Ka Nupepa Kuokoa, Volume LVIII, Number 41, 8 October 1920 — Page 7

Page PDF (1.68 MB)

This text was transcribed by:  Kamehameha Schools Gift To Dr. Chun
This work is dedicated to:  Dr. Michael J. Chun

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

HE MOOLELO NO

 

Elese, ka Uʻi Nohea i Liliia

 

A I OLE

 

Ka Ipo Aloha a ke kanaka Waiwai

 

"O oe mai la ka ia! O kaʻu no ia noonoo iho nei e hoea mai ana oe. heaha keia manao nui au o ka hoea ana mai la?" "He makemake au i kau olelo aʻo, in a e oluolu mai anoe," i pane aku ai e Hale." Ma keia kakahiaka ua lawe aku nei au ia Elese e hooholoholo, o ka haawina pakalaki nae ma ia lawe ana ua halawai mai me maua o Mabela Harisona, a ua lilo paha ia halawai ana i mea nona e ano e ai, koe nae kona hoike a makaʻana mai"

"E, pakalaki iʻo no; a heaha ka mea i hanaia mahope iho?"

"Ia ika ana mai ana ia maua ua lele mai la oia mailuna mai o ke kaalio me ka piha huhu i kaʻu nana aku, eia nae, ua hoolauna aku la au ia Elese iaia ma ke ano he kaikuahine hanauna o Elese noʻu. Ua manaoio mai paha oiaa ia mau olelo aʻu a aole paha. i kaʻu nana aku nae aohe hiohiona hoohuoi i koe iloko on a ma ko laua manaawa i haalele mai ai ia maua.

"He mea oiaio ke olelo ae ua ʻlili o Mabela i kela ake ana mai ana i ko Elese hele pu me aʻu, a me he mea la ua hoomahuahua loa ia aku ia manao lili iloko on a ma o kona @ ana mai ia Elese ua kahiki oia iaia iho a ai ka manu iluna, oia hoina ka hoike maoli ana aku i ka mea oiaio, he wahine uʻi maoli o Elese iloko o kona mau aahu a me kona mau mea hoonani. o ka Mabela hana hope loa oia ka poloai ana mai ia Elese e hele ku i ka aha hoohauoli ana ma keia ahiahi a ua hooholo no o Elese i kona manao e hele no ua aha hoohauoli la a pehea la kou manao?"

"O ua pupule kela kaika mahine i ka ae ana aku la," i pane mai ai o Mokana.

"O ka mea oiaio oia keia, ua olelo aku au ia Mabela aia maloko o ka Hokele Winasoa o Elese kahi i noho ai, a ua hoike koke mai o Mabelaaaa i kona manao e holo ae i ka Hokele Winahoaa no ke kii ana ae ia Elese e hele aku i kona hale, a ua keakea koke aku au i kona holo ana ae, no keiaaa kumu e hele ana o Elese no kekahi wahi ia la a po, a oia ko Mabela manawa i pane mai ai, in a aole e hoea aku ana o Elese ma ka hora eiwa. o keia po i ka hale on a, e hoouna okoa aae ana oia i kekahi mea no ke kii ana ae ia Elese no ka hele ana aku i ka hale on a.

"Nolaila, e ike mai oe he mea maikai no Elese ka hele ana aku i ka hale o Mabela, a mahope i ka ike ana aku iaia no kekahi manawa pokole, alaila nonoi aku e hookuu ma iaia, me ka hoakaka pu aku oia i Kalivilana, he kauoha a kona mau makua e hiki ole ai iaia ke hoalu hou iho. Pehea la keia i kau nana mai."

Noonoo iho la o Mokana no kekahi manawa, a i ka loaa ana o ka manao iaia i mai la:

"Ma koʻu manao aole pono iaia ke hele aku i kela hale, e Hale. "Ma ka mea maopopo loa ke noonoo iho i nei manawa ua hoohuoi o Mabela no keia Kulanakauhale no o Elese, a he wkahine no oia nau, a o kekahi, malia ua loaa kekahi ike maopopo iaia no keia kulanakauhale no oo Elese, a he wahine no oia nai, a in a pela, e lilo ana oe i ilina na konaa inaina, he koho wale ae no nae keia."

"he makemake loa nae o Elese la e hele no ka hooko ana aku i kela kono," i pane ak uai o Hale.

"Kupanaha no ka! Ke ano iho la no ia o na kaikamahine i kekahi manawa e hiki ana ke kaohi aku, a i kekahi manawa e hiki ole ana ke kaohi aku i ko lakou makemake, me kona ike no he kaikamahine oia i hoopoiinoia e oe. Aohe nae au i ike pela."

Pii ae la ka ula ma ko Hale mau papalina no keia mau olelo mai la a Mokana a i aku la :

"Ua manaoio loa oia nona iho he wahiine mare oia naʻu, ua maopopo ia oe ia mea, a eia nae, i hoike aku au ia oe ikeia me ka ooiaiio loa, aole au i hoopoino i kona kino a i kona inoa maikaʻi; he ooia mau kona inoa maikai me ia i keia la aohe on a wahi i manuheu : in a paha he poe okoa aku in a ua hoopoinnoia kona kino." Nanahu iho la o Mokana i kona mau lehelehe @@ Ina he mea oiaio ka Hale o ka hoike ana aku la iaia, alaila aole o Hale o kekahi o na kanaka opio ana o ka manao ana he kanaka limanuiil ia manawa haupu ae la oia no kekahi hana hoohihia hou ia hale.

"Pehea e hiki ai iaia ke hele i kela aha hoohauoli me kona kaawale ole mai ka home mai i keia po?ʻ i ninau aku ai o Mokana.

"oia hoi koʻu kumu i ka hele ana mai la imua ou i keia manawa, he makemake au ia Rose e hoihoi aku ia Elese i kona hale i keia ahiahi, a noi aku i ka makuahone o Elese e hookuu mai iaia no keia pr hookahi."

"A i ka pau ana o kela aha hoohauoli alaila hoihoi hou aaku iaia i kona hale?" i ninau nai ai o Mokana, me ka akaka pu ana iho.

Ua pii ae la ko hale ukiuki ia manawa no ko Mokana kamailio ana mai la me kela, me he mea la o ko Elese poino he mea paani wale no ia, a pehea ana la oia e hoole aku ai. "E hele ae au e kamaiho ia Rose i nei manawa," o ke ku ae la no ia on a a hele aku la no kahi o ka pua. "E olelo aku aneii au iaia e pii no kela hale a Elese e noho unai la, a mailaila e hele pu ae ai ,e Elese i kona hale?"

"Ae, Ua ike no hoi oe i kona wahi hale." i pane aku ai o Hale.

 

MOKUNA XXIII Ka Loaa Ana o ka Ike ia Mabela.

Ua holo aku la kea kaa e kau ana o Mabela ame kona kokooluaa mai kahi aku o ka halwai ana me Hale ame Elese, a no kekahi mau minuke ko Mabela noho ana me ka memule loa, me ke kamailio ole aku hookahi huaolelo i kona hoa, oiai naeno elua manawa ko Mrs. Kalani kamailio ana mai iaia aole @ he mau huaolelo i paanaiia ake.

I lalo wale no ko Mabela poo e kulou ai ma kela holo ana aku a laua, a ma kona helelena a kona kokoolua e ike mai ana nui kahi i nu ai, a ma kona mau maka hoi ua hele a po @ ka ula ke ano o ka mea i ppiha loko i ka inaina.

"Makemake au e imi aku i ka oiaio!" wahi a ua o Mabela i puana ae ai.

"Heaha ia mea oaio au e imi aku ai?" i ninau mai a o Mrs. Kalani. No Mrs. Kalani iho ua manaoio loa oia i ka Hale mau mea o ka olelo ana mai he kaikuahine ka lede opio e hele pu ana me ia nona, a ua kokuaia mai no hoi ka oiaio o kaua mau olelo e ka lede opio, a o ka mea ooiaio hea la ka ka Mahela i makemake ai e loaa mai iaia? O keia ka ka lede aoo o ka ninau ana iho iloko ona.

"O, makemake au e ike i ka mea oiaio no ke kulana o kela kaikamahine e hele pu laa me Hale, kuu kane hoopalau," i pane ae ai o Mabela, me he mea la nae e kamailio wale iho ana no ma iaia iho, aole i kona hoa. "He uʻi ko kela kaikamahine e hiki ole iho ai i kekahi kanaka opio ke kupaa, ma ka mea maopopo loa e kuapupule ana kekahi kanaka opio a aoo no paha i ka manawaa e ike aku ai iaia."

"Auwe, aae Mabela; ua poina koke iho la no ka paha oe i ka Hale mea i olelo mai nei he kaikuahine kela nona?" Hale me i olelo mai nei he kaikuahine kela nona?"

"A in a he kaikuahine hanauna iʻo kela kaikamahine no Hale aole ana anei oia e makemake ana iaia i wahine?" Lehulehu na kanaka i mare i ko lakoou mau kaikuhine hanauma," i pane mai ai o Mabela me he mea la ua piha loa oia i ka inaina hea oe i maopopo ai hhe kaikuahine i hanauna iʻo kela no Hale? Ma kou lohe ana aku nei no paha i kela olelo ana mai nei a laua ea?

I ua Mabela i kamailio ae ia huli aku la oia, ihope e nana ia Hale ma e hele la, a eia nae, aohe e kala o Hale ma i nalo wale aku ai mai kahi aku a lakou o ka halawai ana. Ia manawa koke no o ke kauoha aku la no ia i ke kalaiwa me ka leo ko;ikoʻi: "E kaliwa koke aku oe no  ka Hokele Winasoa me ka hikiwawe loa!"

"Heaha ka waiwai o ko kaua holo ana aku ilaila i nei manawa oiaii aole aoia i hoi aku la?" wahi a mrs. kalani o ke akeʻakeʻa ana mai i ko na o Mabela manao.

O, he makemake au e holo aku ilaila e ninau ai i ke kupakako o ka Hokele in a he noho o Elese Beranadona maloko olaila," i pane ae ai o Mabela me ka huili o na maka.

Aohe mau hoakake hou aku a ua o Mabela no ke kumu o kona manao ana e holo aku no ka Hokele Winasoa, aohe no hoi he ninau hou mai o Mrs. Kalani, no ka mea, i kana nana mai ia Mabela ia manawa ua hele a kau ka ena ma na maka. Aohe oia i hooluhua hou mai ia Mabela, No k mea, ua ike iho oia he wahine ilihune oia a he hanohano a he waiwai hoi kona hoa, ka mea nona ke kaaliio a laua e kau ana, o ka hoopili pu wale mai no i kona manao malalo o Mabela mea e hana aku ana malaila.

"He kaikamahine no anei kekahi e noho nei maanei ma ka inoa o Elese Beranadona, o Kalivilana, Ma keia manawa?" wahi a ua o Mabela o ka ninau ana aku i ke kupakako o ka hele ana mai a ku mamua o laua.

Ua emi hope hou aku la ke kupakako noloko o ke keena oihana o ka hokele no ka nana ana maloko o ka buke, a liuliu loa; hoi hou mai la a pane mai la :

"Aohe wahine opio maloko o keia hokele ma kela inoa, e ke lede opio."

"Ua maopopo loa kena mea au e kamailio mai la ia oe la?"

"Ae, ua maopopo loa iaʻu; ua noke mai la au i ka huli maloana a noho ma keia hokele, aohe nae hookahi inoa o Elese Beranadona i loaa mai nei iaʻu, aohe no hoi he inoa o ia ano i hoopaaia maloko o ka buke, a mawaho ae oia us kamaaaina iaʻu na malihini apau e noho nei maloko o keia hokele, aole hookahi mawaena o lakou he lede opio kekahi ma kela inoa."

"O, me ka mahalo ia oe," wahi a Mabela

O kona huli ae la no ia e hele no kahi o ke kaalio e ku mai ana, a mahope wale aku no kona kokoolua o ka hahai ana aku, me ka namunamu wale iho no iloko on a: "Ua huna mai nei paha kela kupakako aole i hoike mai nei i ka mea oiaio, a i ole ua papaia aku anei oia aole e hoike mai?"

I ke kau ana aku a na lede iluna o ke kaalio o Mrs. Kalani ka mea o laua o ka i ana mai: "Me he mea la i ka hoomaopopo aku he hana kuhihewa loa kekahi i hanaia."

"Oia ka mea maopopo loa e olelo ae ai." wahi a Mabela o ka pane ana aku me ka pii o ka lena.

Ma keia manawa ua haalele aku o Hale i ka halekuai, a ua hoi aku o Mokana iloko o kona keenahana, ma ka manawa a Mabela o ka holonui ana aku maluna o kana kaalio mawaena aku o ke alanui i piha i na kanaka, a ku iho la ke kaa mawaho mai o ka helekuai.

Ia lele ana aku ana aole oia i hele aku e huli i kona makuakane iloko o kona keenahana, aka hele pololei aku la oia no kahi ana i maopopo ai e loaa aku ana no o Mr. Venona iaia

Ia ike ana mai o ke keonimana elemakule iaia ia hoea ana aku. i mai la me ka mahamaha:

"E kuu Mabela aloha, o oe mai la ka ia!" me ka leo oluolu loa oia o ia pane ana mai.

Aohe i aku o Mabela i ka hua o ka maikai nei. "Ae, owau keia, aole. Mai ka lani a mai ka honua no a ku ana a ninau koke aku la no:

"Ea, e Mr. Venona, ua ike no anei oe a kamaaina paha i kekahi ohana maloko o ke kulanakauhale o Kalivilana?"

"he põe pilo kekahi i ka maua oihana malaila a o ka poe wale no na lakou e lawelawe mai la i ka hana malaila kaʻu poe i maopopo," i pane mai ai o Mr. Venona.

"Aole ia o kaʻu poe e manao nei. O koʻu makemake ma keia ninau aku nei aʻu in a paha he mau hoaloha a mau pilikana paha kekahi ou maloko o kela kulanakauhale?"

"Aole hookahi aʻu mea i maopopo malaila, aohe no oʻu mau pilikoko maloko o kela kulanakauhale, e Miss Harisona. A i ke aha la?"

"ua makemake au i kahi i noho ai kekahi ohana malaila ma ka inoa o Beranadona," wahi a ka Mabela pane, me ka nana pono aku i ka helehelena o Mr. Venona, me ke akenui iloko on a e loaa mai ka pane a ka elemakule e hoole mai ana.

"Me ke kanalua ole iloko oʻu e loaa mai ana no kekahi pane kupono i kou makemake in a e kakau a i ole e kelekalapa aku ana au i kela kulanakauhale no ka hooikeia mai o kekahi ohana e noho mai la ilaila ma kela inoa," i pane mai ai o Mr. Venona.

 "Aole; mai kelekalapa aku oe, ua pau ae lauo. Me ka mahalo ia oe e Mr. Venona. He alahele okoa ae no kekahi e hiki ai iaʻu ke huli aku i ka mea oiaio. O ke aloha no kou. E pono au e hele aku me ka awiwi."

O ka oili mai la no ia o ua o Mabela mailoko mai o ke keenahana o Mr. Venona, me ka hoike ole ae ma kona helehelena i ka inaiina wela e nu ala iloko on a ia manawa.

"Ua aloha oia iaia ua aloha oiaiaia!" wahi a ua o Mabela iaia iho, me ka nuui o ka hanu. No Hale keia olelo ana iho ana iaia wale no. "E huli aku ana nae au i ka mea oiaio e pili ana no kela wahi kaikamahine hookano o ka hele pu ana mai nei me @ ma ke ano hoohaehae mai iaʻu, me ka hoopunipuni pu ana mai nei maloko oia o ka Hokele Winasoa kahi o ka noho ana a mai ke kulanakauhalemai oia o Kalivilana; hoole mai nei nae hoi o Mr. Venona aohe on a mau makamaka a mau pilikoko maloko o kela kulanakauhale, aohe no on a noho maloko o ka Hokele Winasoa. Hoopunipuni maoli no!"

"E ike ana kela wahi kaikamahine hooio, e huli aku ana au i ka mea oiaio e pili ana nona, a ina no ka maopopo ne iaʻu, e hana aku ana au i ka mea on a e uwee iho ai me ka hoehaeehaia o kona noonoo ma kekahi la e hiki mai ana, no kona hoao ana e kaalo ae mamua o kuu alahele, a no kona hoao ana hoi e kaili aku i kaʻu aloha mai aʻu aku!"

Ia oili loa ana aku ana iwaho mai ke keenahana aku o Mr. Venona, huli ae la a komo mai la iloko o ka halekuai a hele mai la mamua o ke pakaukau kuai, me ka leha ole aku i na kaikamahine kupakako e nana mai ana iaia, a hiki i ke ku ana iho mawaho o ka  @ o Mokana a kikeke aku la ma ka puka a i ka welieia ana mai o ka puka o ke komo aku la no ia on a iloko me ka kalali wale o ia hele ana aku me ka hookaukaulua ole iho; ka hele ana no hoi a ka mea hanohano a waiwai la aohe mana iho ia Rose ma.

Ia komo ana aku a ua o Mabela iloko o kaa rumi o Mokana nana mai la o Mokana iaia a ike mai la ma ka helehelna ua hele a kahu ka ena, a ke kahaha la o Mokana iloko wale iho no on a no ka helehelena huhu o ke kaikamahine a kona haku akahi wale no hoi ana manawa o ka ike ana mai ia ano helehelena o Mabela.

I ka hiki ana i ua o Mokana ke hoomalu iaia iho, me ka hookaawale aku i na manao koho wale apau mai iaia aku, kunou mai la oia me ka haahaa a noi mai la, "nohoiho ilalo."

Ke ninau wale la no oia iaia ihooo pehea la o Mabela i hoea aku ai me kela hiiohionaa kamahao ua huhu anei iaia? Eia nae mamuli o ka oluolu o kana mau olelo, ua loli ae la kela kelehelena makukoae o Mabela, a ia manawa i pane aku ai:

"He mea hiki anei kekahi iaʻu e hana aku ai nou e Miss Harisona?  Ina pela alaila ua makaukau au e hookauwa iaʻu ho nou."

"Ea, e Mokana, owai keia Elese Beranadona?" i ninau aku i ua o Mabela me ka leo koʻikoʻi o ke  kapena.

Aohe pane koke mai o Mokana ika haina no ka ua o Maela ninau, a ika hala ana a  kekahi manawa i mai la, "aohe a i ike,"

"E pane aku ana au i ka haina kupono no kau ninau in a nae ehoakaka pono mai ana oe, i hiki ai hoi paha iaʻu ke ike aku i kou manao, alaila pane aku au i ka haina i kulike me kou makemake."

"Aohe kamailio koke aku o ua o Mabela a hala kekahi maniwa, a i ka loaa ana o kana mea e kamailio aku ai, i aku lanawa, a i ka loaa ana o kana mea e kamailio aku ai i aku la;

"ua maopopo ia oe ua hoopalauia au me Hale Venona ua aloha au iaia a ua nele nae au i kono aloha. "o koʻu halawai koke ana mai nei no ai me ua o Hale, a the kaikamahine opio uʻke hele pu ana me ia, a o ka inoa o ua kaikamahine la ana o ka hoolauna ana mai nei iaʻu o Elese Beranadona, he kaikuhine hanauna ka nona mai Kalivilana mai.  Ua maopopo iaʻu mamuli o kekahi mau ike i loaa mai iaʻu aole kela kaikamahine he kaikuahine nona, ke manao ne au he wkahine no kea nana, a oia hoe koʻu mea e pinau aku nei ia oe ma hoe oe i naopopo i kaikamahine ia Elese-Beranadona.

Owau kekahi e ike nei i koʻu maopopo ole ia kaikamahine la au i kamailio mai la, a in a e oluolu mai ana oe alaila e hui aku au ma ka ninau ana aku i kekahi ope o makou maanei malia o lakou paha ka i maopopo ia kaikamahine.  E ninau aku ana au elike me ka maikai loa aʻu e ike ana e Miss Harisona."

"O, ua maopopo no ia oe, no ke aha oe e hoopunipuni mai nei iaʻu e Mokana?" me ka piha loa i ka huhu. "Manno anei oe aole au i maopopo ia oe ame kau hana? O kahi hana no ia au maanei o ka hoomoemoe i na kaikamahine; i loaa keia ike iaʻu mai kuu makuakane mai no, a mai a Hale pu mai no hoe o kau mau ano hana apau i hana ai a e hana nei maanei ua ahuwale loa.  Ua maopopo ia oe kela kaikamahine, a ke koiaku nei au ia ike ou e hoike koke mai iaʻu, a in a e hoole paakiki loa mai ana oe, me oe aku ia, a e ike ana nae oe i kekahi hopena poino nou ma nei mua aku. 

"He hoaloha oe no Hale, a pela hoi a Hale nou, no ia kumu, aole oe e nele ana kou ike i ka Hale mau mea huna; ua hoike mai oia ia oe, pela ka paa o kuu manao, eia nae hoi oe ke moe loa mai nei i ka ole.  Hoiki koke mai oe i ka mea oiaio"

Aohe mea e ae i oi aku ka maopopo mamua o Mokana i ko Maabela ano, in a e hanaia aku ana kekahi mea nona e huhu @; he kaikamahini huyhu ino oia, he like me kekahi  tiga wahine i hanau keiki in a e hooleia aku ana kona makemake, a ke hoopuyka o Mabela i kana mea e inaina ai no ka pau mai kai hana aku e hookoia ana ia olelo ana, no ia kumu aole oia e hoole aku ana i kau noi, a huna hoi i ka mea oiaio, e komo ana au iloko a ka pilikia, elike me ia au i pane mai nei, a in a hoi au e kumakaia ana ia Hale, e komo pu ana no au ikloko o ka pilikia. Alaila, heaha ana la kaʻu hana pono e hana aku ai, no ka mea; he mau pilikia wale no noʻu ma na aoao a elua?"

Okau anei i noonoo iho la heaha ana la kaʻu makana e haawi aku ai ia @ ma ke ano he uku no kaʻu mea i noe aku nei ia oe?" i ninau mai ai o Mabela ma ke ano a Mokana e nana aku ana ua piha hoowahawaha loa oia iaia.

"Oia maoli koʻu manao; no keia kumu, e ike mai oe he kanaka lawelawe oihana kalepa auʻ no ia kumu elike me ke koi a koʻu lunaikehala pela no e hanaia mai ai noʻu.

"Uhu; Ina hoi ha pela, nau e hoakaka mai i kou uki eia nae, e lili oe i hoahui noʻu, aole no hale Venona."

"Ua pono kela i kuu manao, e Miss Harisona. He aloha iʻo no nae oe ia Hale, a aohe au mea noonoo e ae o kona lilo wale mai no nau?"

"Ae; ua aloha au iaia a e hoao aku ana au ma na ana apau e hoopoino i ka mea e hoao mai ana e kaili aku iaia mai aʻu aku; o ka mea e hoao mai ana e hana pela, owai la ia, a maihea mai la oia, aole e moe ike ana kuu mai maka ahiki i kuu ike ana aku ia enemi oʻu iloko o ka lua kupapaʻu."

"Ina pela ua pono, a eia no kuu makemake e lilo au i hoahui a i lunahoohana nui pu no hoe no keia hui," i pane aku ai o Mokana.

"E hookoia aku ana kou makemake; ma ke la e hoohuiia ai au me Hale Venona ma ka mare, mamuli o kau hooikaika ana, ia la hookahi e lilo ai oe i hoahui no keia hui, me kou noho pu no ma ke ano he luna hoohana nui no keia hui," i pane aku ai o Mabela.

" I mea e hookoia ai o keia mau olelo au e oluolu ana anei oe e hana mai i kekahi palapala?"

"E loaa aku ana ia ia oe in a nae e hooiaio mai ana oe ia oe iho a lawa kou makaukau hana no ka lilo ana i hoahui, i pane mai ai o Mabela.

"E hooiaio aku ana au. No ka hoike ana aku ia oe i ka mea oiaio ua aloha o Hale ia Elese Bernanadona, a ua hoo holo oia i kona manao e mare me Elese Beranadona, ke loaa aku kekahi huaolelo mai aʻu akau aka nani hoi ia ua holo iho nei ka kaua aelike e papa aku ana au iaia aole e mre me Elese, o kolaua launa mau ana no nae ma ke ano he mau hoaloha a he mau ipo e mau no ia.  I ka manawa au e haawi mai ai iaʻu i palapala me kou kakauinoa i kela pepa, e hoohiki ana e haawi mai iaʻu i ke kulana hoahui oia koʻu manawa e hookaawale ai i ko laua launa mau ana."

"Ina pela nau no e kakau mai i ka manao o ka palapala." wahi a Mabela o ka pane ana mai me ka hulili o na maka." Aia a pau mai ia palapala i ke hoomakaukauia e oe a pau hoi kaʻu heluhelu ana a kupono i koʻu makemake, ia manawa au e kakau iho ai i kuu inoa."

"Ua pono ia, a e lilo ana no hoi ia palapala i mea mana a no ka mea o oe hookahi wale no ke kaikamahine a ko makuakane, a aia no hoi maluna ou kono hilinai, o kau mea e hana ai ua pono ia iaia, nolailai, aohe au ui ana aku iaia no keia palapala a  kaua e hanaai," i pane aku a ke kanaka pilia maalea.

Oiai no ua o Mokana e kamailio aku ana noho iho la oia ilalo ia manawa, a mahope o ka hala ana o kekahi mau sekona iaia ma ka noonoo ana i kana mau mea e kakau ai hoomaka iho la ke kakau ana i keia mau lalani malalo nei me ka awiwi loa, a i ka paa ana, haawi aku la i ua o Mabela no kana nana ana iho i na mea i kakauia a penei na manao

"I ka mea i kuleana i keia: Owau o ka mea nona ka inoa malalo nei ke hoopaa nei au iaʻu iho e hooko aku i ka hana o ka hoolilo ana ia Iosepa Mokana i hoahui like iloko o ka Hui a Harisona & Co., i ukupanai no na hana ma ko Mokana aoao, elike me ia malalo nei: Ka mua, e hana oia ma na ano apau e kaawele loa ai o Hale mai a Elese Beranadona mai; a o ka lua, e hooikaika oia ma na ano apau i mea e mare mai a o Hale Venona iaʻu."

Heluhelu iho la o Mabela i ka palapala aelike a laua o ke kakauia ana iho la e Mokana, a hoi aku la a maluna o kekahi noho kaawale e ku mai ana ma kekahi aoao o ka rumi, a i ka pau ana i mai la.

"Ua maikai keia palapala au o ka hana ano iho la; ke ike nei au aohe au aohe aʻu mau mea e hoohui hou iho ai me na manao i kakauia maloko o keia palapala, a eia nae, kakau iho la oia i keia lalani malalo iho no ka pakuʻi ana iho me na manao i kakauia maluna o ka palapala:

"Ke koluu, e hana o Mokana ma na ano apau i mea e hoohaumia ia ai ke kino o Elese a e lilo ai oia i kaikamahine @ ia imua o na maka o ka lehulehu."

Haawi hou aku la ua o Mabela i ka palapala ia Mokana a nana iho la oia me ka minoaka ana iho ma kela ano piha debolo on a a pane mai la:

"He hana hiki loa ia ke hanaia me kau kokua ana mai no nae, e Mabela. Eia kaʻu kauoha ia oe, mai noho oe a hoike ikii i kekahi mea e hanaia aku ana maluna o Elese ia Hale o lohe e auanei o Hale a holopono ole keia mea a kaua e kama ilio mei."

"heaha ana kaʻu mea e hana aku ai?" wahi a ka Mabela ninau.

"E hoea aku ana hoi Elese Beranadona i kou hale i keia po nalaila me neia hoomakaukau oe i kau mea e hana aku ai nona no ka hoopoino ana i hona jino ame kona inoa."

"E aa ana anei oia e hele ae i koʻu hale nei po?" i ninanu mai ai o Mabela.

"E hoea aku ana oia elike me ia aʻu o ka lohe ana iho nei ia Hale o ke kamailo ana mai nei, o kona manao maoli ia e hoea aku ilaila i nei po aie nae ma kaʻu mea o ka lohe ana mai nei ia Hale, no ka manawa pokole wale o ka lohe ana no oia ee noho ai malaila a haelele aku. E hoea aku ana oia i ko hale no ka hoike ana aku imua o ke anaina a no ka hooiaiio ana aku imua o ke anaina, a no ka hoiaio ana aku hoi imua o ka lehulehu he kaikamahine maemae, hala ole oia, a he mea oiaio no nae ia ana o ka manao ana pela e kala mai nae oe e Mabela iaʻu, no ke kamailio ana ae la me kela, e lilo aku ai paha ia mau olelo i mea nou e eha ai o ke kumu mai no, owau pu kekahi i aloha ia Elese, a ua hooholo au i kuu manao owau pu kekahi e hoao e kaili mai ia Elese mai a Hale mai. @ me ka ko makuakane i hana ai a e hana mai ana, in a no kona hoea ae i ko hale i neia po."

"Kuu makua kane? Heaha kana mea i ije no Elese? O mai kamailio hou mai oe i kekahi mea e hoeha mai ai i kuu moonoo!" wahi a Mabela

"Heaha ka Harisona mea i ike no Elese? Ha! Ahiki iho la i ka po nei o Miss Beranadona kekahi kaikamahine hana maloko o keia halekuai me makou, i lohe mai oe. Hookahi on a manawa i pakele ai mai ko makuakane mai: ua hoao ko makuakane e limanuui ia Elese, aka, mamuli o kekahi kumu i maopopo ole iaʻu i pakele mai ai oia mailoko mai o kaa @ i laweia makuakane ma kela manawa mua ana o ka limanui ana, aole aku ai oia a hoopaa, aoiai aole i hookoia ka makemake o ko no e nele ana kona hoah hou mai e loaa o Elese in a e loaa ana kekahi manamaikai iaia.

"Eia kaʻu e noonoo nei, hiki anei ia oe ke loaa kekahi manao aa iloko ou e hoike aku iaia e hoea aku ana o Miss Beranadona i ko hale i keia po a e lilo ana oia i malihini nau? He mea maikai no ma kou aoao ka hoike ana aku iaia he hoino oe ia Elese, imea nona e ike iho ai he anemi ino loa ka o Elese noi alaila hoao hou mai oia e hoowalewale ia Elese i mea e hookoia ai o kona mau manao lapuwale apau."

Aohe pane koke aku o Mabela no nei mau olelo a Mokana, ke noho la oia me ka wili wale no i o a ia nei no kona piha inaina loa paha ia Elese, ke kaikamahine uʻi nohea nana i kaili aku ia Hale, kana aloha mai iaia aku. "Ina pela e hoao aku ana au," wahi ana.

 

MOKUNA XXIV--Ka Makuakane ame ke Kaikamahine

 

Me keia mau o ka paanaau iloko o ko Mabela noonoo e noi aku ana oia i kona makuakane e hoao oia ma na anoapau e kaili ia Elese a lawe aku a hoapaa iaia ma kekahi wahi kaawale loa e hiki oleai ke huliia aku, a e aʻo aku i kona makuakane o hoohaumia iaElese, i oili aku ai oia mailoko aku o ka rumi o Mokana, a hele aku la e huli i kona makuakane.

E iho mai ana oPaula Harisona mai kona rumi mai me ka haalulu o kona mau wawae a e paaia ana nae e kona kanaka lawelawe, ma ka manawa i hoomaka aku ai o Mabelaʻe pii ni ka hale maluna, a no kona ike ana aku i ka makuakane e iho mai ana, ku iho la oia malalo loa o ke alanuipii ahiki i ka haule loa ana mai o Harisona me ke kanaka lawelawe on a ilalo loa, a ia manawa i hookokoke aku ai o Mabela me ka helehelena minoaka ma kona mau papalina a i aku la

"E papa, e hoahewa iho ana oe ia oe iho ina aole oe e hele mai ana e ike i kuu aha hoohauoli i keia po. E haawi ana au he aha himeni ame hulahula, a e hoea ae an ma ia aha hoohauoli ua kaikamahine uʻi loa mawaena o ia mau kaikamahine e hoea mai ana, he wahi kaikakamahinelauoho ehu, he huapala maopopo oia, a he kaikuahine hanauna ka no Ilali Venona. Nolaila, e pono oe e hoea ae i ikemaka oe i na mea e hanaia ana."

 "He hana hoowalewale, pela koʻu manao," wahi a Harisona o ka pane ana mai. "Aole paha au e hiki mai ana e ike ia aha hoohauoli au. O ke aloha no kou."

"O ke aloha no, e papa. Ei nae ea manaoiiio loa nei au, in a no kou ikemaka ia Miss Elese Beranadona no hookahi manawa aole e nele ana kou makemake e ika hou aku iaia no ka lua o ka manawa, a in a e hiki ole ana ia oe ke hele ae, e mihi iho ana oe no kou ike ole anaiaia."

"Pehea?" a namunamu lii lii iho la ka elemakule me he mea la i kana noonoo iho ua lohe ka paha o Mabela i kekahi mea e pili ana i kana hoah ana e hoohaumia ia Elese, a e hoahewa aku ana iaia no ia hana ana pela.

"O koʻu manaoio maoli no ia elike me ia aʻu o ka hoike ana aku nei ia oe, e mihi iho ana oe mahope no kou ike ole ana ia Elese beranadona. Aole au i ike mamue i kela kaikamahine ahiki i keia kakahiaka iho la, i ka manawa aʻu o ka kalawai ana aku me ia oiai oia e hele pu ana me Hale ma ke alanui, ma ke ano ulia ma kahi kokoke aku i kapukapa nui o ka papa, e paa ana oia ika lima o Hale Venona, kuu kane hoopalau a wahi a Hale Venona o ka hoolauna ana mai iaia iaʻu he kaikuahine hanauna ka oia nona. E papa, ua konakona loa au i kela kaikamahine, a ke mau nei ia hoowahawaha iloko oʻu nona, he kaikamahine huapala loa oia, a ke hoino nei au iaia nolaila o kaʻu e makemake nei e hoao oe ma na ano apau e kaili iaia a huna aku iaia ma kekahi wahi e hiki ole ai ke huhiia aku a hoao pu aku e hoohaumia iaia.

"Oia pu kekahi e hoea mai ana i ka hale nei i keia po, nolaila aohe manawa kupono e ae au e hana ai i kou makemake mahuna on a o keia wale no," i hooikaika aku ai o Mabela i kana koikoi ana i ka makuakane.

"E hoea iʻo mai ana nae oia ianei i keia po?" wahi a Harisona o ka ninau ana mai, me ka nui ana iho o ka hanu, no kona hoomanao ana ae o ke kaikamahine no ia ana o ka hoao ana e pauaka, a i pakele mai ai nei mai ka hale mai ana o ka lawe ana me ka manao e hoopaa iaia maloko olaila a malaila hoi e hookoia ai kona makemake lapuwale maluna on a.

"E hoea mai ana oia ianei i keia po, e papa ke hooia aku nei au ia ae e hoea mai ana oia, elike me ka lohe maopopo loa i loaa mai nei iaʻu. O ea e papa ua hele au a piha loa i ka hoonaukiuki ame ka hoowahwaha, i kela wahi kaikamahine."

"Aia kekahi ano iloko o ko Mabela leo a kona makuakane o ka lohe ana mai ua piha iʻo kana kaikamahine i ka hooheahewa iho, a ua loaa pu aku no hoi ka manao iaia o ka makemake maoli o kana kaikamahine iaia ia manawa, oia kona hoao ana ma na ano apau e kaili ia Elese, a hana aku i ka mea e haulehia ai o Elese i ka hewa e hoopoinoia ai kona kino ame kona inoa pu, nolaila ua hooniia ae la ka manao debolo iloko o ka elemakule, e hooko mai i ka manao o kana kaikamahine ma o kona hele iʻo ana mai i ka aha himeni ame hulahula e haawiiia ana e Mabela ma ia po, no kona momaikai

(Aole i pau.