Ka Nupepa Kuokoa, Volume LIX, Number 44, 4 November 1921 — He Moolelo no KONARADI KENEKONA a i ole Ka Hiena o na Awawa Kuhoho ame Demona ka Lio Eleele Kupaianaha [ARTICLE]

He Moolelo no KONARADI KENEKONA a i ole Ka Hiena o na Awawa Kuhoho ame Demona ka Lio Eleele Kupaianaha

■ - -■ \ "F kau oe maluna o Dcniona. iia hiki i'aia ke hoihoi aku ia oe me ka inaalahi ahiki i ka hoea ana aku i kahi o na halelole o kakou i ku ai; malalo wale no nae o keia kuinu; e ae aku ai au e haawi ia Demona malalo o kou malu, e hoohiki mai oe ia'u. e holoi oe i kona mau palapu, ma kou wa e lioea aku ai no ke kahua hoomoana o kakou." Maawi mai la o Kakeo i kona ae, o kona kau ae la no ia inaluna o Demona, a i ka wa i loaa'aku ai ka ike i kela lio, aole o Kouaradi pu kekahi e hele ana nie ia, ua hoike okoa nvai la ia, i kona hoihoi «»le, e haalele iho i kela kahua, me ka hoomakaukau ana ae e owala', ke ike la hoi o Kakeo, he hana paakiki nona ka hooikaika ana aku i kela lio, ahiki i ka hōi ana m'e ia, o kona lele iho la uo ia ilailo. me ka pane ana mai ia K<rmaradi: "O ke ano hookahi no keia a.Oemona i hana mai ai ia'u, maloko o ka rina keaka, nolaila he mea niakehewa wale no no'u, ka hoao ana aku e kau maluna ona. ina aia ka hoihoi ole iloko ona no'u, o oe wale no e Konaradi ka mea hiki ke kau maluna o kona kua." "Meaha hou aku auanei ka mea hiki ia kaua ke hana. ke ike pu ae la no kaua i ka mak;emake ole o Demona e hele, nolaila e hoomanawanui no oe i ka hele wawae ana, aole no he loihi loa o ke alahelea hoea aku i kahi i ku ai o na halelole o kakou, aia ]>aha ma kahi o ekolu wale no mile ka mamao. "Nokeaha no hoi ke kumu hiki ole ia kaua a elua ke hoi like no ko kaua mau hoaloha e Konaradi? E kau Ae oe maluna o Demona, a mahope aku au ou e kau ai, e waiho aku i na mea e ae. ma ka la apopo e hooinaopopo aku ai!" paakiki aku'la o Koilaradi, aole e hiki iaia ke hoi pu me Kakeo ma kela po, no ka mea ua-nui loa kona minamina no ka ili o ka liona, aole ona m'akemake e lilo kona luhi i mea ole ina nei n,o kona haalele iho i kela wahi, a hoea mai he poe okoa a ike i kelā liona. No kela paakiki loa o Konaradi, ua konoia mai o Kakeo, e hoi hookahi, me ke kiola ana i ka maka'u īnai iaia' aku, aia ka pono o kona lioea aku no kahi o- ka palekana, mamua o kona hoomau ana aku i ka noho ana iloko o ka ululaau., Aole he hana pohihihi ma ka aoao o Kakeo, ka huli ana a loaa he alanui pololei e huli hoi aku ai ahiki i ka hoea ana no kahi i ku ai o na halelole, no ka mea ma ka Ulii kahawai no kana hookolo ana ahiki i ka hoea ana aku no hooinoana. Ma kahi o kona manao kuhihewa, aia kela poe apku iloko o ka hiainoe kulipdlipo kahl i hiolani ai. ua hookahahaia rnai kona manao, i ka ike ana aku. ua pau lakou i ke ala a e hoeimakaukau nui ana, no ka haalele ana aku i kela kahua hoomoana, no ka huli ana mai i na kanaka opio. Me oiaio, ma kekahi manawa o kela po, oiat na mea apau e pa'uhia ana i ka hiamoe, ala ae la o Alr. Kitno Kenekona, mai kona hiamoe ae, a hele aku la no kahi e o Konaradi, no kona makemake e kukakuka pu me kana keiki, iiō kekahi kumuhana, i.aia uae i ike aku ai, aole na kanaka opio, ma ko laua wahi moe, ua hoopiolokeiā mai kona 1100ttoo,. o kekahi kumu paha hpi, mamuli o ka nalowale honua ana o Pekelo. ia lakou nae e hoomakaukau ana, i hoea aku ai o Kakeo, a hoakaka aku la i ko laua moolelo, nolaila aole he niau hoapaapa- hou ana aku, aka fleu 'like ini la na mea apau ma ka hoomakaukau ana, no ka huli aku a loaa o Konaradi, ma kahi a Kakeo i haalele aku ai iaia iloko oka ululaau. ' Iloko o ka hora hookahi, mai kela manawa mai a Kakeo 0 ka hoea ana aku, i makaukau ai na ni'ea apau. o ka hoomaka mai la no ia e hele no kela huakai, malalo o ke alakai ana a Kakeo, a ia lakou i'hoea aku ai ma kahi e kokoke aku aua i ka lua i.make ai ka liona, hc<iho ae la o Kakeo, i ka pane ana ae: "Aole he wahi hoailona iki no ka ikeia aku o kekahi ahi e ana ana, ua hiki loa kela,ah'i ke ikeia mai, ma kahi he hapalua mile ka mamao mai keia wahi aku, no ka mea ia'u 1 huli hoi aku ai. a i ka liala aua o kekahi mau i-a lehulehu, liuli mai la au ihope nei. ua hiki loa ia ? u ke ike mai ika a ae o ke ahi a Konaradi. i keia manawa nae. he pouli.ul. wale no na wahi apau." . MOKUNA XL.

Moakoakoaia ae la na mea apau i kahi hookahi, a mahope iho o ke kukakuka ana, i hooholo iho ai lakou, aole he pono e ho-aia kekahi ahi. aka e noho no lakou me'ia pouliuli. No Mr. Kenekona nae, ua nui loa kona kaumaha no kana keiki, a o ia kana i huli mai ai ia Kakeo, a ninau mai la: "Pehea, ma kela manawa au i haalele iho ai ia Konaradi, ua inaopopo loa no anei ia oe. aole loa he wahi pilikia iki i loaa aku iaia?" "Ile maikai oia ma na ano apau a'u o ka haalele ana iho.! a ke milii loa nei au no kuu ae ole ana aku, oia ke hoi ; niai o maua e hoike ia oukou, a owau' hoi ke noho. no ka j mea he oi loa aku ka hikiwawe, ina oia ke hoi mai maluna 0 De.mona, manuia o ko'u hoi wawae ana aku." "Malia paha ua haule kela kanaka opio iloko o ka lua!" 1 pane ae ai kekahi o na enekinia, no ka hoakaka ana i kana mea i manao ai. i ke kumu o ko/lakou ike ole aku i ke kanaka opio. "Ina ua haule i'o o Konaradi iloko o ka lua, alaila eia ihea kona lio kalii i nalowale ai?" i pane mai ai kekahi. aka iloko nae i kela manawa hookahi, i lohe aku ai lakou i ka uhuuhu māi o ka leo o kekahi lio, ma ka akau aku 0 kahi a lakou e noho nei. a o ia ka Kakeo i pane ae ai: "O Oemoa kela e uhuuhu mai la, ua hiki ia'u ke lohe 1 ka like ole o Demona mai ka nui mai o na lio," o ka hoomaka aku la no ia o Kakeo e holo, ine ka haawi ana aku i kekahi hokio. elike me kana i lohe mau ai ia Konaradi i ke kahea i ua lio nei. x Makalia no a pau kela hokio ana aku a Kakeo, lohe aku la lakou ka pahupahu mai o na wawae lio, a pane mai la e Kakeo mailoko mai o ka ululanu* "O Dēn>ona io no k,eia r'a ua lio nei ua paa ia'u i ka hopuia, me he mea la, ua hoomaopopo tnai_oia owau k&na liaku, e'ike me katia i hoomaopopo mau ai, mamua aku o ka ike aua ia T\onaradi." "Mamuli o ka loaa ana aku la o Demona. he elua no mea maopopo loa no ka'u keiki. aia oia ma kekahi wahi, a i ole ua halawai oia me ka poino." i pane ae ai o Mr. Kenekt)tia "Eia ko'u manao, aole he pilikia 'I<i i loaa aku i kau kpiki. pela i maliu mai ai o fteniona ia Kakeo. no kona kuhihewa r*ia kona haku me kakou." i pane ae ai ka lua o na enekinia i kona manao. ,4 Me mea nono e lio-p kakou i kukui i keia mana\y-\: in? aole i poino ke kanaka opio, ike mai ana ōia i ka malamaInma o ke kukui. n Imokolo mai ahiki i ko kakou loaa ana, * i pnne hou ae ai kekahi enekinia. • Ho-aia ne la kekahi inukukui heleno. me ko '.-ikou -hoo= kolo ana .aku ahiki i ka loaa ana ō Kakeo e-ku rnai nna me Pf'nntw. a īke i'o nkn la lakou npau. i m eha maluna o ke kino o kela lio. a o ia ka Mr. Kenekona, i hooho ae ai: •'Ua holoiia ka hapanui o na wahi t eha o Demona, a koe

keia eha loihi ma kona. u-ha f me he mea l«i, aole i pau pono k ,ka K.onai;adi h'oloi ana ina eha o l<ona Ho. halawai e oia me kekahi pilikia." "la'u i haalele iho ai ia Konaradi, e holoi ana 110 oia i na wahi i eha o Demona, a e a ana no hoi kekahi ahi nui. ma kahi kokoke mai iaia, ke ha'oha'o loa nei nae au, no ka ike ole ia aku he wahi hoailona. no kela ahi.' i pane mai ai o Kakeo. IVIa kela wahi, i kukakuka hou iho ai ua poe kanaka nei 1 ka lauou niau niea e hana aku ai, he hooKani nae a īakou mea i īokahi ai, o ia no ko lakou makemake e ike pono i ka {ua, lionā, i haule ai na kanaka op;o, a o ia ka l»/one Jose, 6 k : a hooiio ana ae: . . ''"Ma ko'u manao, 6 ka mea pono wale no ia kakou e hana ai, o ia ka ho-a ana i kekahi mau lamalama, aole ia he mea inalihini maioko nei o ka ululaau, oiai ua maa no na kanaka ilikini, i ka ho-a anai na kukui lamalama. He mau lamalama no ka kakou me īa mau kukui lamalama auanei. e maalahi ai ka kakou hele ana aku imua." Ua pono kela mau manaQ hpakaka i ka noonoo o na mea apau, nolaila' ho-aia ae> :la- he ,mau lamalama, me ka paa ana o na kauwa i kela mau. lamalama.a mahele ae la ; no hoi kela puulu, iloko o ria puali "elua, he hookahi ma kela ame keia aoao o k£ kahawai. | lka hoea ana aku o kela mau puulu, ma "kahi e kokoke j aku ana i ka lua, kela wahi lioi a Kakeo i haalele iho ai, e.a ana kekahi ahi nui, he puulehu wale no ke waiho ana, I o ka mea nana i hookahaha loa mai i ko lakou manao, o ia ! na ke kiola liilii ia ana o na momoku ahi i kahi e, e komo iho ai keknhi hoohuoi iloko o lakou, he mau lima kanaka, na mea na lakou i kiola i kela māu moinoku ahi i kahi e. [ioko o na manao pihojhoi lalau aku la o Mr. Kenekona, i kekahi lainala'ma iloko o ka lima, o kekahi o na kanaka kauwa, me ka hele ana aku a hoomalamalama ae la iloko o ka lua, me kona kiei ana aku no hoi ilalo. mamuli o kona hopohopo ua haule palia kana keiki iloko o ka liia; aia hoi o Uone Josc, ame na enekinia elua ke nana like la iloko o ua lua nei. Aole a lakou mea i ike aku ai iloko o ka lua, ko'e wale no kekahi mau laau loloa oioi, i kakiaia iloko o ka lepo a paa, a e kau mai ana hoi na kulu koko maluna o kekahi 0 kela mau laau, ma ke ano e hoike mai ana no ke komo ana o kela mau .laau. jloko o ke. kino o ka liona, o ka mea apiki nae aole he hoailoiia no ka ikeia aku o ka liona, i ka waiho mai iloko ō.kela lua ma kela inanawa. Oiai kela pōe kanaka e ku ana me ka maopopo ole, ua ola lie.u paha ka liona, a ua pakele mailoko aku o ka lua, hoea inai la o Kakeo, a nana i hoike mai ia lakou, ua make loa ka liona, ua haki pu ka papa a.uwae, a ua.haki hoi kekahi wawae, nolaila ma kela-ano iho la, he hana pohihihi loa, ke nla hou ana o ka liona, koe wale no, me kekahi mau lima kanaka, e hoea hou ai kona kinO nolu.na o ka honua, aole ma'ka hoao ana ae o kela liona niake, e hoopakele iaia iho. ' "M.e poe hou ae kekahi o ka hoea ana mai no keia .wahi. mamua o kākou, ke ike nei au i ka lakou mea i hana ai." 1 pane ae ai kekahi o na enekinia, me ke kuhiknhi ana aku ma'ka aoao o ka lua, he hoailona hoi e hoike mai atia, no ka huki maoli. ia ana o ka lfl|fia iwaho me ke kaula. Moakoakoaia mai la na kukui lamalama i kahi hookahi, a ike like iho la na mea apau, i ka oiaio o na hoaWi<a a ka enekinia, a ia lakou i nana pono iho ai ma kāe o .ak lua, e waiho .pono ae ana imua o ko lakou mau maka, na maka o na kapuai wawae he nui iluna o ka lepo, pela hoi na ma-ka kapuai lio, ame na kapuai hoki, a e.waiho pu ana no hoi kekahi hoailona. no ka hooukaia ana o kekahi hakaka. koe aku nae ka maopopo ana. no na holoholona paha ja. a i o!e no ke kanaka paha. . . "Plia ko'u manao, he puulu llikini. a i ole he poe hapa-llikini ka i h.oea mai ma keia wahi, mamuli o ko kou ike ana mai i ka a.o ke ahi, a u\ hopupioia o Konarādi e lakou, a o kela lioi ka poe, na lakou i liuki i ka liona m;iiloko mai o ka lua, a ua hala aku kela poe, no kekahi wahi [ malako nei o keia ululaau," i pane ae ai o Done Jose. "Akahi a maopopo ia'u, aole he mea e ae nana i hoopiHkia mai i kuu keiki, aka o Pekelo no ia, a ke.niihi lpa nei au, no ka noho ana mai o kela kanaka malalo o kokau e hana ai. Ua hoike mai oia, ma kona mfmawa mua loa i noho hana mai ai, i ka hiki ole ke hilinai aku ona, ma ka manawa i make ai o Kalo. ia Demon.a, eia ka,-e lilo ana na hana .hawawa ina ko kakou āfiho, i kumu„e hpoi loa ia mai ai ka pilikia." i hoakaka ae ai o Mr. Kenekoiia i kona manao. , • Mamua nae o ka hiki ana i kekahi mea ke pane mai, ua kahea mai la kekahi o na me k-a ieo nui i piha i ke pihoihoi, me ke kuhikuhi ana aku hoi o kona lima loko o ka ululaau, a pane ae la: . "Owau hookahi wale no koe o makou, ua holo aku nei ko'u mau hoa. no ka hui pit ana me Pekelo," wahi ana me ka hele a piha i ka me kona hoākaka ana aku, i kona ike ana' ia Pekelo, i ke kiei ana mailoko mai o ka ululaau, me ka haawi ana mai i ka hoailona, ia lakou, e ukali aku iaia, o kona mau hoa ka i hoolohe aku i kela leo kono, aka hona, aole oiia. makemāke e haalele' i kana hana maikai, aka e noho an-a np oiā me kona mau haku. "Ua maopopo no anei ia oe e Kimona, o Pekelo.ka mea nana i kono mai*hei i kou niau hoa, e haalele ia makou?'' i .ninau mai ai kekahi o na enekinia, me kona piha hoonaukiuki maoli i ka hi.ki ole ke hilinaiia aku na Ilikini no kekāhi liana. "Ua h a a'u. aole au i kuhihewa, oia maoli no kelā,'a ia olLtkou e nanea ana ika nana iloko oka lua. i hoomaka aku ai ko'u mau hoa, e. holo mahuka." " "O na minuke apau a kakou e hoomau aku ai i ka hoolohe ana i na olelo a. keia kanaka, he mau minke poho wale ia, ina paha he oiaio a he hoopunipuni kana mau inea e kamailio mai nei. No'u iho ua makaukau au e huli aku ia Konaradi no ka mea ua aie ni'\ loa aku hoi a'u iaia. :na ka aihue ana mai i kona loi a kom < aku lu iloko 0 kekahi hui hana keaka, aka ua hoopakele ae oia i kuu ola. a ua. haawi niai hoi oia i kekahi mau haawina a'o maikai loa ia'u, ka mea a'u e noho aie nei malalo ona. no kona lioolilo ana ae ia'u i kanaka makua: nolaila ma kau mea ap?fu e kauoha mai ia'u e Mr. Kenekona, ua makaukau loa au e hooko aku, i na manawa apau." *"Me oe ka'u mau mahalo ana.he nui e Kakeo.'' i lalau mai ai o Kenekpna i ka linia oke kanaka of)io. "Mawaena ōu ame a'u, he nui ka mea hiki ia kaua ke hana aku no ka pono o kou hoalohapehea .. e kau aku anei ko'u mau manaolana maluna oii e Done Jose, r.o kou komo pit mai e kokua ia maua?" L-eha aku la ka nana ara a Done |ose, no kahi a na enekinia elua e noho mai ana, ke nalu la hoi kona noonoo. no ke kupono ole e komo pu mai kela maU kanaka iloko o kekahi hana, i kuleana ole ai laua oiai, mamuli no o na hana naaupo, m;a ka aoao o Konaradi i komohia ai r*ia iioko o ka pilikia, aka nae hoakaka aku la» ora i kuna manao maoli i ka pane. ana aku: "Auhea oe e Mr. Kenekona. aole no oe i hoohewahewa 1 ko'u manao maoli maluna o keia haua-nui a kakou e ike nei. *ka nae, e hoomanao oe. ua kokoke loa kakou i ka , pahuhopv\, o ka kakou huakai, kahi o ka hana i hele mai ai ko kakou mau hoaloha nei, nolaila aole au i ike, he whi kuleana iki kekahi i loaa ia kaua. e hookau aku ai i kekahi hana okoa. ae, mnluna o laua, e Ha ka hoao atta .t hoopakele .i kau keiki mai ka poino mai." (Aole i pau,»)