Ka Nupepa Kuokoa, Volume LVIII, Number 31, 30 July 1920 — HE LEO UWALO I KA LAHUI HAWAII. [ARTICLE]
HE LEO UWALO I KA LAHUI HAWAII.
I na makahiki lehulehu i haln ao nei, jua uoho iho kakou me ka hoao ole e 'hana i na ;hana 'no ko kakou holoniua, frica, ua hahai niai ia kakou ka /noho 'ana ilihnine ame ka pilikia, a i keia la, ke ku nei kakou na Hawaii, nia ka huelo iloko o ko kakoa aina ponoi: he mea kaumaha loa keia i ke kanaku noonoo, ke ike iho ia. kulana i loaa ia kakoū. Nolaila, o ka ninau nui a kakou noonoō ai, Pehea la e liiki ai ia kakou ke ala ae mai keia hiamoe ana? 0 ka olelo kaulanā, "a lokahi kakoa lanakila, a ku-ee kakou haule wale"; pela no kakou i keia l;i, i niea e )io;il;i hou ai i na Hawaii, he mea pono loa e hookomo iho kela Hawaii keia Ilawaii j.iloko o kona noonoo, i keia jnanao, u t i hiki niai ka. manawa a'u e kokua ai i ,-ko'u lahui ponoi, no ka īnea, pela no e f hana mai nei na lahui e ne, iloko o ko lakou aina ponoi, a o ka hopenn, ua ho- ; lomua lakou; e hoao iho ano, ine ke ; kali hou ole aku i keia uianao; e hoao ana au e komo aliu ma ke apo o ka loI kahi, a e hoao aua no hoi au e alakai ! aku i na līawaii e ae e komo mai iloko lo keia apo o ka lokahi, 110 ka mea, o ia i iho la ke ala no ka holomua o »a Ila- ' waii; a ina e holomua ana kekahi niau Hawaii mamuli o ia ala, alaila, e hiki mai ana 110 ka mauawa e hoiomua ai au, ■a. i ole ia, ka'u mau keiki a mau nioopuna paha ma o loa aku. Ke ikeia aku nel ke ala ana mui o 111 Hawaii, mai na kane a na wahine e lawelawe i na hana kalepa liilii, he hana maikai loa ia; nolaila, he mea pono i kela ame keia Hawaii, e hookomo iho i ka mauao elike me ka hookomo aua o ke Kopani ame ka Pake, ame na lahui e ae no, i ka inanaopaa iioko o ko lakou mau mauao, e kokua mua ana la- : kou ma na ano apau i ke kanaka o ko. j]akou lahui e lawelawe an'a i kekahi hana mainua o kona kokua ana aku i na kanaka o na laluii e ae, e liana ana ia hana' hookahi, e hookomo iho oe i Mr. Hawaii i keia manao iloko ou, 1 | kou kuai ana i na mea kupouo no koa I home ,e kuai mua ana oe niai ia Mr. Hawaii mai, nmmua o kou k\tai ana mai . ia Mr. Kepaui mai, a i ole ia, Mr. Pako : ame Mr. Pukiki, a pela wale aku. Iwaena o na lahui apau e uoho nei [ ma Hawaii nei, i ka hoomaka ana o i.Kepani ie lawelawe i kana mau hana, ' ua akaka mua no iaia, o ka lahui Ko- ; pani, e haawi mai ana no lakou iaia i ' l»a kokua aiia, a o na kokua ana mai na lahui e ae mai, he mau mea kokua liilii i wale mai no ia; aka, i ka hui ana o n.i mea i loaa .mai, mai na Kepani inai ine I na kokua liilii, i loaa aku iaia mai na lahui e ae mai, o ka hopena ua loaa aku la i ke Kepani ka holomua, a o ka hopena, o kahi Kepap he wahi halekuai •liUii wale no kona i keia la, he mau ma-, kahiki pokole wale no, e noho mai ana ( o Mr. Kepani iloko o ka halekuai imi, a pela no hoi o Mr. Pake, ?\Jr. Pukiki, a o oe hoi e Mr. Haw-aii, aia ivo kaua i-.hope kahi i hoololohe ai ine Muliwaa ma.
Nolaila, c na Hawaii aloha, ka poe no lakou ka aina, na manio mailoko »iai o kā ohana hookahi, o ka leo keia o ka hanehane e kauk-010 aku nei ia oukou, iiole knkou i haule hopo loa, eia no lie t ala i keia la e loaa ai i na Hawaii o ka aiiia ka nolio aua holomua. Eia i koia Ja ko laweluwe mai nei «"> JTon. .īouah Kumalae. i ka liaua kuai poi; aheniea pouo i ua Hawaii ke hoonianao iho, ina no e haalele mai ana o Hon. Jonah Kumalae i lea hana poi, a oiai lie like loa ua Pake, apopo no e 'pii hou ae a\ia ke kumukuai o ka poi; eia no hoi o Mr. James L. l{olt ame kona mau hoahui .Hawaii, ke lawelawe 1 mai nei i na haua kalopa; a e loaa ana ia oe e Mr. Hawaii ma ko lakou lialekuai ]»a Aala Makeke, na ineakuai «» na ano apau, e laa na kopaa, kope, uala, ipu aimaka, kamauo, pelena, palaoa mo'a, a palaoa maka, na lioohu inaikai loa, na kiui meaai hou loa, na waiubala 0 na ano apau, a ma ke ano nui e loaa ana 110 ia oe na moakuai o na ano apa'i, mai ke nui a ka liilii, me n.*i kumukuai ■euii anie ka maikai hoi, iu{i hē 111:111 inoa ino e pani hou mai ana 110 Jukou, ina pela nani wale! Nolaila, e Huwaii iini loa, auhea iho la hoi ke kuniu kupono e hiki ole ai ia oe, e kuai mai kau poi mai ia HOll. ' Jondli Kumalae mai, a heaha iho la hoi ka mea e hiki ole ai ia oe ame kou ohana ke kuai.niai hoi i na wahi liemaliema o ka home mai ia James L. Holt ina mai? « E kokua ae hoi oe i kou lahui, .inamua 0 kou kokua ana aku i na lahui e aku elike uo hoi ine ka lakou e hana niai nei. Ina 110 kakou na Hawaii, e. kali iho a 11001100 iho me ke akahele, e loaa aku ana no ia oukou keia mau moa. ' Ina no i keia la, e hooholo iho na nawaii apau loa, mai keia la aku aole. loa kela ame keia Hawaii e kuai i kekahi i'o kamaUo mai kekahi. lahui e ae, • akfc, mai ka Hawaii wale mai no, 0 hoike aku au, aole e hala i hookahi malama, a 0 ka haalēle no ia 0 na Pake i ka hana kuai kamano, a pau loa mai kn ■hana o ke kuai kainano ana iloko o ka poholima 0 na Hawaii; aole loa be kaualua ma ia ninau, no ka mea, o kakoa Jpalc no 0 na Hawaii ke kuai nei i na kamauo paakai; alaila, i ka hiki ana mai 0 ja hopena, aole anei ia-he mea nau e ka Hawaii p hauoli ai? Ua hiki mai ka manawa no kakou e hoao ai i keia mau mea. A pela no nre na meaai e ae e ai nui ia nei e na Hawaii. Nolaila, e na Hawaii aloha e, e ka I, ka Mahi, ke Alii, ke kaukaualii, e iia makaainaua iwaena o na Hawaii, 0 ka leo keia o ka hanehaue e 0 niai nei (ia oe, e ala- ae a e kokuā 1 kou lahui e mauleule nei; ia oe e helo-ae ai e kuai 1 mau wahi mea hemahema no kou īio me, e hoomanao iho a e hoopaa ae i kela mau huaolelo iloko o kou puuwai: '<E kokua mua ana ap i ko'u lahui mamua 0 ko'u kokua ana aku i na laliui e ae ma ka'u kuai ana i na mea ,uo ko'u hōme." E alu ka pule ia Hakalau. Owau 110, V HAWAII PONOIi lulai 28, 3.920. .. -uik?lblo,zao rdlu pun pun pun punnu — PAKIB, July 27.—He lono kelekalapa •ke hOakaka aua no ke kauohaia ana ae o ke Kuhlna Nui Lloyd Georgc e ko kauka e hoomaka koke ke kuhiua uui e hoōmaha iaia iho me ka lawelawe ole i kekahi hana. Ua lilo ka maikai ole o ke ola kino o ke kuhina nui i mea ho> pihoihoi i ka noonoo, wahi a ka lono.