Ka Nupepa Kuokoa, Volume LIX, Number 45, 11 Nowemapa 1921 — KEKAHI KUMU EMI O KA LAHUI HAWAII. [ARTICLE]

KEKAHI KUMU EMI O KA LAHUI HAWAII.

(Kakauia no na hatta hoopulapoia) | ?lf nu» na kumu e'6mi nei ka lahui j Ha-waii. O na ma'i ij:ke ole paha. nā j mā'i iuaiinini i keia lahui, ke kumu j oi ak7. I ke au mamua aku o ka hikl i\a m;ii o kā f>oe o ke na aina e, ao K o he nin mln'i Vno pilikia i ikeia. Ua loaa no na laau o lioojrfiuia ai ia mau ma i. .V<a, i ka. hiki ana mai o na 3<anaka o ko na aina e, liiwe mai lakou he lohnlohu o na ano ma'i like ole, i loaa nae ia lafcou na laau e lapaau ai, āua maa ko lakou mau kino i ke ku-e ana alkn ia maiL ma'i ; aika, o na kanaka Ila waii hoi ma ko lakou aoao, aole i loaa na laau e lapaau ai, akahi, a aole no hol i hikl i ko lukou kino ke ku-e ftku ia ma'i; a ō 'ka hopena, ua hoopilikia mai ia ma'i, a ua niaike aku ia kanaka. I ko kakou hele ana e ikr i na lahui 0 :ko na aina e, e noho mai nei ma knkahi niau wahi pelapela loa, a u» hikj. no nae ia lakou e ola me na kmo maikai a ikaika, e lilo ana ia mea i mea nune nui in. e na kanaka Hawaii. No ikeahn 1 No ka mea, ina he kanaka Hawaii ia e noho ana ma ia wahi, o loaa koke ana i na ma'i liike ole, aka, o keia poe nae o ko na aina e, ua hiki ke ku-e aku me ka holopono i na ma'i liku ole, me ka noho no nae me keia pelapela. O ke ikumu nui, ua hiki i na •kino o in. *poe ke ku-e aku i na ma'i oiai ua iuAa ia mau moa. Aka, aole o ia wale no ka mea e hoemi nui ia nei keia lahui. O kokahi kiimu ano nui, a ua hoiike mai na kauka 1 ka pololei o keia kumu; o ia no ka haawi ana o na makua i ka lakou «au keiki hanau hou e hanAiia o ka ohana !i ka manāwa ai waiu. Oka waiu oka makuahine 'ka ai i ihoo ma.ka.uk auia mai o ka mea nana i hana :ke kanaOea, O ka ai ia a na holoholona i ka hanau ana mni, a pela no hoi nā keiki q ka-. naka. Nolāila, i ka haawiia anā o nā keiki ai waiu i kwkahi poe ,e aku e hanaiia ai, aole e ioaa ana -ka ai kupono i ikelā, keiki, « o kā hopena o ka ma'i mai, ā t oiniloia ke ola o kela keiki uuku, ka t uhane a ke Aikuā i haawi mai ai i na | makua, a o !ke kumu hoi o hoolaupa'i hou ia ai "keia aina e na kanaka Hai waii. Aoh» ke kumu no ka hoohanau oleihiai o na wahine Hawaii i na keiki, nk-A', no ka malama pono ole ia o na I k'ēiki liilii. | Aoie no hoi paha i haawiiā ko lwiki | me ka' manaoino, a aloha ole paha,' me ko aloha io no, akā, #iio .(ke āloha Aāaupo nae. ī' ke au kahiko 'o iko kaikOu | limu,--kupuna, uā hāawiia .na ki&ik-i lu-; i lii na ha'i e hanai, aka, e hooinānao ! iho oe o ke kanakā. nawāii, āoJkf i.nWe 'ko kakou man kupnna i -ka ike. ka hanai ikeiki l!ilii; ua a'oia na wahi' ! ne o ia manawa, i ka hānai keiki ai waiu, a ua nui na ano ai o ia mānawa i e hanai ai. I ke.ia.ln. ua nui io no, aka, ; o na waiukia ame na waiu ]rifpi, aole i j maa na kanaka Hawaii i ka hoohana ana ia mau ai, a o ke hopena, i ka ike anā iho o ka maikua ua-hiki iaia ke ai ia<[mau mea me ka pil&ia ole o kona kino, «n manao oia ua hiki no. i k© keiki uuku ke ai ia ai. Ma Kauai, ma ka Apāna o Makaweli, ua hoike mai ke kauka aupuni o ia wahi, i :ka makahiki i hala aku, he 14 mau keiki liilii ai waiu i make, j mamlili o ka maikai ole o ka ai i ha- [ naiia aku ai ia mau keiki. Ina ua mā- | kemake na makua e haa'wi i ke keilki i | na ohana, e hanai a piha na mak&hiki he 2 aiaiia haawi, a o ia haawi ana, ua nui kupono ke kino o 'ke keiki, a ua ikaika kona opu i ka hoohana ana i na uieaai e hanaiia aku ana. Ke manao nei ko ouikou <meakakau, o keia kekahi kumu nui o ka hoemiia mai o keia lahui. | E na makua Hawaii, ka poe ia oii- ! kou ke ko'iko'i o ka ike ana »ku e i laha hou ana keia laliui, ke koi ikaika ! aku nei āu, e malama i na ikoiki haj nau hou a ikakou, me ke ahonui, me -kā i hooikaika e loaa pono na meaai Iklipono. Aole lahui e hiki e hoonui ia āku, ke malama pono ole ia na. keiki hahāu i hou. Ona keiki o keia la makiiā o ka la apopo. Aole ke Aikua i alolia ole [ i :keia lahui, ua hoike mai Oia i Kona I aloha manuili o ka hoohanau ana mai i |nā makuahine Hawaii. Ua nui kā hoohua ana mai a kekahi imau makuahine, o ka pilikia wale no, ua hoomāopOpo ole kekahi poo maikuahine, a pelā ē emi pu nei keia lahui. E ka lahui Ilawaii, e lilo mai kākou I i komite hooikaika, a e makaala no ka ulu hou o ko kakou lahui. E komo ākū e kokua i ika poe pilikia; e a'o alku i ka poe nāaupo i na mea ē h'iW ai e ! hoolaupa'i hou ia.keia mau paemoku e ko kaikon lahui aloha. | ■ Aole paka he mau kumuniu hua nui e loaa aku ko Kaunakakai. Ua ike niu ae no ilioi a o ka oi aku kēla. O k» helaika hoi ia o piha ke kumu. .Inp. no hoi e kanu mau wahi kwmuniu i ana kakou, aole no e nana wale a2ku ana i ka ha 'i.