- J I kahi e nana pu la i ke kamailio o ka loio iupuni me ka makai | nui. ! 1 V j I ka hala ana o kekahi mau minuke 'o kela kamailio ana 1 : o na kanaka o ke aupuni, ia wa i hele like mai ai laua ahiki i, ī kahi i ku mua ai o ka loio aupuni, noho iho la ka makai nui j ilalo, ia wa i kamailio aku ai ka loio āupuni i ke kahu o i ka aha, i ka .pane ana aku: j "E oluolu mki kou hanohano, ke noi aku nei au, e hoopau | wale ia ka hihia e-ku : e ana ika mea i hoopiiia? Aole keia { | inalalo o kekahi kumu okoa ae, aka eia iloko o kuu lima | i e nei, he palapala pili oihana,. mai ka Meia mai nei O; | Nu Olina, e hoike mai ana, aia ka. Ledē Gawila ke ola mai | I la ma kona kulanakauhale, a 'he maikai oia ma na ano apau." ! i Hakal'ia no a pau kela hoakaka ana aka loio aupuni, ua ku j | koke ae la o Konela Gawila iluna, pela pu hoi me ka Maelame j | De Gaiacia ame Kapena Fula, me ko lakou apo ana aku o ' ■ kekahi i kekahi, iloko o na haawina ilihia o ka hauoli, i owili . | pu ia me ke kaumaha, a iloko no hoi o kela maiiawa hookahi j l i noke mai ai ke anaina i ka pa'ipa'i i ko lakou mau lima, e : I hoike mai ana i ko lakou komo pu ana mai iloko o kela hau.- | i oli hookahi, no ka hookuu lanakilaia ana mai o ke kanaka ! opio. ' - . i I Ua like pu maoli ke ailaina iloko o kela inanawa, me kekalu. ' aha haunaele," aole nne ke kahu o ka aha, i papa mai, ua hooI kuu mai la no oia i ka lehulehu, e hooko elike me na manao . j iloko o lakou, aka i ka hala ana nae o kekahi maii minuke, j I ia wa i poha mai ai kona leo kauoha, i ka i ana mai e hooI malu na mea apau, he meha hoi ia oloko .o ka rumi hookoloi kolo, o ia no 0/2 o kekahi anaina haipule. f 1 kela ike kaliu ua noho malie na me.i apau, ia \va oiVi Kamailio mai aifme ka leo nui moakaka: "Ua hookuuia ka lawehala mai kona nohopio ana, a ua pau ka aha i keia manawa," alaila iho mai la oia mai korta wahi mai e noho ana, a ku iho la mamua o Konela Gawila, me ka hopu ana mai i ka lima o ke kanaka opio ame Kapena *Fula. ■ ' . . J Iloko'no hoi o kela manawa hookahi, i'hele mai ai ka makai nui, a haawi aku la i kona aloha ia Konela Gawila, me ka waiho pu ana aku i ka palapala, a ka loio o ke aupuni, i heluhelu mua ai, me ka pane ana aku: "Aia maloko o' keia palapala na hoakaka e pili ana i kowliine, he mau hoakaka hoi i kuleana ole ai keia anaina e •hoolohe ia mau mea, koe wale no oe ame kou mau hoaloha pilipaa. Ua ike ke kahu oka aha i na manao o keia palapa\ay pela oia i kaohi ai ika heluhelu ana imua o keia aha. O 1 na mea oiaio, eia 210 kau wahine ke ola nei, a ua hooiaioia aku hoi imua o na luna oihana o ke kulanakauhale o Nu Olina, ō ua wahine i'o nei no ia au, ua laWa ia mau mea, 110 kou hookuuia, a o oe wale no ka mea i kuleana e paa aku i keia i palapala." 1 'I ka pau ana hoi ona hoakaka aka makai nui, ia wa i hopu mai ai ka loio aupuni i ka lima o ke kanaka opio, a pane mai I la: "Ke haawi aku nei au i ka'u mau hoomaikai kiekie ana, no ka h'oea koke ana mai o na hooiaio iloko o ka manawa kupono loa no kou hewa ole, a ua hookahaha pu ia mai no hoi ko'ii tnanao, no ka makehewa o ka'u mau mea i hooliiakāukau ai nia keia hihia, aka nae, he mea liilii loa ia, oiai lia hoopauia ae ka pohihihi o, kekahi hana nui, e kau nlakehewa wale atcu ai no paha na ahewa ana maluna ou, ina. aole keia hoike i hoea mai nei i keia kakahiaka." 1 "l£e lawe mai nei au ina mahalo he nui a oukou ena ' kanaka 0 ke aupuni, e papahi mai nei maluna o'u, aka e hoike mai i ka . oiaio lofi, eia no anei kuu wahine ke ola mai nei, me ka. palekana?'* . "E hoopauia no kou pohihihi, ina oe e heluhelu iho ana i na hoakaka.maloko o kena palapala," wahi a ka makai nui. I Ua lulumi mai la na kanaka no kahi a Konela Gawila e ku nei, me ka Madame De Galacia ame Kapena Fula, a ina no ka aeia aku o kela poe e ike pakahi mai i ke kanaka opio, a e hoakaka mai hoi i ko lakou mau manao, e hala okoa ana pahai he ekolu mau hora, ke ike la o Kapena Fula i kela 1 pilikia. ia wa oia i kamailio ae ai ine ka leo nui: "E nonoi aku ana» au i ko oukou oluolu e na keonimana, j e hookuu mai i ka Madame De Galacia e haalele iho ialoko i nei o keia keena hookolokolo, ua hele oia a malūhiluhi, a ua makēmake pu hoiioia e loaa he maiiawa kupono no ka hooniah'a, ana, nt)*ka Tnea ua lilo k'eia nuhoii hauoli, i mea ano nui i kona noonoo," alaila haawi aku la -oia i katia kunou ana imua o kela anaina, me ka haawi ana»aku i kona lima, i j ka Madame De Galacia, o ko laua hele aleA la no ia no, kahi ! 0 ka pi}ka, oiai hoi o Konela Gawila e ukali pono akii ana mahope o laua. ! Hoi pololei aku la lakou nei no kekahl hokele, kahi hoi a j Kapena P\tla arhe ka Madame De Galacia i noho ai, oiai e kakali ana o.ka hooloheia o ka hihia o Konela Gawila, a ma-J hope o ka pau ana o ko lakou aina awakea, hoea mai la ko lakou kaa, o ke kau iho la 110 ia, no ka'huli hoi loa ana aku ! no ka Mokupuni Fula. | He hookahi wale no o lakou po oka moe ana ma kela mo- ! kupuni, no ka mea o ka lakou hana ma kela auwina la o.ka ; hoea ana aku, pela hoi me kela ahiahi, o ka hoomakaukau ia i lakou iho, no ka huakaihele, e huli ia Dane ina ka aina mamao. 1 Ike ao ana ae ma kekahi la mai, kau ae la' o Kapena Fula j he hae ulaula ma koHa|pahuhae, he hoailona e hoike aku ana 1 ka mokuahi, e kipa aku i kela mo)<upuni, ke huli hoi mai ma kela la, nolaila mamua o ke kani ana 0 ka hora umi-kumama-lua, kau aku la lakou maluna o ka mokuahi no Bolatimoa, malaila i kau ai maluna o ke kaaahi, a holo pololei aku la no Sana Lui. - O kahi o ka laki, ma kela hoea ana aku a lakou i kela kulanakauhale, e hoomakaukau ana kekahi e haalele iho ma kekahi la ae, o ka loaa iho la no ia o ko lakoii nei mau tikiki, a kau aku la maluna o ka mokuahi, ka Moiwahine o ka Hema, no ke kulanakauhale o Nu Olina, kahi a Dane, e kakali mai'la i kana mau mea aloha o ka hoea aku. MOKUNA XXXVII. * E waiho malie aku kaua e ka makamaka heluhelu ia Konela Gawila ame kona mau hoa, ma ko lakou alahele noJSJu Olina, a.e-hoi hou aku kaua ihope, ma kahi a kaua i haalele aku ai ia Dane ame kona mau hoaloha hou, ma Nu Olina. Ma kekahi auwina la, kalae malie iloko o ka haulelau, aia 0 M?s. Gawila ame kona ohana mavvaho o ka lanai 0 ka home o kona kaikunane kahi i nanea ai, e honi ana i na ea oluolu o.kela la malie; aia hoi ka lakou nana ana, ma kahi a ka'la e iho aku la "e napoo i ka ilikai. No ka oluolu o kela ahiahi, pela hoi ka nani maoli o ka hiona a lakou a ike aku la, ua lilo ia i mau mea Jiookololohe. loa na lakou e noho mawaho«o ka lanai. Iloko o kela nanea o lakou, ku ae la o Wileba iluna, a hele aku la nie ke kuikuilima pu ana me Loi, ma ke ano holoholo, me ko laua kamailio ana me na leo liilii, mē.he līiēa la, 0 ke ano nui no o ka laua'mau kamailio, no na mea.no ia e .pili ana 1 ko lawa noho ana aku, ma ke ano kane a wahine.

No Mrs. Gawila hoi, aia no oia maluna o kekahi noho j>aipai nui, kahi i hoola'i malie ai, a malalo pono mai hoi o kona mau wawae, maluna o kekahi kukini nolunolu, malaila j o Eta kahi i noho ai, me ka hamohamo ana aku o Mrs. j Gawila i kona lauoho, e luhe ana ma na poohiwi. i Aia hoi ma kekahi kihi 0 ka lanai nui 0 kela home, b Dane kahi i noho ai.'i Ka nana aku i ua wahine opio nei, me he mea la, ua hooi loa ia aku kona u'i, ua hele mai la kona mau papalina a piha pono, he hoike ana mai no ka hoi mai o,ke kulana ikaika i kona kino; ua ulu mai hpi ka lauōho o kona poo, aole nae i ka loloa loa, flka nae iloko 110 o kela pokopoko o ka lauoho, he kohu no ke nana akvi maluna ona. • Aia iloko o Dane na noonoo like ole kahi i hana ai, a o ke kumu no ia o kona noho kaawale ana mai kona mau hoaloha aku. I kela. ame keia la, e upu mau ana oia no ka hoea mai o kana.kane, ame kona inakuakane hookama, pela hoi me kona makuahine, ka mea i lioikeia aku iaia, aia ke noke mai la i ka huli 110 kana kaikamahine nalowale. Ma kela ahiahi nae a Dane e noho hookahi la, ua manaoio loa oia, o kela ke ahiahi e hoea aku ai o kona ohana. E nanea ana no nae ua o Dane i, ka noho, ua hikilele ae la oia, i ka oili ana aku 0 Venuka, ua hao mai no hoi na wahine Paele nei iaia iho a paihi, ma kona kulana, lie wahine lawelawe na*Dane, aia hoi iloko o kona lima, e paa ana oia i kekaW peahi, a haawi mai la imua o kona haku. Iloko nae o kela manawa hookahi i loheia aku ai ke pohapoha mai o na kapuai lio, pela pu hoi ka nehe o na huila, ia wa i ku ino ae ai ka Lecre Gawila iluna, me ka papale ana ae ia Eta, a kiei aku la, 110 ke ake e ike i ke kaa e holo mai ana, nona ka nakeke huila a lakou o ka lohe ana aku. Ua lohe pu 110 hoi o Wileha ame Loi i kela nakeke huila kaa, ia Jaua e holoholo la, me ko laua ku mālie ana iho i kahi hoōkahi, a nana aku la i ka holo mai o kekahi kaa, e hukiia ana e na paalio elua. O Dane pu kekahi i ku ae ilūna, mai kona wahi e noho ana, a nana like aku la lakou i ka holo mai o ke kaa, i kahi mamao loa, me ka maopopo ole aku o ka poe oluna o ua kaa nei. s He kaa kela i hele a pilia i na ukana. maloko o ke kaa, a maluna iho kekahi o ka hale, e hoike īnai ana, 110 kahi mamao mai na ohua a kela kaa e lawe la, he mea oiaio, i ka hookokoke loa ana mai o ua kaa nei, akahi no a ike pono ia aku la na ohua.oluna, he hookahi lt*de, me elua mau keonimana, he mea elemakule, a he kanaka.opio. "O lakou i'o keia! Akahi lakou a hoea mai neil" i hoolio ae ai o Dane, me kona holo koke ana mailuna mai o ka lanai, no kahi o ke kaa e holo mai ana a ku mamua o ka pnka-pa. Ia Dane no hoi a ku ana i ka puka-pa, o ka wa ia i paa iho ai o ka holo ana o ke kaa, a o Konela Gawila ka mua loa o ka lele ana mai ilalo, a iaia i ike mai ai i kana wahine, i hopu mai ai oia, a puili aku la iloko o kona umauina, me ka hookahe ana o ka wahine ame ke kane i ko laua mau waimaka, o ka hauoli, no ka halawai hou ana, mahope o ke kaawale ana no kekahi mau inahina loihi, iloko o na haawina kaumaha me ka ehaeha. . .. . Aia o Dane ke noke la i ka uwe, me he kaikamahihe uuku la, he ntea ole na olelo hoomalielie a hoolana a kana kane e noke iho la i ke kamailio iqia, me he mea la, he mau olelo kela e hooi loa ia aku ai kona uwe. Aia o Kapena Fula ame ka Madame De Galicia, ke ku aku la kakali, 0 ke. kaawale ae o Dane mai kana kane mai, a 110 ka ike ana mai hoi o ka Madame Gawila i ke ku malie o na malihini, iho mai la'oia mailuna mai o ka lanai o ka hale, a haawi mai la i kona aloha ia Kapena Fula; alaila hoolauna aku la ke kapena aoo i ka Madame De Galacia, o ka lalau mai la no ia o ka Madame Ga\vila i ka lima o ka makuahine o Dane, me ke kono ana mai i kana mau malihini, e pii aku noluna o ka lanai o ka hale, he kono hoi i haawi koke ia aku na apono ana ma ka aoao 0 na malihini.

j I ka wa hoi i ike mai ai o Eta ia Kapena Fula, holo mai j la oia a puliki i ke kapena aoo, ine ka pane ana mai: "Nani maoli kuu hauoli i ka halawai hou ana me oe e kūu kapena; aole e liiki ia'u ke kakali, a hoolaunaia au imūa ou. Ua maopopo no ia oe, aole e hiki ia'u ke noho ma keia. Walii, me kou noho pu ole mai, a o ke kumu wale no ia 0 kou hoea ana mai nei, aole no kekahi kunm e ae!" 0 ka pane ina ka aoao 0 Kapena Inila, 0 ia 110 ka haawi ana aku i kana minoaka no kela mau olelō hooj)aani a Eta, alaila hapai ae la i ke kaikamahine opio iluna, a honi aku la, me he moopuna ponoi loa la nana. "Ina aole oe e Eta, ke kanalua loa nei au 110 ka loaa hou o Dane ia'u," wahi a ua kapena nei o ka pane ana illo. "Pela 110 ko'u inanao,- a ina no he umi mau loio ma kekahi i aoao mai, a he hokahi au ma ko'u aoao, ua hiki ia'u ke ia lakou apau," wahi a Eta, o ka hoomau ana ae no i kana kamailio hoopaani ana imua o Kapena Fula. 'Iloko nae o kela manawa, akahi no a hoopau ae o Dane i ana, me ka holoi ana ae i kona mau waimaka a inalōo, a o ia ka Konela Gh"wila o ka pane ana mai: "Auhea oe e kull Dane aloha, eia kou tnakualiine maanei kahi i kakali ai me ka hoomanawanui, o ka loaa he manawa nona, e apo inai ai ia oe, nolaila ua lawa oe me a'u, a o kou makuahinē.ke kuleana ia oe i keia mau minuke." Alawa mai la ka Dane nana ana, i kahi o kona makuahine e ku aku ana, aia hoi na lima o ka Madāme De Galacia e pahola aku ana imua ona, o ka holo mai la no ia o Dane a puili ae la me kona makuahine me ka pane ana mai: "E kuu makuahine alōha/nani wale ka niea hauoli o ka manao o ka hui pu ana me oe! Mai manao mai oe e kuu makuahine, ua nele au i ke aloha nou, a ua hoohemahema au i ka hana a ke k<fiki no kona makua, aole pela, 110 ka mea " "No ka mea o kana kahe kana i ike mua ae ai," i kaha-mah-a mai ai ka Madamc De Galacia. "O kaiHiana mua e kuu keiki, me kau kane no ia, a mahope au kbu makuahine, aka nae aole au i poina no kou makuakane; nolaila e ae mai e kuu Dane, e iks ae oe i ka mea i pani ae i kalii o kou makuakane, kou makua hoi, o na la makua ole, a o ka mea i noho aie aku ai kaua, no kana mau maikai he nui i liana mai ai nou," alaila hapai ae la oia i ke poo o I Dane, iluna, a hoohuli aku la i kahi a Kapena Fula e ku ; mai ana. ! "Auwe, o oe ka keia e kūu makua, kuu makua aloha,.j kuu makua hoomanawanui! Manao anei oe, e hiki ia'u ke hoopoina nou, aole loa, ei'a mau'na hoomanao ana iloko o kuu puuwai nou i na wa apau, o kai make wale no ka mea nana.e holoi ae ia mau hoomanao aria mai ia'u aku," alaila puili aku la oia ia Kapena Fula'; pela no hoi o Kapenā Fula i hoopili aku ai ia Dane ma kona umauma, me ka pane ana iho. ",Ua ike no au aole loa oe e poina no ka elemakule nana oe i malama, a i lawe aku hoi ia oe lie keiki ponoi nana! Elike me ka loihi o kou ola ana, pela no ka pipilipaa o kou aloha nona. Na ke Akua e hoomaikai mai ia oe e kuu keiki. O ke. aloha o ke Akua, ka mea nana i hoohalawai hou ia kaua i kqia 'la!" 1 kela kaa»vale ana ae" hoi o Dane, mai ia Konela Gawila mai, ia wa i hele mai ai ka Madame Gawila imua, hoomohala mai la i kona lima, i ke keiki a kana kane, a pane mai la me na olelo oluolu, o ka makua i loaa na manaoio aloha no kana keiki i ka i ana mai: j "Mahope o ka hala ana o keia mau makahiki loihi o ko i kaua ike ole ana aku kekahi me kekahi, ke manaōlana nei au, ua h#ea mai ka manawa, e lilo ai kaua i "mau hoafoha oiaio loa." "Ke manao nei att, aole loa he mea nana e liiawēhe ae ia noho hoaloha # ana ma keia mua aku," wahi a 'Konela

Gāwila f me ka lalau ana mai i ka linja o kona makuahinn, a hoopili ae la ma. kona mau lehelehe. ! Mahope iho o kela mau minuke pokole oka ike ann | o na malihini me na kamaaina, i haawi ae ai ka Madnni<> j Ga\vila, i ke kauoha i kekahi poe kauwa, e hooinakaukan 1 koke mai i mau meaai alaila aku la hoi i n. ( ! %vahine hrvvelawe o ka ho'me, e kuhikuhi aku i na nuni, . j hookaawalefe 110 na malihini, no ka hoi ana aku o na uiaI lihini, e wehewehe i ko lakou mau lo.le kaahele, a e h< | loholoi hoi iko lakou lepo, oka hele an.Tmai o kela huak:ti ; loa. i No ka hapalua hoira paha kela hoi ana aku ona malihim ! noloko oko lakou mau rumi, alaila akoākoa >u mai l;> ! maloko 6 ke kēena hookipa, aia malaila kekahi pakaukau, ! i hoolakoia me na meaai mama inu ti, a maloko o kila rumi, i hoolaunaia ae ai o'Wileha Danuba me Konela i,. ( wila no ka manawa mua loa, me ka hoopihaia o na kanal i opio me ke kahaha oiai kekahi'e nana aku ana i ka helehelona 0 kekahi, me kā hoopuka ole ia he hookahi huaolelo e laua. aka no ka noke ana mai nae o ka nui o ka poe maloko <> k<! t keena i ka akaaka, he hookahi ko laua akaaka like ana, alnk; 1 ke kamailio okoa ana maf o ka Mad.ime Gawila: "Ke ike mai la oe i ke kuhihewa nui i hanaia e a'u, <> uw makahiki ae nei i hala, ka mea a'u i manao loa ae, o k< i v no la ka'u keiki, eia lea auanei, he mea okoa loa." "Ae, ke ike ae la hoi au, aka aole e hiki ia oe ke alo».-u, no ka inea, aole o'u walii lilo ma nn ano apau, i kuu h .. aloha nei," i pane ae ai o Konclafia,wila, me kona ih.1.0 pu ana ae i ka akaaka. i "Auhea oe e kuu makuahine/' i komo mai ai o Kta, n i ke kamailio ana ina mea e noke ika akaaka. "K poi ~ oe e nikii i kekahi lipine ma ka lima o"ke kuka o kuu makua kane Wileba Danuba, i hiki ai ke kaokoa, kau ipo al. i i 1 mai ke kane ma\ a Dane." | 4, A01e o'u manao, o kena ka mea pono e hana ai e Kta: ; e lilo ana ka lipine i mea mokumoku wale ia, ke komo ka j manao kolohe iloko o kuu ipo; aka eia ka'u mea e hana • ai, o ia no ko'u hookomo ana i.kekahi apo hao, ma i j a-i, me ke kau ana i na inoa o keia mau kanaka a elun, i ! ole ai e kuhihewaia e kakou," wahi a Loi, me ka noko an., ae i ka akaaka. "O kena ka manao helu eka'hi loa, a' ke hoihoi hoit ni j nei au i ka'u mau olelo i kamailio mua aku nei, aka i'ha:,a oe i mau apo hao no keia mau kanaka ea, mai poina u ike kakau ana i keia mau olelo; 'Owau ka ilio a Lui ila wada; a owau ke kahu nana kel ilio?" u Ēa, ua oi loa aku kau mai/ olelo, mamua oke kup«»n<. e Eta!" i huhu mai ai ka Madame Gawila, i kana mnopuna "Ina oe e huhu hou mai ana ia'u, e kuu kupunawalini< maikai, imua o'nā malihini, ma keia mua aku, e ike auann oe, e ai ana au Lka i'a me ka pahi, aole hoi me ke o." Oiai ua iiiakaukau na mea apau iluna o ke pakaukau, «. ko lakou nee nku la no ia, a hoomaka iho la e ai, in< ka imi ti ana; a ia lakou i īnaona ae ai, hoi nui ae la inaluua 0 na noho, me ka hoOlialaia ana o kekahi manawa nui, ma ka haha'i ana aku o kekahi i ka moolelo, e pili ana iaia, a pela hoi mai ia lakou ae, no lakou iho. No ka pomaikai o ke kane, kona makuahine, ame kona kahu hanai, ua noiia aku la o Dane, e hoj,ke piha mai i kona moōlelo, a oiai ua kamailio mai oia ma ke ano riui wale I no, ua hooloheia aku nae na olelo apau, tne ka pilia o koua 1 ohana me ka ehaeha maoli, no ka nui o na hana hoopilikia 1 kauia aku maluna ona, pela hoi na hoehaeha i loaa i kona nōonoo, no kona kaawale ana mai kona ohana mai. I ka pau ana hōi o ka Dane hoakaka ana i kona inoolel ~ ia wa i noiia aku ai o Wileha e hoikeike mai i kona mooK-l<">. ina ke at?o he keiki kuai olepe ma na alanui, me kona 1 ahewaia ana e na kumukula, e noho oia iloko o ka hanohano ! ame ka waiwai, a e pau hoi ka noho ilihune ana, ua noke j hou ae kela $itulu i ka akaaka, no ka loli o ke au o ke ula ana.o keia kanaka opio. mai ke keiki kama ole mai, a i ka .loaa ana iaia he makuahine maikai, a he liome nani, nana e pulama mai iaia. Oiai hoi kela puulu maloko o ka rumi hookipa e hati« h la, aole no i nele ia haawina hookahi iwaena o na kauwa lawelawe, no ka mea o ka halekilke, aia maloko olaila <• Cibe!e kahi i ai i kekahi inau apala, oiai lioi << Satana e kamau wai apala ana, i hoawaawaia, me ke konm pu ana aku o VehUka, ma ka inu like ana, aka nae no Ka muela, aole ona walii ano hoihoi iki, U ? noke aku oia ike koi hoomano no kekahi mau manawa lehulehu ia Venuka, e lilo i wahine nana, aole nar li'' ae iki o kela wahine Paele, e kamailio mau mai ana nia. i na olelo kikoo-la, me ka piha maoli o Kamuela i ke kau maha. Ma kela ahiahi nae, ua inu ua o Kamuela i ka wai np.i' i a kahi'ohi"o, a iaia i ike aku ai ia Venuka, oia honk.'ili wale no maloko o ka halekuke, me kona lole o ke kulan wahine lawelawe, o kona holo inai la no ia a komo .nn iloko o ka halekuke, me ke kukuli okoa ana iho iluna o ki papahele, pahola mai la hoi'kona mau linla imua o Wm' j ka, e'hiki ole ai iaia ke kaknli hou aku i la okoa. | V'E ku koke oe e keia Niga, a hele mailoko aku nei ■■ j keia wahi, aole loa he wahi lihi hoihoi iki o'u ia oe. I I wai oe e kamailio mai nei e keia Niga eleele? Ua ike ' ' I oe, he wahine lawelawe au na kekahi lede maikai loa, a v I loaa nei ia'u kekahi uku maikai, nolaila heaha ko'u kuiv ; e miire aku ai ia oe, e kena Paele poneko? Aole loa «- makemake e mare i kekahi Niga katt\va, a e noho kauv i kuapaa aku au malalo ou." Me nui aku paha na olelo a Venuka i makcjmakc ai 1 kamailio mai, no ka noke ana i ka nuku ia Kamuela, o kkmno koke ana mai'nae a Cibele ame Satana iloko, a ik«- | i ke kukuli o Kamuela iluna o ka papahele, a o ia ka Sata i 0 ka pane aiia mai: ' "Ka, e aha ana oe e Kamuela e kukuli nei?" "Ileaha mai auanei, e pulp ana, he keu aku keia l»i! wawe loa o ka lilo ana o Kamuela i kanaka hilinai i k ; Akua," \vahi a Venuka. me kona haalele ana iho ialoko ka halekuke, a hoi aku la no ka ho-a ana i ke knkui o k-i rumi o kona haku. I Oiai hoi na kauwa e la mawaena iho o lakon i aia no ka puiilu o ka rumi hookipa ke kamailio la, ke nokla no hoi i ka akaaka, a i kekahi manawa e hookahe ok n iho ana i ko lakoil mati waimaka, ke ku il\o no hoi i kahi o-ka uwe, a oiai, aia na manao maikai jlōko mea a|ia'.i loa, aole he mau meahuna. a lakou i huna ai kekahi i kekn' • aka ke hoakaka la kela- ame kei«a i ka lakou mau mea i n«rtoo ai, no ko lakou īioho ana aku. Iloko'o na kamakamailio ana iha kela ahiahi, i hooh< ' ai o Kapena Fu!a atne Konela Gawila, e huli hoi koke al 1 ire ko laua ohana no ka Mokupuni Fular, no ka hoohala ai' 1 kekahi manawa m'alaila mawaena wale iho no o lak< ■' ohana ; aka nae mamuli o ke koi paakiki tnai o ka Madaiiy GawUa, e noho no lakou a hala he mahina hou aku ma ke t Avahi, no ke komo pu ana aku iloko o ke anaina mare \Vileba me Loi, ua ae okoa aku la na nialihini, e«4ioohaH i kekahi mau pule malaila no ka hoomaha ana, Me kela manao i holo like iloko o na mea apau, i ho.kaawale ae dt lakou, a 4tpi aku la kela ame keia no koi i rumi ilio i hookaawileia ai; no ka hooluolu ana no kela I kulike ai- m'e na Hoolala ana aha, ua hooholoia. nia 1' la 1 o ka mahitla o Okatoba e hoohuiia a» o Wileha nv--Loi ma ka mare, a mamuli o na mea ano nui i oili m«i. 1 i ikeia i na la aku i hala, nolaila ua malaniaia kela nm" mawaena wale iho no o ka oliana ame na hoaloha kaka kahi. (Aole i pau.)