Ka Nupepa Kuokoa, Volume LIX, Number 37, 16 September 1921 — Page 5

Page PDF (1.64 MB)

This text was transcribed by:  Kamehameha Schools Gift To Dr. Chun
This work is dedicated to:  Dr. Michael J. Chun

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

He Moolelo no

KONARADI KENEKONA

a i ole

Ka Hiena o na Awawa Kuhoho ame Demona ka Lio Eleele Kupaianaha

 

MOKUNA XXVIII.

 

Ua hele maoli o Konaradi a piha i ka inaina, no kona ike ana iho, i ke poho wale o kona mau manaolana, no kona palekana, a no ka hiki hoi iaia ke hoopakaele i kona makuakane niai ka nohopio ana, malalo o na kanaka ino. Ua kokoke maoli e uwe, no ka piha i ka hoona@kiuki, o ka mea wale no nae nana i kaohi aku i kona mau waimaka, no kona manao o lilo ko Kakeo ike aky i kona uwe, i kumu e hauoli loa ai kela keiki, nolaila hoomanawanui wale iho la no oia e uumi, mai ka hookahe ana aku i kona mau waimaka.

Ina no nae no ko Konaradi uwe, aole ia he mea e kapaia aku ai, he keiki nawaliwali kela o kona noonoo, he haawina mau ia i na kanaka apau, i ka wa e ike iho ai i ke poho o ko lakou mau manaolanaa, i ka wa a ko lakou mau hoaloha, e kumakaia ai ia lakou, elike la me keia a Ka@eo i hana aky ai i kona hoaloha, ma kela aina malihini. 

Aole no he noonoo nui loa o Konaradi nona iho, oiai he opiopio kona kino, o ka mea wa@e no nana i hookaumaha loa i kona noonoo, o ia no kona makuakane, e noho mai la iloko o na hana hoehaeha a hoopilikia a kona mau enemi.

Ua maopopo i ua o Konaradi, ina e hoao mai ana oia e kamailio hou ia Kakeo e hiolo okoa mai ana kona mau waimaka nolaila o ka hana pono wale no o ia kona noho malie ana, me ka moe ana iho o kona mau maka.

            Aohea Kaheo nana hou ana aku ia Konaradi, aka halii ae la oia i kona huluhulu, a moe iho la, ke ano o ka mea i noonoo ole ae he pilikia, o ia no oe o ka hiamoe ana i ka home o kona mau makua.

            No Konaradi nae, aole e hiki iaia ke hiamoe, he nui na mea e hana la iloko o kona noonoo, a ke ike maoli iho la no oia, i ka hahana o ka wela i kona lae; ke hoomanawanui pu la no hoi i ka eha o kona mau lima ame na wawai, i hauhoa@a ai i ke kaula.

Ua piha oloko o kela hale i na kanaka, aia kekahi poe maluna o na ahamaka, aka no ua o Konaradi, ke hiamoe la no oia iluna o ka honua, a ma kahi kokoke hoi mai iaia aku, o Felipe kahi i hiamoe ai.

ua hele a hala ka hora umi-kimamalua o kela po, akahi kona mau maka, a i ke ala ana ae o kona hiamoe, nana ae la oia ia Felipe, oale ma kona wahi e moe ana, pela no hoi me Kakeo, ame ka nui o na kanaka maloko o ka hale, ua pau lakou i ke ala, oiai no nae, e poeleele ana no.

Ke moe hoololo la no ua o Konaradi, a i ka maamaama loa ana ae, komo maie la o Felipe iloko a ka hale, me ka lawe pu ana mai i kekahi mau meaai, me ka wi na Konaradi, wehe ae la i ke kaula i hoopaaia ai ma na lima ame na wawae o ke kanaka opio, o ka ai aku la no ia o Konarade i na Meaai e haawiia mai naua, me kona manao, pela wale no e mau ai ka ikaika i kona kino, malia e hoea maie ana no he manawa, e hiki ai iaia ke hoohana aku i kona ikaika, i wahi nona e pakele ai mai kela mau kanaka ino mai.

I kona maona ana, hoopaa ia mai la kona mau lima, me ke kamailio ana maie no hoi o Felipe, i kekahi mau olelo hoopahenehene iaia nei, oale nae a Konaradi pane no ia mau olelo, oiai ua hele oloko on a a piha loa i ka hoowahawaha no kela kanaka ino.

Alakaiia aku la ua o Konaradi nowaho o ka hale, o ka mea nana i hookahaha mai i kona manao, o ia no ka ike ana aku,ua hala muakekahi poe o lakou, aka o ke kahaha oi aku nae i halawai mai me ke ike a kona mau maka, o ia no ka lilo ana o kona lio ia Kakea, aia ua keiki lokoino nei, ke hele la me ka nui ae o na kanaka, a ua waihoaia iho kona hoki maluna olaila o Konaradi e kau aku ai.

Ua oi loa aku kela mea i hanaia mai iaia, e kona kokoolua, mamua o ka mea hiki iaia ke hoomanawanui, aka nae, aohe mea hiki iaia ke hana aku, oiai he pio oia malalo o kona mau enemi.

Hookauia aky la keia maluna o ka hoki, me ka uakiikiiia a paa i ka noho, alaila ukali aku la mahope o ka nui o ka huakai, me ka makaala mau o Felipe mahope mai ona.

Ma keia wahi aku o ke alahele, ke pii la lakou ma ke kuahiwi iloko o ka ululaau ka hapanui o ka manawa e hele ai, a ma ka hora umi-kumamalua o kela la, hoea aku la ka l@uakai, no kekahi kauhale uuku, malaila i hoomaha iho ai na kamahele, no ka ai ana i ko lakou aina awakea.

E hoomakuakau ana nae kela huakai e hoomau aku I ka hele ana imua, mahope o ko lakou maona ana, ua hoea mai la kekahi poe, o ka haalele ana iho i kela wahi kauhale ma ia kakahiaka, no ka hiki ole ia lakou ke hoomau aku i ka hele ana imua, i kau a mea o ka ino ma ke kuahiwi, o ia ka na ame ka makani, na keia nuhou o ka loaa ana mai i hoopau ae i ka manao o ka puulu e hele pu nei me Konaradi, aole e hele aku ma ka lakou huakai, aka e kakali ahiki i ka pau ana o ka ino.

I @e oiaio, o ke alahele mauna mai kela wahi mai, he alahele ia e pii ana i ke kuahiwi kiekie loa, aia ma kela kuahiwi, ua kukuluia kekahi mau kauhale ma ke alanui, i wahi no na kamahele e hoomaha ai, oiai he manawa wa@e no no ka ino e hiki mai ai ma kela kuahiwi, a o ka poe e loaa ana i ka ino; e konoia ana lakou e noho ma kela mau kauhale ahiki i ka malie ana. 

Ma kela hoea ana aku o ka hoki o Konaradi no @hi kau hale kiiia mai la oia a hapaiia aku la ilalo, me ka paa no o kona mau lima i ke kaula, waihoia aku la iwaho o ka wela o ka la, aohe wahi mea o Kakeo a hoopilipili mai, ua wehe aku la ke akule i ka hohonu.

No ka hana ole o kela koena la, ua noho iho la kekahi poe kanaka, he piliwaiwai ka hana, ke nanea wale la no hoi kekahi poe, me ka noke ana i ke keaka, a oiai o kela puulu o ka hoi hou ana mai, mamuli o ka ino, he nui ka lakou waina. Ua komo pu aku la o Mr. Dukona ame Felipe iloko o kela puulu, he hookahi ka hauoli ana, me ka ino ana i ka waina.

Ke ike aku la o Konaradi i kela mau hana, a o ia ka ua keiki opio nei. O ka nalu wale ana iho no iloko on a: "Ina no ka in@o kela poe kanaka i ka waina, ahiki i ke lakou pau ana i ka on a, pela hoi ka hmo o kuu mau lima e hiki ana ia'u ke hoohoka i ko'u mau enemi."

Ke ike aku la ua o Konaradi, i ka hookikina mai o Mr. Dukona ia Kakeo e inu i ka waina, o ka mea nana i hookahaha mai i ka manao o ka opio, o ia no ka hoole paakiki @ Kakeo, aole e inu i ka waina. 

Ma kekahi manawa o kela la, no ka on a paha hoi o Dukona, a kahi'ohi'o, hele okoa mai la oia iwaho o ka hale, no ka hui pu ana me Konaradi, me ka haawi ana mai i ka kiaha waina e inu oia, ua hoole paakiki loa aku o Konaradi "elilo ana kou inu aku i ka waina, i mea nana e hoopau i kou mau manao maikai ole," i kamailio mai ai ua o Mr. Dukona ia Konaradi. "He keu oe a ke kanaka opio koa, a ke kaumaha nei au, no ko'u hana ana aku ia oe ma keia ano. O keia maoli no ka mea oiaio maoli, in a paha e manaoio mai ana oe, aule paha!"

"Ina he oiaio kena mau mea au e kamailio mai nei ia'u alaila heaha ka hoi kou kumu e hookuu ole nei ia'u?"

"Ina au e hookuu ana @a oe, e lilo ana ko'u m@ @ manao lana i mea ole, ma o kou hele ana aku e hokai, i la mea @ holopono ole ai ka'u mau hoolala ana. He kanaka ilihun@ au mai kinohi mai, o ko'u ola ana, me ka loaa ole o ka wai wai ma na huli waiwai ana ma ke ano pono, nolaila e lawe lawe aku ana au i na hana apakee apau, i wahi e loaa nu mai ai ia'u ka waiwai nolaila e inu aku oe i keia kiaha, hoauheeia aku ai kou mau manao kaumaha apau." 

Hoole paakiki aku la no o Konaradi, ahiki i ka haalele an@ mai o Mr. Dukona i ke kanaka opio.

I ka uhi ana mai hoi o ka po, kaualakoia aku la ua o Konaradi noloko o ka hale, kahi a na kanaka e noho mai ana, h@ paani pepa hahau ka lakou han, aia no hoi o Kakeo, ke noho aku la nana i ka lokaou paani mai.

Ke ike la o Konaradi, i ka nui o na dala gula, iluna o kekahi huluhulu, a ke inu la no hoi kekahi poe, nolaila he hookahi wale no mea nui iloko o ka noonoo o kela poe, o ia ka hoohauoli ana ia lakou iho.

Aole aku la he hoihoi o Konaradi e nana i kela mau hiona o kona owili ae la no iaia iho i kona huluhulu, a haule aku la hiamoe, me kona lohe mai no nae i ka nakeke o ke dala ame ka walaau o kela poe kanaka.

Ua ma'u no kela hoololo ana aku a Konaradi, ahiki i kona pa'uhia ana i ka hiamoe, a mailoko mai o kela hiamoe, i puaho ae ai oia, i ka nunui o na leo, a i ke kaakaa ana a@ o kona mau maka, ike aku la oia ia Felipe ame kekahi ka@ naka okoa aku e ku ana iluna, e noke aku ana kekahi i k@ kamailio i kekahi me ka leo hihi, ua hele nae kela mau kanaka a on a, e hiki pono ole ai ia laua e ku pololei iluna. 

Ke ike la o Konaradi i kekahi lima o Felipe mahoe o kona puhaka, kahi i waiho ai o kana pahi loihi, me he olopa ana la @a ka uwila, o ka lele aku la no ia o Felipe imua, a hahau aku la i kona hoa hakaka me ka ikaika, o ka Koonaradi o ka ike ana aku, o ia no ke kau ana ae o na lima, o ke kanaka i ku aku i ka pahi a Felipe, alaila ku'i mai la oia i kana puupuu me ka ikaika, a lloaa pono mai la ma na maka @ Felipe o ka hina aku la no ia ilalo, me he mea la ua loaa pono aku i ke peku mahanahana a kekahi hoki.

Ioloko o kela manawa i holo koke mai ai o Mr. Dukona a paa aku la ma na lima o ke kanaka nana i ku'i ia Felipe oiai hoi ua kanaka nei e hoomakaukau iho ana e lele maluna o kona enemi, a iloko o ia manawa hookahi, i hoikeike mai ai imua o Mr. Dukona, no ka moku ana o kona lima hema i ka pahi, oiai, aole o Dukona. i makemake e poino kona hoaloha, ua hooikaika aku la oia ma ka hoomalielie ana, ahiki i ka hoopau ana o kela kanaka i kona manoa, e pepehi mai ia Felipe a eha loa.

Oiai ua kukonukonu ka moku pahi ma ka lima hema o kela hoa hakaka o Felipe, ua lawelawe koke ia aku la na hana apau e pono ai oia, me ka wahiia ana aku o kela wahi i eha i ka welu.

Ua pau loa ka uluaoa iloko o kela manawa, pau ae la no hoi ka pepe ana a na kanaka, oiai ua aumoe loa i kela manawa, a ua lulumi mai la no hoi ka on a o ka waiona maluna o kela puulu kanaka, ko lakou haule iho la no ia hiemoe, aka no Konaradi nae, ua hele oia a piha oa me na manao pihoihoi, no kana mau mea i ike ai ma kela po, aole e hiki iaia ke hiamoe koke, ke hoololo wale la no oia; aka nae, o kona pa'uhia aku ia i ka hiamoe, lohe ana no oia i ka pane ana mai o kekahi mea maluna iho o kona poo:

"Mai noho oe a walaau iki' wahi a kela leo, a kaakaa ae la kona maka, a oiai ke a la no ke kukui, aole nae me ka nui o ka malamalama, aka me kahi malamala ma no e hiki ai iaia nei ke ike aku i kekahi mea ma kahi kokoke, ia wa i hoomaopopo koke aku ai oia, eia ka o Kakeo ka mea nana i kamailio mai iaia.

"Mai walaau iki oe, owau no keia, aua makaukau au  me kekahi pahi, no ke oki ana, i na kaula i hoopaaia ai kou mau lima, e noho malie loa oe, ahiki i ka loaa ana aku o ka lima o Konaradi.

Me ka hoohakalia ole iho nae o Kakeo, lalau mai la oia i na lima o Konaradi, a iloko o ka manawa pokole, ua moku ae la ke kaula i hoopaaia ai, a o ka Kakeo o ka pane ana mai:

E ukali koke mai oe mahope o'u, me kou ninau ole mai i kekahi mea," o ke kuemi hope aku la no ia o Kakeo, me ke kokolo ana aku no hoi o Konaradi, aia laua ke hoopilipili loa la ma ka paia o ka hale, me ka hoao ole o kekahi e ku iluna, o ikeia mai auanei laua.

Ua hoohamamaia no ka puka, i komo ai ka ea iloko, nolaila kokolo malie aku la laua ahiki i ka hoea ana i ka puka, a iloko o na sekona helu wale no, aia laua nei iwaho o ka hale kahi i ku ai, me ka pane pu ana mai o Kakeo:

"Ua ike au i kai i hoopaaia ai o ka hoki ame Demona, aole o'u manao iki, e ikeia mai ana kaua e ke kanaka kiai, ke makaukau ka hoi ko kaua mau holoholona, alaila iloko o na minuke he umi wale no, e kaawale ai kaua mai keia wahi aku."

Aole loa he wahi kanalua iki iloko o Konaradi i kela manawa, no ke kokua ana mai o Kakeo ma na ano apau e pakele ai laua ma kela po, mai na enemi mai. O kela manao inaina maikai ole iloko o ua o Kakeo no Konaradi, ua auhee aku ia, mamuli o kela hana maikai a Kakeo iaia.

Me na lima âme na wawae, i kokolo hele aku ai ua mau kanaka opio nei, no kahi i hoopaaia ai o na holoholona, a loaa koke aku la no ka hoki ia Kakeo, ma kana wahi no ike mua ai i ka wa ao, o ka lalau ae la no ia i kekahi noho ma kahi kokoke mai i ua hoki nei, a iloko o ka manawa pokole, ua paa iho la ka noho i ka hauhoaia.

No Demona hoi, ma kekahi pa okoa aku kahi i hoopaaia ai, ua hookaawaleia kela lio mae ka nui aku o na holoholona e ae, aole he hana nui ka wehe ana mai i ua lio nei, pela hoi ka hauhoa ana aku i ka noho maluna o kona kua, a iloko o na minuke helu wale no, aia ua mau kanaka opio nei maluna o ko laua mau holoholna, me ke kaa ana ia Konaradi ke alakai mamua o ko laua alahele.

He mau kapuai helu wale no nae kela o ko laua hele ana aku. oiliae la kekahi mea mamua mai o laua, me ke kauoha ana mai ia laua nei e ku, a iloko no hoi o kela manawa hookahi, i hoao mai ai kela kanaka e lalau i na kaula kaohi o ke kaulawaha o Demona, aka nae, mamua o ka maopopo ana ia Konaradi o ka mea e hana aku ai, ua kihelu e aku la na wawae mua o Demona i ua kanaka nei, a hina aku la ilalo, me ke kihelu hou ana iho he mau manawa maluna o kona kino.

Maopopo iho la no ia Konaradi ua make kela kanaka i kona lio, nolaila aole a laua nei hooka'ulua hou ana iho, o ka hoomau aku la no ia o ua mau opio nei i ka laua huakai, me ka halawai hou ole aku me kekahi mea, nana e ake'aek'a mai ia laua.

 

MOKUNA XXIV

 

Me ka maalahi wale no kela hele ana aku a na opio, no kekahi wahi loihi, alaila oili mai la ka mahina ma ka piko o ke kuahiwi, eia nae, ia laua e noonoo la, ua palekana laua mai na enemi mai, ua hoopiha loa ia aku laua me na manao pihoihoi, i ka wa i lohe mai ai i na leo hauwalaau, a o ia ka Konaradi i huli mai ai ia Kakeo, a kamailio mai la.

"Ua ikeia ko kaua holo mahuka ana mai nei, aia na kanaka a kaua i haalele aku nei mahope, ke hoomakaukau mai la e hahai mai mahope o ko kaua alahele."

Ku iho la ua mau kanaka opio nei, he oiaio lohe maopopo loa mai la laua, i ke kahea o kekahi kanaka me ka leo nui, i kona mau hoa, e ala, a e kau maluna o ko lakou mau holoholona, no ka huli ana i na opio mahuka.

"E awiwi aku ka kaua hele ana, o loaa mai auanei i kela @oe kanaka!" i pane aku ai o Kakeo ia Konaradi, me kona @ele a piha loa i ka maka"u.

He malihini loa laua i keia aina, aole he maopopo o ke @ulana o ke alanui, aka nae, awiwi aku la ka laua nei hele @na, aia ka pono o ke kaawale loa aku i kahi mamao, aole @ae he pilikia o Deomona, aka no ka hoki o Kakeo, ua hele maoli a pau ke aho. 

He hookahi mea kaumaha iloko o ko Konaradi noonoo a laua e hele ia, o ia no ke kailiia o ka laua mau pu pana@ana mai ia laua aku, o kahi mea eha wale no me laua, o a kela pahi i loaa mai ai ia Kakeo, in a no ko laua nei halawai aku me kekahi mau holoholona ahiu, aohe mea hiki ia aua nei ke hana aku no ka palekana o ko lauau mau ola, a na hoi no ka loaa mai i ko laua mau enemi, aole e hiki ana a laua ke ku e mai ia lakou. he hookahi no mea maopopo oa; o ko laua kaa hou he pio malalo o Mr. Dukona.

Ia laua nei nae e hele la, me ka lohe hou ole ia mai o @a leo walaau, ia wa i ninau okoa mai ai o Konaradi ia Kakeo?

"Ke makemake nei au e hoike mai oe ia'u i ke kumu o @ou hoopakele ana ia'u i keia po!"

"O keia mau no ko'u manao i na manawa apau, e hakilo mau ana o ka loaa he wa kupono e hiki ai ia'u ke hoopakele ia oe."

"Heaha hoi ke kumu au i kumakaia ai ia'u imua o ko'u enemi?"

"Aole he kumu e ae o ko'u hana ana pela, no kuu manao, @ela wale no e hiki ai ia kaua ke pakele mai iaia mai."

"Aole loa he maopopo ia'u o kou ano e Kakeo. Ia'u i @oike okoa aku ai imua ou i ko'u manao, ua makemake au holo mahuka mai kela kanaka ino mai, o kou hele aku a no ka ia e hoike i na mea apau imua o Dukona, me ko ke no, o ko'u enemi ino ia."

"Ua hoolala mua au i ka'u mea e hana ai, aole no kekahi manao maikai ole iloko o'u nou, aka no ko kaua palekana wale no."

"Alaila i kumukaia anei oe ia'u, i wahi e hilinai mai ai kela kanaka ia oe?"

"O ka mea oiaio maoli no ia e Konaradi. Ke hoomanao @ei no oe, aole oi i haawi mai i kou hilinai piha ana maluna @'u, ma ka hoike ana mai i na mea apau e pili ana i kela kanaka, a mai na lehelehe ponoi mai o kela kanaka, i loaa @i ia'u ka ike, aole oia o kou makuakane ponoi. He oiaio, ua lohe no au i kona kamailio ana mai pela, ma kela manawa i paapio ai kaua iaia, eia nae, aole he wahi lihi maopopo iki ia'u, o ke kumu i lilo ole ai oia he makuakane nou.

"Ua hoehaehaia mai no ko'u manao, no kou huna ana i kekahi mau mea mai ia'u aku; aka nae ke manaoio nei au, o kamea a'u i hana aku ai, ua hana aku au no ko kaua @oomaikai. Ua loaa iaia ka ike aole maikai o ko kaua noho @na, ma ko kaua aina, a ia'u i hoakaka aku ai imua on a, i ka nui o ko'u hoowahawaha iaia, ua puni loa kela kanaka ia'u, a hookuu laelae mai la oia ia'u e hele lanakila elike me ka nui o na kanaka e ae ma keia huaka'i mai nei a kakou, me ka kauoha pu ana mai ia'u e makaala ia Demona, nolaila, o ka hopena o kela mau hana maalea a'u, ke ike nei oe i keia po." Ina ke hoike nei o Kakeo i na mea oiaio imua o kona kokoolua, alaila aole i'o oia i makemake e kumakaia maoli i kona hoaloha iloko o ka popilikia, eia nae, no kela hana a Kakeo, ua komo aku na manao mahalo iloko o Konaradi nona, a o ia ka Konaradi i pane mai ai:

"Ua nui ko'u mahalo, no kau mau mea apau i hana mai ai e Kakeo, ka hana koa loa hoi nana i haawi mai ia kaua i ka lanakila i keia po. a no ia mau hana au, ua holoi loa ia ae na manao maikai ole iloko o'u nou. ma keia po, i hoopau ai oe i kou mau aie ia'u, nolaila ma keia hope aku, e lilo kaua i mau hoaloha oiaio loa." 

"Ke hauoli loa nei au no kena mau olelo au e Konaradi. He oiaio, owau ka mea i piha me na manao lili o ka hoowahawaha nou, aka nae iloko o ia manawa hookahi, ua piha pu no au me na manao mahalo no kou mau ano kilakila he nui, a me na manao ehaeha no au e olelo aku nei ia oe, no kuu noonoo ana, ua ili iho maluna o'u, ke ko'iko'i o ka hana ana aku i kekahi mea e pono ai oe, no ko'u lawe aihue ana mai ia Dike Demona mai ia oe mai.

"Ua ike no au, owau kekahi o na kanaka ino loa, aka nae in a he wa kekahi ma keia hope aku, e hoea hou ai au no Amerika, a imua hoi o ko'u mau makua ke lana nei ko'u manao e hoao ana au e lilo i kanaka maikai. He mau manawa lehulehu a'u i kamailio mau ai i keia mea, a ke manaoio loa nei au, e hooko aku ana au ia iini iloko o'u."

"Ina ua paa kou manao, e lilo i kanaka maikai ma keia hope aku, he hookahi no kumu e ko ai ia iini, o ia no kou waiho ana i kou mau ano ino apau, a e lilo kou ola ana o ka wa i hala. i haawina a'o kupono loa nou e ike iho ai. he ola ana ia i kaokoa loa ae mai ka ko kakou Makua ma ka lani i makemake mai ai ia kakou."

M kela wahi, ua hoea aku la ua mau opio nei ma kahi haiki o ke alanui, e hiki ole ai ia laua ke hele palua, aka mahope kekahi e ukali aku ai o kekahi, nolaila, hoopau ae la laua i ke kamailio ana.

Aole o laua nei lohe aku i na leo hauwalaau, eia nae, o ka Konaradi mea e ike la, o ia no ka hakumakuma o na ao o ka lani, ke alaiia ae la ka malamalama o ka mahina, a he manawa wale no no kekahi ino e hoea mai ai.

Ala mai la na manao hopohopo iloko o Konaradi no ka poino, no ka mea ina e uhi paa mai ana ka pouli maluna o ka aina, e hoaa ana laua i ke alanui, a o ka hopena, e lalau ana laua ahiki paha i kekahi wahi e haule aku ai i ka pali.

Ina hoi no ka huli hope mai, ma ka laua wahi o ka hele ana aku, he hookahi no mea maopopo loa o ia ko laua paa aku i ka hopuia e na enemi, he hookahi no hana pono, o ia ka hoomau ana aku i ka hele ana imua.

Ke oi loa mai la ka hakumakuma o na ao o ka lani, a ke ike la no hoi laua i ka hu'ihu'i o ke ea, ke hoomau la no nae ua mau opio @ei i ka hele no kekahi mau mile loihi, a ke hoomahuahua loa mai la ka hu'ihu'i, ahiki i ka olelo okoa ana mai o Konaradi:

"Ea, ke kahe nei ke koko o kuu iu," wahi ana me ka luliluli ana iho o kona poo, a ke hopohopo loa la hoi o Konaradi no kona hoa, no ka mea ua lohe oia, i ke kamailio o ka poe kaahele ma kela mau aina o ka ma'i kela e loaa ana i ka wa e hu'ihu'i ai ke ea ma na kuahiwi, o ka mea pono wale no e hana ai, o ia ka hoi hou @hope, a i ole pela, o ka make wale no ka hopena e kau mai ana maluna o ka poe e loaa ana i kela ano ma'i.

"E hoomanawanui e Kakeo, malia o pau ae no, he mea makehewa ko kaua noonoo ana e huli hoi hou aku ihope," i kamailio mai ai o Konaradi, no ka hoolana ana i ka ma nao o kona hoa.

"Ke hopohopo loa nei au, no ka hiki ia'u ke hoomanawanui no ka mea ke paa mai la ko'u hanu, me ka hiki pono ole ke hanu ae me ka maikai," i pane aku ai o Kakeo, me ka leo kaumaha.

Iloko nae o kela manawa i kaawale iki ae ai ka mahina, mai na ao eleele ae, a hoomaopopo iho la o Konaradi, ua hu laua, aole o ke alanui pololei, nolaila hoohuli hou mai la oia ia Demona ihope no ka huli ana i ka moali alanui pololei, aia no hoi o Kakeo mahope kahi i ukali mai ai, e kona ninau ole aku nae i keia kumu o ko laua hoi hou ana ihope.

Ia laua nei e huh ana i ke alanui pololei ua haule mai la kekahi kuaua ko'iko'i, a ma ka uila pomaikai wale no i loaa aku ai ia laua nei kekahi umalu pali, me kekahi pohaku nui e malu ai laua mai ka pulu ana mai i ka ua. 

lele iho la ua mau kanaka opio nei ilalo, me ke kukulu ana aku no i ko laua mau holoholona, e ku like ana ma kahi hookahi. ua maopopo no i na holoholona, pela wale no @ loaa ai ka pumehana ia laua.

Noe kekahi manawa kela noho ana a @a opio malalo o ka umalu pali e pee ai, ua malie ae la ka ua, eia nae ke pa mai la ka makani me ka ikaika, me ka hele maoli a nui ke anu, ke opili mai la na lima ame na wawae o ua mau opio neil o kahi nae o ka laki, paa mai la ke kahe ana o ke koko o ka ihu o Kakeo, a maikai mai la no hoi kona hanu ana, eia no nae he hookahi pilikia nui i koe ia laua, o ia ke anu.

Ua nui ka makehiamoe o ua mau opio nei, eia nae aole he hiki o na maka ke pili iho, aia ko laua mau kino ke naka wale la no, ahiki i ka noonoo okoa ana iho o Konaradi, ua oi aku ka pono o ko laua noho pio ana, mamua o kela ehaeha a laua e hoomanawanui la.

Me ia hoomanawanui nae laua i noho ai, ahiki i ka malie ana ae o ka makani, alaila kau aku la ko laua manaolana, o ka oili mai o ka malamalama o ka la, o kekahi la mai, a i hakalia no a wehe ae ke alauala o ke kakahiaka, ku ae la ua mau kanaka opio nei, a oili aku la iwaho me ka noke ana i ke ka i na lima i o a ianei, pela hoi ka hoonioni ana i na wawae, ahiki i ka loaa ana mai o ka pumehana i ko laua mau kino, mamuli o ka holo o ke koko iloko o ko laua mau lala.

"Ua pomaikai maoli kaua e Kakeo, eia no kaua me na ola kino maikai," i pane aku ai o Konaradi, no ka hoolana ana i na manao o kona hoa.

"Ma ka ulia laki wale no i pakele mai ai ko kaua mau ola. aohe no he wa, a halawai kaua me ka make ma keia aina malihini. I hoike aku nae au ia oe e Konaradi ea, aole loa o'u makemake e komo hou iloko o kekahi poino o keia ano."

"Aohe a kaua hoohakalia ana iho ma keia wahi, aka e huli aku kaua ahiki i ka loaa ana o ke alanui pololei."

"Ke kanalua loa nei au no ka loaa o ke alahele pololei, no ka mea ua hele ka honua a paapu i ka hau; o ka mea maopopo loa, aole ana e hiki ia kaua ke oili aku ma kekahi aoao o keia kuahiwi me ke ola," i pan eaku ai o Kakeo me na manaolana poho.

"Mai hoopau wale i kou mau manaolana, ahiki i ka hopena; o ka'u e kauoha aku nei ia oe, e ku ae iluna, a e hoomakaukau no ka hele ana aku e huli i ko kaua alahele e palekana ai!"

Ke ike la laua, he pali wale no ma na aoao apau o na wahi a laua nei e hele aku ai, aia hoi na pohaku nunui ma kela ame keia wahi, no ka pa aku no i kekahi lima kanaka, o ke kakaa mai no ia a haule i ka pali.

Ke pono hele la no ua mau kanaka opio nei, a i ka wa i huli aku ai ka Konaradi nana ana no ka hikina, ike aku la oia i ke ku mai o kekahi mau hale iwaena o ke kuahiwi, a o ia kana o ka huli ana mai ia Kakeo a hooho ae la:

"Akahi a loaa ke alanui pololei ia kaua, no ka mea ke ike nei au i ke ku mai o kela mau hale, o kela na hale i kukuluia iuka nei o ke kuahiwi, no na malihini kaahele."

Ua ike like aku la o Kakeo i na hale i ke ku mai, nolaila auh@@ aku la ka hopopo ame ka maka'u mai kela keiki aku o ko laua nei awwi au la ia i ka hele ana aia ka pono o ka hoea aku no kela mau hale, malia paha he poe kekahi oloko olaila, manao ae ka loaa o kekahi mau meaai na laua.

Oiai nae laua nei e hookokoke aku ana i kela mau hale, ike aku la laua i ke ku mai o kekahi mau hoki mawaho, a o ia ka Kakeo o ke kamalio ana aku:

"Aia kekahi põe maloko o kela hale kahi i noho ai, ke ku mai la he elua mau hoki mawaho, me he mea la, he mau malihini kaahele, i loaa i ka ino, a e hoomakaukau ana no ka haalele ana iho i kela wahi."

Mamua nae o ka hiki ana ia Konaradi ke pa@e mai, hemo mai la kekahi kanaka a ku ana iwaho, me ka huli ana mai ma kahi a laua nei e hele aku ana, o keia kanaka, aole no ia he mea okoa aku, aka o Mr. Dukona no, ko laua nei enemi, a i ka ike ana mai o ua kanaka nei i na opio, hoomaka ae la e kahea me ka leo nui:

"E Felipe, e hele mai paha oe iwaho nei, eia na pio a kaua!" me kona nana ana aku iloko o ka hale.

 

MOKUNA XXX

 

I kela lohe koke ana aku no o Felipe oili mai la oia iwaho aia hoi kana pu panapana ke paa la iloko o kona mau lima, a ia ike ana mai i ke ku aku o na opio ma kahi mamao, pane mai la oia, i ka i ana mai:

"Auhea oe e Mr. Dukona, e ae mai oe e ki aku au i ka'u pu i kela mau keiki, a ke hooia aku nei au imua ou, aole laua e hoopilikia hou mai ia oe ma keia hope aku."

Me ka pane ole mai o Mr. Dukona i kela mau olelo, o ke kau ae la no ia o Felipe i kana pu raifela iluna, no ka hooko ana mai i kana mea i manao ai no kela mau opio, aka nae, ua pale e aku la o Mr. Dukona i kona mau lima, me ka pane pu ana aku iaia:

"Aole o'u makemake e hoohana oe i kau pu i keia maopio e holo mai ia kaua aku, alaila e ki aku oe ia laua a elua a make, me kou kauka'i ole mai ia'u."

Aole he manao iloko o na opio e holo mai ko laua mau enemi mai, no ka mea ua maopopo loa ia Konaradi, aole laua wahi pakele ai, oiai aia o Dukona me Felipe mamua pono mai o ko laua alahele, a in a hoi no ka manao @hoi hou aku ihope, e loaa mai ana no laua. i kela puulu kanaka, a laua i haalele pu aku ai me Dukona ma a holo mahuka mai ai laua ma ka po mamua aku.

"maluna ou e keia keiki ino lapuwale e kau aku ai ko'u inaina," i pane mai ai o Mr. Dukona, ia Kakeo, me ka wiliwili pu ana mai i ka na puupuu, oiai ua piha loa oia i ka inaina, i kela opiio, no ka hoopakele ana ia Konaradi. "Aia a hoea aku kakou no kekahi wahi kupono, malaila au e hooko aku ai i keia mau olelo a'u."

He mea makehewa wale no ka pane ana aku i kela mau olelo hooweliweli a Mr. Dukono, ke naka la nae o Kakeo me ka haalulu, i kau a mea o ka hele a piha i ka maka'u, a oiai ua makaukau mua na hoki o kela mau kanaka, o ko laua kau ae la no ia, a hoomaka nui aku la e hele, me ke kaa ana ia Felipe ke alakai mamua, o Konaradi aku, a o Mr. Dukona mahope loa o ka huakai.

He inoino ke alanui ma kela alahele mauna, a he ikaika no hoi ka pa ana a ka makani, me ka makaala wale no e pono ai, a i kela ame keia manawa, e haule mai ana na pohaku mai ka pali mai a mamuli o ka nihinihi o ke alanui, aohe he hakilo pono ana mai a na kanaka ino i ka laua mau pio, oiai aole he wahi a na opio e manao ai e pakele, he make wale no ma na aoao apau.

No na mile elua keel hoomau ana aku o lakou nei i ka hele, e pii ana iluna e iho ana ilalo a e hele kikeekee ana hoi ma ka pali ua hoea aku la kela huakau ma keahi wahi papu maikai o ke alanui, ilaila i hoomaha iho ai lakou, no ka haawi ana i manawa no na holoholona e hoomaha ai, no ka mea ua hele maoli a pau ke aho.

Mai kela wahi a lakou e hoomaha la ua hiki ia Konaradi ke ike aku i ka waiho mai o na pali kuhoho mamua pono aku o lakou, a o ia  kana i nalu wale iho ai no iloko on a, in a no ka haule ma kekahi o kela mau pali, aohe nao ai i ka papaa.

(Aole i pau.)