Ka Nupepa Kuokoa, Volume LVIII, Number 32, 6 August 1920 — KA POINO O NA HAWAII I KA HOOHEMAHEMAIA O NA WAHINE HAWAII. [ARTICLE]
KA POINO O NA HAWAII I KA HOOHEMAHEMAIA O NA WAHINE HAWAII.
Mr. Lunahooponopono:—Mamuli o kela makee no i ka mana nui, a ke Kanawai Kumn i haawi ai.ia kaoa, me kj kaua mau hoa makaainana kane, pela au e ake nui nei e loaa like ia kuleana i ko kaua mau hoa oiwi wahine. Ua maopopo no ia kaua, aia no he poa lehulehu iwaena o na kane me na wahine no o ko kaua lahui e manao nei, he mea "waiwai ole ka haloka i na wahine" —ak.o, o ia poe e manao ana pela, he poe i hooaiaopopo ole i ka hopena e hoea mai anq ia kakou Hawaii. He poioo nui e hoea mai -ana ia kakou Hhwaii i ka wa e koho haloka ai na wahine, ina aole kakou e hoomakaukau, a e a'o' i na waliine i ko lakou kuleana ma ka pahu haloka.
Ma na lono hope i loaa mai ma na nupepa namu, he hookahi no mokuaina i koe, alaila loaa "ka lanakila i ke kanawai koho haloka o na wahine Anierika apau. E noho ana ka ahaoielo o kekahi o na mokuaina i keia mau pule iho, no ka noonoo ana ia kumuhana. Ua oleloia e loaa ana no ka hooholoia o ua kanawai la. I ka wa e holo mai ai o kela kanawai, alaila o ka wa no ia e koho koke ai'na wahine Arnerika apau—o na wa'hine Hawaii no kekahi. īa wa e. hoomaka koke ai ka hoopnainoa ana o na w%hine elike me na kane e hana nei. Eia nna ko kakou pilikia: 0 na wahiūe haole me ka poe ike namu, he heluhelu mau lakou i na palapala kanawai, me na nupepa namu, a ua loaa ia la'kou ka makaukau i keia wa no ke ano o ke koho ana i ka baloka. Aka, no na wahine Hawaii—Aole loa. Nolaila, i ka hoea io ana mai o kela kuleana nui, e hemahema ana na wahine ma ka lawelawe ana i na hana pili i ke koho baloka, a pela no auanei e lilo ai ka baloka a lakou e ikaha ai i mea hoolei wale ia. Ua hoolaha mua au i kekahi manao maluna o keia kumuhana mamua aku nei, e paipai ana i na wahine Hawaii c ala a e hoomakaukau ia lakou iho. Ahiki mai i keia la, aole loa he wahi mea i hanaia e l.akou mai Hawaii a Kauai. O Maui-wale no ka i hoomakaukau ia la- , kou iho. | Nolaila, e ike pu mai ka lehulehu i ko kakou poino. Ona wahine haole me [na.lahui e, aole loa e koho ana i kekahi |Hawaii. E koho ana no lakou i ko lakou ano iho. Aia ka maaaolana o n:i r Hawaii maluna o na aiwi Hawaii ponoi. |No oa wahine Hawaii hoi a ka poe liaaIheo e koho ana no lakou i ka haole — ;iio ka maa, he poe puni haole no lakou. O ka poe ilihune me ka poe naau haahaa aloha lahui oiaio, o lakou wale no ke 'koho ia kakou ponoi. E manao ana paha kekahi poe he hana maalahi loa ka hele ana i ka pahu baloka a koho. Aole ia he hana maalahi. He nui na mea hoohuikau i ka noonoo maikai o ka mea koho ke hiki aku i ka pahu baloka. I ka nana ana iho i ka balolca, e pihoihoi ana ka nponoo a maopopo ole ka mea e koho ai. I ke koho ana iho, kaha hewa a oi. hewahewa ka heluna o na moho i makemakeia, ma kahi o 1 no elele, ke kohoia aku la ia i 2 a 3; ma kahi hoi o 3 senatoa, kohoia aku la i4 a 6 paha. Pela no ke koho i na lunamakaainana. O kekahi no hoi, e kau hewa ana i ke kaha pe'a mawaho o kahi i hoomakaukauia. 0 ka hele no ia o keia hemahema a i ka poe naauao no. Ua ike au a ua kamaaina. Me ka hana nui au me kekahi poe hoa kalaiaina e ae i a'o ai ia kakou Hawaii. I lieia la ua makaukau loa na kane. Ke weli nei nae au no n«i wahine. O ia ko'u kumu nui e make■make nei e loaa ka hoomakaukau mua ia—i keia wa no. „ 0 ka mana o ka baloka ka pou-hana o ke aupuni. A o ke kanaka i loaa ka mana knho, he alii ia iloko o kona aina. .He mana kaokoa keia a ke kanawai i haawi ai i kona poe makaainana kane, a ke manaolanaia nei e loaa pu ana keia pono kilakila i na wahine. Ano ka wa kupono e hoomakaukau ai. Mai hoopalaleha o poino auanei a pio kakou oiwi i na lahui e. Me ka haahaa, W. J. (KUELO.) Augate 2, 1920.