Ka Nupepa Kuokoa, Volume LIX, Number 48, 2 December 1921 — Page 5
This text was transcribed by: | Kamehameha Schools Gift To Dr. Chun |
This work is dedicated to: | Dr. Michael J. Chun |
Ka Nupepa Kuokoa
KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.
KA HAIOLELO A FRED B. SMITH
MALOKO O KAUKEONO.
He anaina piha loa i na kanaka a me na keikikane maloko o ka halepule o Kaukeono ma ke ahiahi Sabati iho nei no ka hoolohe ana i ka haiolelo hope loa a Fred B. Smith, ka haiolilo euanelio kaulana o keia mau la e uee nei maluna o ke kumhana "Ke kanaka ikaika."
Ua kukulu oia i kana kumumanao maluna o na olelo a Davida i olelo aku ai ia Solomona kana keiki, "E Ikaika oe a e koa koi," i hoakakaia maloko o kekahi mau mokuna.
Ua kukulu mai oia i ke kii hoohalike no kekahi kanaka opio elua i hoonanuaoia maloko o na kula nui. O kekahi @ laua he kanaka haaheo, he hoouiui, e kahiko mau ana iaia me na pahu @niae a e hele ana ma ke ano hooio me ka maopopo ole o kana hana, a he kanaka i maa i ka inu waiona me ka hoopuka mau i na olelo hai liili; o kekahi kanaka opio i hoonaauaoia, he kanaka Kristiano, he hoopono a he paa mau i ka hana me ka malama mau i kona kulana, a ua hoakaka mai i ka hopena o ia mau kanaka opio, ua pii ae kekahi ma ke kulana kiekie oia ke kanaka opio hoopono, paa mau kona manawa i ka hana, a malama mau @ i kona mau ano maikai a pau, a no ke kanaka opio haahea, ona mau palaualelo, ua iho mau aku oia ilalo ahiki i kona nahu ana i na lole weluwelu, me ka nui o na poino ame na @lapu loaa wale iaia.
"He ekolu ano o na kanaka olelo ino @ wahi ana," ka mua, oia ke kanaka naaupo i hiki ole ke hoakaka i kona mau manao me ka nele ole o kona waha i ka hoopuka mau i na olelo ino; ka @, oia ka poe hoopunipuni, ka poe, wahawai, ka peo peolo, o ka poe hoopunipuni a pau he peo oleloino lakou; ke kolu o na kanaka oleloino o ia ka mea noonoo ole maoli, oia ano kanaka @ hoopuka mau a@a oia i na oleloino me kona hoomaopopo ole i ka manao o ia mea ana e kamailio a@a. O kela @ne keia kanaka hupo he hiki loa ke hooliloia i kanak hehena aka o ka poe wale no me na noonoo kuoo a hoo pono oiaio ke lilo i Kristiano.
Ma keia pule e hoomakaia aku ai ke hoonee ana i na hana hoeueu noi dala no na kokua ana aku i na hana e pono ai ka hulelehu, a ke hauoli nei au i ko oukous malama ia @ana iloko o keia wa kupilikii o ke ola ana. I ka wa nui o ke dla aohe mea a kahi poe haawi ai, a ke manao nei au me ka hookikina maoli aku no i ka poe pi @ hiki ai ke lawelaweia ka hana me ka holopono. O ka hoolaha ana i na manao maloko o na nupepa he hana maikai ia e loaa mai ai ke dala mai ke kauaka pi mai.
"No 48 hora ko'u makaikai ana ia honolulu nei i ka 1905 a ua ike au ia manawa i ke ano @apuwale maoli o ka malamaia ana o na hana maloko nei o keia kulanakauhale, aka nae, mai ia manawa mai ke ike nei au i ka loli nui ae i ka maikai, nui na loli a'u i ike i keia mau la iho la oiai au maanei, eia @ae, aole no i lawa ko'u makemake i na mea a'u ike ai, o ka mea i oi aku i ko keia manawa ka'u e upu nei e loaa aku ia hopena ke hooiia aku @a hooikaika ana. Ua ike au i ko ka @ M. C. A.. hana ana i kekahi mau @na maikai loa maloko o keia kulana kauhale, ua like kona kulana ame ka @elawe ana i ua hana me ko kekahi mau Y. M. C. A.. o na kulauakauhale nui, ma na wahi e ae o ke ao a'u i hele aku ai. E pono e lilo kela ame keia mea pakai o oukou i mau lala uo ia @hahui. He manaoio ikaika loa ko'a i loko o ia ahahui.
Ma kana kamailio no ka mea e pili ana i ke dala eia kana," ua ike au i kekeahi mau kanaka opio aole i loaa ia lakou ka noonoo o na anonanona. E pono ia na kanaka opio e ikeia ka malama ana ia mea he dala, huli ikaika no ia mea, a i ka loaa ana malama, hoahu i kekahi o ia mau dala ma kahi maluhia. Hele i na kula kiekie, mai maka'o i ka hana. ina he pulumi hale ia hana mai hilahila, komo i na lolewawae epani, a e hoolilo ia oukou iho i poe hana e waiwai ai ke ola ana. Aole au e ae ana e komo aku ka'u keikikane i kekahi kula nui a kula kiekie paha ke lilo ole ka hoomana oia ke kahua o kona imi naauao ana. O ka hoonaaauo maikai ia ana nole ia he mea e lilo ai kekahi kanaka ikaika, aka o ka lilo wale no i kanaka Kristiano oiaio a maka'u i ke Akua o ia ka mea e ikaika ai. "
Ma ka hope loa o kana haiolelo ana ua noi mai oia i na kanaka opio apau e makemake ana e pule oia no lakou e ku ilina, a u hookoia aku ia noi ana ma o ke ku ana ae he lehulehu wale o na kanaka opio
HE 3800 MAU EKA AINA I KUDALAIA AKU ANA.
Ua emi iki malalo o 3800 mau eka aina aupuni i kudalaia aku ma keia pule iho la.
Ma ka hora 10 a. m.. o ka Poakahi nei i waihoia mai ai e ka Teritore no ke Kudala ana ka hoolimalima o na aina aupuni apau ma Waimanalo no 15 Makahiki ma ka uku hoolimalima haahaa o $20,240. O ka hoolimalima mamua aku nei he $1500 o ka makahiki. O na aina i komo ma keia kudala ana o@a keia malalo nei:
Na aina kanu ka hookekaheia me ka wai, 1996 aka; na aina kanu ko hoo kahekahe ole ia me ka wai, @ ; na aina hanai holohona papa ekahi, 78.75; na aina kauhale no na limahana 10.55; na kahua luawai hookio, 8.90; na aina kupono ole i ka niahiia, 705.00; pono alanui kaaahi, 4.30; no ke ala o na luapao ame hawai hookaheko. .80: Huina 3324.65.
No ka halewili ua helelei a uahaha mai kekahi mau wahi no ke kumu aoke makemakea o na ona e hoolilo hou aku i ke dala uo ia halewili i maopopo ole ka lilo hou aku o ia wahi ia lakou. Aole o ka halewili wale no ka nahaha, o na hale kekahi o na limahana e noho ai, a no ka nahaha a kahiko loa o ia mau hale ua manaoia e wawahi ia mau hale a kukulu ae i mau hale hou.
I ka nana aku aohe poe e ae e koho ana i kela mau aina aupuni mamuli o ka hoomaopopo iho aohe poe koho ku e i komo ae ka inoa i ke keena o ke komisina o ua aina aupuni o ka hoike ana ae ma ka Poaha o ka pule aku la i hala, o ka hui wale no o Burua ma ka mea maopopo. O ke kahua o ka halewili kahi i ku ai he waiwai ponoi ia no ka hui o Burua @, me ke koena o ka manawa hoolimalima o ka laikini wai eono makahiki i koe. O ka @lo ana o ka halewili ame ke kahua he waiwai no ia hui a hipu me ka koena hoolimalima o ka laikini wai, pela i manaoia ai he mau kumu koikoi loa ia e manaoia ai aohe mea e ae e koho ana i wahi o ka hui wale no o Burua ma.
O ka huina nui o na eka maloko o ke ahupuaa holookoa o waimanalo he 1970 eka, ua hoolimalimaia aku ia mau eka e na komisina o na aina @ ia John Cummings i ka 18@0 no 30 ina kahiki. Mai iaia i hoolimalima hou ia aku ai i ka mahiko. I kona make ana aku ua hoihoi ae la na hooilina aku ai i ka Hui Mahiko of Waimanalo no ka uku hoolimalima i hoike ole ia ae ma ke akea. Ka hui paa nei ia aina ahiki iho la i keia kudala ia ana aku la.
Ma ka manawa i pau ai o ka hoolimalima ma ka la 23 o Nevemaba, 1921, ua paa ka hui ia aina no hookahi makahiki mamuli o kekahi mana i loaa aku ia hui mai ke Komisina Aina Aupuni Revemburg aku. O ka mea hilu i nei hui aohe i hoolaheaia he ka nui o kona mau mahele aohe no hoi i hoikeia ae ma ke keena kona mau mahele puka i ka makahiki.
PAKELE KE OLA OIA OPIO MA KALOPA
Ma ka po o ka la 19 o Nov. i loaa mai ai he lono weliweli ma Kalopa Homestead, o ia hoi he kahawai nui nona ka inoa Kulu'i Gluch, malaila i walakua aku ai kekahi keiki Pukiki me kona kaa mikino oto, a pakele ke ola.
Oiai oia e hoihoi mai ana he mau ohua mai. Paauilo mai a waiho iho la ma Kalopa. a ma k@huli hoi ana aku mai kahi aku o na punua ana i hoihoi mai ai, i halawai ai oia me keia mau haawina poino.
Ma ka hoomaopopo ana i kona wahi i haule ai, aneane he elua haneri kapuni ke kiekie, eia nae ua hookoeia mai no ke ola. Aole no paha ia o kona manawa, aka, mamuli no o ka nahesa i hoowalewale ai ia Adamu, pela no i lo@a wale nmai no keia mau haawina.
He mau manawa i kaahope ae nei, na hoomaluia oia no ka holuni a eia hou no keia; pakele naie ke ola.
Ma Kalopa Homestead nei, ua laumania maoli no na alanui apuni, a piha kaa oto maoli no ka apana o na Hamakua i keia mau la, e ikeia nei. E makaala mai no e Hamakua ia kakou iho, i noho maluhia ai no kakou, a lele ae keia makahiki, i ka poe ano opio no kakou e ano e ai.
Oluolu mai e ke Kuokoa o Hawaii, e hoopuka ae i keia wahi @aua.
Me oe ko'u Adieu.
WM. K. KWAINUENUE.
Kalopa Homestead, Hamakua Hawaii.
Maloko o ka Paka Bihopa ma ka la apopo, e malama ae ana na haumana i hemo o ke Kula Kaikamahine o Kamehameha he fea nui, no ka imi ana i na kokua no ka waihona kukulu home no na kaikamahine ma keia kulanakauhale.
KA LUAKINI HOU O MAKUA E KUKULUIA MAI NEI
Mr. Solomon Hanohano, Lunahoop@nopon@ o ke Kuokoa. Aloha:--E oluolu mai i kauwahi kaawale o kau nupepa, ke Kuokoa, e hookomo iho i keia mau wahi hokaka liilii e pili ana no ka Luakini o Mak@a. Eia pu @ai hoi me keia leta ke kii o ka luakini hou e kukuluia mai nei i keia mau la a u e makemake nei ia oe e hookomo pu iho maloko o ka nupepa me keia hoolaha.
O ka manao nui o keia hool@ha, o ia hoi keia: Iloko o ka mahina o Augafe, na hana ae makou he maua palapala noi dla, a komo aku la ikolo o ko makou mau hoahanau, na hoaloha ame na makamaka no hoi i haawi mai ka lakou mau kokua ana ia Makua no keia hana nui, me ka apouoia ana mai e ke kakauolelo o ka Papa Hawaii.
Aole o ia wale ka makou i hana aku ai, aka, na hana aku makou ma na ano hana maikai apau, e hiki ai ke hooneemuaia keia hana ano nui, kukuh@lu@kini, e laa na hana kuai laulau; wehe ahamele a o ia mau ano like.
Ua kukuluia keia luakini iloko o ka makahiki 1840, a ua piha hoi iaia na makahiki he kanawalu a oi o ke ku ana, me na hooponopono liilii mau ana i kela ame keia manawa like ole, no laila ua koho iho la na hoahanau o keia ekalesia e kukulu i luakini hou ma kahi o ka luakino kahiko i hele a aneane loa e hanee mai.
No ia kumu i makemake ai makou ai makou e hookomo aku i keia hoolaha i ike mai ai na hoaloha, na makamaka, na kino haipule ame ka poe no hoi apau i haawi mai ke ka lakou mau kokua ana ia makou, i ko makou manawa i komo aku ai iloko o lakou no ke noi ana aku i ka lakou mau kokua, eia mai ka hua a oukou la i haawi mai ai, ke aneane aku nei e hoopaa loa ia ae na hemahema, a hoomaikai nui no hoi ia oukou no keia mau kokua nui.
O ka huina dala no ke kukulu ana i keia luakini, ua aneane aku no ia ma kahi o ka eha tausani dala, aka, aole i hoopau loa ia na hemahema iloko o kela eha tausani, oiai no ke kukulu wale ana no keia a ko@ Ho@ na wahi mea liilii oloko, e laa ua noho ame na pono like ole, aka, he mau mea liilii wale no ia.
Nani ka lokomaikai o ke Akua i ka haawi ana aku i ke aloha iloko o kela ame keia pakahi, i haawi mai i ka lakou mau kokua ana no Kona mak@i. Eia makou ke hoomau nei no i ka makou hana noi dala no keia kukulu luakino no.
Ma keia Sabati, la 4 o keia mahina, e malama ae ana keia Kula Sabati i kaua hoike hoohuihui o na Kona, ma ka hale halawai o ka Hau-o-Heremona, Ekalesia o Kalihi ame Moanalua, ala nui Kamehameha IV ma Kalhi, a o na pono apau e loaa ana ma keia la, e holu aku no ia no keia hana kukulu luakini.
Nolaila, ke kona aku nei ke Kula Sabati o Makua i ka poe apau i makemake e komo pua mai me makou ma keia hana kokua kukulu luakini o Makua, e hiki pu mai me makou ma keia la i hoikeia ae la maluna.
O ka lawa kupono keia o ka makou mau wahi hoakaka, e pili ana no keia hana kukulu luakini, i ike mai ai oukou eia o Makua ke hana nei elike me kana i komo aku ai iloko o oukou a noi aku no ka oukou mau kokua ana.
Me oe e mr. Solomon Hanohano ka makou mau hoomaikai palena ole, no ka n@i maoli o kou ahonu i ka makou mau hooluhi ia oe, aka, na ka Haku Lani no e haawi i na hoopomaikai he nui loa ia oe ame kakou pu no apau loa. o ia ka makou leo pule.
O makou iho no me ka haahaa.
KULA SABATI O MAKUA.
Ma o ko makou komite,
MR. QUNCY HELENIHI
HE $50,000 KA BELA NO KUBEY I KAU IA MAI.
He lono kelekalapa uweaolelo mai ka oihana makai mai ma Kapalakiko, ka i loaa ae i ka oihana makai kuloko, e noi mai ana e hoopiiia ae ka bona Kubey mai ka $5000 a i ke $50,000, a i ole i $25,000 ma ke dala kuike.
I ka hoikeia ana ae o keia lono i ka Lunakanawai Franklin o ka aha kaapuni ua hoole oia i kela noi e hoopii hou ia ae ka bona o Kubey no ke kumu ua hoea mau aku no o Kubey imua ona i kela ame keia la e hoike iaia. a o ka $5000 bona i kauia mai maluna o Kubey na lawa loa ia i na hoolilo o ka hoihoi hou ana mai ia Kubey i Honolulu nei ina no kona mahuka aku.
Ma ka pule aku la i hala i ka hopuia ana o Kubey mahope iho o ka loaa ana mai o kekahi lono ma ke kelekalapa uweaole mai ka makai nui ma Kupalakiko. e noi mai ana e hopuia o Kubey mamuli o kekahi kumuhoopii e kue ana iaia no ka lawe ana i kekahi mau waiwai aihue. I'a hoikeia ae ke komohia pu ana o Kubey ma kekahi hihia e pili ana i ka aihueia ana o kekahi mau waiwai i hiki aku ka wai waiio i ka $100,000, he mau kii onioni.
E MALAMA ANA NA KAIKAMAHI NE KAMEHAMEHA HE FEA NUI.
Maloko o ka Paka Bihopa, ma keia Poaono, e wehe ae ana na kuikamine i hemo o ke Kula Kamehameha i ke kahi fea nui, no ka imi ana i waihona kukulu hale, ka hana a kela mau kaikamahine, i hooikaika mau ai, ma na ano like ole ma na manawa lehulehu ae nei i hala.
No ka holomua o kela fea, ua hoohalaia kekahi manawa nui o ka pule aku nei i hala, e na komite like ole i hookaawaleia ka lakou mau hana pakahi, ma ka huli ana, i na makaukau no kela ame keia pakaukau iho, a ma na hoike i loaa mai, o ka fea o ka la apopo, o kekahi ia o na fea, i lako maoli i na mea e waihoia aku ai imua o ka lehulehu no ke kuai ana mai.
Ua loaa no he huina dala mahuahua, mamuli o ka hooikaika ana a kela poe wahine opio eia nae, aole i hoea aku i ka huina lawa kupono, no ke kukulu ana i ka home i manaoia, a ma ka wehe ana aku i keia fea, i kau aku ai na manaolana o na wahine opio o Kamehameha, e loaa nui mai ana na ko kua ia lakou no keia waihona.
Aia ka lawelawe ana i kela fea ma lalo o Mrs. Dora E. Pahu, ka luna hoomalu nui, a ua koho aku oia, i ka poe na lakou e lawelawe i na hana kuai, ma ke kahua o ka fea, elike me keia malalo iho nei:
Pakaukau Aikiliona--Mrs. Hayes, lunahoomalu; Maile Bowman, Nina Bowman, Kaui Wilcox.
Pakaukau Kanke me Pineki--Mrs. Hans Gittle, lunahoomalu; Mrs. Tillie Hughes, Mrs. Helen White, Mrs. Edna Johnson, Miss Kapulan Ah See, Miss Emmaline Kaina.
Pakaukau Meaono--Mrs. James H. Davis, lunahoomalu; Mrs. Ah Moo Sing, Mrs. Hannah Tyau, Mrs. Kathleen Perry.
Pakaukau ua--Mrs. Melntyre, lunahoomalu; Miss Wilhemina Kruse, Miss Julia Crowell.
Pakaukau Meakanu--Mrs. Edward H. Boyd, lunahoomalu; Mrs. Archibald Boyd.
Pakaukau Muumuu--Mrs. Harry Auld, lunahoomalu; Mrs. David Harbottle, Mrs. Albert Hussey.
Pakaukau o na Mea Hanalima--Mrs. Lang Akana, lunahoomalu; Miss Daisy Sheldon, Mrs. Elizabeth Wong, Mrs. Arthur Irwine, Miss Elizabeth Brandt, Mrs. John Noble, Miss Margaret Dunn, Mrs. Agnes Roges, Miss Lydia Kau, Miss Zellie Duvauchelle, Mrs. Victoria Kalilikane.
Pakaukau Kele ame Jam--Mrs. Helen Stewart, lunahoomalu; Kapua Kauhane.
Pakaukau o na Meaai Mikomiko--Mrs. Earl Williams, lunahoomalu; Miss Mae McGowan, Mrs. Adeline Frost, Mrs. Ellis.
Pakaukau Wai Lemi--Mrs. Edna Keven, lunahoomalu; Mrs. Sophia Adams, Miss Henrietta Eckart.
Pakaukau Palaoa me na Meaono Liilii--Mrs. Annie Hall, lunahoomalu; Mrs. Jack Kaup, Mrs. Wm. Lee, Mrs. Watty Lemon, Mrs. Wm. Taylor, Mrs. Wm. Smith, Miss E. Mahelona.
Pakaukau Pai--Mrs. Jane Olnoy, lunahoomalu; Mrs. Julia Nakila, Miss Abbie Kaholulkula, Mis Clara Murray, Mrs. Victoria Pua.
Pakaukau--Miss Post, lunahoomalu Miss Moore.
Kuai i na Koena--Mrs. Julia Pauole, lunahoomalu; Mrs. Alice Espinda.
Laulau poi ame Pukini--Mrs. John Travis, lunahoomalu; Mrs. Katy Allen, Mrs. Ipo Moossman, Mrs. Mand Stein.
Pakaukau Ai--Mrs. Robert Baless, lunahoomalu; Miss Edith Koki, Miss Luey Long, Miss Rose Oneha, Miss C. Harbottle, Miss Mary Ann Dobson.
Pakaukau Kilokilo--Mrs. M. Duvauchelle, lunahoomalu; Mrs. A. Stillman.
Pakaukau Lokoi'a--Miss Maria Piikoi, lunahoomalu; miss Miriam Wright, Mrs. Martin Drier.
Na Hana Hoohauooli--Miss Noeekel ame Miss Anderson.
Hulahula--Daisy H. Bell, lunahoomalu: Johanna Niau Wilcox, hope.
HAWAIIAN COPRA CO., LTD.
HOOPAU ANA.
Ma keia ke haawiia aku nei ka hoolaha i ka poe paa aie apau o ka Hawaiian Copra Co., Ltd., e waiho mai i ka lakou mau koi i ka mea nona ka inoa malalo iho nei. ma ka Rumi 303. Hale o ka Banako o Hawaii kini o na Alanui Papu ame Kalepa, Honolulu, T H., iloko o kanaiwa la mai @opuka mua ia ana @ o kela @ha, o ia hoi he kanaiwa la mai Dekemaba 2. 1921 aku.
O na koi apau e waiho @ mai ana pela, e hoole mau loa ia aku@no.
E. A. MOTT @
Kahu no ka Hoopauia ana o ka Hawaiian Copra Co., Ltd.
6480-Dec. 2, .9, .16, 23.
O DAVID KAUWAHIPAULA UA HALA.
I kuu Solomoa Hanohano, Welina pukaua:--E oluolu oe e haawi mai i kekahi rumi kaawale o ka oneki okakaua hiwahiwa, ka Nupepa Kuoka. I ike mai na kini makamaka me ka lehulehu holookoa. mai ka la puka ae ma Ha'eha'e a ka la kowelo i ka mole olu o Lehua; he puolo luuluu o ka wai maka keia a makou e kainuu aku la. No ka makoa mea aloha i haalele mai i keia ola ana, mana hora liula o ke ahiahi Poalima, Nov 25, 1921, ma ka Helu 321 A Backle Lane Honolulu.
Ua hauauia o David Kauwahipaula mai ka puhaka mai o S.W Kauwahi paula, ame Keliipaholio kona mama, ma ka la 29 o Nov., 1864, ma Kainehe, Hamakua. Hawaii, a moe aku la i ka moe kau moe hooilo ma ka la 25 o No. 1921: ua ola ia eia na kau o 57 makahiki, 11 malama, 25 la.
He mau hoahanau no kekahi ona. aia no i ke one oiwi, a he mau kaikuahine no hoi eia kekahi ianei a aia aku la no kekahi i Hawaii.
Ua mare oia i ka wahine, a ka make i hoonele iho la i ke kane, no na makahiki lehulehu, a ua hoopomaikaiia mai no ko laua mau la me na hapuu maemae a o makou pu no ia e kainuu pu aku nei i ka ukana luuluu a ke aloha.
He Republika kona aoao kalaiaina; ua kupaa no oia ma ke kakoo ana i na moho o kona aoao, a akahi no hoi a nele kana mau kakoo ana, ua hala ka uhane, ua moku ka maawe lopi na naha ka bakeke ma ka luawai, ua pio hoi ke kukui o ke ola.
O ke ekalesia o Iesu Kristo o ka Poe Hoano o na la Hope Nei kona aoao hoomana, ua ku maloeloe oia malaila, a na ke kailiia ana aku la o ka hanu ola i hoopokole i kona noho hana ana malalo o ka Haku ana i paulele ai.
I na la o kona noho honua ana, he nui no kana mau hana e hana ai, imea e pono ai keia ola ana.
Ua noho oia no 12 makahiki he mea hoomaemae pa helkula ma ka kula o Kaiulani, a no ka nawaliwali mai o ke ola kono, ua waiho aku kona mau lima i ka hana.
He nae ka ma'i lokino nana i hoomailo i kona ola kino, ua hoao no ma na ano apau i wahi e loaa ai ka lanakila, aka, ua ko ole ia mau upu ana: oiai i ka wa hope loa, ua lanakila mai na ipuka o ka po maluna ona, ua ko iho ia ka berita a hoomaha aku la i ka hoomaha mau loa e kali ana i ka leo oeoe o ka pu a ka anela.
Ma ka la o kona hoomoeia ana ma ka pa ilina ma Makiki, he nua na makamaka i kaulaupe pu aku makan hukai, a he ale nui ia o makou ka ohana, i ka lokomaikai pookela i panaiia mai e na hoaloha ma ka eli ana ame ka hoohiwahiwa ana i kona
halelua me na pua.
Nolaila, mai ko makou mau puuwai ae ko ka ohana, ke nonoi haahaa aku nei i na makamaka me na hoaloha, a e papahi iho maluna o ko oukou mau poo; a na ka lokomaikai o na lani e hoonuanua, a e paphi mai maluna pakahi o ooukou i ka lei pookela o Kona aloha.
A oiai na hora mokumokuahua o ko ke kanaka mau la; ke nonoi haahaa nei i na mana Lani, Nana no iloko o Kona aloha pookela e hoomama mai ia kakou. 'Amene.
NA KA OHANA.
321 Buckle Lane, Honolulu, Nov. 28, 1921.
E holo aku aua ke Kiaaina no ka nana ke Kiaaina no ka hana anu i na aina hoopulapula ma Hawaii ma keia mua koke iho, a o ke kakauolelo Cooke kekahi e ukali pu aku ana ma kela hukai.
MR. DAVID KAUWAHIPAULA
LILO KA HANA UWAPO O HILO I KA HUI ELIAWA.
Ma ke koho ana a ekolu i ka elua, o na hoa o ke komisina awakumoku, ma ka halawai i malamaia a ke komisina, ma ka po o ka Poalima aku nei i hala, i hooholoia ae ai, e haawi aku i ka aelike no ke kukulu ana i hala malumalu, a hana i uwapo kameki, no ke Kaikuono Kuhio, Hilo, i hiki aku na hoolilo ma kahi o ka $479279, i ka hui Hawaiian Dredging Co.
Mamua nae o ke aponoia ana o ke koho a kela hui, ua waiho aku ka Puuku Metzger, kekahi o na komisina, he noi, e hooleia na koho apau i waihoia aku imua o komisina, no ka hana ana i ka uwapo, ua haule wale nae kela noi, ma ke koho ana a ekolu e ku e ana i ke noi, i ka elua, e apono ana i kela noi.
Malalo no hoi o kela koho ana a ekolu e ku-e ana i ka elua, i hooholoia ai ke noi, no ke apono ana aku i ke koho i hookomoia ae e ka hui eliawa Hawaiian Dredging Co.
Ma kela halawai ae ka loio o Ralph E. Woolley, kekahi o na mea koho, i haule a hoike aku la imua o ke komisina, aia he mau kahua kupono, no ka hookomo mai o Mr. Woolley i kana ku e, no ka haawila ana aku o ka aelike i ka hui eliawa, mamuli o ka pololei ole o ke koho ana a kela hui, ma kahi o ka itamu e pili ana i ka eli ana i ke awa, a ma kona manaoia, ina e wehe hou ia ana ke koho, e emi loa mai ana no huahelu e kohoia.
Mahope nae o na kamailio ana no kekahi manawa loihi, mawaena iho o na hoa o kela komisina, i koho ai ka hapanui o ke komisina, i koho ai ka hapanui o ke komisina, ma ka aoao e ae aku e kaa na ka hui Dredging Co. e lawelawe i na hana apau i manaola no ka Uwapo Kuhio, pela hoi ke kukulu ana iho i hale malumalu maluna o kela uwapo.
$280 KA LILO NO KE KANAKA OOKAHI NO KA MAKAHIKI
I kulike me ka hoike a ke kahuwaiwai a lunahoohana hoi o ka Home Lunalilo W. O. Smith no ka makahiki i hala he $280.94 ka lilo o ka home, no ke kanaka hookahi i ka makahiki, no ka malama ana ka hoolako aha ame na hoolilo e ae no ka pono o na hapaea e noho maloko o ia home, ua "Keiki a ke Alii Lunalilo" like me ka olelo a na hapauea Hawaii e noho nei malaila.
Ma ka Poalua aku i waihoia ae ai ka hoike makahiki a Mr. Smith mamua o ka aha kaapuni, ke kauaha hoi @ na hoike makahiki i wahoia ae i ka aha no na hana i laweiaweia e ka papa kahuwaiwai no la Home Lunalilo, a o keia malalo nei ke kino o ka hoike:
"Maloko o ka hoike a ka mea nana i hali ka hoike a e wahoia aku nei imua o ka aha ma ka la 8 o Novemaba, 1921 na oleloia o na lilo no ka malama ana i na hapauea hookahi maloko o ka Home Lunalilo no ka makahiki ua hiki aku ka huina mai i ka $198.28, he huina pololei ole: o ka huina nui o na hoolilo pololei loa no ka malama ana i ka waiwai he $16,608.11. ma keia huina aole i komo pu me ka $120 ka lilo uo ka malama ana i ka pa ilina o ka Moi Lunalilo ma Kawaiahao, o ka averike o na kanaka ma loko o ka Home he 58.328 no ka makahi, nolaila o na hoolilo no ke kanaka hookahi no ka makahiki he $280.94, he huina hoolilo i oi loa aku mamuli o ka pii loa o na hoolilo mamua o ka mea i maamau i ka ikeia aku mamua a o ka averike o ka poe e noho nei maloko o ka home ua emi mai."
TERITORE O HAWAII
KEANA O KA PUUKU, HONOLULU, OAHU.
Ma ka hana e hoopau ana i ke A. B. Linday, Limited.
Oiai, o ka A. R. Lindsay Limited, he hui 'ia i kukuluia a e ku ana malalo a ma ka maua o na kanawai o ke Teritore o Hawaii, i kulike ai me ke kanawai i hoomakaukauia ma na hana o keia keena he palapala noi no ka hoopau ana i ka hui i oleloia, hui pu me kekahi palapala i hooialoia i hoohui pu ia me ia, elike me ia i koila ai ma ke kanawai.
Nolaila, ma keia, ke haawiia aku nei ka hoolaha i kekahi mea, a i na kanaka apau, he mau kuleana mamua a e kuleana noi paha i keia manawa ma kekahi ano iloko o ka hui i oleloia, e pono e waiho mai i na ku e ana no ka aeia aku o ka palapala noi i oleloia maloko o keia keepa o ka mea nona ka inoa malalo iho maloko o ka Hale Mana Hooko, Honolulu, ma ka hora 12 awakea o ka la i oleloia, a e hoike mai i ke kumu ina he kumu kekahi i wahi e ae ole ia aku ai ka palapala noi i oleloia.
DELBERT E. METZGER.
Puuku, Teritore o Hawaii.
Honolulu, Novemaba, 29, 1921.
6480 Dec.1, 9. 16, 23, 30, 1921: Jan. 6, 13, 20, 27; Feb. 3, 1922.
KUAI I NA NUPEPA ME NA BUKE NUPEPA MA KE KAA LAWE MEAHOU A FISHER
THE OLDEST BAND OF IN HAWAII
O na lala o ko Makou Kalapu Karisimaka I hoololi i ko lakou wahi noho mahope iho o ke komo ana mai i ke Kalapu ke noiia aku nei e hoike mai i ko makou keena hoahu liilii i ko lakou wahi e noho nei i keia wa.
He mea kupono keia i ole ai e houlolohiia ka loaa ana aku o ka oukou kikoo dala hoahu kalapu Karismaka e hoounaia aku ai ma ka leka i Dekemaba 12, 1921.
MAU KAUKANI BANAKO
THE BANK OF BISHOP & CO., LTD.