Ka Nupepa Kuokoa, Volume LIX, Number 49, 9 December 1921 — Na Anoai [ARTICLE]
Na Anoai
I lte au kahiko, o ka hōokuu aku no i na holoholona e hele e imi ai na- lakou ka h&na kamaaina, I keia mau la o ka naauao, ua ikeia o ka hooulu i na meaai a na holoholona ke alanui e hoonui mai ai i'nu pomaikai. Ua lawa nae na aina no na kanaka o na papa a elua i hoikeia ae nei. īna ua mauao oe, ua oi aku na ka holoholona no e hele e imi i kani ai, ua hiki no e loaa kōu mau eka, e hana ai pēla. Ina ua makemake oe i ke kanu i ka ai a kau inau holoholona, ua hiki no e loaa na eka e hilei ai ia oe ke hooko ia iini ou. I" . . —.: I Ke inanao mai nei paha kekahi poe, o h:a 20 eka m'āhi, ua uuku loa keia, no kā ohanā hookahi. Aole kakou e ike ana i ka uuku, ame ka nui paha, a hoao kakou. Ke jnanao nei ko oukou meakakau, ua 'pui, a e hiki ole ana i>kela ame keia ohana, e mahi apau keia mau eka. Ina ua hiki i kekahi ohana ke mahi a pau keia mpu eka, ke manaO nei au, e loaa hou mai' aria no ka aina mfti ke Komwina mai. E nee akjj kakou imua. E lawe i na aiua e haawiia mai ana, no ka mea aole hoolilo ma kou aoao, a he hookahi no dala ka uku o ka makahiki.
Ma ka ike a ka poe mahi o keia mnu la, ma Kaleponi, ua hooia mai ka tpoe mahi, o ke aua avelike o na eka e hiki ai"e loaa i ke kanaka na pomaikai oi aku, o ia no ka 23. Ina o ka hookuu wale no kftu i kau mau holoholona, a pa lakou no e imi ka lakou ai, e mak&make io ana no ke kanaka i mau eka he nui. Aka, ina e manao ana ke kanaka e kanu i na mauu e hoikeia mai nei ka nui o ka ulu ame ka ikaika hanai, e uuk'u io mt» no na eka e pono ai. I uuku no ke kumu, aole e liiki iaia ke hoohana a oi aku mamua o keia rnau eka he 13. Mai hoohuikau nae kakou, me ka manao ana, o keia no na eka aina e haāwiia mai ana i ka poe e makemake ana e hanai holoholona wnle no. Aole he nui aku na eka elike me ke kuhikuhi a ke kanawai, mai ka 250 ahiki i kā 500, a pii aku,no ahiki i ka 1000, elike me ke ano o ka aina. O ka hinau waiona ana kekahi ninau ano nui, i ka hoi ana o na Hawaii maluna o keia mau aina hoopulapula. Aole e aeia kekahi kanaka e hana auwaipa, okolehao paha. Aole no hoi e aeia kekahi kanaka e lawe aku i hihU «aiea ona maluna o ia mau aina. No ke kumu, ua ike kakou i ka hana a keia' mau mea hoomaiile kino. Mai hewa ole no paha, 'na eia n oke ai ia nei keia mau mea, ina i hoolohe na kanaka i ke a 'o e ai pakiko, aole hoi o ka ai kipalale. Pololei wale ai no o PāulO, i kana olelo, ana, e "Pakiko ma na mea apau." Ua hoik(s mau o Cooke, ke kakauolelo ua kauoha aku nei oia i na kanaka o Halawa ame Molokai holookoa no, e hooikaika i ke kanu kalo. E loaa aku ana na kanaka na lakou e ai ka ai a oukou e Molokai e kanu mai ai. No ak mea i na la mua, e loa aole ana na kalo a ka poe e hoi aku ai maluna o keia mau aina. A ua loaa mai la hoi ia oe e ke keiki o ka MqJ<upuni o Hina. Ua lohe wale ia mai eia kekahi poe 0 Honolulu nei ke ka mai nei i na uponā no ka makaukau e hoi aliu ai 1 Molokai. O ka makaukau ia, hanaia! 0 ka i'a, he nui, a e loaa ana i ke kanaka i makaukau. A o ke kanaka i niakaukau ole, e nana ana i k aka mea 1 makaukau, Naauao wale ia lioa llawāii. Ua hiki e ike e ia aku o oe ke lanakila ana,?a ia oe na poinaikai he nui. O ka ikaika nhi o ka mauu alafafa, ua hiki e okiia i kela ame keia nmhina, a e loaa ana/ho ka eka hookahi mai, ka ai e lawa ai no lea lianai ana i ii*v pipi he umi. Ina ma.ka hookuu naT<a holoholona no e imi i kana ai, elike me kekahi poo e hanā mai nei, ua laki e ola hokahi pipi iluna o ka liookahi. No ke kumu i ka manawa maloo ua uiiku loa kahi maūu. Eia ka hui pipi o Cooke ma ke paa nei he 150,000 eka ma Molokai, a iloko o ia nui eka, he 6,000 wale no pipi a lakou e holo mai nei' maluna o keia.mau eka lie lehulehu. Ma na eka he 10 ma Kaunakakai, ke Hanai nei lakou apuni ka makahiki he 30 pipi waiu, he 300 puaa, he mau hoki, a he māu īio hana. O ke alanui* i hiki mai ai keia, o ia on ka hooulu ana' i ka mauu alafafa.