Ka Nupepa Kuokoa, Volume LIX, Number 40, 7 ʻOkakopa 1921 — Page 4

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

HE KULEANA KOI KUPONO.

 

            Ma na mea e pili ana i na hookohu oihana kuloko, i kaa aku ai ka mana hookou i ka Peresidena o Amerika Huipuia, ke kakoo nei keia pepa, i na keehina i laweia ae e ke komite kuwaena Teritore o ka aoao Repubalika no ke kupono, e hanaia mai kela mau hookohu oihana, i na kanaka kupono a makaukau iloko o ka aoao kalaiaina ma Hawaii nei, e ku-e ana hoi, i ka hoounaia mai o na malihini maiwaho mai, elike me na hookoku oihana o na manawa ae nei i hala.  Ma kekahi olelo ana ae hoi, ke koi nei kela komite, i ka hooponopono aupuni homa rula.

            He mai hookohu oihana kekahi i hanaia e na Peresidena mua o Amerika, maluna o na kanaka malihini ia Hawaii nei, o kekahi o ia poe o ka hoea ana mai no keia Teritore, a paa i na kulana oihana maanei nei, ua ikeia ko lakou kupono ole, mamuli o ko lakou maopopo ole  i na kulana oihana maanei nei, ua ikeia ko lakou kupono ole, mamuli o ko lakou maopopo ole i na kulana o Hawaii nei, a mamuli o ko lakou malihini, i na hana i pili i ka lakou mau oihana; nolaila, ua lawa kakou i na malihini, no ka mea aole i nele o Hawaii nei, i na kanaka kupono, a makaukau, i oi aku no mamua o na kanaka malihini, no ka hoopiha ana ae i na kulana oihana he nui i waiho hakahaka i keia manawa, a e hakahaka aku ana hoi, ma keia hope aku.

            Aole nae i pau loa na kanaka malihini maiwaho mai i ke kupono ole, he poe no kekahi i ike maoli ia ko lakou makaukau, a i lilo ai no hoi ka lakou mau hookele ana i na hana o ko lakou mau keena, i mea mahaloia e ka lehulehu.

            O ke kulana oihana i waiho hakahaka i keia manawa, o ia no ke kulana luna ohi i na loaa kuloko maanei nei, no keia kulana i kakoo ae ai kela komite i ka inoa o Konela J. W. Jones, kekahi o na Repubalika i kamaaina iloko o ka pohai o na luna oihana o ke aupuni, a iloko no hoi o na hana kalaiaina kuloko; he inoa no hoi, i haawi pu ae ai ke komite lahui, ame ka elele lahui, i na kakoo ana, mamuli o kela makee mau, e kikooia mai no na kanaka kuloko, no ka hoopiha ana ae i na kulana oihana maanei nei.

            Ua hoike akea ae ka Peresidena Harding i kona manao, e hana no oia i na hookohu oihana no Hawaii nei, mamuli o na hooia ana aku a ka aoao Repubalika kuloko i na kanaka kupono; in a e ku ka Peresidena maluna o kela manao ona, alaila he kuleana nui ko ke komite kuwaena Repupalika, e koi ai, e hooko mai oia i na mea ana i hoike ae ai imua o ke akea.

            Iloko o keia alualu pili oihana no ka hookohuia mai i luna ohi no na loaa kuloko, ua hookahahaia mai koonei mau alakai kalaiaina, i ka loaa ana mai o ka lohe mai Wakinekona mai, o ka inoa kekahi o Charles Cottrill, kela Paele i paa mua i keia kulana, i ke au o ka Peresidena Taft; ua hooia ae hoi ia manao kahaha, mamuli o ka maopopo ana, o kela kekahi o na inoa ikaika loa, e aneane hiki ole ai i ka Peresidena ke alo ae mai ka hookohu ana aku iaia i luna ohi i na loaa kuloko ma Hawaii nei.

            Ma ke kulana lawelawe oihana, ua hoike mai o Mr. Cottrill i kona makaukau me ka noeau pu elike me ka moolelo ana i waiho iho ai mahope nei, i kona wa i haalele aku ai i kela hana, ma o ka loli ana ae o ka Peresidena o Amerika Huipuia; a ma kona ano he makaainana, oia kekahi o na kanaka i mahalo nui ia, no kona makaukau mau e hooko aku, i na hana apau e hookauia aku ana maluna o kona mau poohiwi, nolaila, aole he mau mea e ae a na makaainana o Hawaii nei e kamailio ai nona, o ko mahalo wale no.

            Me ia mahalo no nae no keia kanaka, aole ia he kumu no kakou e ake aku ai, oia ke hoi mai i luna ohi i na loaa kuloko ma Hawaii nei; ua lawa no kakou i na kanaka makaukau, i like aku me ko Mr. Cottrill, a i oi aku no paha mamua ona, ma ka lawelawe ana in a hana o keia oihana; ua nui na wahi kupono loa a ka Peresidena Harding, e hoonoho aku ai iaia ma kekahi kulana oihana ma Amerika, in a no ia maloko o ka Mokuaina o Ohio, ka mokuaina i oili mai ai, oia ma ke ano he moho e alualu ana i keia kulana oihana ma Hawaii nei.

            Ina nae e hoi hope ana ka Peresidena Harding, ma kana mau mea i hoike ae ai, no ke ano o na hookohu oihana ana e hana mai ana no Hawaii nei, ma ka hookohu ana mai ia Mr. Cottrill, a i kekahi inoa a ae paha, i noi ae mai Amerika mai, alaila, aole ia malalo o kekahi mau kumu e ae, aka ma ke ano, he uku ana aku ia no kekahi hoopaa kalaiaina, i hanaia, oiai oia e komo kina ana iloko o na hakoko kalaiaina ana, no kona kohoia i Peresidena no Amerika Huipuia.

            Me ka nana ole nae i ka mea a ka Peresidena e hana mai ana, ua kupono loa, ke komo pu ana aku o ke Komite Lahui Shingle, e kakoo i ka mea a ke komite kuwaena i hana ai, ma ka hoouna ana aku he kelekalapa i Wakinekona, e koi ikaika aku ana i na alakai Repubalika malaila, e nana mua ia mai na kakoo ana a ko Hawaii nei poe Repubalika, a mahope aku ka noonoo ana iawaho.

KE KAUOHA HOOKAPU I NA KOA

            Ua hoopuka ae nei ka Mekia Kenerala Summerall he kauoha, e papa a e hookapu loa ana i na aliikoa ame na koa, aole e hele ma na palena o kekahi mau wahi ma keia kulanakauhale, i hoomaopopoia, he mau punana no ka poe kuai okolehao; o ka lilo o kela kauoha i mea waiwai, a waiwai ole paha, na ka hoopena e oili mai ana e hoike mai i ka waiwai ame ka ole.

            Ke olezzo nei ka poe i ike i kela kauoha papa, o ka hoopukaia ana ae no na koa, aole e lilo ka hele ole ana o na koa, ma na wahi i maa ia lakou

i ke kuai ana i ka okolehao, i kumu e noho malie ai ka poe kuai okolehao i kahi hookahi; aka e nee aku ana lakou no kekahi mau punana hou, ma na wahi i hookapu ole ia ka hele ana o na koa.

            He mea oiaio loa kela i ka nana aku, aole e hoopau ana ka poe kuai waiona i ka lakou hana, o kekahi ia o na hana, a lakou e ohi nei i kekahi pomaikai nui, me ka nana ole ae i ko lakou hakihaki ana i ke kanawa aka nae iloko o ia manawa hookahi, e hooi@@@@@@ a ka makaala ma ka aoao o na aliikoa kiekie, a@e na luna oihana federala; a o ka mea oi loa aku, e palahalaha aku ana, na palena o na wahi e komo maloko o kela kauoha hookapu, i ka hele ana o na koa, ma ia ano, e hoea mai ana i ka wa e aa ole ai ka poe kuai waiona, e hoomau aku i ka lakou hana hakihaki kanawai, koa wale no paha ka halihali maoli ana i ka okolehao iluna o na kaa, a iluna olaila na koa e inu ai, he hana nae ia, a lakou e waiho aku ai ia lakou iho malalo o ka hopuia mai i na manawa apau.

            Maluna nae o na aliikoa ame na koa kekahi ahewa ko'iko'u ana e pono ai, no ke kumu o ka hoomau ana o ka poe kuai okolehao i ak@waiona ia lakou, i ka nui makemake maoli no o na koa e loaa ka okolehao ia lakou, me ka lilo ole o na kauoha ikaika ame na hoopa'i ko'iko'i e kauia mai ana maluna o lakou, i wahi e maka'u ai.

            Ina e hoopau loa na koa i ko lakou kuai ana a inu ana i ka okolehao, mamuli o ko lakou ike ana, i ka hopena poino, o ka inu ana i kela rama ino, e hoomanao ana hoi ia lakou iho, mai na punana mai o ak@okolehao, aole loa he kanalua ma ka aoao o keia pepa, e ha'o loa mai ana ka hana kuai okolehao, koa wale no paha kekahi poe kakaikahi, i makemake e kuai aku i na makaainana.

            He elua alahele e kaawale aku ai ka waiona mai ke kanaka aku, o ka hoomamao mai kahi mai o ka waiona, a o ka nalohia aku o ka waiona, ka mea hoowalewale, nana e kona mai i ke kanaka e inu.

 

 

E HOOMAKAUKAU OIAI KA

MANAWA KUPONO!

            Ke makemake nei ke Kuokoa e hoala hou aku i ka noonoo o kona poe heluhelu malina o ka ninau hoopulapula, a ke komisina home Hawaii hoi ma kekahi olelo ana ae, e imi mai nei i na halahele a malaelae, no ka hoi naa aku o na Hawaii, a noho maluna o na aina hookuonoono, e weheia aku ana ma keia mua aku ma Molokai, a ma Hawaii.

            Ke makò nei keia pepa, e lilo keia hana hoao e hoopulapula, no ka manawa mua loa, i hana holomua, i wehe hamamaia ae ai ka ipuka, no ka hoomau ia aku o keia hana hoopulapula i na Hawaii, ma keia hope aku; no ka mea o ka holomua ole ma keia hoao mua ana iloko o na makahiki elima, he kumu alakai ia, e paniia aku ai ka ipuka, no no kela hana ia kakou; ma o ka hoea ana mai hoi i ke poho wale ana o na manaolana o keia lahui kanaka, me ke ko o na manao hooiloilo, a ka poe i hoike akea ae i ko lakou mau manao ku-e no keia hana hoopulapula.

            Aole he loihi o ka manawa e kakali aku ai, a weheia ae na aina ma Molokai no keia hana, e holo kino aku ana ka papa komisina hoopulapula no ka ike maka ana i na aina; nolaila i hakalia wale no i ka pau o na apana mahi, ame hanai holoholona i ke anaia, o ka waihoia mai no ia imua o ka poe makemake e hoi no ka hoopulapula ana, e koho i ko lakou mau aina.

            Mamua ae o ka hoea ana mai ia manawa, a oiai he wa nui kupono keia e nee nei, aole he hana naauoa a ae ma ka aoao o kakou na Hawaii, o ka hoomakaukau wale no, i na mea apau e pono ai ka hoi ana aku e noho ma kela mau aina.  Ma keia manao hoomakaukau, e ike kela ame keia poo ohana i kona mau hemahema ano nui loa o ka noho ana aku i kinohi, a e hoopau e ia mau hemahema i keia wa, ma ka hoolako mua ana no iaia iho; mai kauka'i wale maluna o ke kokua ana mai a ke dala, no ka mea he nui na pilikia, i makemakeia ai ke dala no ke kokua ana mai i ka noho ana, mahope aku, o ka mea makaukau mau me ke dala, aole loa he kanalua ana no kona lanakila maluna o kana mau hooikaika ana e holomua.

            Mai kauka'i wale no i na dala kokua mai ma ka aoao o ke aupuni, e holo pololei ana ia mau dala, no na mea pili ponoi loa i ka aina, e laa ka hale, na holoholona, na meahana, ka pa a pela wale aku; o na lako ame na makaukau o ka noho ana aku, a hoohana ana aku i ka aina, ma ka aoao ia o ka ohana e hoi ana a noho maluna o kela mau aina.

            N@ o keia mau loko a mau makaukau o ka noho ana, mai kauka'i i na mea maikai loa, a nunui o ke dala, aka e nana ma na mea emi, a oluolu o ke kumukuai, me ka loihi nae o ak hoohana, ana mai kuai i na kaa otomobile, me ka manao me ia mau kaa e pono ai ka noho hoopulapula ana aku; aole, e huli i na lako o ke ano o ke kulana haahaa, mai ke kulana haahaa aku e pii ai, ahiki i ka loaa ana aku o na mea maikai loa.

            E hoomakaukau ke kane i na lako o ka noho kuaaina ana, no ka pono o ka oihana mahiai, a hanai holoholona paha, pela me kekahi mau lako e ae, no ka huli ana i na pomaikai ae, no ka pono o ka noho ana o ka ohana, ma na manawa kaa wale apau e loaa ana; aia a ike ke kanaka i kona makaukau nona iho, alaila kupono ka hoi ana e @ oho ma kela mau aina hoopulapula, in a aole pela, alaila he mea makehewa wale no ka hoao ana aku e noi, e lilo i mea hoho ma kela mau aina.

Nuhou

            Kuloko

I wahi e nui aku ai na mano i kakauia mai e na makamaka e komo iloko o ka nupepa i keia pule, ua hoopaneeia ka hoopuka ana aku i ka moolelo o Wileba Danuba a keia pule ae.

 

            No ka hele o ke keena o ke Kuokoa nei a kupa'i i na palapala a na makamaka, ua hooka'uluaia ka hoopuka ana aku i kekahi mau palapala, a loaa kahi kaawale o ka nupepa.  E opu alii mai no e na makamaka.

 

            Eia o Mr. J. K. Mokumaia ke hoomakaukau e mai nei iaia iho, no ka hoi ana aku e noho ma na aina hookuonoono ma Moloka'i, i hakalia wale no, i ka makaukau ole o na komisina hoopulapula i ka lakou hana.

 

            I kulike ai me na mea i hooholoia, ma ka pula mua o ka mahina ae nei o Novemaba, e holo aku ana na lala o ka papa komisina hoopulapula, no Molokai, no ka nana pono ana, i na aina e weheia aku ana no na Hawaii, no ka hoopulapula ana.

 

            Mamuli o ka paa e ana o na paipu puna kemeki hookuu wai o na alanui ma Kakaako ae nei, i hoopakeleia ai kela mau alanui, mai ka halanaia ana o ka wai, i ke kuaua ko'iko'i ka haule ana iho ma ka Poakahi ame ka Poalua nei.

 

            Eia he heluna nui na kanaka kakau nupepa i ke kulanakauhale nei kahi i hoohala ai i keia mau la, no ka noho aku o kekahi aha kukakuka ma Honolulu nei, i ka wa e akoakoa pau mai ai na kanaka kakau nupepa e ae, i hoea ole mai i keia manawa.

 

            Ua noho hamau loa ke komite kuwaena Repubalika, i ka haawi ana aku i kana kakoo ana i ka inoa o J. J. Banks, i lunakanawai no ka aha hookolokolo hou i kukuluia ae e ka ahaolelo, ka moho a ka ahahui loio Hawaii i haawi ae ai i kana kakoo lokahi ana.

 

            No ke kuahaua hoomaemae paha hoi a ke Kiaaina Farrington, o ka hoopuka ana ae ma ka pula aku nei i hala i kaa ai i na kulu pakaua, ka hiki mua o ka hoomaemae ana i na alanui o keia kulanakauhale, ma ka Poakahi nei, ke hele la, a palahinu ke nana aku, aohe wahi kau opala.

 

            Mamuli o na hooiaio ana a Kauka Ayer, ua pupuleia o Mrs. Kaina Keikiole, ka wahine opio i ae okoa ae ai i kona hewa, no kona ki ana i kana kane a make ma Laie ma kekahi manawa pokole i hala ae nei, i hoounaia aku an oia no ka halepupule e ka Lunakanawai Lightfoot, ma ka Poalua iho nei.

 

            Mamuli o ka hopuia ana he hookahi Pukiki me hookahi Kepani, no ka loaa ana aku o na kini opiuma maluna o ka moku halihali wai Bennington, i oili ae ai ka meahuna, no ke komo pu ana aku o kekahi mau luna kukeawa eha iloko o kela hana, a ua waiho aku lakou i ka oihana a ke aupuni ma ka Poalua iho nei.

 

            He ahamele ke haawiia ae ana maloko o ka luakini o ka Hoomanao o Iesu Kristo o ka Poe Hoano o na La Hope Nei, ma Auwaiolimu, Alanui, Puowaina, ma ka hapalua o ka hora ehiku o keia ahiahi Poalima, ua konoia ka lehulehu o hoea ae ma ia ahamele no ka mea aole he uku no ke komo ana e hoolohe.

 

MAKE HE KOA MA KA ULIA KAA

MOKOKAIKALA.

 

            Ma ka Poalua o ka pula aku la i hala, he koa, he kopala kona kulana iloko o ka oihana koa, a nona hoi ka inoa o Raymond S. Vanderhoff, ka i make loa mamuli o kekahi ulia kaa mokokaikala, maloko o ka apana o Waialua, a o kona kokoolua e kau pu ana ka mea i pakele mahunahuna mai. Mamua mai o ka hale o Sonny Cunha ma Waialua kela halawai ana o na koa holonui me ka nonoo ole ae he poino kekahi ma ke alahele, kahi i halawai ai me kela ulia.

            Ma ka oleloia aole i maopopo ke kumu o ka loaa ana o ka ulia i kela mau koa, ua naha ka iwipoo o ke koa i make ai, a me ia eha oia i laweia mai ai i Honolulu nei.

            O ke kokoolua on a i kau pu ai maluna o ke kaa mokokaikala, he luina, o kona wawae ka i haki, ua laweia mai oia me ekolu mau kanaka e ae i eha mamuli o kekahi ulia kaa otomobile ma ke Sabati@aku ma kahi kokoke i ka mahiko o Kahuku, no ka halema'i.  O ke kanaka o ia poe ekolu i oi aku ka eha, a i hoole hoi i ka hoike ana ae i kona inoa, ua laweia mai i ka pakoa o Leilehua, a o kekahi mau kanaka e ae ekolu ua hoihoiia aku i ka halema'i o na koa ma Puuloa.  He mau kanaka lakou apau no ka moku hoolako Beaver o na mokuluu.

            O na mea oiaio e pili ana i ka halawai ana o keia mau kanaka me ka ulia aole i maopopo eia nae ke noii mai nei ka oihana makai i ke kumu o ka halawai ana me ia ulia.

Nuhou

            Kuwaho

            Tokio, Oct. 3.--Ua hoi hou aku na limahana o na hui kapilimoku Yokohama i ka hana ma ka 10 pakeneka pii hou ae o na ukuhana no na limahana apau.  O ka olohani o na limahana o ka pa kapilimoku Asano aneane loa e pau i ka hooponoponoia a hoomaka hou aku ka hana ana.

 

            WAKINEKONA, Oct. 3.--Ua apono ke senate i keia la i ka hoololi kanawai a kana komite waiwai i ka bila e hooponopono hou ana i ka auhau maluna o ka hale e hoakaka ana o na aie waiwai ole i kakiia maloko o ka makahiki auhau e hiki ia ke aeia aku ma ke ano he hooukuu ana mai ka auhau ae i ka poe hookaa auhau pakahi.

 

            WILDERNESS RUN, Va., Oct. 2--Maluna o na puu o Verekinia kahi o ke kaua o ka Wilderness i hooukaia ai, i nana aku ai ka Peresidena Harding i keia la i ka paikau hookahakaha a na pualikoa Marina Amerika.  Ua hoike ae ka Peresidena i kona haaheo loa i na pualikoa marina, ia lakou e maalo ae ana mamua on a, ma ke ano o kekahi o na mea paahana no ka hoopakele ana i ka lahui i hoohui hou ia.

 

HE PAPAINOA HOOLAUNA I HAAWIIA NO NA OPIO.

 

            No ka pomaikai o na opio a no kekahi hana hoi i hoolalaia e launa mai ai na opio i ku mamao a i komo ole mai iloko o na hana maikai ma nei mua aku, ua haawi ae ka Rev. Akaiko Akana, ke kahu o ka ekalasia o Kawaiahao, i kekahi papaaina maloko o ke Cooke Hall ma ka Y. M. C. A. ma ka hora 7. p. m., o ke ahiahi Poalima i hala aku la.  O na hoaai i konoia o ia na opio kane ame na opio wahine o ka ekalasia o Kawaiahao ame ka ahaluna.

            Ua nui na meaai i hoomakaukau elike me ia i kauohaia aku a o kekahi papaaina hauoli loa ia i haawiia no na opio.  Mahope iho o ka paina ana ua hoolalaia kekahi hana i manaoia e ke kahu na na opio kane ame wahine e lawelawe ma nei mua aku, ua kohoia na luna ame na komite, a ma keia ahiahi e noho ai ka halawai mua loa a na opio maloko o ka rumi halawai o Kawaiahao no ka hoomaka ana i na hana hoolauna mai a hoohauoli i na opio.  O na opio wale no ka poe i kohoia i mau luna no keia hana, me ke ku aku o na makua mahope o lakou e kakoo i ka lakou mau hana.  O ka holomua o keia hana na keia mua aku ia e nana, o ka iini ame ka makemake nui o i ka ike ana aku i ka holomua o ka lawelawe ana o na opio i keia hana.

 

WEHEWEHE OULI O KE KANAKA.

 

            O ka põe apau i hanauia mai ka la 24 mai o Okatoba ahiki a komo pu me ka la 22 o Novemaba, ua hanauia iloko o ke Kopiana, kekahi o na hoailona ma ka poiuiulani.  He ikaika ke kino me ka manao, a he hiki hoi ke hoomanawanui a e loihi ana no hoi na la e ola ai; he mana ume ikaika, a i kupono e hoonuiia aku ma na hana akeakamai, he lokomaikai me ka malama mau iaia iho; he hiamoe me ka hoouluhuaia o ka noonoo no kekahi mea me ke kaumaha loa; he nui na enemi.  He liilii loa ka mahaloia mai e ka poe ana e kokua aku ai i ko lakou manawa nele; e makaala loa o komohia iloko o ka pilikia, mamuli o ka huikau pu ana me na kanaka haahaa ino; he haanui, he haanou, he pai iaia iho, a he hooio ma na mea e ikeia mai ai; he pipili loa ka noonoo ma ia mau ano hana; he makemake nui i ka launa aku me kekahi poe ma na anaina a he hauoli loa iloko o ka manawa e mareia ai; e oi aku ana na keikikane e loaa mamua o na kaikamahine; e oi aku ana na la e ola ai mamua o ko na makua a e loaa ana kekahi hoopaapaa mamuli o ka waiwai hooilina.  He oi aku ka pono e mare i ka mea i hanauia maloko o na mahina o Aperila, Mei, Sepatemaba, Okatoba, ame Dekemaba; o keia poe e mareia he mau hoaloa maikai no ke ola ana a e nui ana no hoi na hoaloa a ma ka oluolu o na launa ana e nui ai na hoaloa.  Mamuli o ke kulanalana o ka noonoo, ka lolelua, ka lalau o na hookele hana ana pela no e holomua ole ai na hana; i kekahi manawa e pii ana iluna a i kekahi manawa e haule ino loa ana ilalo.

 

KA HUI KAA NO KA HOLO KAAPUNI ANA.

 

            E alawa ae i ka hoolaha a ka Ahahui Kaapuni i ka Luapele  (Volcano Tours Association)  e puka aku nei ma kekahi wahi o keia pepa, no ka makaukau o kela hui, e hoolako mai i na kaa otomobile, me ka auhau kupono, no na huakai makaikai i ka luapele, a ma ua wahi e ae paha ma Hawaii.

            Ua hiki i ka poe e holo makaikai ana no ka luapele, ke hoopaa a ae ma Honolulu nei, no na kaa otomobile, a lakou i makemake ai, ma ka hele ana ae ma kekeena o keia ahahui, ma ka Helu 1009 Alanui Nuuanu, kokoke i ke hooponopono aku, ma ka manawa e hoea ai ma Hilo, Hawaii, me na kiakaa o ka ahahui malaila.

 

 

 

 

 

 

 

PIHA KA HANERI MAKAHIKI MA KEIA OLA ANA.

 

            Ma ke Sabati iho nei i haalele mai ai o Mrs. Kakaola Peelua, kekahi o na Hawaii kahiko i piha ka haneri makahiki a oi, o Waikiki ae nei, i keia ola ana maloko o ka home o kana kaikamahine Mrs. Elizabeth K. Bishaw, o ke alanui Lemon, mahope o ke kaa ma'i ana no kekahi manawa pokole loa, a ma ia auwina la no i hoomoeia aku ai kona kino wailua ma ka ilina o Makiki.

            Iloko o kela manawa loihi o ke ola ana, a ua hele no hoi a kolopupu eia nae, o ia mau no ka maikai o kona noonoo ame ka ikaika o kona mau maka, no ka mea he mau pule kakaikahi aku nei i hala ua hiki no iaia ke humuhumu a ke heluhelu, a mamuli o kona loaa ana i kekahi ma'i a huipu iho mo kona palupalu mua no ka luahine mai, ua hoopokole koke ia kona mau la.

            Ua hanauia oia ma Kawela, Molokai he haneri a oi makahiki i hala aku nei, a iloko o keia mau makahiki lehulehu ana o ke ola ana ua hoohalaia eia he 56 mau makahiki ma Waikiki, kahi on a i haalele mai la i keia ola ana.  Iaia i haalele mai la i keia ao ua piha iaia na makahiki o 101, 1 mahina ame 7 la o ke ola ana.  O ke ola paha ia la a na Hawaii o kela au i nonoi ai i ke Akua e haawi mai a kanikoo, a kolopupu, haumakaiole, palalauhala a ka i loko.  I na Hawaii kahiko wale no paha e loaa ai ia ano o ke ola ana, i nei manawa ke o'u kokeia ae nei no nei manawa ke o'u koke ia ne nei no i ke kanakolu a ke kanaha makahiki a malalo loa mai.

 

HE HOOMAIKAI NUI

 

            Omakou o na elele o na Kula Sabati o Molokai, ame na kahu elua o Kaluaaha ame ko Kalaiakamanu, ma o ko makou Kahu Kula Sabati Nui la, ko haawi aku nei makou apau i ka makou hoomaikai ia olua a nui e Mrs. Annie Lloyd ame kai aliikane oluolu i ka olua mau hookipa maikai ana ia makou apau ma ko olua home nani, a ua haawi mai olua me ka puuwai oluolu, amo ko olua haawi pu ana mai i na mea apau e oluolu haawi pu ana mai i na mea apau e oluolu ai o ko makou noho ana ma ko olua home, me na mea apau e hauoli ai, o ia no na piano, ame na meakani e ae, e hauoli ai, ahiki i ka pau ana o na hana o ka Aha Mokupuni i noho ma Wainee, Lahaina, ma keia kau o Sepatemaba.

            Ua hoi mai makou me ka mahalo nui i na mea a olu i l@ana mai ai no makou apau, a ke pula nei makou i ka Makua Lani, Nana e kiai mai ia kakou apau, oiai kakou e noho kaawale ana.

            O makou iho no apau, ma o ko makou komite la.

Me ka haahaa,

JOSEPH N. UAHINUI,

Kahu Kula Sabati Nui o Molokai.

Kauuakakai, Molokai, Sept. 23, 1921.

 

AHAHUE KULA SABATI, MOKUPUNI O KAUAI.

 

            E noho mai ana ka halawai o ka Ahahui i oleloia ma ka luakini o Waioli, Hanalei, ke hiki aku i ka I'oakolu, la 19 o keia malama o Okatoba, hora 1 p. m.

            Elike me na mea i maamau i ka hanaia, pela no e hele mai ai.  E makaala pu na Kahu Kula Sabati Nui me na K. K. S. Apaua i na papahelu, ma ka hoopiha ana, a pela no hoi na elele, a e hoomanao pu i ka waihona o ka Aha ame ka malama ola.

Owau no,

ABBIE KAAUWAI.

Kapaa, Kauai.

Kakauolelo.

 

AHAHUI KAAPUNI I KA LUAPELE

 

JAMES H. LOW, AGENA.

 

            Mau kiaka i maopopo na wahi kaulana, na kaa maikai loa o keia mau inoa malalo iho nei:  Pierce Arrow, Packard, Lincoln, Hudson Super Six, Buick ame ke Stevens.

            E hoopaa i ka oukou huakai kaahele maanei nei, a i ole, e hooponopono me ko makou mau kiakaa i ka wa e hoea ai ma Hilo.

            Kupono na Auhau. Kelepona 1933.

            KeenaL Hawaii Sales Co., Ltd., 1009 Alanui Nuuanu, kokoke i ke Alanui Kukui.

Kelepona ma Hilo, Helu 10. Win. Low.

            Volcano Tours Association, Hilo, Hawaii.  P. O. Box 981.

 

Alford, Hardy âme Spencer

 

 

            Poe Kuai a Hoolilo i na Waiwai Paa me Waiwai Lewa; Huli i na Aina Pohihihi; Hana i na Moraki me na Hoolimalima; Kukulu Hale ame na hana apau i pili i na Waiwai Paa a pela aku.

            Hiki ke hooko i na kauoha ma na wahi like ole apuni keia Teritore.

            Kipa mai e ike ia makou no kou mau pilikia!

            Keena:  Helu 1124, Alanui Papa, kokoke i ke kihi o Alanui Pauahi.

6472--1m.