Ka Nupepa Kuokoa, Volume LVIII, Number 36, 3 September 1920 — He Moolelo no MAGARITA ADAMU a i ole Ka Hoohokaia Ana o na Manao Lapuwale o ka Mea Kolohe-Ka Papahi Ana o ka Mea Hoopono i ka Hanohano me ka Waiwai [ARTICLE]

Help Learn more about this Article Text

He Moolelo no MAGARITA ADAMU a i ole Ka Hoohokaia Ana o na Manao Lapuwale o ka Mea Kolohe-Ka Papahi Ana o ka Mea Hoopono i ka Hanohano me ka Waiwai

• ' MOKUNA XXXVI. L i ike aku o Tede i ke komo ana māi o kela kanaka malil.iwi i paa kona poo i ka wa-hiia me ka welu, a e komo ana i,,l me kona paleili wale no, nolaila hōpu mai lā oia iua is.;n:ik;i nei a hoonoho iho la maluna o kekāhi nōho, me k -īa ku pu aiia iho' niā konā āōaō, e kakali ana, o ka loaa ka manawa kupono-nna e kahea aku ai i na kokua, no ka ii' ihoi ana aku i kela kanaka ma'i noloko p kona wahi i v .iihoia ai. V ;i lolie mua o Tede no ke kukonukonu o ka poino i loāa "i, t Makala, oiai oia ma kona alahele i holo mai ai no ka hui ana me Kapena Rede, a ina pahā i loaa aku ka ike iaia i» keia no ke kanaka nana i hookau aku i ka poino nialūnā kona hoaloha, ina aole loa ua o Tede e nana mai iaia me na inanao aloha no kona noho pouliuli loa nae i ka mea a 'm ia kanaka i hana aku āi ia Kapena Rēde, nolaila he hookahi wale no noonoo iloko ona, o ia ka hāna mai i na meā a;.au e pono ai o Makala. Xo kekahi inanawa loihi, aole he hookahi mea liiki ke kamailio ae, aia ka meha ke hālii Ia maloko o kela keena, aia no hoi o Nina Hilakona ke nana pono la ma na maka ō Makala. pela no hoi o Makala e haka pono mai la kana nana ana maluna o Nina, me ka puliki ana o kona mau lima, mahope o kona noho. i mau ai ka ikaika iloko ona, oiāi hoi 0 Tede ame Pilipo Rede e nana mai ana i kela mau mea ine ka piha kahaha. No kekahi manawa kela noho hai'nau loa ana o na niea apau. alaila hoao ae la o Nina Hilakona e minōaka, alaila pane aku la ia Makala me ka leo haalulu: "Ua hoopuiwa loa ia mai au, i ka ike ana aku ia oe ē Makala, me kena kulana poino ou, no ka mea aole i maopopo mua ia'u, o oe kekahi koa oloko o ka puali leiai lahui, a oki loa aku hoi ko'u lohe ana ua loaa oe ika poino." ' i "Pela i'o ka hoi, alaila ina ka paha oe i lohe ua loaa au i j kekahi poino, alaila, o oe anei ka mea mua loa e liele mai ei ike ia'u?" wahi a Makala, me ka hele o kona mau makā a liulili, i kau a mea o ka piha me ka inaina, ke naka wale la uo hoi kona kino me ka haalulu, a i hou mai la: "Malia paha, ina no kou lohe mua, ua loāa au' i kekahi poino. o oe ka mea mua loa, e waiho aku i kau mau leo pule iniua oke Aknā e hoopakele ae maika make mai. O e Nina, v iwaena o na kino kanaka apau a ke Akua i hana māi ai mā ka honua nei. o oe ka wahine ino hōokahi, a.ke hōomaikai ae nei au i ke Akua i kona hooloihi ana mai i ko'u ola ānā< ahiki i keia manawa a'u e hokau aku ai i ko'u inaina mālu-, «a t>u," alaila hilinai mai, la ua o Makāla ihope, ncrkā mea ua liele oia e paupaUaho, no ka mea ua kamailio aku oiā i nā ulelo maluna ae, me ka hookikina maoli o koiiā lēo. "Ua hehenaia anei oe e Makala. i hoopuka mai ai oe i kekahi mau olelo i kupono ole i na lehelehe o ke kanāka ke kamailio?" wahi a Nina, me ka hoike okoa ana mai o kona ano i ka maka'u ame ka hopohopo, no kekahi mēa ano nui, v e oili mai ana mai kela kanaka mai. No kela mau olelo mai ia Nina Ililakona aku. ua ala hou mai la o Makala a noho pono iluna, me ka i ana niāi: "Aole loa au i hehenā. aole he mānawa e ae i loaa ai ia'u ka noonoo maikai loa elike me keia. O koū mākeiiiake loa e Xina, o ia no ko'u lilo i kanaka hehena, aole iiae'nou iā liewa, o ko'u lilo ole ana i kanaka pupule, no 'ka mea,- aole i ae mai ke Akua e nele au me na noonoo inaikāi ēlikē me ia i loaa ia oe.

"Mamuli o kau mau hanā e Nina, uā paā kūu hoohiki, e lioea mai ana ka la a'u e hookaū aku ai i kuu inaina nialunā 1 ona. ūa lioea mai ia manawa, a e ike ana oe, aole he wahi hana niaalahi. ka hoao ana mai e pulapu i kekahi kanāka noon'oo maikāi elike niu a'u nei. He kānakā puniwale au, lie meā hohewale. a he kanaka kipi a kumakaia i kūu aina ame kuu hae, a he kanaka hoi e hiki ole ai ke hilinaiia mai e ka poē maiuna ae o'u,. aka nawai i hoolilo mai ia'u i kanāka o kela ano? Nau e Nina, a maiuna iho o kou poo, ka aUelhio ana i na hopena awahia o ka anoano au i lulu āi. "O oe e Nina ka mea nana au i alako aku iloko o ka nenelu 0 ka hewa, a maluna iho o kou poo e kau aku ai ko'u mau liewa apau. a o na hoopa'i e hookauia tuai ana maluna o'u. " ia mau hoopa'i hookahi no ke kau aku ana māluna ou. Ina au e kiolaia aku anā iloko o ka luahi o Oehenā kahi e "aka ai ko'u mau kuli, a e uwi ai hoi kuu mau niho. alaila <> oe pu no kekahi iloko olaila. e auamo ana ia maū hopena ehaeha apāu. "Ua maopopo no anei ia oe Jvē kiimū i lilo ai au he kānaka hohewale, me ka maka'u i ke ku ana aku imua o ke alo «• ka enemi? Mamuli mai no ia o kūu maka'u i ka inaina o lee Akua a'u ,i ike āi ua inākaUkau loa koiia inaina e kau Tnai maluna iho o'u. Aia iloko o kuu uhāne ka mānao pepehikanaka, ā'u e māka'u ole nei ke ku aku imua o Kona alo. Me ka hapala nāe o kuu uhanē me na kihe'ahe'a koko <• ke karaimā pepehikanaka. a kuu iima i hooko aku ai, aole a'u hoole aiia ae no ko'u pili i ka hewa nia na ano apāu. lau i nanā aku ai mālūnā o ka helehelena o ka mea hewa «'le. a hoounā akū la i koiiā uhaūe imua o ka Mea Nana oia ' hana niai. mē ke kumū ole, ūā ili ākū ke ko'iko'i o kā hewa maluna ou e Nina, nb kā hiea o oe poiioi ka mea nana i kauoha uiai ia'u e hooko aku i ke karāima pepēhikailāka, aole he niea okoā ae. Uā hauleia au i ke aloha nou $ Ninā, ua *ke 110 oe ia mēa. a na ia aloha iloko o'u nou i lilo ai au 1 niea paahana, na kou. mau manao lapuwale apau." * Ma kēla wahi o nā olelo a Makala e noke la i kē kaiiiāilio a«»lc e hiki hoū aku ia Nina ke hoolohe, no ka mea ke hū'epania mai la na meahūua i pili i ieōna ola ana e kela kānaka. alaila ku okoa ae la oiā iluna. me ka pāhola āhā aku " kona mau lima. imua o Kapena Rede. a i āku la: "O. e Kapenā Ttede, iiiiua o kou aloha. ke noi aku nei au i kou oluolu e papa ae i keia kanāka niai kona kāmailio ,ana «'ai i na olelo oiaio ole. Ke hoohiki nei au iniua o ke Akūa •i imua hoi ou e kuu kapena maikai, aole loa he oiaio iki iloko (i ria olelo apau a keia kanaka e kamailio m.ai nei!" . Aohe a Kapena Redē pāne no na olelo a Nina Hilakona imua ona. o I<a mea nae nana i hookahalia aku i ka nlanao 6 kapena nei. o ia no kpnā.ike ana m'āi iaMakāla e huli {•ono aku aiia imua o kotia alo. mē ka pane ana akur "Eia au ke hookokokē mau ak unei rtia ka'e'o ka luakupapa'u, nolaila e ile'e niāi oe e Kapena Rede, aole he kuniu niaikai ma ko'u aoao. e hoike aku ai i na mea oiāio ol<e. _Ke 'hiki ihm' au imua o ke AKiia, ka Lunakanawāi, a'n ē helē -inn e ku imua o Koiia alo, o ka oiaio wale nō kā*u mēa iioike nei maloko o keia rumi, aole loa he liookahi hoo-

puniplini iloko oīaila. Owau ka- mea nāna i hookau aku i ka poino nialuna ou, aole ia mamuli o kekahi kumu okoa ae, aka o ko'u lili, no ka maemae o kou ola ana elikeme j ka hau, pela hoi ke koa o kou puuwai elike me ka liona, | oiai hoi au he kaiiaka i hele a ekaiekā me na hēwit like ofe | o keia ola aina. No ka hana ana aku nae i keleahi maikai j no ka hewa nui loa a'u i hana aku ai māluna ou, ke hiake- , make hei au e hoopākele ae ia oe, ināi ka lilo ānā i pio maj lalo o na hana pēlo a keia wahin.e, i like aku konā ino mē ko |ka.nahesa. i la'u i noho mai nēi malōko o ko'u rūmi,lo he niāi nei au i kā leo o ka wahine i hele a kamaaina loa ia'u; a iloko o ko'u kulana nawaliwali, ua loaa nae ia'u ka ikāikā e hele mai ai maloko nei, mamuli o kā hoalaia ana mai o kā ināina iloko o'u nona. Ua kokolo mai riei au ahik\ ma ka puka o keia rUmj, malaila au kahi i noho ai no kekahi mau mviiuke T me ka lohe pono o ko'u mau pepēiao, i ria huāōlēlo apāu e kamailioia ana mawaena o olua, a mamua o ka noho mana ana aku o keia wahine» maluna o kou maū.noonoo iriafkar apau, pela iho.la au i hele.okoa mai nei, no kā hōopakēle ana .ae ia oe 'nīai iaia mai. Eae māi ana anei oe e Kāpena' Rede, e hoolohe i ka'u mau a i olē e manaoio aku arfa paha oe i na'olēlo a keia wahihe?" "Ke haawi akti nei aU i ka manawa 'nōn, e hoikē mai af iā'u i kau mau meā apāu i mānao āi. a ua hiki ia Ninā, ke hoakaka mai māhope aku, i ka pololei ole o kau mau olelo," wahi.a Kāpena Rēde ine ka leo kuoo. ' Aole, aole loā!" i hooho ae a,i o Nina Hilakonā, me'ka hoopahola ana aku i kona maU lima imuā o Kapenā Rēde. "Mai hot)lohe hoii aku oē i na olēlo hoopuiiipuni a kēlā kanaka. Mā ke ano he wahine au i kokoke e hoopālauia me oe—" "Uwoki," i kahamāha koke mai.ai o Kapēhā"Rēdē, mē ka lēo kuoo, e hiki ole ai ia Ninā Hilakona, kē pane hoti aku. "Aole oe'he wāhine hōopalau na'u e Nina. Mānmli pahā o kou manao. ponoi iho, a i ole. ma ke anō kuliih'ewā, no kā'u māu olelo japau i kamailio aku nei imua ou, pela oe i manao mar ai, he wahi lihi noonoo kekāhi iloko o'u nōu; ma ke ano au i hoopukā mai la. Mamiia okē komo ana mai o keia kanaka maloko o k'eia ruirii, aolē he nōonoo e āe ilokō o'u, 0 ka hana wale aku no i nā'ineā e hookāUmaha ole ia ai kou manao. Aole o'u makēmake, e kōmo hokai hou mai oe. ina he mau mea kekahi a keia kanaka i mākemake ai e hoikē mai ia'u; no kā mea ke emi mau akū nei kōna ikaika; Ina oe e hoao ana e komo hokai wale mai, ma kē ake'akē'a ana i >vahi e holopono 'ōle ai kana kamailio ana mai, alaila e kāuoha koke anā aū i na koa, e kii mai a hookaaw.ale aku ia oe nō kēkāhi wāhi okoa , Ua hoōpukaia mai kēla māu olelo e Kapēna Rede me ka leo kuoo, ā ina he manāō kekahi iloko o Nina Hilakona, he kanaka oluolu loa o Kapēna Rede, ua auhee aku ia manao mailoko aku ona, maniuli o lea ikē pono anā aku i ke ano o kela kapēna koa, aolē oia he kānaka hiki ke paani wale ia aku mē ka maalahi. , | Aia ua o Nina Hiiakona, kē hoo-pu mālie Ia malūna oj kona noho, a ke haalulu wale la.no kona maū lima, mamuli j o kōna lioōmaopopo, e hua'i paū ae ana o Makala i'kae mo-| olelō o kona ola anā, amē kona mau ano epa he nui, ka mea J hi āna e kau lā kā wēli, no kōna hooliloia mai i wahine ino loa ame kā hoowāhawāhaia e Kāpena Rēde. I Ke kakali nlālie la hoi o Mākala, ahiki i kā loaā ana iaia! o ka ikāika kupono e hooniaka mai ai e kāiiiāiiio, ia wa i j owāka ae ai kona wāha; a panē māi la imūa o Kapena Rēde:j "Aole i niaōpōpo iā'u, pēhēa la kā loihi i liāla ae nei, aka nāē. he mau makahiki palia he umi-knm&iiāono. a i ole j malālo mai pahā, ua halāWai mua loā iho lā aū me keia wahine, o kā umi-kūmariiā\vaiu no ia 6 kōna māU mākahiki. Ia manawa o ko ? u hālaWai mua ana mē iā, oia kekahi ona kaikamahihie huapala, niē kā lāuoho ēleelē, āme na maka bolu alohilohi, ke ano hoi i kāūlana āi na kāikamahine AiHki*no ko lakou u'i.

"Elike nae me kā nee maū ana mai o kbrta inaa makahiki imua, a hui pu iho me kona īioke mau i ka hooluu i kona lauoho, ua k)li aē kela ano kahik<> ona," a i ke ano hou, eia nae, iloko o ia mau hoololiloli anā i'koiia ano, aole loa ia he mea no'u e hoohewāhewa aku ai iaist. O ke ano maoli o keia wahine, h'e»waipā-he-oiā. i kēkahi nianawa, elike me ke keiki opiopio, aka i kekahi mahawa, e loli hikiwawe ae ana oia. mai ke kulana oluolu ae, a i kē kukiha uahoa, he tiga Wāhine ka iioa ē kbliu ai kē hoōhalikē e haehae okoa ia ai koū puuwai mai kou kino ae. "lla halawai mua loa āu mē ia, ma kekāhi wahi kauhale uuku i noho nui ole ia e na kanaka, oiai oiā e noho ana ma ke ano he mea malama keiki, no kēkahi bcbe uukū loa. No kēla halawai māu o maūa, ua haulehia iho la au i ke aloha nbnā, a o ke Akūa wale no kā i ike, i ka oiaio o ia alolia a'u i haawi alrtu ai i wahine. Na kela alōha iloko o'ū, i kono mai e hoomanā pkoa aku ati ā o kona mau makemake apau, aole loa he hookahi, manawa a'u 1 hook<j olē ai; nae o ka pokole o ka manawa, aol.e e hiki ia'u ke hoike aku ma ke ano neepapa i kā moolelo piha o ko'u noho ana me keia wahine. "E hoohalaia an? kēkahi niau nianawa lēhūlehu e maua ma kā liele holohoio ana ma na lihi aekāi, e hele holoholo ana mā ua po māhina, a e luakaha anā hoi malalo o ka malumalū o na kumulaau, me ka hele ana i ka hoehoe waapa maluna o kā lokowāi. "He kaiiaka au 'nie kāhi loaā liilii loā, o ia no ko'u uku e loaa nlai ana mā ka'u hāna hē kupākako noloko o kekahi hālēkūai, me ia wāhi. loāa iiilii.no. nae, ua hoolilo aku au apau loa, 110 kā ho'oko ana i kona mau makem'ake. Oiai nāe, e hoike okoa mai aiia oia i ka nūi o kpna aloha no'u, o ka ujea apiki nāē āole'ioā onā niākemākē iki e mare mai me ā'u. "Aole 110 e liiki ia'u ke hua'i pau aku iā v oē i ka moolelo, o ka hoea ana mai o kekahi wahinē. no ka hāle a'u e noho ana. a koi mai la ia Ninā. e nlālama i ka bebē. i niai nana e haiiāi. Ūa kf-e bkoā māi kela wahiiie ia Nina. ma ka haawi ana ināi i ame ke giila, i wahi nona e iāwe āi i kela bebe Vi hy oiaio, u9. lilp .ke dala ame kē gfala i mcff nui iloko o ka' noonoo o Keia Wāhihe, o kehiā puni aku la no ia." alaila hooki iho la ua o Makala i kana kamailio ana mai, i kau a mea o ka paupauaho. Aia o Tede ke nana la maluna o kā helehelenā o Kapenā Redē, pela hoi uā kāpenā koā nei, e naua māi la ia Tede,' me ka lioomāopopo ilbko o lāua pakāhi, rio ka hoēa mdi i ka Wa e ahuwale ae ai kekahi meahuna i pili loa aku i ko Magarita hanāuia aiia. " "Aōle a'u mea i noonoo hou no kela bebe ahikr i ka po liei aku la, i ko'u wā i lohē mai ai i na mea e pili anā' 110 kekahi lēile opio, akahi no a haupu mai la ilōko o'u, māliā paha, o.ka beb'e i waihoiā niāi malalo o ka malama aha"aj Niha, o kā lēdē opio ia a'u i lohe ai e kāmailioiā ana nra ka po n'ei. "I ka manawa i lawe mai ai o Nina. i na dala o ke ki'-peia ana mai iaia, akahi no au a ikē, eia ka, able o Nina he anela ēiike me ka'u T nāna niāu akū ai iaia mawaho, ma ke ā'no oiā kekāhi o hā. wahine niaēmāe, ēia ka he iliohae oia iloko o ka aāhu huluhipa. "Uā pipilipaā aku ka noonoo o Nirta ūo kela bebe uuku, ii'ie kā hoonaauao ana iaia, me he keiki jpottoi la nana. Nb ka lioōko āna .aku rtae i ka mea ana i ae aku āf iniua o ki wāhine iiāna oia i ki-pe mai, hooholo iho la o Nina, e lawe nkn i kelā hehe np kekahi ksūhalē o na kīnaka lilwāl'ā, he wahi no i : kamaāins iaiā, ua nōke mai. oia'i kē k'oi ii'ū. e noho hamāu loa W'u waha, uo na iliea e pili anā i kēlā bebe,

amekana mea i manao ai ē haĀa 1 aktt nOJte, a no ke aloha no hoi i keia wahine, ua haawi ak« la au i ko'u ae. "Aia nae kekahi mea hioōkahaha i ko'u manāo, i ko maūa hoea ana afcu no kēla kauhafe o na kanaka lawal'a, eiā ka ua mare mua, o Nina i ke kane. a o ke kumu aui ia, o kona ae ole ana mai e mare me a'u," alaila palalu okoa ae la o Makata i na lima ma kona helehelena no kekahi manawa. aka iaia i hookuu a'e ai i kona niau lima, hoōmaka hou mai la oia e kamaiHo. i ka i ana mai: "Hoike mai ld'o J Nina ia'u, na kona makuakane ino. i hookikina iaia e mare aku i ke kauaka ana i aloha ole ai, a iio ia nēle i kē aloha no kela }canaka, i holo mahuka okoa ai oia mai iāia mai, uā lilo keia mau olelo a Nina o ka hoike anā mai ia'u, i kumu e hooiia aku ai ko'ū āloha iaia. "Ua hoea aku la maiia no kela wahi hou, a hoi aku la o Ninā e noho pu me kāna kane i mareia ai. eia nae, i kela ame keia manāwa, e hoea mau aku anā no au imua ona, mā kē ano maālea; a e hoouna mau ae ana no hoi kela wahine nana ka bebe i kē (iala iaia, aka i ka make ana nae ō kela wahine, a pau hoi ka loaa hou ana mai o ke dala iaia, oleio mai la kela ia'u i kekāhi la, ua makemaJce ,oia e hele no ke kiilanakauhale, eia ka a.nanei, nō ka pāu ana o ka loaa niau aku o ke dala iaia ke kumu o keia uhu ana o ka nianao e helē no ke kulanakauhale. aole nae au i maopopo.ia manawa, eia wale mai 110 ko'u ike <ana, a mahope mai, aka ina no paha oia i hoikē mai ia*u i ka inea oiaio loa, aoiē 110 a'u maū ku-e ana aku, oiai ua aloha loa au iaia. "Ua lawe i'o mai lā au iaia no ke kulanakauhale e noho ai, me ka hāalele ana aku i kana kane mē ke keiki ana o ka nialamā ana, me konā hoike ole mai nae i kāna mau meahilna ia'u, koe wale no kona hele a pilia i ka maka'u no kana kane. Ua kotfo okoā ia mai oia e hoololi i ka waihooluu o kona lauoho, a e pena hoi i kona helēhelenā. i hiki ole ai i kana kane ke ike mai iāia, ina nei no ko laua halawai ma kekahi wahi, eia nae, aolē 110 ia he mea e pau ai koiia mau hianao' hopohopo,„e kau mau ana kona weli, 110 keJa kane. "Ikelā ame keia po, a i na la no hoi' apāu, e ike aku ana au i kona pihā me ka haaiūlu, no kona hopohopo, e pepehiia mai ānā oia a make, ke loaa pono mai i kana kaiie. Aole he maopopo ia'u o ke kumu o kona maka'u loa ana i kana kāne, aka i kekahi la nae, hoikē mai la oia, i ka loaa ana aku he leka mai ua kane nei aku ana, he leka hoowēliweli a J u nae e hiki ole ai ke manaoio i keia manāwa, mai kela kane mai ua leka nei, malia paha o Nina ponoi no ka mea nana i kakau, i wahi no'u e puni aku ai iaiā.

"Hoike okoa mai la oia i kela leka ia'u, a i ko'u heluhelu ana i na manao oloko, e hoike mai ana kela kane, no kon«i ike ana i kahi i noho ai o Nina. me ke koi okoa mai i ua wahine nei ana, e hoi hou akii e noho pu me ia, a ina aole oia e hana aku ana pela, alaila e pepehiia ana oia a make. 0 kana i olelo mai ai ia'u, he hookahi wale no alahele e hiki ai iaia ke noho pu hou me a'u, o ia no ka make ana o kela kane ana. "Aole loa e hiki ia'u ke'hoopoina i ke ano o kona leo, ame iea nana ana mai a kona rhau maka, iaia i kamailio mai ai 1 keia mau olelo ia'u. Ua maopopo loa iaia ka nui o ko'u aloha nona, me he mea la, oia ka'u ak.ua e hoomana ana i ke ao ame ka po, a ua makaukau hoi ina.na ano apau e hoo L kō wale aku no i mau makemakē. "Ua lo.aa ia'u ka ike, no kana mea'i makemake ai, me ka hele mai la a kau ka weli ia'u, aka i kahi nae e maopopo pono ai kona makemake, ninau okoa aku la au iaia i kekahi la: 'Ua makemake anei oe e hele au e pepehi i ko kane a make?' Aole oia i pane mai i ka'u ninau, aka nāe, kiilou mai la kona poo imua o kuu umauma. me ka noke anā i ka UAve haalo'ulo'u, a iaia i aea ae ai iluna, honi miai la oia ia'u me ka pane ana mai: "Aole he alahele e ae e hoomauia aku ai o ko' kaua noho aloha ana, aia wale no a make kela kanaka, 1 me kona hoike ana mai i kahi i noho ai o ua kane nei ana, anie ke alaīiele a'u e hoea aku ai no kona home. No ka hele no o kela aloha a paila iloko o kuu puuwai no Ni'na, ua haalelē iho la au iaia ma kela po no, a holo" aku la no Manakeka. a ma kekahi po mai, i hooko i'o aku ai au i ke karaimā pepehikanaka, ma ka pepehi. ana i kela kane a Nina, i kona wa ē hiamoe ana." "Auwe no ka hoi e!" i hooho like ae ai o Tede nie Kapena Rede, no ka mea aia ua mau kanakā nei ke hoolohe porto loa mai la i ka moolelo a Makala e kamailio aku nei, nte ko lauā moeuhane mua ole nae, e hoea aku ana ia i kahi e hookahahaia ai ko laua noonoo, a o ia ka Tede o ka ninau koke ana mai: "Alaila o ka inoa ahei o kela kanaka .au i pepēhi ai a make, o lokia Adamu?" , "Ae, o ka inoa ia o kela kanaka, a o ke kanē mare hoi a Nina Hilakona, keia wahine i oi aku ke iiio imuā o na waliine apau ma kā honua nēi.' "Alaila o ke kaikamahine a Nina Hilakona i lawe aku ai e niālania, o Mag"arita anei kona inoa?" i hoomau mai ai uo 0 Tede i ka ninau .aiia, no kona makemakē e mawehēia ae ka pohihihi o ko Magparita lilo ana aku i kāikahiahine na lokia Adamu. "Ae, o kona inoa ia," wahi a Makala me ka pālulu ana ae 1 na lima ma kona mau maka. "Ua maopopo ia'u, ua kau aku na ahewa aqa a na kanaka maluna o kela kaikamahine 110 ke karaima a'u i hana ai; ua nele nae au i ka koā e ku aku ai a hoopakele ae iaia mai na ahēwa mai i kauia aku maluna ona. He mea pepehikanakā au, i hiki ole ia'u ke ku aku imua o ke kanaka ame ke Akua, nolaila hoomaka aku la au e liolo no ka maka'u i ka makē, a i ka hala ana o kekahi mau la o ko'u pee ana, hoi hou mai laimua o kē alo o ka wahine nana au i hoolilo mai i me'a pepehikanaka. Heaha kana mea i hana mai ai no'u ?" me kona ku ana ae il(ina, ,a paa ae la iahope o kona noho, i loaā ai iaia ka ikaika aine na rnaka i hulili i kau a mea o ka piha inaina, kuhikuhi niai la oia ia Nina. me ka pane hou ana ae: _ "I kela hoi āna aku a'u imua ona. ua kipaku mai la oia īā'u, nie ka olelo mai he mea pepehikanaka a'u. E nana mai olua i ke ano o keia wahine, o kana wale no i makēmāke ai. e loaa ka noho lanakilā ana iaia, mamuli o ka'u hana. O kela aloha, ana e noke mau ināi ana i ke k&māiliō ia'u no'u, aole* ia ma kona mau lehelēhē, aka ua hodhalii<e mai oia īa u, me na hunahuna lepo a kona mau wawae e hēhi ana me na kamaa. - "la'u i hookokoke āku ai .iāia,- ua papani ae la oia i kona mau makā. i,ole ai e ike mai i kā mea pepehikanaka; aohē mea hiki ia'u ke hana aku, a hoike ae paha i ka mea oiaio imua o na kanaka, no ko'u mdka'u o liia aku auanei au iluna 0 k'a amana likānaka, no kā mea ua kihe'ahē'a kuii uhane me ke koko hala'ole o lokia Adamu. E ike mai nāe olua e nd hoaloha. aole he mea e aē nana i hoolilo māi ia'u i dtāboto, o kēia wahine wale no, aia malūna o kona mau liina. nā kikohuk'ohu o kē karaima pepehikanāka." Alāwa niai la ka nana ana a Kapena Rēdē ame Tede mā na makā o Nina Hilākonā, ua hele ua wahinē nei a kunahihi, ēlike me ke ano o nā wahine pupule, alaila lioolio ae la ua o Nina, me ka leo pihoihoi: "E nana! He koko, hē'koko! Mai ae aku e piilu mai au 1 ke koko!" He oiaio aia ke kahē nlāi la kē koko māi kahi mai a Makala e kii ana, no na wawae o Nina Hilakona, me ka piilu o koiia palēkoki i ke kokb. a.'iio kela leo kklieā o Niiia, i holo maiai kekāhi poē koa, a koilio ana iloko o kel'a runrii, a iwaettā o ka poe o ka hoēa nna miai, o kaukā kēkāhi o ka oihana koa, a ae la na kāuka nēi i ke kāuoha i kekahi j poe koā, loa āku ia Ninā no kekahi wahi I kupono, aiāila huli niai la olā imua o Makala a pahē mai la:

"He keu aku oe a ke kanaka hooiolie ole i ka'u kauoha, no ka mēa ua hemo.ka welu i Hva-hiia ai ma.leahl o kou eha, pela i liemo niii mai ai ke kolco, v noVailtfj stote loa he maniolana i koe no ka hiki ia'u ke hoopakele ae ia mai ka make mai." , 'Aole au i niaka'u i i keia manawa, ua makaukau au e ku aku iniua o kīa nofiō h6okolok6lo o ka Lunakiīūawa} Kiekie loa." MOKUNAXXXVU. K|j Elike me ka hikiwawe loa o ka hoopiliaia ana mai u kēla rumi ena koa, pela no ka hikiwawe o lakou hemo ana aku iwaho. a il6ko o ka inanawa phkōle loa/ ua nohoaīii "iho la ka maluhia maloko o kela keeiia, me ke leoē'leoKoolōa wale iho no o Kapena Rede me Tede. me ke kkuoha Vbke āna alhi 0 ke kapena koa ia Tede e h'ele e ike i ke kauka, a e h®ikt aku i na olelo apau a Maleala o ke kamailio ana mai ia lauai, a e hoopaaia aku hor na oleki apau a lcfeU kanaka malupa o* kekahi palapala, i hiki ai e hoatifi v fclā al&ina leHeohukoliu o na ahewaia mai ia Magarita aku, no ke karatfti4 pe()chikanaka. Me ka eleu loa i hele aku ai o Ted£ e hui pii me ke kauka, a hoike aku la i na mea apa\i it Rapēna Rede o ke kauoha ana aku iaia. a i ka loaa ana mai o nsl hoōia atia hili.kela, kauka maii. e laWelawe kokē āku ana oia iā hana, ii wa ih6i hou mai ai o Tedē iifma o leōna hoalolia, a nohtf itw lā ka aoao o kā moe, paa la hoi i kekatii lima' o Rap£naf Rede, me ka i ana akui . "He' nuhou hauoli lOa ka i loaa ialeāua i kēiā.la» *tf& 6 "n* me£Tāpau a kēla kanāka i hoike mai-nei, a i hpike āftu āu iā oe e kuu hoāloha ea, ua hoea mai leauā i kā hoo&na afta o ka'u mau mea apati i nOonoo mūa af." , ia mēa e Ted£?~ E hoilee it(ai oC iā'u?" "Mai hoahewa wale mai oe ja!u, e ae mai oē ifo ka loaa ana ia'u o ka'ike kupaianahā loa. ē heluliēlu akii i ke ano o kē olā ana o kekāhl meā, a i ole, ka pololei paliā o ka'u koho anā." Minoakā māi Ia no o &apena Rede no kēfa hoakaka a Tede, alaila i ae Ia: "Ke ae aku nei au, he keii 6<* a ke kanaka opio pololei i ke koho ana, a ua, anēāne lo'a ah e hookau aku i kekāhi iiioa lianohano maluna 6u, ka helu ēkahi.o na makaikiu ma Aniērikā hoioōkoa." "Ke hoomanao nēi fto anei oe ia kaUa e noho ana ma ka halēkoa, a hoahewā iiiai ai oē ia'u,.i ke kamailio ana akn 1 kekāhi mea maikai ole nO Ninā Hilākonā?" "Aohe a kaua hoi hou āna afeu e kamāijiō i na mēā o kā wa i hala, koē wa;le'itoj ke ae aku nēl āu i ka pololēi o ksu mau mea apau i nianao ai. Ua hele au'a luhi, aole hē waiwai ia kaua e hoopau nianawā wale, hiā na mēa Hilii, no kā mea aia kekāhi mau kumuhanā ano nui, e loāa ai na kuleākuka ana mawaena e kaūa iho. Uā poina anei oe no. kela leka? " "Aole loa aū i poina no kela leka, ēia. mau rjb ko'u noōnoo, no nā ineā a katta i ike iho nei maloko olaila." "No uā hanā i majcēihakēia malokō o kela leka, ke noiioi aku nei au ia oe e Tedē, e hooko ajkū, no ka mēa, aole.lie hanā hiki ia'u, oiai aU ma keia kulana naw.aliwali. 1 ko'u wā i hoihoiia māi ai no' kēia Wahi, ua noi aleu au i kē kāuka e hoihoi polplēi. iā'u nō Ntl loka, uā hoole pāakiki iijai nāe oia, nolāila e ikē mai oe, he paākiki loa nana ka hookuu ana mai ia'u e hoi~no ko'u wahi i keia nianawā." "Aohe mea hiki iā oe e kūu lioaloha.ke hana,, nolaiU e waiho māi owau kā meā nana e hufi aku ia Miss Adāmu ahiki i kona 16aā ana. 'O, e lilo aūa'ka moolelo a ka.ua i lohe iho nei i mea na'u e kaau afcu ; ai trnua o kēia kalkamahine, a i lioike aku au ia oē ea, ina aole kou hāuleiiia mua ana i ke alohā no Miss Adamu, ina ua lāwe māoli mai aū iaia a lilo na'u, mē ko'u nana ole ae i ko'u hoahaūau anā nona." "Mai poina i'o kā hoi au, np koii lilo ana he hoāhanau no Misjs Adamū, mamūli hoi paha o kau mau olelo hoolalāu, i pālaka loa ai kou noonoō nō kbu pili iaia?" "He hookahi kumtt o kā palaka o ko'u nopnoo e Kapena Rede, no kou pūnilid wale i nā olelo mal» a Nina Hilakona. uā kokokē maoli 'no oe e olelo okoa aku iaia, no ka nili o kou aloha iaiā, a ma kuu mānāoio māoli np, ua āloha kēla wāhinē ia oe, a o ke kumu iā, o kona hēle okoā-ana mai nei a kukuli akū mālālo o koii matli wawāē. Np na mfca hae e pili ana i kuu hpahahāū, kē niānap nei au, ma kt anp niaālēa e hiki ai ia'u ke komo iloko o ka hale i hoopaahno.ia ai oia."

"O ke alah.elei Hiaalahi loa nou t hoea aī no kela wahiea, 0 ia no kōu ii&e poīoiei arijl aku imua o,ka oihana makai, mē ka la\Ve pu ana i keia leka me oe, e hoiiee Aku ia lakou, ua hoopaahaoia kekahr walihie opio maloko o kela halt ma ke ano kolohē; a e noi akii oe i ke poo o ka oihina niakai* e hoōuna i kekahi inakai riife oe, ma kau misiona. E hele kino niaoli no oe no kfela hale d ke loaa akit o Miss A<iamU malaila, e lawe koke mai oe iaia k Kc nlaopopo pono mdi la anei ia oe ko'li niaha6?' , "Ae. ke hboihaopopo aku nei au, o koU manao maoli, o ia 110 ka hoojpuka ole ia maloko o na nupēpi na mea e pili ana i ka hooj>aaia ana o Miss Adamu maloko o ktla hale. Ina no kā loaa i'o akii o kuu hoahanau ia'ii, o ka*» e manao nei, o ia nb ko'u lioihoi pololei ana akii iaia noloko o ko'u home, malaila oia e noho ai, p<;hta la.ia i kou manao?" u Aole o'ii manao he pololei kena noonoo Ou, no he pono ke lba& mua aku i kotf mikuāhine; na hoakaka ana no ko Magarita moolelo, mamua o kona hoeikipa ana aku i kela kaikamahinē ma koiia hōmC. Mā ko'u manāo, aole he wahi kupoiio eaeau e lawemai ai iaia; o keia w c ahi -wajc no, a e hiahuna aku oe i kelcl(»lapa i kdna liiakuakanei a i hookahi ko kaiia ike like anā ia kikou iho i ka manaWa Ikx>kahi." Ke ike la o Tede i ka manāo b ka Kapena Rc<lc hoakaka, me ka hene' iki ana iHo a kana.aka, alaila pane ae la: "Hēaha la hoi,.ēlikc me kau i makemake ai, pela no t hookoia aku ai;" mt kie kti ana>afe atia oVFfcdē itena.' "Ma ke kaaahi mua loa e hiili lroi mai ai itiai Nu loka mai nō Bufalo. e lawe mai ai au ia Miss Adairm. Oke aloha no • kou e kuu hoaloha, a e hooikaikā oe e loia k'ā oliioltt'kut>oiio 1 kou mimua o koU 'huli hōi hbu ana mai, rtit kU w*iwai makamae a kaiia. E liooikaika ofe ē loaa ka oliiolii maikai i kpu kino, i hikf āi i ka ellakoni ke hoomoe aku i kona poo hialiiha o ko umauma. "E hoea pu mai ana kbha niakuakane i nei nei, i ka wa pono loa e loaā pii aku ai 'ki ike' iaiā»' ho ka \oix *«& 6 kifta kaikamāhinē, ame kā lilo totr»atia māi iaia aku iloko o kk manawa pOkole loa. I hoike: akv ahyia oē fe ea, o oe ke kanaka laki hāōkahi; Iteko o rtā mafc*Hiki lie kānaha aku nei i li'āla; aole loa he mea nana i hoonioiii i kou i keia mānawa nae, ua Itik( hbu ole ia oe ke kupaa hou aku, oiai ua hoea īn&i kā m& 'miha £ hoOHina i kē kupāa q ke'kahakā koa: N'ō keia ponālkiii nUI hae i loaā la oe, ke haāwi aku hel au i W\i iiiiau niihilo ahā'he rtUi v a e ukalna ko olua niau la o ke ola'atth, me nā hiawinā <> ka hauoli." Aīe na piiii iJima atbha atiaj i ltaife!ē ih<s ai o T€tJe : i koila fe ,oh ivl Qiii iiie iloW b Pilipo Rfcde ka manio pki; t'hbohiikā*ii ihbankbt%cfc ma ka hēle ana nka « hoofcfr i Mi" ko|re rijai afia hoi kēla kgtil » (Aoīl-i