Ka Nupepa Kuokoa, Volume LIX, Number 24, 17 June 1921 — KE KANAWAI MAMALAHOA [ARTICLE]

KE KANAWAI MAMALAHOA

0 ke kanawai a Kaxp.eha.nieh I i kuahaua ae ai, ma ke ano o k,e kanawai mua loa ia o ke aupuni Ha.waii nei. a i hoi ia kakou, a ma na mo.otel° ke "Kanawai Mamalahoa." ua oili mai iaf elike me ka mai?aoto o ka ,h&pa#ui o na Hawaii i keia la, mamuli mai o ka hahauia jtna o ke poo o | Kamehaineha i ka hoe, he hoi e haawi ; anā i ka makaainana, i ka hele lanakila ana ma ke ; alahele, me ka hoopilikia ole ia. i Oka pololei, a pololei ole kumu oke kukala ana ae o Kamehameha i kela kanawai; a pela hoi ka lilo o ka hahauia ana o kona poo i ka hoe, f kahua oiaio i ku ai ke Mamalahoa, he hana pohihihi paha ia i keia mau la, ka hooiaio ana ae, koe wale no nae, ko* kakou kamailio ana ma kekahi mau mea oiaio, e kohu pono ai ka hoopili ana aku i ka huaolelo "Mamalahoa." ? Ma ka moolelo e ku nei a i paanaau i na kanaka Haw>aii, ma ka manawa a Kaniehameha i pae aku a« i Puna, Hawaii, a oiai e pii aku ana mai ka aekai aku nouka o ka aina, ua ikeia mai la oia e kekahi mau kanaka elua, me kona hooheiia ana i ka upena e kekahi kanaka* a hahauia hoi ke poo e 4 ka lua 0 ke kanaka, me ka hoe ma kahi i kapaia o Mawae. , ; Ma kekahi moolelo hoi, he.naau hoa ko KamehanieHa ma keia hele ana, kona mau. hoewaa.if6, ia lakou e pii aku nei nouka o ka aina, ua kiolafa mai la he laau ihe a komo pono ma ka opu o kekahi hoewaa; o Kemahaineha ka mea pāna i lalau iho i ka ihe, a uhaki ae la; eia nae ua make kela kanaka. a no kona inake ana, i hu mai ai ke aloha o Kamehameha i kona mau hoa, a kiikalā ae ai oia i kona, kanawai māhope mai ke "N l h'nafrai Mamalahoa," nole hoi no kela hahauia ana o kortā poo i ka hoe. 1 ka nana aku ma kekahi ano, he pololei keia mānao hope, no ka mea o ka manao maolr o ka huaolelo 4 'Mamalahoa," ina e mahelehele pono ia ana, e ikeia auanei penei. Mamala, he mahele no keleah'i meakino okoa, a ua hoopili mau ia aku i ka pi, i ka hUāolelo, i ka- laau, a i kekahi mau ineakino e ae elike me keia; mamala āi, nlamala olelo, laau, a pela wale aku. 1 ka f»ana aku, ua hu ke aloha o Kamehameha. 1 ka wa i make ai o kekahi o kona mau hoewaa, i ka ihe a na kānaka o Puna, kona hoahele hoi iloko o ka make ame ke ola, nolaila e kohu .pono auanei ka huaolelo "Manialahoa," ke hoopili aku i kā^hoa 0 ka hele pu ana me Kamehameha no Puna a make ai, o ia.hoi, he mamala wale no ke kanaka i pili aku i ke alii, a ua hoopili aku hoi oia, ia mamab, i ka hoa kanaka. : No krr make ana o kona kanaka, no ka, mea hē. ai: ia o kā hakaka ame ke kaua, a i ai na kanaka mahope aku mai ka luku wale ia, iiie ke kumu ole, ua hiki ia kakou ke ike aku, i ka pilipono maoli o keia manao hope: i heokahuaia ai ke ,4 Kanawai Mamalahoa," a e kapeke loa ai hoi ka manao, ina nei. no ka hahauia ana o ke poo o Kamehameha ine ka hoe, ke kumu mai o keki kanawai. ko kakou o keia wa, e hoopolotei ai, 1 nā hemahemā ame na kuhihewii i hanaia, o na wa aē nei i hāla, ke ike maoli leakou, aia he nn a kahua oiaio loa, i hookahuaia ai na h(k>pololei ana, a e lik) ole hoi kakcJu i poe alakai hewaia.-mamuli o na kuhiKewa āme na hemahema a kekahi poe o kakou o ke au kahiko i hana ai.