Ka Nupepa Kuokoa, Volume LVIII, Number 40, 1 ʻOkakopa 1920 — HE MAU MEAHOU O KE KAHUA MA'I. [ARTICLE]

HE MAU MEAHOU O KE KAHUA MA'I.

Haiohano, Lunahooponopono o : ■* Kuoio.i:—F. o.nolu aiai oc no'u r. wahi iaawal? o l.ou moiulele lawe pnni na a:aau ou e Hawa:i alo- . -.■* lza io>niaikoiic a'iu imua'o la - xe ka lehaleaa, i kekaoi mau bon o ke kahua ma'i o Kalawao - •, ro kola kau i aneane e pau aku. I -•? kan i āala aku aei, ua ike ibo 33a ; i : ka nui o ka haawina dala i ia no ke kahaama'i nei, "he haac%2a kekahi no ia iomahuahua dct ax.a, i ka ukuhana o na mi'i, a eia ." o kahi ukuhana e ikeia nei: | 0 ka poe noho poo rca na oihana, he : v~ l:s paaee hou aka; o ka poe lima-" *~a> uku malioa, he $2 ka panee -hoa o ka hana la ma ke 50 kene- ( .... pexo* i ka 75 keneka o ka la; a | •■-l* r.d 20 ka poe i ioaa ke /5 keneka j li, panee aku i ka 90; me keia nei 1 li ka akuhaaa o aa ma'i i panee iki ! -: -nailoko mai o ka haawina dala nui j av-hcloia ai no keia hana. Aa> no he mau hana ano nui o keia .L-i, i hoohanaia ma ke kahua ma'i nei, .i i»eīz ka hoea ana mai o kekahi mau . ma ke kahoa nei, no ka naaa : keai e hoohanaia aku ai ka'awila, u:ea i h?tyh'j.r.a ia no ia hana aoho! -• : a uka. ] ka/iika kaa lawe ukana, o ia ta i' - a. ke hoohaaaia nei. 1 •> ka pohopoho eo hoi i na hale popo- j '< o n:a'i, elike me ka mea maamau,! . =•"■ k- aku i ka wa o ka ahaolelo. ■ I Leia man la ke hoomaka nei ka wa- * ih: ana i ka pa o ka halepaahao kahi-1 - \ ao ka hoomaka aaa aku i hale paa- % aou. ... • -j ('£ hanala kekahi alanui i ka no ke- j 'li Tnsu makahiki ,me ka piha i ke .— a'iuhi no a nhiia ka lepo, ahiki hou j : -a k-a ie holo ma ia olanui. I 1 L eiu kan, he maa mahina loihi na v i ūi ai i ka ai a ka Papa Ola, o ia I na lo 'i kalo a ka Papa Ola e hoo-1 -.uia eei ma ke kahua ma'i, nolaila he nahiaa kela i koe ai he puu dala . :i i ka waihona ai a na ma'i, no ka : .ea, kekahi dala mai ka ai iloko o ia mau mahina, i ---a nuinawa he emi loa ke kamukuai > k<* eae kalo, 100- paona, elike me ka * a ka Lunaaui ,McVeigh i 'koa .'--aiaiau, he $1.73 ke kumukaai ana e .-■i o ia no ke kumukuai e .ukuia i ra ma'i, he mau lo'i ai -kalo po-" ka īaiou; nolaila, ma ia hoomao>po a koa meakakau, he uuku loa ka r.r '.i:-j o ka helu poi o na ma'i, e loaa -oa he 4 heiu poi iloko o ke eke kalo " 190 paoaa, aa ka 21 paona o ka helu -Lahi, ii like me 4.1 keneka. a oi iki, knn:siknii o ka ielu poi hookahi, oiai he 75 keaeka ka "waiwaiio o.ka hela -i -ookahi i hooholoia, aia ihea ke 30 .. iki keneka i koe o ka helu ai? 0 ia i'i hou, »a e puni i na hui la*a, l*wr 14 lonanui no ie -kuiiiuknai :• 10 keneka ao ka paona, haawv i aa t#a io laioa helu 7 paoaa o ka . nle, i-ke aae 70 keneka no, ka helu, *3ci keia ho emi, he 7 flo paoaa no ~a pule ke kuleana o kela ame keia i n hi ai ma ke aao o ka helu i'a :a; no ia i s * hou. he manawa walo no % ai, o ka p?pi hoa, kini kamano, a -taisjio paakai, o ia na mea kumau e na ina'i ao ko I&kou hela i'a. >lak.e3iake īou meakakau e hoakaka : ieia j.au mea apau i ike mai ka lehu- ' ua lakon e hoopu 'ipu ? i nei -a w»iaoait o ke aupani, aole ao he jaui j heolilo e hooiiloia nei i na ina-'i, -.--a me ka mea i manaoia e kekahi poe» uuka loa ka Huina o na ma'i i keia _ inawa, l&w? inau no ka m'ake, ie emi '«. aei niakou, o ka mea nao e ikeia nei, : - eul aiaoli no ka haawina dala o hoo- " .. 3.an ia nei e ka ahaolelo no ka 3vi o ea n:a 7 L "1 makahiki o kou meakakau i ~ ai ma keia aina ma ke ano the ■■•- iloko o ia au, he nui ka 'huina a *a *i hookahi tausaai a oi, he uukii A.a haawina dala no ke kahua ma'i ia Hka o ka hela ai o ia wa o ia ao ko! - -U mooawa, o ka helu paku'i o 75 ar"*a o ka pule, no kahi mea inu anie $£ paku'i no kaii "haāwina ■ ".f, •"> ia no kahi pāku ? i \ oi ae m&mua * la haawiea o 30 makahiki i hala aku. 5»« ka hoiee i kapaia Bay View 'Home •- **V.u makahiki «xoai kona paa ana, . _? kuikawa i noha ai, ike kou' maloko o ke i-ka I» 1 fc&tmna dala* no ka ho'o- i -'——0 ī ka hale helu 4 o ka Bav j \ .*•**■ Ilome, i na lako moe, pahuume, | ; -iaukaa. «oho, $me na mea e ae i hoo-! v l2 20 na halē helu 1, 2 ame S, .cia -« kd*j. * hoike aku nei ,aole i hoola- j keia hale helu 4 o ka Bay~Viewj r "->me ahiki i keia hora a'u e kakau' '■ a*a ihea kela dalaf ~ 1 ieia kau i hala aku nei, ua noi ntL. e haaaia i alaaai jao lakqu ē - v c e cij mai ka halo noho ahiki i ka a aa aeia ka iako'n n6i/ o ka kaii aku keia poe makapo ki i ke kokoke ana i na mahina iflo > keīa aina, ike lakoa aohe hoailoaa no \ . hnn&i* 5 alahele no īakou, e naka aas iloko o ka ukelekele o! ■ a u.-t j aolaila. kukakuka kekahi o 'ka 1 . auik&po e pii kiso iakou imua o ka j no keia pilikia o lakou, he mea j :cin, i kck*hi ia kakaihe'le aku la keia | ; - ai&kapo ahiki jiaā im'ttā o ka luna-1 -1. a aa ae aai ka iun'anai i ke aoi a' - po« he ipau la in&hope iho e hana i alahelp no lakou i L'imoki ia; aldha no na mikapo i

ka bo;e e hoo'kao I - la'-ou pono, he nui ka hen o ":,ia home, aole hale holoi o keia .Loa.e, nai ka piliiia 0 na .wahine. Xolaila, hooliloia na kapu auau i wahi e holoi ai ]<akou, he ekolu makahiki e noho ia ne: keia home, pela no ia loihi e hoomanawanui nei na wahine o. keia ho.me i keia pilikia, o ka olelo | wale iho.. no o_ kā \hopē īuna e hanaiāaku ana .i hale holoi ame ona hale hall 1 wahi e hoonanea ai na ma'i o keia home, a i wahi e kāu ai na kino make ahiki i ka wa > lioolewaia ai, aole nae he hanaia.. Heaha hoi ke kumu, nui ka haawina dala, e kali ana paha ko makou lunānUi a kaka'i aku na wahine makapo alaila oia ltaaoha e hana koke ia. Eia kekahi piiikia o keia home, aot»e pain haa i wahf e hobkom<i ai iā hati;' kau aku hoi kahi pipi mau no ka maikai; aole hoi e ai mau i na meaai paakai kupono ole ina ma ? i, he pahuhaa ko keia home mamua, aka i ka wa i popopo ai ; aole hoolako hou. ia ak'n i pahu hau -hou, no ka popo o 'ka poe ma 'i o keia home; kekahi mea o keia home nani ma ka nana aku, aka piha i ka iikulio, o ke kumu he hookahi no kanaka hana no ia apana hana e hoomaemae ana keia kanaka i na hale ekolu, he J2 rumi o ka hale hoo-kahī, aole lawa keia i»aaa i hookahi no kanaka nana o hoomaemiie i keia mau hale ekolu, o keia ke kumu e lanakila mau nei ka ukulio maluna o ke kanaka. Ua'lawa keia no keia manawa. Me ka mahalo i na keiki o kou papapa 'i. Owau no me ka oiaio, EMMA MAKAWELIWELI.