Ka Nupepa Kuokoa, Volume LIX, Number 34, 26 August 1921 — Page 3

Page PDF (1.59 MB)

This text was transcribed by:  Kamehameha Schools Gift To Dr. Chun
This work is dedicated to:  Dr. Michael J. Chun

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

Uku Hoomauia Kekahi Lima Hana Kahiko Loa

Mahope o ka noho ana e hana no ka halehana Honolulu Iron Workds no na makahiwi he 47, na haawi mai ka hale hana hao ia J. L. Kikoo, kekahi o na limahana o ia halehana nona na in a kahiki he 68, i kekahi uku hoonuu.

I ka makahiki 1874 kona hoomaka ana e komo ia halehana hao ma ke ano he mea kokua no ke kanaka hana ipuahao puhiko, elike me ka hoakakau a ka inoolelo i hoopukaia ne maloko o ka nupepa Honolulu Iron ka wahaolelo a ka hui hana hao, a mai ia manawa mai ka paa ana o kona inoa ma ka papainoa o na limahana o ia halehana abiki i ka uku hoomauia ana mai la.

Ua hanauia o J. L. Kikoo ma waimea, Kauai, a i ka 12 o kona mau makahika ua holo pu mai oia me kona makuakane he kahunapule no Honolulu nei, a ma Hauulh, ma ka huli Koolau ae nei o Oahu kahi i noho iki ai no kekahi manawa, kahi o kona makuakane i kaheaia ae ai in a ke ano he kuhu no ia wahi.

I loko o na makahiki he 47 a Mr. Kikoo o ka hano ana me ka hiu hana hao ua lawelawe oia i ka hana me ka hoihoi ame ka hooko i na mea apau i makemakeia nana e hana, elike me ka hoakoka a ka nupepa Honiron a ka hiu hana hao. Ia manawa ana o ka hoomaka ana e han maloko o ia halehana he liilii loa kahi ukuhana, aole elike me ia i keia la, eia nae, ua hoomanawanui no oia i ka hana me ia wahi uku unku, me ka loaa o ka noho ana hauoli, ua loaa kona ohana a i new manawa ke hanai moopuna mai nei oia. I kela ame keia mahina, oia kahi nani loa o kona moolelo, ua kapae ae oia i kekahi hapa o kana wahi loaa liilii no ka la ua e hoea mai ana, a hoohala aku ana o Mr. Kikoo me kana wahine i na liula o ke ola ana maloko o kekahi wahi home ma na kauhale ma ka Paka Maluhia me ka hauoli. He lala kahiko loa ia no ka Hui Kokua a Hookuonoono o na Oiwi Hawaii, a o kekahi no hoi o na hoa hanau kupaa a kahiko loa iloko o ka Ekalesia Makua o Kawaiahao. E haawi k mahalo a nui i na lima hana hoomanawanui elike me keia, a e haawi pu ia no hoi ka hoomaikai i na hakuhana o ka Hui Honolulu Iron Workds no kana makana maikai i kana kauwa hoopono a malama pono i ka hana

 

Hioloia E Ka Lepo A Haki Na Wawae

Ma ka auwina la o ka Poalua o ka pule aku la i hala, oiai kekahi mau kanaka Hawaii hana alanui e eli ana i kapale ma kekai awahi o ke alanui mawaena o Wailuku ame Lahaina, ma ne Pali o Aalaloa ua hiolo mai la ka pali lepo a o Peter Adamas, he kanaka no Waikapu, ka mea o lakou i ho'iho'i loa ka poina e loaa ole ai he manaolana no kona palekana mai loko mai o ia poina, ua haki kona mau wawae a elua me ka opapuia o kona opu e kekahi pohaku nui o ka haule ana mai, ua eha no ka kekahi mau kanaka Hawaii e ai aole nae i ko'iko'i loa ko lakou eha mamua o ko Peter Adams.

He mau kanaka Hawaii hana alanui keia a e hana ana ka ma kahi kokoke i ke awakumoku o Keanapaakai, a e eli nui ana i ka pali i loaa ka iliili e halii ai i ke alanui. Hookahi ka o keia mau kanaka ma kekai aoao o ke ana kahi i eli ai a elua o lakou aneane mawaena kona o ka omalu pali kahi i eli ai, a me ko lakou maopopo mua ole ua hiolo mai ala ka omalu pali. Ma ka moolelo aneane ka o Peter Adams e uhipaa loa ia e ka lepo ame ka phaku a mamuli o kela hiolo ana mai o ka lepo ame ka pohaku i haki ai kona mau wawae a opapuia kona opu e kekahi pohaku nui, o ka haule ana mai, a me ka hana nui kona mau hoa o la eli ana a hiki i kona hemo ana a hoihoia aku i ka Halema'i Malulani ma Wailuku me kona kulana nawaliwali, mawaena o ke ola am ka make.

 

Ewalu Mau Kalaiwa Kaa Otoi Hopuia

Ewalu mau kalaiwa kaa otomobile i hoopilia ae mahope iho o ko lakou hopuia ana e ka makai o na kaa mokokaikala J. G. Braneo ma ke Poaha o ka pule aku la i hala. O na kumuhoopii apau o keia poe no ke kue wale no i na kanawai e pili ana i na kaa. Ua hoopaiia mai o Villiano Deltar he $10 no ka holonui, a hoomaluia oia no hookahi pule aole a kalaiwa kan hou a haha in manawa. Hoopa'lia o Charles Dudoit $5 no ke kalaiwa ana i kona kaa me ka uhi ole o ke kaa. Ua hoopa'iia o H. M. Goodman $5 no ke kau ole i mau kukui kupono maluna o kona kaa.

O kekahi poe e iho oia o W.Q. James, Mrs. Shipman, Mrs. Quinlan ame Bartlett Cooper ua lilo wale ka lakou man $5 no ka hoea ole ana ae imua o ka aia ma ka manawa i kaheia mai i ko lakou mau inoa; ko lakou mau kumuhoopii i hookomoia ae ai i ka ao i no ke kue i ke kanaw e pili ana i na kuku. O ko R. S. Stafford kumuhoopii hoi i hookomoia ae ai no ke ku ole iho o kona kaa i ka manawa e lele aku ana ae pii mai ana o na ohua iluna o ke kaa uwila, ua lilo wale kana $10 i ke aupuni o ka bela ana ae no kou hoea ole ana imua o ka aha ma ka manawa i kaheia mai ai o kou inoa

 

Hooku'iia E Ka Otomobile A Pakele Ke Ola

Ma ke alanui Kula, a ka auwina la o ka Poalima o ka pule aku nei i hala, i hookuiia aku ai he keiki uuku o eiwa wale no makahiki, a nona hoi ka inoa o Wong Keong, e ke kaa otomobile kalaka, e hookeleia ana e Herbert Y. Hu, a nui na poino i loaa aku i kela keiki, me ka pakele mahunhuna wale ana iho no o kona ola.

Ua hoihoi awiwiia aku kela keiki i poino no ka halema'i o na kamalii iloko o ke kulana kupilikii, a he kanalua loa ka palekana o kela keiki, mai ka poino mai, elike me ka hoike a na kauka o ka halema'i o ka hoike ana ae ma kela po ana iho.

Ua paa kela kiakaa i ka hopuia a no ka hoopakele ana nae iaia iho, i hoakaka ae ai oia, iaia ka e holo mai ana ma kona aoao pololei o ke alanui, ua konoin aku oia e hoohule ae i kona kaa ma kekahi aoao o ke alanui, i ole ai e hooku'i me kekahi kaa e holo pololei aku ana mamua on a.

Ma kela hana ana nae pela, aole oia i ike i ka oili ana ae o ke keiki opio, aia kona wa i ike ai, a ua kupono loa mamua ae o kona kan, e hiki oia ai ke hoopaa koke iho i ka holo; a na pii aku hoi ka hula mua, o ka aoao hema maluna o ke kino o ke kamiki, a o ka huila hope hoi, ua kau maile ma luna o ke kino, i ka wa i hoopaaia ai ka holo o ke kaa.

Na kekahi põe e kokoke ana ma kela wahi o ka loaa ana i ka ulia, i holo mai a ka'ika'i ae la i na huila o ke kaa kalaka.

Ma ka oleloia, ma ka hooku'iia ana aku o ke keiki opio ua nui na palapu i loaa laia, a he kanaha kapuai o ka pakika hela ana aku o kela kaa ahiki i ka pau ana o ka hoo.

 

Aohe Mea I Maopopo No Ka Hookohu Mai O Ke Kiaaina

Aohe kanaka i maopopo i nei manawa no ke pani ana ae ma ka hakahaka o ka Loio William T. Carden, ka lunahoomalu a hoa hoi o ka Papa Ko misina P. U., i waiho ae ai ia kulana ma kekahi manawa koke aku i hala. Hookahi nae mea i loheloheia elike me ia a ke kiaaina o ka hoike ana ae ma ka auwina la o ka Poaono aku la i hala aole he loio ka mea e hoopiha ae ana ia makalua, aka o kekahi ana o na kanaka i loaa ka ike ame ka makaukau i ka lawelawe ana i na oihana like ole e kupono ai ma ia makalua. Ua hoike pu ae ke kiaaina aole oia i makaukau i kana kanaka e hookohu aku ana ma ia wahi.

Aohe no he hana puapuahulu ka hoopiha ana ae ia makalua, oiai he elua, no mau hoa i koe o ia papa a na laua no e hoonee mau aku i na hana a ia papa, oia na Loi I. M. Stainback ame Alexis J. Gignoux. I kaulike me ka ke Kiaaina Farrington o ka hoike ana ae, aole he mau loio ka hapanui o na hon o ia papa, hookahi loio no ia papa ua lawa loa ia, wahi ka a ke kiaina.

Ma ka mea i hoopuaia ue ma ka Poaono aku la i hala aole e lilo ana ka hoole ana o Mr. Carden e hoomau aku i kona noho ana i hoa no ia papa komisins me ka lawelawe ole i ka hana i mea e hookunanaia ai na hana a ke komisina, o na hana e hoea ae ana mamua o na hoa i koe e lawelaweia ana no ia elike me mamua aku, aole hoi e kali a hookuponoia ae ke kanaka hou e pani ae ana ma ko Mr. Carden wahi.

 

Hookahaha Loa Ia Ko Paul Kaopua Noonoo

Ua lilo ka ike pohihihi i ua mea ilo ko o ka Madame Roma he wahine kilokilo i mea hookahaha loa i ko Paul Kaopua noonoo, a he kupanaha maoli no hoi ka maua i loaa ia wahine, wahi ana o ka hoike ana ae ma ka Poakahi nei.

I laulike me ka Paul Kaopu o ka hoakaka ana ae i ka Makaikiu Me Duffie ua hoea aku oia imua o ka wahine kilokilo Roma a noi aku la iaia e wehewehe mai i kona mau ouli a uku aku la hookahi dala. Ia manawa ka i olelo mai ai ka wahine kilokilo iaia, aia he $3 hou aku maloko o kona pakeke, a ke ike io iho la no oia he $3 dala io no maloko o kona pakeke a lalau iho la a haawi aku la iloko o ka lima o ka wahine kilokilo. Ia manawa ke hooiaio la ka ua o Kaopua i ka ike o ka wahine kilokilo, a noij hou mai la ka wahine e haawi aku ua o Kaopua i kekahi bila $10 a haawi aku Ia ua o Kaopua. Ia manawa ua hoopihaia oia me ke kahaha loa no ke kupanaha o ka ike o ka wahine he bila $10, kana ame ia ike no nae on a i kona hookahahaia haawi aku Ia no i ka bila $10. I ka manawa a ka wahine i hoakaka mai ai he bila $20 pu kekahi ana iloko o kona pakeke ia manawa alaila, hoomaka kona kuhau me ka piha pu i ke kanalua no ka haawi ana aku ia bila dala elike me kana o ka hoakaka ana ae i ka Makaikiu McDuffie.

Ia manawa noi aku la oia i ka wahine e hoihoi mai i kana mau dala o ka haawi ana aku, o na dala ekolu ana o ka haawi ana aku ka i hoihoiia mai a koe aku kekahi mau dala, a no ia paaia ana i hele ae ai ua o Kaopua e ike i ka Makaikiu a hoakaka ae la i kona pilikia me ka hoopii pu ana ae i ka wahine kilokilo.

Ma ke kakahiaka Poalua nei i hooloheia ai keia hihia mamua o ka aha hoomalu a ka Lunakanawai Lightfoo.

 

Holo Kaapuni O Mr. Ame Mrs. J. K. Kaohi Ia Oahu.

Kakauia e J. K. Mokumaia.

Ma ke kakahiaka nui poniponi o ka Poanoo, Angate la 6 i ka hora ewalu i hiki aku ai kuu mokukaa i ka home aloha o ua makamaka maikai nei ma ka Hustace Lane, ua makaukau mua laua ame na kaikamahine ame na moopuna; oiai o keia huakai na kekahi o kana mau kaikamahine e noho nei i Kohala, oia hoi o Mrs. Emily Campbell, no kela ake e ike i na huli Koolau aku nei, a o kekahi no hoi, o ka mua loa keia o ka lakou holopuni ana ia Oahu o Kakuhihewa.

Caption: O ke kii maluna ae no Mr. J. K. Kaohi ia ame kona ohana ma ke huli Koolau ma ka lakou huakai makaikai holopuni i ka Mokupuni o Kakuhihewa

Ua lawe ae la na keiki i ka makaukau piha o ka poi oe, o ka puaa kalua paa o ke kamano o keomolewa oe, ame ka i'a maloo, o ka meaono ame na huaai o ka palaoa hanaia me ka hua.

Nolaila i ko lakou kau ana mae me kela makaukau piha, aia au ke hoohana la i na ki o ua mokukaa nei, a kau ae la ka ihu i ka makani, a kaalo nei la no hoi o Kawaiahao, aia makou ke aloalo la i ka hiukau o ke kaona, a i ka huli pono ana ae i ke alanui Nuuanu, i hooi aku ai au i na paona mahu o ua mokukaa nei, nana aku oe he hu hoi ia o ka makani ma ka aoao, oiai na mea apau e kani hoola'i ana i ka nani o kela kakahiaka aohe kau ao mai i na paia lani, he kalae malie iala, a kaalo ae la o Kuakini, ke pii la i kahi piina. O Maemae a e kau hoola'i mai ana o Niolopa, aia mau au ke minokaala lai i ka'u apana hana no ka pono o keia huakai oiai laua ehaawi ana i ka mahalo, a haupu ae la au i keia wahi kanaenae:

            Ke Welina mai nei ke kini olalo,

Na hoa i ka uka mahele o Puna,

Kekahi lono hua e Kauakahi Nouoho kane i ka po Kolohia, Halau lani pua e Kanehoa, Halau e ka lohe lani e Piikea, Ka lei-na a ka manu i kai o Halulu,

Caption: .. O ke kii maluna ae no Mr. J. K. Kao hi ia ame kona ohana ma ka Nuku o ka Pali o Nuuanu

Kaha i ke alo pali e kahakea, Ka hana o ka lani ka papa nionio, I ni'oni'o ia la e. Ka la iki ha oia papa o ka lani,

Ke kainuu ke kai akua,

Ke kai aweawe hiki ka malama,

I ke kau nei ka malama o Hinaakukele,

Ke akin luelue he ale no Kane,

Ka ale kupiki au ke kupiki,

Au kau koieie ke kai au mimiki,

Ke kai ao ke kai ahiwale ka papa,

O Kohala ua apaapaa,

O Pili o Kalahikiola,

O na puu noho no iuka,

O kanaka no ke hele.

Ua pawewa loa aku la keia mawaho o ka palena, a ku iho la i ka nuku o Nuuanu me ka maikai o na mea apau, ame ke kilohi liilii ana, ame ke paikii ana, i iho aku ai ua mokukaa nei no ka honi ana me Kaneohe, oiai na mea apau e kulana ana imua, a ihope, a ka lapuu o ke alanui, i ku iho ai i Kaueohe, i kahi o ia mau makamaka, oiai ka makua maikai i hiu aku ai me ia obana o laua, oiai ua hoikeia aku ma ke kelepona e hoea aku ana laua.

Oiai lakou e nanea ana me ka haupu ole ne e hoea aku ana oia imua o lakou, ma ka launa liilii ana, a mea mai la ua makua maikai nei, maanei iho la paula ka'u wahi i ike ai, a maanei aku he mea hou ia o ko maua ola ana, eia ka e ike ana ame ka lululima ana me na kamaaina; i oni hou aku ai ua mokukaa nei mamua, a kaalo ae la o Heeia.

Aia na ea kai ke hoope ne o na papalina o na moopuna, a na kaikamahine e haawi mau ana i ka mahalo, i ka maikai o ke alanui, o ia hele no ia me ka maikai a hiki aku la ka mea e akaaka ai i ka luluia o na kikala o ua mau u'i nei, nana aku oe i ka nui o ko lakou piha hauoli, a e kau hoola'i mai ana o Kahaluu, a e kiei mai ana o Kaalaea, a e kauaheahe mai ana o Waiahole laua me Waikane, a ku iho la i kahi e nana ai i kahi pohaku kupanaha o Nanahoa, a laua i lohe wale ai, a kuhikuhi aku la au ia laua, oiai he la malie loa kela ua waiho ke kino o ua pohaku nei, ame na kilohi liilii ana nona, i oni aku ai mamua, a e hone Kualoa, aia no hoi o Kaawa ke oni ae la imua, a ku iho la e nana, ae kilohi i kahi pohaku liona, oiai ia e kau aheahe mai ana, me he la e i mai ana e kilohi mua mai oukou i ko'u kulana a haupu ae la i nei mau hua nioi

O Kaawa makani kokololio,

Makani houhou ili iniki iniki malie

O Kahana makani kilioopu,

Makani houhou ili iniki iniki malie.

Hauula makani kuehu holoku,

Makani wiliahiu iniki iniki malie.

Pohaku liona kau hoola'i malie,

Ilaila hoi la iniki iniki malie.

Ku iho la i ka halelaa a lakou i llohe wale ai, oiai aia no i na hora kakahiaka i kela manawa, a i ke kau hou ana mai i oni hou aku ai nomua.

Aia o Kahuku e ani peahi mau mai ana, i na kamahele, a kiei ana i  na wahine u'i i kaulana ia mau la na Waiuolewa, a e kau malie mai ana o Waialeo, a hooiho malie ana i ka muliwai o Waimea, aia hoi o Kawailoa e hoekepue mai ana, a ku iho la i ka aekai o Walua, a kuu iho la ka luhi, o ka eleu ae la no ia o na kaikamahine i na meaai, aia na moopuna ke lawelawe pu la, oiai ua hele o Hanale a poniuniu na maka, aia ka makuahine maikai ke auaukai la, ame kahi limu kala, ana i ohi mai ai oiai na mea apau e hookuene pono ana o ka lilo aku la no ia i ka hoe i na mea i hoomakaukauia.

O kela kekahi o na papaaina maikai loa, oiai na huluiia mai na ono like ole apau a Hanale e noke ai a mama i ka hola, a pela no hoi na olelo hookaau mai ka makua maikai mai, oiai na hele aku kana wahi i ike ahiki i Kahuku hoi mai, i keia hana ana, eia ka e puni ana ame kona ike i ka moku lele, a pela no hoi me ka mokuluu, nolaila ke hoomaikai ae nei au i ka Makua lani, no na mea maikai i loaa ia maua, a pela me keia huaki maikai i kei la.

Ua nui na mea maikai i loaa ia kakou i keia la, ame ka loaa o na ea maikai, a i ka lawa ana o na mea apau i haalele iho ai makou i ka hora ekahi me ka hapa, a kaalo iho la makou i ka uwapo o Anahalu, he nani ke nana aku, a kiei ana ka hokele Haleiwa, a holo lihi ae la makai o ua lihikai nei:

I na o Mine kuu lio holo,

Mea ole ke anuu ka ihona pali,

Kaohi mai au he ole ka paa,

He oi kona holo imua ihope e kulana ai.

Ka limu kalakala kaohi puu,

He pahee i ka puu ke moni aku.

Huli aku la nana ia Mokuleia, aia ke pii nei i kahi piina ikiiki, a kaalo ae la kahi kahawai o Kaunouhua ame ka nani o Leilehu, iho ana i kahi o Manuela i Waikakalaua, lapuu ae ana o Kipapa, a e waiho kahela mai ana o Waipahu, a o Waiau no hoi, aia o Waimalu laua o aKlauao. moe kololio iloko o Aiea hooiho ana ia Halawa kau main ana o Kapukaki, iho ana i Moanalua, ha'i ke au, kaalo ana i ka huikau o ke kaona, a ku iho la i ka home me ka maikai o na mea apau i ka hora 3:30 p.m.

Me na lululima pumehana ana, I kaawale ae ai na mea apau, na ka Makua lani e hoopomaikai mai, i na makua maikai ka loaa ana o na keiki e lawe ana ia laua e hoomakaikai i ko laua wa hapauea, a pela hoi me na moopuna ke kuikui malamalama o ke ia mua aku.

 

He $361,000 I Hoaieia Aku E Ka Papa Aina Mahiai

Ahiki mai i ka la 30 o Iune, 1921, ka manawa hope o ka makahiki i hala, na hoaieia aku e ka Papa Aina Mahiai o ke Teritore, i hookumuia ai e ka ahaolelo o ka 1919, he $361,190.09 ia 216 poe i moraki mai, o na Hawaii ka heluna nui o ka poe aie dala, ua kaa ia lakou he 49 pakeneka o ka huina o ka poe aie dala holookoa.

Ua hookaawaleia e ka ahaolelo o ka 1919 he $300,000 no keia hana, a o ke alahele e loaa mai ai o ia huina dala mai kekahi mau pakeneka mai la o na loaa makahiki o na aina aupuni e kuaiia aku ana, a mai na hoolimalima mai no hoi na aina aupuni, me kekahi haawina dala hoomaka mua o $100,000 i hiki e loaa koke mai ka waihona loaa mai o kela ame keia, a mailoko mai o na loaa makahiki e ohiia ana mai na aina aupuni mai e pani hou ia aku ai ia huina o $100,000.

O ka huina dala haahaa loa a mua loa hoi e hoaieia aku i ka mea makemake dala aole e emi iho malalo o ka $1000, a aole hoi e oi aku maluns o ka $3000. Ma ka la 31 o Dekemaba, 1920, i loaa ai ka huina dala mua loa i hike e hoaieia aku. I ke kau ahaolelo mai o ka 1921 ua hoomahuahuaia ae ka waihona kaa mau mai ka $300,000, a ua hoomahuahuaia ae hoi ka huina a kela ame keia e aie ai ahiki i ka $5000.

O keia malalo nei ka nui o na lahui like ole i aie dala mai ka waihona aie mai: Hawaii, 49; Pukiki, 22; Kepani, 8; Pake, 1; kekahi mau lahui e ae, 20.

Ma ka hoakaka a ke kakauolelo o ka papa aina mahiai Coombs ua komo mai na kanaka mahiai o na mokupuni nui apau o kakou ma keia hana hoopomaikai ae kauawai, a ua lilo hoi ia waihona kokua i na makainana i mea hoohoihoi aku i kekahi poe lehulehu i hoi aku maluna o na home hookuonoono e noho ai, a pela me ka poe mahiai, a ua loaa aku na apono ana a kaelehulehu, ua emi loa mai na pakeneka ukupanee ma keia ano o ka aie ana, a ua lilo no hoi i mea kokua i ka poe mahiai ma ka dala mamua o kekahi mau alabele e ae. He pomaikai nui keia ke holopono ka hookeleia ana.

 

Ka Hoike Hui O Na C. E. O Na Koolau Ma Kaneohe

Ua malamalama ka hoike hui o na C. E. o na Koolau ma ka luikini o Kaneohe, Koolaupoko, Oahu, ma ke Sahati 21 o Augate 1921, me ka holopono o na hana i lawelaweia ma ia la.

Aole i akoakoa ae na C. E. o na Koolau, elike me ke noi, aka ma o ke C. E. la o Waialua, na hiki kino ae ke komite hoeueu Mrs. Clark ame kana kokua no kona C. E., o umi dala.

Ua lawelaweia na hana o ia la e ka ahahui makua o ka ekalesia o Kaneohe, malalo o ka oponopono ana a ka Peresidena Mrs. M. Kuikahi.

Na loaa i luluia ma ia la he $63.00. Mai ka makuahine maikai mai i piha i ka lokomaikai Mrs. P. D. Kellett Jr., he $10.00. Na loaa e ae mawaho, he $9.00. Huina o na loaa apau o ia la, he $82.00.

Nolaila, ma ka aoao o ka ahahui Hooikaika Kristiano o ka Ekalesia o Kaneohe, ke haawi aku nei i na hoomaikai ana he nui, i na makamaka ame na hoaloha i akoakoa ae, a i haawi mai i ka lakou mau kokua ana no na hana i malamaia ma ia la, no ka holomua o ka Kristo hana ame kona aupuni.

Nolaila, na ka Makua lani i piha i ka lokomaikai e hoomaikai mai ia oukou apau. Amene.

Owau iho no me ka haahaa

Mrs. M. Kuikahi.

Kaneohe, Aug. 22, 1921.

 

Hupuia No Ke Kalaiwa I Ke Kaa Me Ka Laikini Ole

Mamuli o ka hooku'i ana o kekahi mau kaa otomobile ma ke kihi o na alanui Moi a me McCully ma ka Poaha, aku nei i paa ae ai na kalaiwa oana ia mau kaa i ka hopuia ame ke kaheia ana mai o ke kaa lawe ma'i o ka oihana makai kulanakauhale e kii aku i ua ohua i poino no ka lawe ana ae i ka halema'i o na ulia poino.

I kulike me ka hoike a ka Makai Mokokaikala Jr. Lopez, ka mea nan i hinaeninau pono i ke kumu o kela hooku'i ana o na kaa i loaa ai hoi na ulia pono i na houa, e holo mai an ko H. Wright kaa ma ke alanui. McCully a i ka hiki ana mai ma ke kihi o ke alanui Moi, ua hoohuli mai la i kona kaa la manawa like no e holo aku ana hoi ko John Pimental kaa otomobile ma ke alanui Moi a hoohule ae ma ke alanpi McCully, me ka mama lea kela mau kaa elua e holo aku ana a e holo mai ana, a o ka hooku'i ae la no ia O Miss G. Wilkinson ka ohua kau ana maluna o ko Wright kaa a o Antone Pachecco hoi ka ohua e kau ana maluna o ko Pimental kaa. Maka manawa i hooku'i ae ai o keia mau kaa ua kiolaia aku keia mau ohua mailuna aku o ke kaa a waiho ana iluna o ke alanui, a mokumoku kokahi mau wahi o ko laua mau kino me ka paholehole pu o kekahi mau wahi o ko laua mau kino, i kahea ia mai ke kaa o ka halewai e kii aku no ka lawe ana mai i na mea i eha

Ua paa ke kalaiwa Wright i ka hopuia no kona kalaiwa ana i ke kaa me ka laikini ole, a ua hopuia hoi a Pimental ke holonui me ka nana ole i ko hai pono: O ke kau iho no a nui ka hoopa;i maluna o laua ku pono loa.

 

Hiamoe 132 La Me Ke Ala Ole

E hoakaka ana kekahi meahou, mai Louisville, Ky, mai, ma ka la 20 aku nei o keia mahina no ka hiamoe ana o kekahi keiki opio o Michael F. Fitzgerald ka inoa, he 132 la, iloko o ke kulana kupouli, maloko o kona home ma keia Helu 510, alanui Makeke  Hikina. Ua loaa keia keiki i ka ma'i hiamoe a ma ka olelo a Kauka Carl Wedener Sr. ke kauka nana i lapaau i kela keike opio, o kela ka ma'i loihi loa o kona hiamoe ana, i ikei ma ka moolelo o na ma'i hiamo apau.

Mahope iho o ka loohia ana o kela keiki i ka ma'i hiamoe, a he elua la mahope mai ua kapouli iho la kona noonoo, me ka lilo o na hooikaika ana apau e hoala aku iaia i mea ole.

I wahi ana e mau ai kela ola iloko o kona kino, ua hookomoia aku na meaai hele ma kona waha, pele pu i hoi mea kau wai. He hookalii pule ae nei i mai ka Ponono aku nei ua kaakaa no la kona mau maka, me ka ike ana mai i kekahi o kona ohana e hoopuna ana mai kona moo eia nae aole oia i kamaiko mai he hookahi huaolelo a ole, mawe mai paha i kekahi mau hoaaloha.

Mahope mai o kela manawa, ua hiamoe hou aku la oia me ka mau no a kona kulana ka poni. Mamua aku o kona ano ma'i, he maikai kona ola iho, ia nae, ua hoomaopopoia ka haaluhu i kona kino.

 

He Mohala Ina No Kau Noonoo Ana

E hoolohe ana oe i ka moolelo o ka Halekuai hoihoi hou i ke dala. O ka manno he hookoe ana i na dala ame na keneka nou i loko o ka laina o na lole nahu.

O ka makou mau paalohe i makaukau wa na kamukaai a ka lehulehu i makemako ai oia mau no ia no kapono o na kanaka a'aliu i na ibles finikai o Honolulu no kekahi manawa.

Ke illo nei i mea makemake nui ia ka makou mau paalole i anaia ai makaukau a ke lilo aku aku nei me ka hkiwawe loa. Oia mau ko lakou makemakeia mai.

A eia no hoi ka makou haua hoaie no kou pono keia.

 

The Model Clothiers

Alanui Papu

Makai o ka Halepule Kakolika

 

Dr. Capps

Mea Nana Maka

156 Alanui Hokele

Mauka o ka Hokele Young

 

Aneane E Pau Ka Hana O Ka Uwapo O Ahukini

O ka hana o ka uwapo hau 200 kapuai a ka hui Ahukiai Terminal Co, ma ke kaikuono Hanamaulu ke hoawiwi loa ia mai la i pau koke. Ua hoea aku na mea hana apau a ua makaukau no ka hoohana ana aku, a in a aole mau ulia e lilo ai i mea akeakea i ka hoopau kokeia ana o ia hana, e pau ana ka hana ana o ia uwapo, elike me ia i hoaikeia ae, ma ka mahina ae nei o Novemaba.

O na wahi hanaia me ka puna kameki e hookokoke mai ana ia uwapo, komo pu me na pou ame ka umii ana a hoolala ana i na mea e ae he 80 pakeneka o ia hana i kukuluia ae ame ka aneane he 85 pakeneku o ka haina nui o na pau konakalika no ka uwapo holookon ua pua i ke kukaluin.

O keia uwapo hou, ka mua loa hoi o na uwapo nani loa i hanaia ma ka mokupuni o Kauai, iha e paa ana, oia ana kekahi o na mea nani i hanaia e lilo ai i mea makahikai nui ia ma nei mua aku, na ka Enekinin William D. Eamond o na Enekinia Buiia o keia kulanakauhale i kaha i ke kii. He pomaikai nui keia no ko Kauai mau kini.

Ma ke Kinau o nehinei i hala aku ai ka Rev. S. K. kamaiopili no Kauai, no ka hoohala ana i kona manawa hoomaha, me kana keiki ma ka Mokupuni Kaili La.