Ka Nupepa Kuokoa, Volume LIX, Number 34, 26 August 1921 — HE LEO KAHEA I KA LAHUI HAWAII. [ARTICLE]

Help Learn more about this Article Text

HE LEO KAHEA I KA LAHUI HAWAII.

Ma ka hoolaha a ka puuku o ke Teritore, Dclbert E. Mertzer, e piU ana i na oihana o kona keena, hoike mai oia, ka lahui Hawaii ka oi e hoiuluulu, a e hoahu nei ma na 'hanako o keia Teritore, nianiua o na lahui e ae, iloko o ka makahiki i pau. lune 30, 1920, he 9819 Hawaii i hoahu lie $814,448.80 ma ua bajnako, i keia makahi hoi i pau Imie 30 1921, he 13,012 Etawaii i hoahu ma na hanako, ka huina nui o $1,195,288.00 i oi aku mamua o na lahui e ae i hoahu ma keia mau banako o Hawaii nei.

He mea mahalo nui keia ia kakou na Hawaii apau. ka hoike ana aku i ke ao holookoa, he poe malama elala no ka ka lahui Hawiiii. Ke,kuhihewa ole au, o ka haahaa o na hoolilo o ka ohana Hawaii no ka poi, i'a me na meaai e ae, e ola ai kona home, aole emi malalo o $30.00 o ka mahina, lawe mai kakou i keia mau huahelu o 13,012 ohana Hawaii e kuai i\e\ aole omi iho malalo o $30.00 o ka mahina ko lakon mau hoolilo no na meaai wale no, ua like ia lue $390,360.00 o ka mahina hookahi, a he $4,684,320.00 o ka makahiki hookahi, a kakou e kuai nei no na meaai.

O ka ninau kakou, auhea keia puu dala,_nui e pan īiei? Aole anei o ka kumu no ia e w«i\yai loa nei na lahui e, mamuli no hoi o ko kakou kokua aku ia lakou, mai ia lakou ka kakou mau mea apau e kuai nei «o ka home, heaha ka pomaikai e loaa nei ia kakou ma ko kakou kokua ana aku ia lakou, oiai ua hoike mai la ka puuku, ua hiki no i na Mawaii ke hoahu i waihona, a piha a oi mamua o ka miliona- dala ma na banako o Hawaii nei? Heaha hoi ka mea e hiki ole ai ia kakou ke kukulu i hui nui kuai {>oi, i'a, pipi, .p_uaa, meaai, lole, kamaa, papale, ame na oihana e ae apau e holomua ai ko kakou lahui aloha ma na ano apau like me na lahui e ae, e noho haaheo nei, iloko o Hawaii nei, a kako'u e kokua nui nei, a lilo kakou i mau" kauwa kuapaa malalo aku o lakou i na manawa apau

Ua nui ko'u hauoli i ka hoikeia ana mai o keia mau huahelu, mai ka puuku mai o ke Teritore, a he mea hoi ia na kakou e haalieo ni, aka mai haalele kakou i keia mau hana uiaikai mahope, e nee aku kakou imua, noonoo kupoho kakou no ka holomua, ine ka pomaikai o na pulapula a kakou o keia mua aku,-ma ka hooholo ana e ku kakou no kakou iho, mai keia la aku, ma ka lulu a hoahu ana i puu dala nui no ka lawelawe ana i na hana kalepa, a'u i hoakaka ae ia maluna, no ka holoko kakouJahui aloha.

Aole i ku o Boma iloko o hookahi makahiki, peia 110 au c paipai mau aku nei ia kakou, e ala kakou i keia manawa, a haawi na kokua ana apau i na Hawaii opio, e lawelawe nei i na oihana kalepa, ma ka lioonee ana aku i na hana imua mc ka hakalia -& maka'u ole, e ku kakou no kakou iho i keia la me ka wiwoole, hana ponoi no kakou iho, kuai ka kakou mau meaai apau ma ka halekuaM kukuloia no kakou iho, a he pomaikai no e loaa ona i kela ame keia 'Hawaii ma ka 5 pakeueka puka hoihoi hou ia mai ia oc : ma ka lieluna o kau mau mea«ii «uai ai ma ka halekuai o na Hawaii tr.e ka lehulehu ma ka Helu 8 Aala Makeke.

Ua aeia ka lioaie i na lala apau e komo mai ana i keia hni, aole oi aku malnna o 75 pakeneka o ka waiwaiio o kōu kuleana paa kea iloko o ka hui, a lilo hoi ia mau lala apau i poe hooikaika aku i na hoaloha e komo pu mai kakou apau i hookahi hui nui; i kukuluia no ka holomua me ka pomkikai*o na kanaka Hawaii, aole hoi no ka pomaikai o na lahui e, a kakou e hoopom&ikai nei i na makahiki apau tna l ko kakou noho ana. Jla kekalii wahi okoa ae o keia pepa e ikeia ai na loaa, na hoolilo me ka puka & keia hui kalepa a'u i kukulu ai me ko 'u mau hoaloha no ka nfekahiki i pau oku nei la 30 «• Inne 19^1. Ke kon.o aku nei ia kakou Hawaii e komo mai me a'u e lawelawe pu kakou i keia oihana no kakou iho, ma ka lawe ana i mau kea no oukou kumuktfai o ke kea he $10.00. Me ka m&halo. JAIIES L. HOLT,