Ka Nupepa Kuokoa, Volume LIX, Number 23, 10 June 1921 — He Moolelo no KONARADI KENEKONA a i ole Ka Hiena o na Awawa Kuhoho ame Demona ka Lio Eleele Kupaianaha [ARTICLE]

Help Learn more about this Article Text

He Moolelo no KONARADI KENEKONA a i ole Ka Hiena o na Awawa Kuhoho ame Demona ka Lio Eleele Kupaianaha

Aole e hiki ia Kakeo ke' ala koke mai iluna, ke waiho !010 la ua keiki nei, no ka mea ua poniuniu maoli oia, ma kela manawa o ka loaa jpono ana. aku i ka puupuu, o ia no oe o ke peku ana a kekahi hoki, a iaia i hooikaika ae ai e ku iluna, ua hikaka hou aku la oia a hina ana ilalo. Aia na hoaloha o Kakeo ke ku mai la nana i ko lakou hoaloha, me ka piha i na manao kahaha, no ka mea a ko lakou mau maka i ike pono ai ma kela la, o ia hoi aole wale o Konaradi ke keiki akamai me ka makaukau loa i ke kau Ho, aka he helu ekahi oia ma ke ki pu pololei, a o ka mea oi loa aku, he akamai kona me ka ikaika pu i ka hakaka, ka mea hoi nana i ume aku i na mahalo ana a ua poe keiki nei no Konaradi. No kela ku hou ole mai o Kakeo iluna, nolaila aole mea a Konaradi e kakali hou iho ai, oiai aole ona hoa hakaka, o ke kau ae la no ia maluna o kona lio, a haalele iho la i kela wahi, me na manao hoomaikai iloko ona, no kona lilo ana i mea hoopakele ia Dike, mai ka hoopilikia wale ia aku e Kakeo. I ka hala ana aku hoi o Konaradi a pau aku la ka ike ana 0 kela poe keiki iaia, akahi no a noho pono ae o Kakeo iluna a ninau mai la i kona mau hoa : "Eia aku nei ihea o Konaradi?" wahi ana me ka leo o ka mea nawaliwali. Hoike mai la kona mau hoaloha iaia, ua hala aku ua keiki nei, nolaila i ka lohe ana o Kakeo ,aole kona enemi ma kela wahi, ia manawa i noke ae ai oia i ke kaena, me ka olelo ana, aole oia i eha, aka o kona hoa hakaka ka 1 holo, no ka maka'u o eha auanei iaia nei. Ua noke ia mai oia i ka akaaka e kela mau keiki, no ka mea aole e hiki iaia ke hoopunipuni aku ia lakou, he poe kela ua ike me ko lakou mau maka ponoi, i kona lilo ana he pio malalo o Konarad. Ua hoopiha loa ia aku ua o Kakeo ine ka inaina, no kona ike maoli ana iho no, ua pau kona lilo ana i mea na kona mau hoaloha e hilinai mai ai, no ka mea iaia i hoomaka'uka'u aku ai i kona mau hoaloha, ua noke mai la lakou 1 ka akaaka iaia, me ka hele nui ana mai e hoomalielie iaia, me ka hookomo ana i kona kuka, a o ia ka Kakeo o ka pane ana aku: "Auhea oukou e o'u mau hoa, ke hoohiki nei au me ka oiaio loa, e hoea mai ana i ka la a Konaradi e mihi loa ai, no kana mea i hana mai ai maluna o'u i keia la. Ua hiki hoi paha oia e hele ana, ni'e kona manao, oia ke keiki haaheo loa ma ka honua nei, e hoea mai ana nae ka la ana e i iho ai iloko ona, i kona kuhihewa l.oa, o ka hoao ana mai e hoonahoa imua o'u," alaila wehe ae la oia i kekahi poki pepa i-waiho ai o kona paka kikalika, alaila kaha aku la hele, fh& ka hoi pololei ana aku no kona home, me he mea la, mea nui a kona noonoo e hana la, o ka mea oiaio nae, ua hele oia a piha loa i ka huhu ia Konaradi, me ka namunamu liilii ana iho:

"Ina aole e hiki ana ia'u ke pepehi aku ia Konaradi a make ma kekahi ano, alaila e imi aku ana au i na mea e kau ai he poino maluna ona." Ma kela haalele ana iho hoi a Konaradi ia Kakeo ame kona mau hoa, ua holo pololei loa aku la oia no ke kulanar kauhale, a mamua o ka haleleka, i kaohi mai ai oia i kona lio, me ka lele ana iho ilalo, oiai ua ike aku la oia o Zora Kakona hookahi wale no ko ka haleleka, nolaila e loaa ana he manawa nona e hookaau olelo ai me kela, kaikamahine, me ke kahamahk ole ia mai o ka laua mu olelo e kekahi poe. "Ea, ua maopopo no anei ia oe e Konaradi, ua kono mai o Kakeo Wilikona ia'u e hele maua i ka holokaa i kekahi la o keia pule?" "A6le he mea o kena ano i maopopo iki ia'u," wahi a KonaVidi, me ka piha lili iloko ona. "Pehea, ua haawi aku nae pah'a oe i kou ae ea?" "Aole au i haawi aku i ko'u ae, aka nae he makemake no hoi au e hele ika holoholo i kekahi manawa. Ma ko'u manao, he kanaka opio maikai a oluolu o Kakeo, aole ana no e nele ka loaa o ka hauoli ia'u, ke hele i'o hoi i ka holokaa me ia." No kela mau olelo a Zora, noke iho la o Konaradi i ke kunu, me ka pahola pu ana ae no hoi o ka minoaka ma kona mau papalina, a o ia ka Zora o ka ninau ina mai: "Ea, heaha ke ano o kou kunu ana mai la, pela hoi ka minoaka ma kou mau papalina?" "Aole maua he mau hoaloha maikai; nolaila he mea maikai ole paha no'u, ke kamailio ae i kekahi mea e pili ana ia Kakeo." "Ua hele au a makemake i ka hele e holokaa, aka nae ina ua ike oe, aia he pilikia ma ko'u hele pu ana me Kakeo, alaila ua hiki no ia'u ke hoole aku iaia, i kona wa e hoea hou mai ai, a e noonoo aku no hoi au i kekahi alahele okoa ae e.hoohauo}iia ai au," wahi a Zora, eia nae, ua hoea mai la kekahi poe i ka haleleka, no ka ninau ana i ka lakou mau leka, nolaila aole he manawa no ua o Konaradi e pane aku ai.

Lilo aku la o Zora, ma ka nana ana i na leka a kela poe o ka hoea ana aku, o ke kau ae la no hoi ia o Konaradi mahina o kona lio, a huli hoi pololei mai la no kona home, eia nae, aia no o Zora ke nana mai la iaia, ma ka puka aniani mai o ka haleleka, me ka namunamu liilii ana iho o ua kaikamahine nei, i ka wa i pau aku ai na kanaka i ka hele: "He keu maoli 110 ka noonoo ole o kela' keiki. Aole ko'u he makemake maoli e hele i ka holokaa me Kakeo, he mau olelo hoomaoe wale no kela a'u, no l>a hoonaauao ana aku iaia, ina paha he makemake oia e hele pu aku au me ia i ka holoholo i kekahi la, aole nae ona wahi mea a ike mai i ka manao o ka'u mau olelo." Ma kela alahele a Konaradi e hoi la, aole he maikai iki o kona noonoo, aia iloko ona kja manao lili no Kakeo, no ka hele aku o kela keiki ika holokaa me Zora. Hoea aku la no oia, ma kela wahi i hakaka ai oia me Kakeo, aole ona ike aku i ua keiki nei, pela 110 hoi kona ike ole akn i na hoaloha o Kakeo: Ma kela po iho, ua hcsohalaia kekahi manawa loihi e Konaradi, ma ke kamailio pu ana me kona makuahine ma'i, a mi' ka nana aku a ke keiki, aia kekahi mea ano nui loa iloke 0 ka noonoo o kona makuahine, nana i hoopilikia aku iaia mawaho ae o kona ma'i, aole nae he maopopo iki i ke keik : ka pilikia o ka noonoo o kona makuahine, aka nae, o ka mea hiki wale no iaia ke hoomaopopo iki, o ia ni olelo s kona makuahine i kamailio mai ai iaia, he'mau olelo hoi t hoehaehaia ai kona manao. I ka hoi ana aku o Konaradi e hiamoe, ua nui na moeuhane ai)o e i loaa iaia, e ike okoa aku ana oia i kekahi mu klno (eanaka eleele, me ko lakou mau maka aa e haks pono mai ana maluna ona, ka mea hoi nana i hookomo ma' 1 ka maka'u iloko ona, e hiki ole ai iaia ke hiamoe maika' ma kela po, ahiki wale no i ke aō ana ae ma kekahi la mai Ma kela kakahiaka nui, i holo aku ai o Mr. Kenokona ne ka halehoolulu kaaahi, no ka holo loa ana aku no Nu loka ma kekahi hana,> miopr>po ole iaia nei. Aole ona ike aku ia Felipe, ma kela kakahiaka, a manae iho la ua o Konaradi ua hoopau ka paha ka hapa Ilikini i kela manao mua, no ko laua nei hele iloko o ka pa i hoo paai'a ai ka lio eleele. _ _ ,

Ua hele nae a kokoke i ka aina awakea, akahi no o Felipe a oili mai, i puiwa nae ua o Ronaradi i ke kahea āna mai o Felipe mahope mai o kpna kua, me ka i ana mai: "O ke aloha no kou eke kanaka opio! He keu aku keia r. ka la maikai, pehea. ua makaukau anei oe, no ka hele pu ana ae me a'u imua o ka lio eleele, a i ole ua hoololi paha oe i kou manao, i kou wa i maopopo ai, o ke diabolo ka hoa e kohu ai kela lio?" • Ua makaukau au i na manawa apau, ke kakali wale aku nei no ia oe," wahi ana me ka huli papu ana aku imua o ke kanaka hapa Ilikini. "Ea, ma ke ola ana o Sana Maria, o oe kekahi o na kanaka opio koa a maka'u ole a'u e olelo ae ai," wahi a Feh'pe me ka hoowahawaha iloko ona, eia nae, ua haawi mai la no oia i kana minoaka o ka mea i piha me ka hookamani, no ka mea aia iloko o kona puuwai, ka manao hoowahawaha me ka piha i ka lili no kela kanaka opio. Aohe o Konaradi pane aku i kela mau olelo, maopopo mua iho la no iaia, he mau olelo hookamani wale no ia, o ka huli aku la no ia o ua kanaka opio nei hele no kahi o ka halelio, a i kona aku ilaila, kii aku la oia i kekahi kaulawaha mama, ke aino-o na kaulāwaha e hookomoia ai no na lio hou loa, alaila lalauaku la i kekahi huipa ili pokole, i hanaia me kekahi hu'a loihi, o ka wehe ae la no ia i kona kuka, & kau aku la iluna o ke kui. I ka ike ana mai hoi o Felipe i kela hemo ana ae o ko Konaradi kuka, oka wehe ae la no oua kanaka nei i kona kuka, a lalau aku la i kekahi kaula hululio, me ka huli ana mai a kamailio mai la ia Konaradi. "Mahea kaua e hele aku ai, ma ka puka anei mahope 0 ka halelio, kaua e komo aku ai iloko o ka pa?" "Aole, e hele kaua mamua mai o ka puka-pa; a i ka manawa e kau ai o kekahi o.kaua maluna o ke kua o kela lio eleele, o ka wa ia e hoohamama ae ai i ka puka-pa." Ua maikai kela i ka manao o Felipe, nolaila haalele iho la laua i ka halelio, a hele aku la ma ka aoao-o ka pa i hanaia a kiekie, a i ko laua hoea ana aku no ka puka-pa, ku iki iho la laua malaila, me ka lalau ana aku o Felipa 1 ke kaola e moe ke'a ana mamua o ka puka-pa. Kiei aku La laua nei ma ka hakahaka o ka papa, aia ua lio eleele nei ke ku mai la iwaenakonu o ka pa, e li-o wale ana no kona mau pepeiao, a e kani ana hoi ka ihu, me ka hoolono ana, me he mea \a\ ua lohe mai i ko laua nei nakeke, a i ole, ua honi mai paha i ke ea kanaka.

"Ea, ua kohu diabolo kela lio ke nana aku, a pehea e aa ana no anei oe e hoonahoa aku imua ona i keia manawa?" "Heaha auanei ka mea oka maka'u ana! Ina ua maka'u oe ea, alaila e wehe koke ae i ka puka-pa, i komo aku ai au iloko!" wahi a Konaradi, me kona inakaukau loa e ku aku imua o ka lio eleele, nana i hoohoka aku i na keiki laeula ma ke kau lio o Mekiko. MOKUNA IV. Aia no o Felipe ke ku la me na manao kanalua, no ka wehe ae i ka puka-pa i komo aku ai ke keiki opio iloko, a no kona wehe ole ae nae i ka puka, i pane hou aku ai o Konaradi: Hakalia no nae a hamama ae ka puka pa, o ke komo koke aku la no ia o Konaradi iloko, me kona makaukau ma na ano apau e halawai pu me ka lio i kauia ka weli e na mea apau. Ua kau ka weli ia Felipe, no ka lio eleele, a ua paa mua no kona manao aole e komo iloko o ka pa, nolaila i kela poholo ana aku o Konaradi iloko, o kona pani koke aku la no ia i ka puka-pa a paa, me kona nana hou ole aku iloko, maopop iho la no iaia e make mai ana kela keiki opio i ka lio, nolaila ku malie wale iho la no oia i kahi hookahi, aia hoi ka minoaka ma kona mau papalina, no ka hookoia ana o kona manao lapuwale. - g Ua lohe mai no o Konaradi i ke pani hou ia ana aku o ka puka-pa, a maQpopo mai la no iaia, ua maka'u o Felipe aole i komo pu aku iloko o ka pa me ia, nolaila, aole ana mea e ae e hana aku ai, o ke ku hookahi wale aku no a paio me kona eilemi, ina no ia he mea e lilo aku ai. oia i pio na kela lio diabolo. Ua hookahahā loa ia aku o Demona, ka lio eleele i kela oili ana aku o ke kanaka opio, mamuli paha o kona ike ana mai, o keia ka manawa mua loa, a kekahi mea i hoea aku ai imu ona, me ke koa, nolaila aole ua lio nei i holo mai 'e nahu a e kihelu ia Konaradi me kona mau wawae, aka ke ku mai la ia nana i ka opio.

Ua lilo kela kunana o Demona i mea e makaukau pono ai o Konaradi, o ka hoomaka ae la no ia o ua keiki nei e uwa me ka leo nui, a holo pololei aku la no kahi o ka lio e ku mai ana, aia hoi kana huipa ili ke kani pohapoha maii la, o ia no oe oke kani ana a ka pu panapana. Aole he maopopo iki ia Demona o kana mea e hana mai ai, eia nae kuemi aku la ua lio nei ihope, no ka maka'u paha i ke kani aku o ka huipa a Konaradi, a i ke kokoke loa ana ku nae o ke keikiopio, i kahi a Demona e ku ana, ua hahau aku la oia i kana huipa me ka ikaika, no ekolu manawa malalo ae o ka opu o Demona, me he mea la ke okiokiia la ka ili o ua diabolo nei me ka pahi. No kela eha i loaa aku ia Demona, hoomaka mai la ua lio nei e holo imua, me ke kihelu ana ō kona mau wawae, e noho aku ana nae o Konaradi me ka makaukau, o kona ala ae la no ia, a hala ae la ka lio eleele ma kekahi aoao; aia mau no kana huipa ke kani pohapoha mau la, i keia manawa nae, ma ke poo wale no o Demona kana wahi e hahau la i kana huipa, ua lilo keia i kumu e hoohuli mai ai 0 Demona i kona mau wawae hope ia Donaradi, me ka noke ana i ke peku, aole nae' he loaa mai o ke kanaka pio e wehe mau ana ke Akule i ka hohonu. Iloko o ka noonoo o Konaradi,. aole he hana pono e ae ma kona aoao, o ka hoomau wale no i ka hohana ana i kana huipa maluna o kela lio, nolaila hana mau aku la oia 1 ka hahau ana ma na wawae hope o Demona, a i ka wa e I ,P °ua ne i> me ka manao e nanahu ! mai la Konaradi, e pa aku ana kana huipa ma ka ihu, a | ma na maka, o keia ka mea nana i hooi aku i ka huhu o Hemona, me ka noke okoa ana i ke kuwo. He mau manawa ka Demona, e holo mai ai imua, no kahi i Konaradi e ku aku ana, me ka manao o ua lio nei, e nanahu mai 1 ka opio, a e kope hoi iaia me kona mau wawae, wa e <Ra pono aku ai ika huipa ma ke poo, e kikihi aku ana ka nolo a'na ho' kahi e, me ka loaa ole mai d Konaradi. No keia hoohokaia ana o ka lio eleele, ua hoike okoa mai konā mau maka i ka hele a hulili me ka huhu, aia hoi kona mau niho ke hookeke mai la, o ia no oe o ka ilio, ina no ka loaa pono mai i ke kanaka opio, aohe ahailono, a o <e kaa ana hoi ia o ka lanakila ma ka aoao o Demona . Ke hoomaopopo loa la o Konaradi i kona kulana kupilir<n ,eia nae aole no ia he mea nona e hopo iho ai. Elike tne ka hele o Demona a piha i ka huhu, pela no i hookomoia iku ai ka manao uwila, me ka uilani iloko o Konaradi, -iia kona koko ke holo la ma na wahi apau o kona kino, a ma kekahi ano nae ke nana aku, ua lilo maoli kela paio mawaena ona ame Demona, i mea e hoohauoli loa ia ai <ona manao, no ka mea, o kela ka paio hahana hookahi ina , hoouka a, me kekahi holoholona ahiu. Ma ka ,ke īho no hoi a ua o Kortaradi iaia iho o keia me ka an SmTmn ' h ° ike piha mai ai ? ia - 1&£ ele" i na ano apau, ina no i hapa iho kona 'i'ai ina ' e kala kahiko oia f weluwelu !ii- » ole ke kati n ka en f?" a * kona mau wawae; nawai no . ole ke kau o ka weh i na keiki paniolo o Mekiko i ke koiu diabolo maoh no o kela lio eleele. — (Aole i4>au.). <