Ka Nupepa Kuokoa, Volume LIX, Number 1, 7 Ianuali 1921 — Page 3

This text was transcribed by:	Kamehameha Schools Gift To Dr. Chun
This work is dedicated to:	Dr. Michael J. Chun

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

HOIKE HUI O NA KULA SABATI

MA KOHONOIKI

Mr. Sol. Hanohano, Aloha nui oe: -@a no au ke hoʻluhi hou nei ia oe, i na mea maikai i hoikeia ma Kohonoiki ua mea i piʻi no ko hoike Kula Sabati.

Ma ke kakahiaka Sabati, Dek. 19, i malamaia ai he hoike Kula Sabati mal@ko o ka luakini o Kohonoiki, a hoʻomaka na hana i ka bora 10. Ua ku mai na papa himeni like ole me ko lakou mau puʻukani, i hele maoli no a piha, like pu mo me ka ipukukui i ho…opihaia a piha pono i ka aila, a pela no lakou i hoʻopiha mai ai i ko lakou leo puukani.

Ka papa hoike mua o ia no na pokiʻi Kohonoiki i alakaiʻia e Mrs. P. Aipia; maikai na himeni ame na haʻawina.

O ka papa mai o au makua o Kohonoiki, i alakaiia no e kela kaikamahine opio, oia o Mrs. P. Aipia; nani na himeni ame na haawina.

Ka papa pokii mai o Kailua i olakaiia e Miss Nani Akina, he dou maoli ka uʻi o keia poe keiki liilii ī ka himeni.

Na papa makua mai o Kailua i alakaiia e F. K. Akaua, he maikai na himeni ame na haawina.

O ka hoike Kula Sabati mai o Helani i alakaiia e H. L. Kawewehi: nui ka maikai o na himeni ame na haawina.

He olelo pai pai no nā lulu lala, e pili ana no ko lakou @ hou i kukulu ai @ole i loheia iwaho ko kukulu nei lakou i hall hou. I ka hiki aoa o na mea apau iiaila poiwa i ke ku ana mai o keia hall hou. Kahaha ka poe apau; ua hookaa akou he $500 i kow he $100. I ka luluia ana iloko o ka halepule, piha he $100, a o ke kaa no ia o ka hall hou.

Ka hoike papa pokii mai o Lanakila alakaiia e Miss Maryann Kauhaihao; ua himeni maikai mai keia papa me na kukui ihoiho i hoaia, a ua pili na haaina a lakou me na himeni.

O ka hoike Kula Sabati mai o Lanakila i alakaiia e S. H. Kelii; nani no na himeni; he ekolu himeni i mele ia mai, a na pili wale no i na haawina.

O ka papa o Lanakila ka hope loa, a uui no hoi ko lakou ohohia ia, a o ka @le hope i meleia mai, nui ka paʻipa ʻiia o ke analua, o ia keia mele malalo nei:

Ma ke kapakai a o Kalilaia,

Iesu i haʻi aku ai,

I ka nu hauoli ka aha kanaka,

Mailuna mai o ka moku

Kaheiaia Simona hookuu i ka upena

Kaheaia Simona hookuu i ka upna,

E kuu iho oe i kau upena,

Ma ka akau iho o ka moku

Ea kuu makou nei po aole i loaa,

No kau olele e hooko no au,

A ku lakou i na upena e,

A hoopuniia na ia a he nui

A nahae iho ka upena

He nani wale no ua Kula Sabati apau.

Na himeni kahiko loa keia i mele ia ai i ka wa no o ko kakou Makua oia no o Kaeo; ua hala ola aia no kana poe pua ke uhai aku nei i kona kulana i hope nei. Aloha wale ka makua kahiko o kakou, oia no o Kaeo, in a aole oia i hala, eia no oia pu me kakou.

E hoomaikai aku kakou no keia poe opio ekolu, oia o Mrs. P. Aipia, Miss Nani Akina ame Miss Maryann Kauhaihao, i ke alakai ana i na keiki liilii iloko o na hana Kula Sabati; o keia na opio i lawe i ke kulana o ko lakou mau makuakane, i hala aku ma kela ao, a kakou i ike ole ai, a ke nana mai la no laua, a hauoli ko laua naa ui ka ike ana mai i ka laua pua e alakai ana i ua hana maikai iloko o ke Kula Sabati.

O ka aina o ka poe i hiki ma kela la iloko o ka halepule he 180, a ke pau pono me ka poe i koe aku, e kuku mai ana iwaho, a ua oi hou aku.

Mamua o ka hookuuia ana o na hana ia Rev. O. Kamau ka pule hoomaikai a ka haku. He papa ahaaina ka i hoomakaukauia no na mea apau e hele e ai iloko o kela hall hou i hoomaikaukauia, a ua hoopiha na mea apau i ko lakou opu.

Me oe e kuu kapena ahonui me kou mau limahana ko makou hoomaikai nui.

MISS HATTIE K. KELII.

NA HUNAHUNA MEAHOU O K PAPA LUNAKIAI

He oleleo hooholo ka ka papa o na lunakiai o ka hooholo ana e haawi ana ia Henri Freitas he $4680 ma ke ano he uku no kela ame keia mahina no ka aelike o ke kukulu ana i ka halekula ma Ewa.

O ke kauka R. J. Mermod ka ka papa o ka hookohu ana aku i lunanana no na meaai ma Waipahu no ka uku he $30 o ka mahina, no ke pani ana ma kahi o Kauka R. J. McGettigan i make.

O ka olelo hooholo a ka Ad Club e noi ana i ka papa e laweia kekahi keohina hana e hoololiia ae ai ke kau ana i na kelu o na alanui, ua waihoia aku i ke komite o na ioaa ame na hoolilo.

Ua hooholoia e ka papa kekahi kanawai e hoakuka maopopo ana i na hana a e hoakaka ana no ka hookohula ana aku o kekahi lunahoohana no ka makeke a ke aupuni kulanakauhale. He mea kupono loa ia e hanaia mamua o ko ka makeke lawelaweia ana ma ke ano maikai, wahi a ka Meia Wilson.

Eia ke emi mai nei ke kumukuai o ke kopaa ame ka laiki, he o ia mau no nae ka pipii ame ke kanono maoli o ke kumukuai o ka iʻa, e kauia mai nei e na makeke.

HOULA HE KOKEA I KA PAHI MA KE ALANUI LILIHA.

He Korea nona ka inoa o Park Tai Keun, a nona na makahiki he 38 ka i houia i ka pahi ma ka opu oiai oia e ku ana ma ke kihi o na alanui Kukui ame Liliha ma ka po Poakahi nei.

Iaia i laweia ae ae a ka halemaʻi o na poino ulia ua hiki ole iaia ke hoakaka ae i ka moolelo pololei loa no kona houia ana ame ka mea nana oia i hou mai: Ma kana koho he Pukiki ka ka mea nana oia i hou. Aohe maopopo iaia ka inoa o ka mea a mau mea paha nana oia i hoopino mai. Mahope o ka pau anan o kona wahi i eha ai i ke kauia me ka laau ua hoihoi loa ia ae oia no ka Halemaʻi Moiwahine no kona lapaau hou ia ana mai malaila. O kona wahi o ka noho ana, elike me kana o ka hoike ana ae, aia ma ke Camp 2 ma ke alanui Vinia. Aohe i kukonukonu loa kona wahi i eha ai e lilo ai i kumu nona e make ai, elike me ka hoakaka a ka moolelo e pili ana i keia poino ana on a.

OLELO HOOHOLO HOALOHALOHA

OIAI, na oluolu loa i ka Makua Mana Loa ka hea ana mai i ka uhana o Mrs. Josephine Naheana Naukana, kekahi o na hoahanau kupaa a Kritiano oiaio iloko o ka ekalesia o Kawaihao, a o ka hoapili hoi o ko makou hoapaahaa Gershom L. Naukana, kekahi o na lunakahiko o ka ekalesia a.

OIAI, o Mrs. Hosephine Naheana Naukaua i moe aku la i ka moe kau a moe hooilo, a e kali aku ana no ke kani mai o ka pu a ka anela no ka hoala ana mai i ka la mahope, o kekohi oia o na makuahine inoa maemae iloko o ka ekalesia, he kumulaau hookua nui hoi i minamina nui ia no ka hoolaupai ana i ka lahui, a iaia i moe aku la ua ili iho na haawe kaumaha, ka luluu, ke aloha ame ka minamina pau ole maluna o kana mau mea aloha he mau keki, kana kane, kona hoapili o na kau ame na hooilo i hala, ka ohana no hoi ame na hoaaloha he nui a.

OIAI, o ke kaumaha, ka luuluu ame ke kamakena i ili iho maluna o kona ohana ua ili pu iho ia mau haawina o ka ehaeha ame ka liliha maluna o makou pakahi a pau, nolaila,

E HOOHOLOIA, e haawiia aku i hookahi kope o keia olelo hoohoio Hoalohaloha ia Gershom L. Naukana ame ka ohana a i hookahi kope i ka Nupepa Kuokoa.

Na makou no, ka Ekalesia o Kawaiahao, ma o ko makou komite la, o ka makou pule i ka Makua Lani e hoomamaia mai na naau luuluu a pau e Kona lokomaikai.

komite

J. H. Hakuole

J. K. Kakelaka

J. K. Nakila

Hanaia ma Kawaiahao, Ianuari, 2, 1921.

KE KUMULAAU KARISIMAKA MA HONOKOHAU, MAUI.

Mr. Sol. Hanohano, Aloha Hapenuia kaua: E ae mai oe i kekahi keeoa o ka moku. Kuokoa no na hana maikai e kau ae la maluna.

Ma ke Sabati hope o ka mahina o Novemaba o keia makahiki 1920, ua Moonooia he kumuhana no ka malama ana i kumulaau Karisimaka no ka pomaikai o ka makou mau keiki Kula Sabati iloko o ka hoomana o iesu Kristo o ka Poe Hoano o na La Hope nei. Penei ka makou i hooholo ai: Mrs. L. K. kalama kakauolelo; Mrs. emily K. Pali, Mrs. Lissie Pali ame Mrs. Lizzie Choy Foo.

Ma ka la 7 o Dekemaba, 1920, ua hooholo keia papa komite penei: Ma ke ahiahi o ka la 24 o Dekemaba, hora 6:30 p.m., e malama ia ai he kumulaau Karisimaka no ka pomaikai o ka makou poe keiki Kula Sabati ame na keiki e ae mawaho o ko makou hoomana e hui mai ana, a luna pu iloko o keia mau hana maikai. no laila i ka hiki ana mai ma ka la i hooholoia ai e na komite, ua hoohiwahiwaia ke kumulaau Karisimaka ma ka rumi ma ka lanai mua o ka home o Mrs. Hattie L. Pali. Ua hoohiwahiwaia keia kumulaau Karisimaka e kekahi o na komite Mrs. E. K. Pali, a he kumu Kula Sabati no hoi oia no na opio ame pokii i hui ia.

Mamua ae o ka hora 6:30 p. m. ua akoakoa mai la ka makou poe keiki ame makou na makua ame na malihini no ka ike ana i na mea o ia po.

I keia manawa ua ku mai la ka Lunahoomalu Br. L. K. Kalama, a hoomalu i keia halawai me kekahi mau manao hoakaka e pili ana no na hana o keia po. Wahi ana, o ka piha ana keia o kou mau makahiki i ke 42 o ko'u hanauia ana, o ka mua loa keia o koʻu ike ana e malamaia ana keia hana no ka pomaikai o ka kakou poe keiki i keia po, a pela no paha kakou apau loa, ka poe i akoakoa mai ma keia home. Oiai i koʻu ike ame koʻu maa, o na mea e hanaia ana i keia po, i ke au i hala he manawa hauoli keia no ko ke kino aole hoi he noonooia ae no keia mau mahele hana. Nolaila ke homaikai ae nei au i ke Akua no ka loaa ana ia kakou o keia mau pomaikai mai iaia mai i keia ahiahi no ka hoohanoli ana i ka kakou poe keiki.

Ua meleia mai kekahi mele i kupono no na hana o ia po e na opio malalo o ka hooponopono ana a ka lakou kumu Mrs. Emily K. Pali; alaila ua ku mai la kekahi poe keiki a hoomaka mai la e haiolelo pakahi, e pili ana no ko kumulaau Karisimaka ame kahanau ana o Iesu.

Ua ku mai la o Mrs. Elia Lono a wehe mai la i kana poo olelo e pili ana no ka moolelo o ka hanau ana mai o ka Mesia. Mahope iho o keia ua kaheaia o Brol Sol. K. Pali no kona mau manao, a ua ku mai oia a kokua no ka hariolelo a kona mua, a pela pu me kona mahalo ia Emily K. Pali no kona hooikaika ana e aʻo i keia poe keiki no ka lakou mau haawina ame himeni.

Ua meleia mai kekahi himeni e na kamalii liilii, a oiai no hoi lakou e himeni ana ua lohe ia aku la ke kani mai o ka hele ame ka leo nunulu o Santa Claus, e kahea mai ana "Here I am!"

Oiai no hoi ke anaina e kali ana ua ike aku la makou i ka helehelena uʻi o Santa Claus e hapai mai ana i kekahi pakini nui i piha pono i na mea makaua no na kamalii ame ke auaina apane. Ua hele pololei aku la o Santa Claus ma ka puka o kekahi ruimi i ku ai o ke kumu laau Karisimaka a wehe aku la i ka puka, a i ka hemo ana, ua hoopuiwa ia ke anaina holookoa no ko lakou ike ana aku i ke kumulaau, ua hoohiwahiwaia me na lei pua, na kukui o na waihooluu like ole, na puolo makana mai na omole soda water, na kini meaono, na hua alani, na apala, na puolo gum, na ope pahupahu, na buke kakau, na penikala, a he nui wale aku.

Oia no hoi ka makou mau keiki e hoomau ana i ka himeni ana, e pili ana no Santa Claus e haawi pakahi i ka makana a ka makou poe keiki ame ka lehulehu holookoa pu.

Nolaila ke haawi nei au i koʻu mahalo no ka loaa ana i ka makou poe keiki he Santa Calus uʻi, me ka piha i na hana e hoohauoliia ai na keiki, a e uwe ai no hoi kekahi o lakou, a e aka ai no hoi kekahi a mamae ka iwiaoao, a no ka mea, o keia Santa Claus, aole oia no ka mokupuno o Mauni nei, aka mai ka mokupuni mai no ia o Kakuhihewa.

O key ka hope o na mea i hanaia ma keia po, a hoi kela ame keia no ko lakou mau home pakahi me ka piha hanoli.

Nolailia me keia mau manao, ke haawi aku mai au i kuu mahalo nui ia Mr. ame Mrs. Lono Kawika, Mr. ame Mrs. Moses Wahinehookai, no ko oukou hookuu ana mai i ka oukou poe keiki e hui pu me ka makou iloko o keia mau hana maikai, oiai he hoomana okoa ko okou, aka iloko o ka ke Kaua hana ua lokahi like mai okou.

Nolaili, na ke Akua e hoopomaikai mai ia okou pakahi a ia kakou no apau loa. Owai iho no me ka haahaa,

MRS. LUTHER K. KALAMA

HALULU KAPUAI KANAKA - OWAI MAWAHO?

Mr. Lunahooponopono o ka Nupepa kuokoa, ka hiwahiwa a ka lahui, Solomon Hanohano, Aloha Karisimaka kaua: E oluolu mai oe i wahi rumi moe noʻu i kou oneki hanohano, i ike mai na kini o kaua mai Hawaii moku o keawe ahiki i Kaula po a ka manu, i kela mau hua e kau ae la maluna.

Haina: O Laamaomao, ka mea iala ka ipu akani a Pakaa, a penei o maopopo ai: Oiai, i ke ahiahi Poaha i hiki mai ai o Kiaimakani, a nona keia halulu kapuai kanaka mawaho, a hoomanao ae la au i ke mele a ia wahi sela moku, o ia keia:

No Kona kamakani he kulaʻipau,

Kikii kapakahi o Kawailani.

I nana aku koʻu hana i Laie e kapakahi mai aua ka ipu uwila o ke kiko waena telepona, ua a ia e ke ahi, a nui na pou i poomuku, oiai e hoohalulu ana no hoi ia kaka i kona mau kapuai, o ia hoi o Kanehekili, huhu la oia i ka haole i ka hana a keikei loa i ka pou telepona, aia a haahaa o ia ka nani i kau ike. Halulu kapuai kanaka - Owai mawaho?

Haina: O kaheleua, oiai ma ia ahiahi keia poe i hele like mai ai' o Kiai makani, Kanehekili, Kahelelua, o ka ua paha ia la ua pau na paniwai a Kalakaua i ka hemo, ka mea nana i pani paa na manowai ouka, a halia mai la no hoi iau ia mele a ia pua loke.

Auhea wale oe e ke Kaulau,

E ka ua nu hele ma ka moana

He lohe olelo wale no i ke ano o keia aina, a ike maka, a o ia kaʻu i hoomaoe ae ai i keia wahi mamalaolelo, penei"

Ha o ka malie no ke Koolau, i kulike ai me ka Hiiaka i ke kepakepa iho ai, iaia iluna o puukoa, iaia i hoounaia mai ai e Pele e kii ia Lohiau i Kauai huli mai oia nana i ka waiho lahalaha aku o na Koolau elua, o ia kana i mele ae ai:

Ino Koolau e, ino Koolau,

Aikena i ka ino o Koolau.

Hookomo iho au ma ia wahi, penei: He ino iʻo no, hoi mai ka ino a ka makani, pii pu me ke kai ku ka punakea iuka, he ohiki ka iʻa e ola ai, pau ia, hoi mai ka ua uluhua oe i ka pe@ hele mawaho, ua poaihala o Kahaluu, ka nana aku a kou meakakau, pau ka hie o ke Karisimaka, holokake i ka ukele me ke poho, me ka iho pu iho no oluua e ike ialalo, ikaika ka makani, ikaika ka ua, a ikaika pu ka hekili.

Ahiahi Poaono, 25, malie iho la lakou apau, keia kahi anoai o ka pali hauliuli o ke Koolauwahine.

Me oe ke aloha nui e Mr. Lunahooponopono o ke Kuokoa, me na keiki oniuhua kepau ke aloha Hapenuia

SAM M. K. KAUANIHIPALI O MAAKUA.

Hauula, Dec. 27, 1920.

PENEI KA BOOSTER:

"Ke haawiia aku ka lomi ia oe, o lawe aku me ka olioli a hoohana." Ua loaa mai nei ia makou he 340 mau paalole, o kekahi aia ma kahi o ke $90.00. O ka makou kumukuai no keia he $32.50 a $47.50. Eia makou ke milimili nei i ka lomi ma ka hoolilo ana aku no ke $32.50 a $47.50 - aka aole o makou nana no ke poho.

E nana ao i ka makou paila o na KUKA MIOMIO. Waiwailo $25. E wai oe no $17.50. he mau haneri au o wae ai

E WEHE I MOOHELU AIE

The Model Clothiers

"Ka Halekuai Hoemi Hoolilo."

1139 - ALAMUI PAPU - 1141

CHARLESTOWN, Jan. 3. - Ua pau i ka a ia e ke ahi ke kapitala o Vereginia Komohana maanei ma ka po nei a hookahi kanaka haua i make a he elima mau kanaka kiuaiahi i hoehaia, i ka manawa i haule mai ai kaupoku o ka hale. Mamuli o na pahu pauda i hoahuia ai maloko o ka hale a i pa hu ae ke kumu o ka a ana o ke ahi. O na palapala pili oihana, a na luna aupuni o ka olelo ana ae he mau palapaia waiwai ole, oiai hoi mamuli o ka hiki ole ke hoopakele ia mau palapala, ua pau loa i ka a ia e ke ahi.

Hoomanao i ka La

IANUARI 10, 1921

Hoomaka ka makou Kalapu Hoahu Karisimaka

O oe pu kekahi e hoomaka ia manawa hookahi no a hoahu ana i dala no ke Karisimaka 1921. Oi aku mamua o 3,300 poe laki i loaa na Kikoo Karisimaka mai keKalapu Hoahu Karisimaka aku o ka 1920.

Iloko o ke kalapu 1921, he 5 mau papa.

Papa A Uku $5.00 o ka pule no 47 pule e loaa ana $239.40,