Ka Nupepa Kuokoa, Volume LIX, Number 48, 2 December 1921 — Hooholoia ka Manawa e Weheia Ai na Aina Mua o Molokai [ARTICLE]

Help Learn more about this Article Text

Hooholoia ka Manawa e Weheia Ai na Aina Mua o Molokai

Ma ka halawai o Xovenjaba la 22, 1921, ua hooholoia, o ka manawa mua «o ka hoi axm o na Hawaii maluna 0 na aiua ma Molokai, o ia no ka la 1 o lanuari,- 1023 o in hoi he hookahi makahiki me ka mahina keu i koe.. l'ua o ia iho la ka la e weheia ai, alaila, ua uuku maoli ka manawa a ka poe i makemake e hoi aku ai, a no ke kumu, aole paha e makaukau ana kekahi poe. Ma kekalii aoao nae, ua pomaikai kakou i ka iioohOloia ana o ka manawa, a hookahi makahiki, ua lawa kela fto ka' manawa o hoomakau'kau ai na kanaka e hoi ana no ka noho ana maluna o kela mau aina. O ka nuia, ē ike iho oe e kanaka e makemake ana e hoi, i kou kuleuna mawalio ae o na meā e haawiia mai ana ia oe e ke* Komisina. Ina o ke <lala, e imi oe a e hookoe i kekahi mau dala ma kou aoao, no ke kumu, he mea ia o kokua mai ana ia oe i kou hoi ana maluna o ka aina. Ina hoi he mau holoholoua, e inalama oe i loaa ai jijj. kumu e hoowaiwai aku aua ia 00. 0 keia mau aina e weheia aku ana, aia no ia ma ka pili kahakai o ka aina o Palaau amo. Kalamaula. He mau aina moinona o ka lepo. Ua maalahi pu no l;bi ka loaa ana o ka wai. Ina e loaa ana he elima eka i ka ohana hookaln, a i iwakalua eka aina mauka, ua lawa keia no ka hoomak'i ana. Aole ke Komiāma e hoonelo ana i ke kanaka ikaikn, ina e hiki ana iaia ke kanu, a e malama i keia mau eka he 25, no .ka mea e loaa hou mai ana he mau eka.

O ka niauu alaftifa ka mea koowaiwai maluna o keia mau eka lie elima. Mo keia mau eka mauu e hiki ana ia oe e malama i mau kumulau puaa ame na pipi waiu, e )iiki ai e lioolawa i kou manawa o ka la l\ui pu mai me kau mau eka niahi mauka, ua hiki inoino i ka ikaika o ke kanaka ke.hoohana apau pono. Aka ina he kanalea o ikaika ana, a e hiki ana e hana & oi aku mamua o keia, ua makaukau ko Komieina e haawi hou aku i maii eka nona ame kona ohana.

O ke kulina, ame nd uala, kekahi mau mea e hiki loa ana i kela aOie keia kanaka ke liooulu ma na aina mauka. Ua nui na hoailona e hoike mai ana, ua lawelaweia keia mau hana e na kanaka iloko o na makahiki i kaahope āku. ,pu lio hoi kii': Hui 'llanai Holoholona V o Cooko ma ke kanu kulina nei maluna o na aina, i like no ke ano me na aina o na, Hawaii. Ua hiki e ikeia na kuauna leahiko o na wahi i niahiia e na kanaka i ka w* kahiko. Me kou mau eka hookahekaliewai makai ,ame 3con mau eka pa, a hui pu mai me keia mou eka mauka, ua lawa ka ohana.

Mamuli o ka lilo «nna he uinau hoao keia i na kanaka Hawaii, no elima makahiki, nolaila, e pono no na kau'aka Hawaii, e hookuu aku i mau kanaka ikaika a i manao nui e holomua,. i keia noho mau ana, a aia hoi a hooliolo mai ka ahaolelo o Amerika mahope o ka nana ana mai iloko o keia makahiki eliina, a iko kakou ua holomua io, alailn e loaa io ana no ia' kakou, he manaolaaa maluna 6 ke .koena

aku o na • aina, O keia man aina ma Molokai, he -l!apa uuku wale no keia o na aiwa i haawiia mai no lahui llawaii. Aia ma Waimea, Hawaii, kekāM mau aina waiwai nui no ka māhi ana, ame ka hanai holoholona. O ka holomua o kein ma Molokai, ke ki e weheia aku ai na aina ma keia mau wahi. 4

Volaila, mai uluhua mai kakou e ka lahui. Ua loihi na la o ka mnka ana inamuli o ka nelo aiua, a kfr ike. aku nei kakou, eia. aku ko kakou npau la o ka hoolawa aina ke nee mai nei. Aole o ka pupuahulu e pomaikoi ai, kakou, aka, o ka hoonl&nawanui, a o ka hooika.ika q fc4la. ame keia kanaka nona iho,. a mahope āku, ka pupukahi ana, e hooika.jka like āna, e auamo like ana, a aole' no e' iele ana ka ik6 hou ana nku, nā hul} hoii ke alo o Hawaii ilnna.