Ka Nupepa Kuokoa, Volume LIX, Number 7, 18 February 1921 — Page 1

Ka Nupepa Kuokoa

 

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

HOOPUKAIA INA KAKAHIAKA POALIMA APAU.

 

BUKE LIX-HELU 7

NUPEPA KUOKOA, HONOLULU, T. H., POALIMA, FEBERUARI 18, 1921.

 

KAKOOKE KOMITE KUWAENA REPUBALIKA IA KUHIO I KIAAINA

 

Aponoia Na Olelo Hooholo Kakoo Me Ka Lokahi Ma Ka Halawai a Kela Komite a Hounaia Aku i Ka Peresidena Harding Ma Wakinekona

           

            Ma ka halawai a ke komite kuwaena teritore o ka aoao Repubalika, o ka noho ana ae ma ka po o ka Poalua aku la i hala, i holoholo ae ai kela komite me ka lokahi, i na kakoo ana i ka Elele L. Kuhio Kalanianaole i moho no ke kuiana kiaaina o Hawaii nei.

            Maloko o ke keena o ka Loio Lorrin Andrews i malamaia ai kela halawai a ke komite kuwaena, a ma ka hoakaka a Mr. Andrews, ka lunahoomalu o ke komite kuwaena, o ke kumu nui o ka malamaia ana ae o kela halawai, mamuli no ia o ka loaa ana mai o ke kauoha mi ke komite mahui mai, oia o Mr. Shingle no ka haawi ana aku o ka aoao Repubalika ma Hawaii nei i ke kakoo ana no kekahi moho.

            Mawaho ae o ka haawi ana o ke komite i na kakoo ana me ka lokahi ia J. Kuhio Kalanianaole, i kiaaina no Hawaii nei, ua apono pu ae kela komite, i ka mea a ka papa loio o Hawaii i haawi ai i kana mau kakoo ana, no ka hookohuia mai o Homer L. Ross i linakanawai kaapuni no Hawaii Hikina, a o John D. Desha hoi i lunakanawai kaapuni no Hawaii Komohana.

            No na kulana oihana e ae, ua waihoia ka noonoo ana no kekahi manawa okoa aku, mamuli o ka loaa ana mai o ke loha mai ka Elele Kalanianaole mai ame Mr. Shingle, aole e noonoo i kekahi mea e pili ana no kela mau kulana oihana ahiki i ka loaa maoli an mai ke kauoha ma ke kelekalapa e haawi aku i na kakoo ana no kekahi mau moho, no ka hookohuia mai.

            He iwakalua mau lala o ke komite kuwaena i akoakoa ae ma kela halawai mailoko mai no lala he iwakalua kumamaha, a ua manaoia e waiho mai ana no lala o na kuaaina i ko lakou mau palapala hookohu hope i ko Honolulu nei poe, i hiki ai i kela komite ke malama aku i na halawai, ma keia mua aku, ma ka manawa e hoea mai ai i ka noonoo ana, i na moho no kekahi mau aku, ma ka manawa e hoea mai ai i ka noonoo an, i na moho no kekahi mau kulana oihana, i kaa aku ka mana hookohu i na luna oihana ma Wakinekona.

 

                                          KA OLELO HOOHOLO KAKO

 

            Penei iho ka manao o ka olelo hooholo i aponoia e ke komite, e haawi ana i na kakoo ana, i ka inoa o J. Kuhio Kalanianaole i kiaaina no Hawaii nei, a i hoounaia aku hoi he kope o kela olelo hooholo, i ke Komite Kahui Shingle ka Elele Kalanianaole, a i ka Presidena i kohoia Warren G. Harding.

            Oiai e hoea mai ana i ka manawa e waiho hakahaka ai ke kulana oihana kiaaina o ke Teritore o Hawaii nei, e hoopihaia aku ai e ka Mea Kiekie Warren G. Harding, ma kona manawa e pii ae ai i Peresidena no Amerika Huipuia.

            A oiai, ua lokahi ka aoao Repubalika apuni ke Teritore o Hawaii nei, i ka haawi ana aku i kana kakoo ana i ka Mea Mahaloia Jonah K. Kalanianaole i kiaaina no keia Teritore;

            A oiai, no na makahiki he iwakalua i waeia ae ai o Jonah K. Kalanianaole me ka haaheo loa e na kanaka o ke Teritore o Hawaii nei, ma ke ano oia ka lakou i makemake ai i elele i ka Ahaolelo Lahui;

            Nolaila, ano, e hooholoia, o makou, ka poe e ku ana mahope o ka aoao Repubalika o ke Teritore holookoa o Hawaii nei, ke koi a ke noi aku nei e hookohuia mai o Jonah K. Kalanianaole ma ke kulana kiaaina no keia Teritore.

            E hooholo hou ia, e hoouna koke ia aku na kope o keia olelo hooholo ia Warren G. Harding, ka peresidena i kohoia o Amerika Huipuia, ke Kakau olelo o ke keena Kalaiaina ke kohoia ae, a i ke Komite Lahui mai Hawaii aku nei.

            O keia hoi malalo iho nei ka olelo hooholo i aponoia ae e ke komilo hooko o ka aoao Repubalika, e noi aku ana i ka Peresidena i kohoia Warren G. Harding, e hookohu mai ia Jonah K. Kalanianaole, i kiaaina no Hawaii nei:

            Oiai, o ka ninau no ka hookohu ana mai i kiaaina no ke Teritore o Hawaii, eia imua o ka Peresidena o Amerika Huipuia, e hookohu mai i ka Mea Hanohano Jonah K. Kalanianaole oia ke kiaaina Repubalika o keia Tritore.

 

KA AHAHUI HOALE AME KUKULU HALE O KAIMUKI.

 

            Ua kukulu ae ko Kaimuki mau makaainana he Ahahui Kukulu Hale a Hoiae Dala, a no ke hoohui ana ae ia ahahui me ke aupuni i waiho ia ae ai he palapala noi i ka puuku tritore no ka hoohui ana ae me ke aupuni. Oiai ke kumukanawai kumu o ia ahahui he $10,000, eia nae ua oi aku mamua o ke $50,000 ka waiwaiio o na kuleana i kaweia, Ua hoohkoe ka ahahui i ka pono e hoomahuahua ae ai i kona kumuwaiwai ahiki i ka $1,000,000. Ua hooholoia e ia ahahui o na dala e hoomoeia aku ana no ka hoopukapuka ana ua kaupaleaia ma na apana i Kaimuki, komo pu o Kapahulu, Palolo, Waialae ame Ocean View wale no.

            Iloko o keia mau pule ae e hoomaka mai ai ka ahahui kukulu hale a hoaie dala i ka hoolaha ana ma ke ano laula no ka hoeueu an ia hana. O kekahi mahele o ia hana oia ko H. G. Davis, ka peresidena o ia ahahui, haiolelo ana maluna o na hana a ka ahahui i hoolala ai no ka hooholomua ana aku ma ka halawai i malamaia e ke Kalapu Hoomaemae o Kaimuki, ma ka hora 7:30 o ke ahiahi nei maloko o ka Halekula Liliuokalani.

 

 

PAA HE KOA I KA HOPUIA NOKA AIHUE KAA OTOMOBILE.

 

            Lehulehu wale na hana kolohe a na koa e hana nei o keia mau la, nalowale he kaa otomobile ma ka Poakolu o ka pule aku la i hala a loaa aku iloko o ka lua lepo ma Kahuku. He koa nonan ka inoa o J. P. Davis no ka Papu Rugar ka i paa ao i ka hopuia a hoopiliia ae no ka hewa ai hue mamuli o kekahi mau kumu i hooiaioia ae nana i aihue i ke kaa otomobile o ka Lunakanawai W. B. Lymer mai kona halenoho mai.

            Ma ka Poakolu o ka pule aku la i hala ka nalowale ana o ke kaa otomobile, a ua nui ka huliia ana no ia kaa. a me ka Poalima mai ka loaa ana aku e ku ana iloko o kekahi lua lepo ma Kahuku. Iloko o kela kaa e waiho ana i loaa aku ai kekahi pepa e kau ana ka inoa o J. P Davis  ame kona wahi o ka noho ana, Papu Ruger, a na na maikai o ka oihana koa i hopu iaia mamuli o keia ike.

            Ua loaa aku i ka Makaikiu McDuffie he elua mau koa ma Waialua me kekahi kaa otomobile, he kaa i manaoia uaaihueia e laua, eia nae ma ka nana ana a ka makakiu ma ka papahelu o na kaa otomobile i aihueia i loaa ai ka ike iaia aole kela kaa i komo pu iloko o ka pepa helu o na kaa i aihueia.

 

 

 

 

Hahauia ke Poo o Kekahi Kepani Kiakaa me ka Pauku Hao e Kana Mau Ohua Haole

 

            He keu aku ka maumaua o na hana powa maluna o na miakaa otomobile iloko o na pule aku la i hala, no ka mea ma ka po o ka Poalima nei, mawaho ae nei o ke alanui Kalakaua, i powaia ae ai he Kepani kiakaa, e kekahi mau haole elua, e komo ana i na lole o na makaainana, o kahi nae o kalaki, aole i poino ke ola o kela Kepani kiakea.

            O ka inoa o kela Kepani o S. Suzuki oia kekahi o na kiakaa, o na kaa otomobile hoolimalima, ma ke alanui Alapai me Moi; a o ka manawa hoi i powaia aku ai oia, ma ka hora eiwa no ia o kela po, oiai e lawe ana i kana mau ohua ma ke alanui Kalakaua.

            Ma ka hoakaka a kela Kepani imua o na makai, he elua mau haole o ka hoea ana aku no kahi o na kaa hoolimalima e ku ana, a olelo aku la, no ko laua makemake e holo nowaho o ke alanui, Kalakaua a no ka manao aole he pilikia mai kela mau haole mai, ua ae aku la o Suzuki, e lawe ia laua , me ke kau ana ae maluna o kona kaa, a hoomaka aku la oia e holo ma ke alanui Moi.

            I ka hoea ana ka o ke kaa ma ke alanui Kalakaua, ke kakali mai la ua o Suzuki o ka hoike aku o kana mau ohua i kahi o ke kaa e ku ai ma kela alanui, a iloko o kona nanea, ua hahauia aku la kona poo i kekahi pauku hao.

            Me kona nana ole ae nae no ka eha i loaa iaia, ua hoohuli ae la o Suzuki i kona kaa otomobile, nowaena o ke alanui, o ka wa ia i hahau hou ia aku ai oia no kekahi mau manawa; a i kawa ka i ku iho ai o kona kaa i kahi hookahi, o ka wa ia i lele aku ai kela mau haole ilalo, a hoomaka aku la e holo, ma ke alanui o Lewers e moe ana i ke kai.

            Ma ka manaoio o Mr. Suzuki, o ka meaeha a kela mau haole o ka hoohana ana he pauku hao no ia; ua pomaikai loa nae kela kiakaa i ka pakele ana mai o kona ola.

            Aole he mau dala i lilo mai ia Suzuki aku, o ke kumu i kohoia aku ai no ka lawelawe ole ana o kela mau haole i ka hana powa, o ia no ka holo koke ana mai o kekahi kaa otomobile a mama na wawae i ka holo.

            I kela mau haole e holo ana, ua ike mai ka mea maluna o ke kaa otomobile elua ia laua.

            Na kela otomobile elua i hoihoi ae ia. Suzuki no ka halema’i o na ulia poino, a malaila i lapaauia mai ai kona mau wahi i poino.

            Ma ke kohoia, he powa maoli ka hana a kela mau haole i manao ai, maluna o Suzuki, a ua ala ae no hoi kekahi mau manao kohokoho, he mau haole loa no kela, i komo i ka lole o na makaainana, i ole ai e ikeia ko laua mau ano oiaio maoli.

 

HOOKU’IIA E KA OTOMOBILE HE KEIKI KEPANI

 

            Ma ke ahiahi o ka Poano aku la i hala, he keiki Kepani uuku nona na makahiki he eono, a nona ka inoa o o Tonaya Masuda, ka i hooku’iia aku e ke kaa otomobile e kalaiwaia ana e B. Y. Wong, a ma ka hoihoiia ana aku o ua keiki la i ka halema’i o na kamalii, he lono ka i loaa ae mailaila mai e hoike ana ua kukonukonu loa ka eha i loaa i ke keiki.

 

Kaa na Meapaahana Apuka Apau

Malalo o ka Malu o ka Luna

 

Hunakele Nae na Luna Oihana

 

            Ma ka Poalima aku la i hala i paa ae ai he Kepani i ka hopuia e ka Ilamuku Smiddy, no ka hana bila dala apuka, a ua manaoia, ma o ka hei ana mai la o kela Kepani iloko o ka upena a ke kanaka o ke aupuni federala, e loaa hou aku ana kekahi poe Kepani okoa aku, i komo like iloko o kela hana hakihaki kanawai hookahi.

            Ua kaa aku no hoi malalo o na luna oihana federala, mawaho ae o ka paa ana o kela Kepani i ka hopuia, na meapaahana apau e pili ana i ka hanabila dala apuka, ame kekahi mau bila dala apuka ekolu o kanalima dala pakahi.

            No kekahi mau manawa lehulehu ae nei i hala, i loaa aku ai ka ike i ua luna oihana federala maanei, no ka hele laula ana o na bila dala apuka ma keia kulanakauhale, me ka hiki ole ke hookolo aku i ka punana i oili mai ai kela mau bila dala apuka, ame ka poe na lakou kela hana hakihaki kanawai.

            Ma ka Poalima aku nei nae, oiai ka Loio Amerika Huber ame ka Ilamuku Amerika Smiddy ma ko laua keena, ua hoea aku la he hoike ma ke kelepona no ka hoea ana ae no ka banako o na Pake, ma ke alanui Auuanu ame he alanui Moi, he Kepani opio ma kela banako, me elua mau bila iala apuka o kanalima dala pakahi.

            He hookahi nae kumu o ka pilika o kela Kopani opio, o ia no kona hele ana aku no ka banako o na Pake, ma kela la, a hoikeke aku la he elua mau bila dala apuka o kaualima dala pakahi, ia Mr. Chas. A. Wong, ka mea uku dala o kela banako, me ka ninau ana aku iaia, ina paha hei mau bila dala maikai kela.

            Ua nana iho la o Mr. Wong i na bila dala elua, a ike, he mau bila apuka ia, me kona paa ana i ua mau bila apuka ia, me kona paa ana i ua mau bila dala la, a iloko no hoi o ia manawa hookahi, i kelepona ma ia oia i a luna oihana federala, no kana meai ike ai, a me ka hoohakalia ole iho, i iaalele iho ai ka Ilamuku Smiddy i kona keena, a iloko o ka manawa pokole la, ua pau aku la ke Kepani opio i ka hopuai.

            Mai kela Kepani mai nae i loaa mai ai kekahi hoike, no kahi i loaa aku ai o kela mau bila dala iaia, olaila ma ka hookolo ana aku a ka Ilamuku Smiddy, i hoea aku ai oia no kekahi hale maloko o ua hale nei, na meapaahana o na bila dala apuka, me kona hopu ana aku i ke Kepani e noo ana maloko olaila.

            O na inoa o na Kepani ikomo iloko o ka hana bila dala apuka ua huna na luna oihana federala ahiki i ka wa pono, no ke ake ana e hulihou aku i na ike apau e pili ana i kela hana kolohe.

            O na meapaahana o ka loa ana aku i ka Ilamuku Smiddy, he ikini pa’i, ne mau rola, ne mau kiniinika pa’i palapala me na waihooluu ike ole, ame na pepa lahilahi, o keia napepa e hanaia ai na bila apuka.      

            O na bila dala apuka i ka aku malalo o ka malu o ka Ilamuli Smiddy, ua hanaia mai na pepa lahahi mai i hoopipiliia, a lilo i hookahi a ina e nanaia iho ana e ka poe i kaaaina ole i ke ano o ka hanaia ana na dala pepa, e kuhihewa loa ana lakou he bila maikai maoli no kela.

            Ua lilo ka loaa ana aku o kela mau meapaahana i kumu e kona aku ai na kanaka o ke aupuni federela, e hookolo aku mahope o ka meheao ka poe apuka, me ka paa o ko lakoimaano, e hoea mai ana i ka wa e wi aio ka niho o ke kolohe, e hiki ole ai ia lakou ke hoomau aku i ka pahola ana ka lakou mau bila dala kolohe.

 

 

 

 

 

            Mahope iho i ka hele lanakila ana no kekahi mau makahiki ae nei i hala, ma ke ano he mau Kepani mahuka, i paa ae ai he elua mau Kepani i ka hopuia e na luna oihana o ka oihana hoopae limahana maanei nei, a ua ae okoa ae hoi kela mau Kepani no ko laua lilo ana i mau meapaahana na ka pohai o ka poe hoopae opiuma maanei.

            He hookahi o kela mai Kepani he mea oia i hoihoiia mai Kapalakiko mai no Iapana, eia nae i ka hoea ana i hoihoiia mai Kapalakiko mai no Ianapa, eia nae i ka hoea ana i Honolulu nei, ua holo mahuka aku la oia a nalowale, me ka loaa ole no kekahi manawa loihi.

            O ka lua  o na Kepahi, he luina oia noluna o kekahi moku, a i holo mahuka nae mai kona moku mai, oiai ma Honolulu nei.

            Wahi a kela mau Kepani, o laua kekahi mau kanaka oluna o kekahi waapa Kepani, i hoounaia no ke kii ana i na opiuma, e kiolaia ana iloko o ke kai mai na mokuahi mai, a na ko lakou waapa e hoihoi mai i ka opiuma iloko nei o ke awa, a kaa aku iloko o ka lima  o ka poe i kuleana maoli i ka opiuma.

            Ma kekahi manawa koke aku nei no  ka mamua, he hookahi manawa a kela waapa Kepani i hoihoi mai ai he hookahi haneri kini opiuma, a i kekahi manawa, he eha haneri kini opiuma, a maka imi ana i ka waiwaiia o kela mau kini opiuma, elike me ka kumukuai o keia wa, ua hiki aku na opiuma ma ka umi kaukani dala, a he kanaha kaukani dala hoi ko ka opium elua mai.

            He eha ka ka nui o na Kepani maluna o ka waapa Kepani i hoounaia no kela hana, o ka hoihoi ana mai i ka opiuma, a o  ka mahele e loaa ana i kela poe no ko lakou luhi, aia ma kahi o ka eha dala no ke kini hookahi, me ka mahele like ia o na dala mawaena o na Kepani eha.

            Mamuli nae o ka hoike okoa ana ae la o kela mau Kepani i ka lakou meahuna, ua hoea mai i ka hooiaio loa ia ana o na manao hoohuoi no ka lawelawe o kekahi nau waapa lawai’a o na Kepani, ma kela hana hakihaki kanawai, me ka pee loa nae o ka poe maoli na lakou ka opiuma, o na meapaahana wale no ke ikeia ae i ke akea.

 

 

            Anoane ma ka hora 9:30 o ka po Poaha o ka pule aku la i hala loheia ke kani o ka pu no elua manawa ma kahi kokoke i ka hale ipukukui ma ka aoao makai o Daimana Hila, a na kekahi koa i hoakaka ae i ke kumu o ia ki pu, oiai oia ma kahi kokoke aku malaila ia manawa.

            Ma kana hoakaka, i kona manawa i lohe ai i ke kani o ka pu, ua hele aku la oia no kahi ana o ka lohe ana i ke kani, a i ka ninau pono ana aku i ka mea nana ka pu i ki ae ai, i maopopo

 

 

Hoakaka Ka Mea Hanohano H.L. Holstein i Kona

Manao no Ke Kupono e Hookiekieia Ae

Ka Elele Lahui Kuhio Ma Ke Poo

 

            Ma ka Mauna Kea o ka Poaono aku la i hala i hoea mai ai Mea Hanohano H. L. Holstein o Kohala, Hawaii, a lunahoomalu hoi o ka hale o na lunaakainana, o ka ahaolelo kuloko, a hoakaka ae la oia i kona manao maluna o ka ninau kiaaina no Hawaii nei, i ka nupepa Avertiser, e haawi ana i kana kakoo piha ana, no ke kupono loa e hookohuia mai ke Keikialii Kuhio i kiaaina.

            Ma  na loina iloko o na hana kalaiaina, ua kuleana o Kuhio e pii ae ma ke kulana kiaaina no Hawaii nei, a e hookohuia mai hoi oia e ka Peresidena Harding, a he manaoio no kona, e apono ana ka ahaolelo kuloko, i kekahi olelo hooholo hui, e noi aku ana i ka Peresidena Harding, e hookohu mai ia Kuhio.

            Aole ona kanalua iki, no ka hoalaia ana aku o na manao ohoia iloko o ko Hawaii nei poe, no ka ninau kiaaina, mamuli o ka hoopu-aia ana ae o kekahi mai inoa, pela hoi ka hoopukaia ana ae o na kii o kekahi mau moho i manaoia no ke kulana kiaaina.

            Wahi ana o ka hoakaha ana ae i kona manao ponoi, ina ka no Hawaii nei poe e hooholo, ma kekahi koho baloka no ka ninau kiaaina, e kaa ana ka hapanui, ma ka aoao kakoo ia Kuhio, me ka hoohewahewa ole; a oiai o ka ahaolelo ka wahaolelo o ka lehulhu, he hana kupono loa ka hana ana i mau olelo hooholo kupono, e noi ana i ka Peresidena i kohoia, e hookohu mai ia Kuhio i kiaaina.

            Mai kekahi pe’a a o kekahi pe’a o ka aina, wahi ana, o Kuhio wale no ka na kanaka i makemake ai e pii ae ma ke kulana kiaaina, a ua kupono maoli no oia e hookiekieia ae ma kela kulana, mahope iho oka paa ana i ke kulana elele lahui no na makahiki he iwakalua ae nei hala.

            Ua ike na kanaka iloko o Kuhio, he alakai no na Hawaii, he mea i makea i ka hookele aupuni kuloko, ka mea nana i kono mai i na kanaka, he mau kaukani e kakauinoa aku i na palapala noi, e noi aku ana i ka Peresidena  o hookohu mai ia Kuhio.

            O ka poe e ku-e nei i ke kohoia mai o Kuhio i kiaaina, wahi hou ana, oia no na kanaka mahope o na hui maanei nei. He hookahi kanaka i hoea okoa aku imua o ka Peresidena i kohoia, ma ke ano ke ano he komite oia mai na hui aku, a eia hou no ua kanaka o ka holo ana aku no kela manao hookahi no, e kapa ana iaia ino, he komite mai ke poe kuonoono aku.

            Aole i po’ipo’i iho ka Mea Hanohano Holstein, i kona manao, no keia ninau ano nui, aka wahi ana, ua hoea mai i ka la e rulaia ai o Hawaii nei e na kanaka, aole hoi e na hui. E hoea mai ana i ka la e pau ai ka noho mana ana o na hui.

            Ina no ka lilo o Kuhio i kiaaina, a me kekahi aha kuhina kupaa, o na kanaka makukau, e loaa auanei ia kakou he hookele aupuni ana, e mahaloia ai e na papa like ole o na kanaka.

            O kekahi o na kumu kupono loa, no ko Kuhio lilo i kiaaina, o ia no na ninau ano nui e ku nei i keia manawa i pili i ke aupuni, O na ike i loaa mai ia Kuhio, no ka manawa i aneane o piha ka 20 makahiki, ua hooiaio mai i, no ka hoaia ana o kona ano maikai, e hiki ole ai ke nanamakaia aku, kona make no Hawaii nei, ame kona ohoiaia e na kanaka, ua lawa ia no ka hoonoho ana ae iaia i kiaaina.

 

 

            Mamuli o ka lehulehu loa o ka poe ai hue ame ka poe wawahi hale o keia mau la e nee nei elike me ia i hoikeia ae i ke keena o ka oihana makaikiu o ke kulanakauhale, i hoike ae ai ka Kakaikui McDuffie ma ka po Poakahi nei i kona manao e kauleo aku ana i na ona hale apau e makaala loa i ka lakou mau waiwai makamae, a i ole e waiho ia mau waiwai makamae ma kahi e hiki ole ai i ka poe piko pau iole ke kii aku a lawe.

            Ma ka po Sabati iho nei ua komoia ka hale o James E. Hughes ma ke alanui Kewalo e kekahi mea a mau mea wawahi hale a lilo kekahi mau lole, he mau mea gula a he mau mea dala ma ka manawa a Mr. ame Mrs. Hughes i hele ai e ai ma kekahi wahi. Ma na hora mua o ia ahiahi ua loheia mai kekahi kanaka e hele ana maluna o ka lanai o ka bale o ka Mekia H. H. Johnson e kekahi o ka poe e noho kokoke mai ana i kona hale, a ua holo e nae ke kolohe i ka manawa i hele aku ai ka Mekia Johnson e nana. Ua manaoia o keia kanaka no i komo ai i hale o Mr. Hughes oia no ke kanaka i hele ae ai i ka hale o ka Mekia Johnson.

            “Ina e makemake ana kekahi poe e haalele i ko lakou mau home he mea pono ia lakou e lawe pu i ka lakou mau waiwai makamae me lakou, a i ole waiho aku paha ma kahi e hiki ole ai i ka piko pau iole ke kii aku a lawe,” wahi a ka Makaukiu McDuffie o ka hoike ana ae, “he hana pono ia oiai ke lehulehu mai nei na hana aihue a wawahi hale i keia mau la ma o a maanei o ke kulanakauhale.”

 

            DUSSELDORF, Kelemania, Feb. 15,

 

 

            He wahine Kepani nona ka inoa o Riku Yamaguchi ka i hopuia no ke ku-e i ke kanawai hookapu waiona, a ma kona manawa i hookolokoloia ae ai mamua o ka aha a ka Lunakanawai Vaughn, ua hoike ae oia i ke kumu o kona hana ana i ke sake, oia hoi, ia waiona no kana kane i mea nana e inu ai ke hoi mai mai ka hana mai ua luhi, a ma kona manao aole oia i hahaki i ke kanawai.

            Ua uwe keia wahine Kepani i ka manawa a ka lunakanawai i ninau aku ai iaia pehea la kona manao ina e hoopaaia aku ana oia i ka halepaahao no ke ku-e kanawai.

 “He ekolu a’u mai keiki a ina au e paa aku ana i ka halepaahao aohe mea nana e malama ia lakou. Ke hoohiki anu nei au imua ou aole au e hana hou i ka waiona, ina oe e hoopa’i mai ana ia’u me kahi hoopai dala uuku.”

           

           

Hoopa’iia o K. Morikawa i hoahewaia ai e ke kiure a ka aha apana Amerika ma ka Poakahi i hala no ka loaa ana aku na waiwai i aihueia malalo o kona malu elua makahiki ame eono mahina paahao me ka hoopa’i dala pu o $300.

            O ka Morikawa kumupale ma kona aoao a ma ka manawa i hoolohe ia ai o kona hihia o na huluhulu o ka oihana koa i loaa aku ai ma kona wahi aole lakou i aihue maoli ia eia no lakou ka waiwaiio i hiki aku i ka $318, aka he mau huluhulu lakou i hunaia o kekahi mau koa iloko o ka lua opala ma kahi kokoke i kona bale. Aohe ke kiure i manaoio i kana mau olelo, O na koa a Morikawa o ka hoike ana ae imua o ka aha na laua i huna i na huluhulu iloko o ka lua meaino, ua hookolokoloia laua e ka aha hookolokolo o ka oihana koa, a hookahi o laua i hoopa’iia he 15 makahiki a o kekahi hookahi makahiki paahao.