Ka Nupepa Kuokoa, Volume LVIII, Number 31, 30 Iulai 1920 — Page 3

ʻaoʻao PDF (1.78 MB)

This text was transcribed by:  Kamehameha Schools Gift To Dr. Chun
This work is dedicated to:  Dr. Michael J. Chun

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

MA KE KEENA O KA rUUKU O KE , TERITCRE O HAW AIL

Ma La liana o ka Hoohui Ana i ka The Sumitomo Bank of Hawaii. Limited, Le Hid Bauako i Hoohui ia.        ;

             !

HOIHOIIA MAI M AMU I/I O KA PA- ' UKTJ :iC27 O NA KANAWAI HOO- PONCPONO HOU IA O HAWAII, 1915.         j

             \

(i Ka heli'na o na kea i hoopukaia * «»iua kaukani .2

Ua ohiia niai ka huiua o Kan.i- lima Dala o ke kea, jnalalo ola ila i loan mai ai ka huina o Hooka hi Haneri Ka:ikani Dala ($100,000.Of'\ i 4s Na junto amo na aie o ka Hui ma ka la ."M o Okatoba. 1919, ua hoa- kaka piha ia maloko n ka hoike n nn , aivrai am*? na aie i hoopili pu ia mai, a i ti 1«» i iiaua no ia mea, i ma-kaia ka

PAPA HOIKE "A".    j KA TIIE SUMITOMO BANK OF I HAWAII. LIMITED.          j Kukuluia, Okatoba, 191G.  I

Hoohniia me ke Aupuni, Oct. 31. 1919. HOAKAKA NO KE KULANA MA KA WEHS ANA I KA OIHANA, NOV. Dala Kuikf me na Dala mai     J

ka Banak.. mai a^ao o ka l»anak<», mamuli o ke kaawale aaa aku o ka Pore^idena ma ka Kme- o lapana: a o ka hoakaka lnamua ae n« na wniwi ame na aie. ame ke kumuwaiwai, kn helutia o na keia i hoo- ukaia ame na uku ia mai. he tuea oiai«» ia elike me kmia ike. < Kakauinoaia > O. NAKAY \MA, Ilauaia a hoohikiia imua o'u, i kesa la :;i o Okatol.a. 1910.

y Kakauinoaia t

Noleri no ka Lehulehu, Apaua Hookol.i-

ko lo Kaapa..: Kkalii. Teritor:* o Ha- i;.".7::—Nov. 7. 14. 21. TERITCRE O HAWAII. Kee&a o ka         Honobim. OaSu. Ma ka hana e hoonau ana i ka WAI- H'KI" roxSTRFCTION AND DRAY A*;K < OMPANY. L1MITHD; OIA I, o ka WAIU'KT CONSTRIT

TION AND DRAY AG K COMPANY. he hui ia i kukulnii a e ku ana malalo a tna ka mana o :na kana- wai o ke Teritnre o Hawaii, i kulike ai me ke kanawai i hoomaknuknuia ma na hana' keia ano. ua waiho ia mai iloko  keia keona he palapala noi no ka hoo-

i»au ana i ka hui i oleloia. hui pu me ke- ', hoohutia Alar. J katn palapala i hooiaima t hoolim pu ia , ine ia, elike me ia i koiia ai ma ko ka- nawai.      NOLAILA. ma keia ke haawiia akii nei ka hoohihn i kekahi mea„ a i na kanaka apau he mau kit lea na mamua a e kuleana nei pa ha i keia manawa ma kekahi alio i'.oko o ka hui i oleloia. e jrfuio e waiho mai i na ku e ana no ka ae ia aku o ka palapala noi i oleloia ' maloko o keia keena, mamua ae o ka l.ora 12 awakea o ka la 12 o Ianuari, 11*20, a n kela ame keia me.n e make- make ana e hnoloheia aku maluna o ia nw»a, he pouo e lioea kino ae ma ke k«H*na <» ka men nnna ka inoa malalo .

iho maloko o ka Hale Mana Hooko. Ho- nolulu. ma ka hora 12 awaken o ka la i oleloia, a e hoij^e mai i ke kumu, ina lie ktimu kekahi i wahi e ae ole ia ak.i

ai ka pa la pa'n noi i oleloia • 11KNRY C. 11APA1,

Kokun Puuku. Terit«ire o Hawaii. Honolulu, Okatoha -<0, 191i\

fi.17.1—Nov. 7, 14. 21. 2S; Dee. r». 12, 19. 26, 1919: .Ian. 2, 9. 1920.

Xmoi o ka Puuku, Honolullu, Oahu.

Ma ka hana

FH' BF1LDI

KD.

OI AI, o ka PACIFIC BUILDING COMPANY, LIMITED, he hui ia i ku-

kuluia a e ku ana malalo a ma ka mana

ua kanawai

i kuiike ai me ke kanawai i hoomakau- hoohuiia, i oleloia, e waihoia mai ia ma i hoakakaja maloko tf ka ualaoalp kuai kauia ma na liana o keia ano. ua waiho .keia keena ma, a i ole mamua ae o ka ia M4ka (w) ma ka palanala kuai, i ia mat iloko o keia keena he palapala hora 12 awakea o Dekemaba 12, 191^ a kopeia inaloko o ke Ke^na Kakaukope nm no ka hoopau ana i ka hui i oleloia, 0 kekahi mea, a o ka poe paha e make- malbkb o ka Birke 22A, aoao 441; e hui pu me kekahi palapala i hooiaioia make ana e liooloheia aku maluna d ia komo pu ana me pa hale aiue na h^na- : hoohui pu ia me ia, elike me ia i^mea, he pouo ke hiki kino mai ma ke hou maluna iho ame na uku hooliina- kanawai.          , r keena- o ka mea nona k.1 iuoa tnalnlo lima, atn'e na pbmaikai mailaila max.

NOLAILA, nia keia ko haawna aku iho nei, maloko o ka Hale Mana Jlooko,: - NA KUMT7 AtLlKR: Dala Kulkc, nei ka hoolaha i kekahi mea. a i na ^Honolulu, ma ka hora 12 awakea o5ka nia ,ke Oula o Amerika HqJpuia; ma kann Ka nooiann i KvKani mca. a, i na       ma ka hora 12 awaitai oAa ma ke £hila o Amefi

kanaka apau he mau kuleana mamua a           la i oleloia, no ka! hoike'ana nilii ilke aoa& 6 ka inea kuki

e kuleana nei paha i keia manawa ma kumu, ina he men kekahi o ia ano, i palapaln kuai e hoc

kekahi ano iloko o ka hui i oleloia, e   w*ahi o hoopau loa ia ai na hui i hoohui- , na loia o na Mea P

nanA a vailin mni i nn kn.i> nna tin kn ia . ■ nlaln!» ' -XT                i . {• .

 

kuki ina! na^lilo o ka

hooitoakaukauia ana «

                                    .— - •— -"U Pat Morakij«no e waiho mai i na kn-e ana no ka ia, i oleloia. , No na hoakaka aku i koe, e noi a^

ae ia akno ka palapala nm i oleloia      HENRY C HAP AT,  ' ia Castle i Within?ton, miloko o ka

maloko o keia keena, mamua ae o ka Kokua Puuku. Teritore o Hawaii. Hale Star, 125-331 Alanui Kalena i ole-

bora 12 axmkea o ka la 12 o Ianuari, Honolulu, T. IL, Okatoba 4. 1910..     — ■:« ^ _^' °U • ■Iepa ^,

1920, a o kela ame keia mea e make- fi3G9—Oct. 10, 24; Nov. 7, 21.

make ana e hooloheia aku maluna

ia mea, he pono e hoea kino ae ma ko ai ka palapala noi i oleloia.

keena o ka mea nona ka inoa malalo   HENRY" C. HAPAT.

iko inaloko o ka Hale Mana Hooko, Ho-        * Kokua Puuku o ke Teritore o Hawaii, nolnlu, oia ka hora 12 awakea o ka la i Honolulu, Novemaba 5. 1919.

oleloia, a e hoike mai i ke kumu, ina   6373—Nor.- 7, 14, - 21, 28; Dec. 5,.12, be kumu kekahi i wahi e ae ole ia aku 19, 26, 1919; 'Jan. 2y 9, 1920.

He 1»»U i hoohuii* o n» lauiuhek. Uaa e h»a« pu ana me ka hana a ke Akua. boomanaae a hooikaika ae i na m«a paahana holookoa o ke foao, e kipaku ana i ka ma'i kino aine na ma i in Wale mai, e huwi ana i ke kino i ka ikaika. ke ola HM ka mana i na aaloio.   ., ,. .

E KooptKa ana ka B. B. C. t ke kuio me ka ikaika fuo oktolttmeka ikaika o na la opto. Ua (-m'aia na ooe nawaliwali ma na manawa iehuleno mahope o ka inu ana he mau pule wale no. Ua aponoia e na kauka kaulana he not amena kanaka iloko o ke ola lahui ana. O ka B. B. C. ka laau kamahao loa ma ke ao.

KI AIIA >IA NA WAHI APAU. Keena Kuii Laau B. B. C.. 161 AUnui Mo!.

Honolulu. Hawaii. I kulike ai me na maiiao o ka Mokuna 1 SI o nn Kanawai Hooponopono IIou ia o Hawaii. 191f>. elike me ia i hoololiia ai e ke Kanawai 57 o na Kanawai Aha- o!elo o 191"). i kapaia, "He Kanawai e Hoololi ana i ka Mokuna 1H1 o na Ka- I nawai Hooponopono Hou ia o Hawaii, j l.'Mij, ma ka paku'i ana aku me ia i I pa uku hou, e ikeia ka Pauku 3.108A,  hoakaka ana no ka Hoopau ana i na . Hui i Hoohniia ma kekahi mau hana," ! Owau, o ka mea nona ka inoa malalp j iho nei, Kokua Puuku no ke Teritore  Hawaii, ma keia kejiaawi aku nei i ka hoolaha no ko'u manao ana e hoopau i  na hui i hoohniia malalo ihn nei, i ku- kuluin a e ku aha malalo a ma ka manana .kanawai o ke Ter.itoi'e o Hawaiian a e hoopau i na Palapala Hoohui o na hui i hooliuiia i oleloia: American-Hawaiian Paper Company, hoohuiia Mei 9IS.

Aloha Meat Market Cotnpny, Ltd., hoohuiia lune 2, 191 It.

California S.oi k an«l Dairy Co., Ltd., 189f». The Grand Hotel Company, Ltd., hoohuiia lune 8, 1916. • Hawaiian-American Rubber Co., Ltd., lroohuiin Aperi!a 10, 1906. . Hawaii Yuleanizine Company, Ltd., hoohuiia Xovemaha IS, 19LV Hawaiian Taro and Mercantile Co., Ltd., hoohuiia Aperila 17. 191(1.. Hawaiian Philippine Gold Dredging and Mining Company, Ltd., hoohuiia Feberuari 19, 1917. The Honolulu Monument Works, Ltd., hoohuiia Ma-faki 2, 1911. Honolulu .Draving and Building Co., Ltd.. hoohuiia Oknfcba fi. 1914. Hawaii Soda Works Co., Ltd., hoo- huiia Augote 10, 1S90. Island Sight Seeinnr Company, Ltd., hoohuiia lune 14, 101(5, Keokeo Cigar l'o., ltd., hoohuiia No- vemaba 17, 1911.

Kona Tobacco Co., Ltd., hoohuiia Mei 18, 1008. ^ laurel Hill Owrords, Ltd., hoohuiia

, Novemaba 6, 1909. ^Reliable Transfer Co7 Ltd., hoohuiia j Sepatemaha 24, 101:"). j The Standard Optieal tympany, Ltd., j hoohuiia Annate 8. 1917. Puuku, Honolulu, Oahu. j Wailuku Rice Company, Ltd,, hoohui- » iViirJ" 1 *,a Sepatemalia 1:1,1909. OM1 AN l, LIMIT- j Xolaila. ano. ma tein -\ct> hnmriia nlrn Nolaila, lino", ma keia ke hatiwiia aku nei ka hoolaha i kekahi men, a i ia poo no apau i kuleana mamua a e ku- leana nei pa ha i keia manawa ma; ke- kahi ano iloko o na luii i h"oohii1ia, o

IKIFA MAI kz MAU KErANI KO'I- KO'I t HONOLULU NEI. . j

!                                   I i Ma ke ku ana mai a ka -mokuahi Ko- 'rea Maru itfbei mai Kapalakiko mai ma ke kakahtaka Sabatl nel, JehuJobu vale na Kepani ko'iko'i i kipa mai i 'keia kulanakauhale no ka manawa po- j kole no Iapana, komo pu na luna au- ! puni mawaena o ia poe. He 3? ka aul o [ua ohurt Kepani knpena maluna o ka ' nioku i ke ku ana mai. 0 ka Baroria S. Goto, ke kuhiiin nma ' o ko na aina e, a i keia maiiftwa hoi he hori no ka aha liufca'malii o Iapana, ka ohu:i ko'iko'i loa mawaena o na ohua u ka mokuahi Korea Maru. Ua nkali pu ia mai oia e kana mau kakauolelo elua Y. Iwanafffl am? M. Tajima. j 7 ka manawa i pili mai ai ko Korea j Mam i ka, uwapo e ku aku ana ka j Hope Kanikela Kepani Y. Furuya e 1-ali ana no kn hookipa ana mai i ka i luna aupuni kaulana Baron S. Gotn no i ka lawe ana aku iaia i k i wtthn ai no kekahi manawa, pokole. Mahope ihn ua laweia aku oja e hopma- ika'ika'i ma ia kakahiska ma na walii a no nui o ke. kaona e ke Kanikela Ku I ruya a ua kipa aku ma ka home o ke j Kiaaina mua Froar ma ka horn 3 p. m. O K. Uehiyama kekahi maHina o ka mokuahi e hole ana no kona kaliuahana hou nia .Shanghai me kana wahine ame na keiki. fie ekolu mau loefl han:i alanui luia- ahi Manikuria e hoi ana mahope o ke- kahi huaka'i kaahele loihi i na aupuni o Kuropa ame Amerika ola o Yonoku- ra, M. Ful:u moana kekahi e hoi ana mahope o kn^ kaahele ana ma Kuropa ame Amerika .

kekahi manawa.

KE KANIKELA FELBKANE HOU. fa ka mokuahi N^le o ka laina mokuahi laweleka Kina ka hoea ?na

i ia nei ma ko kakahiaka Poalua nei mai Korea mai o ke kanikela Pelekaue \iou, Wni. Mansy Boyds, no ke pani ana ma ka makalua i hoohakahukaia e E. L. S. Gordon i hoololiia aku no Dairen, Manehuria, ma ka mokuahi Colombia ma na la mua o Okatoba kona haalcle ftna mai ia nei. Mai Seoul, Korea mai, ko Boy da holo ana mai, inamua aliu o kona hoonohoia ana aku no ka hana ma Se6ul n>a Nor- folk, Virginia kona wabi o ka noho hana mua ana ao ke kaua. He kanikela Pelekaiie oia ma Manila mai ka 1912 mai a i ka 199H.

E KOIIA AE ANA KE KAUKA E

UKU I KONA HOOPA'I.

Mamuli o ke noi a ka Loio Kulana-kauhale Wm. H. Heen, ua hoopukaia.aku he palapala hoopaa lawehala e k^i aha kaapuni ma ka Poaono aku U i haki ma ka Hihifc a'^e Teritore e ku e ana i ke Ksuka Herbert Clemens, ke kauka Kelemania huki niho i hoopa'iia ai ma ka la 1 o lune, 1918, he $100 me na koiua o ka aha, a i uku ole ia mai hoi, elike ihe ka. hoakaka :t ka loio kalana Malalo a ma ka popo o ka man^ o ke kuai i paa maloko. kola nioi-aki i hanaia i Novemaba 4,' 1^01. i hanaia el MAK-A (w) ame KAWELO, kana kpue mare, ia HKNKRIATA' A^OKHION'A ame K. NAKKIJ, o' upWmqpaki la^uaj kakau kopeia maloko (v ke keena o ka Luna Kakaukop^ o pa Palapala ma Ho- nolulu,'T. 11., maloko 0 ka Liber 236 ma na aoao 400-402, a i.kulike ai me na manao o na kanawai p.he Teritore oHawaii, e pili aua i .na paniku nioraki,elike me ia.e uiia uei nvaloHo o ka mo-raki i oleloia, a i kulife^, ai no hoi mekav Pauku 2851, Mokuna 161, o na Ka-hawai Hooppnopoiia Hou ia o ke Tevi- tore o Hawaii, lOloj plike me ia i hoo-loliia ai e ka.Pauku 1 o ke Kanawai121 o aa Kanawni o ke Teritore o Ha- waii, kau ahaolelo mau 6 1915, ma keiake hnawi aku nei o HKNERIATAAMOEHIONA ame K. NAKKU i oltdo ia, i ka hoolaha ua man^o laua e pani- ku i ka moraki i Oleloia, no ke kumu i ukakiia e hoike ana: ka uktt ole ia o ke kuinupaa anie ka ukupanee i ka wa e nku ai. Ma keia ke ba«wiia aku nei ka hoo- laha, o ka waiivat i liodliloia jna ka mo- raki i oleloiar e -kukiia ^jku. ajia. ju» - ke 'kudafu akea. 'ma. ufl .K&em Kudala o .Tames "P.* Mor jan ^Company, -Limited, 125-131 Alanui Kttlepftr Honolulu i ole- lo mua ia ae nei, na- Luna Kudala, tua ka Poaono, ka la IS o Dekemaba, 1919, ma ka hora 12 awakeavo ^,a. la i blelpia. O ka waiwai i hdaliloia ma ka- morjtki i oleloia, e kuai hooliloi^. aku ana ma ka manawa ame kahi \ olelo muaJa1 ae ;ifei.r b ia'Vho keia: - •  > ; O kela m^,u aiqanapau e waiho la ma Kaioa, Kaiiua. Apana o Koolaupoko, ^rokuputti o Qahu, L. C. A. Kuleana ia Kekilo, na Apana $ ame .1, R. Aoat « ts,~ ^

lo mua ia ae hei, a'a Laio no na Mea Pad Moraki:

Hanaia ma Houoluul, T. H., Novemaba 4. 1919. • ,

HENERIATA AMOEHIONA,

Mea Paa Moraki;

K. NAKEA,

^ea P*a-Moraki. 6373—Nor. 7, 14, 21, 28; -

IIOLOMUA KA AHAHUI KOKUA A

MAN AW ALE'A O NA POOLA.

(Ka Hopena.) O ka manawa keia e pupukahi ai ka- kou e na poola, a hrfna i na mea e kau- lana ai oe ame ka inoa o ka hui an i kukulu ai, ahiki filku i na maino a na poola, no ka mea ke pii malie nei kona waihona ma ke alakai ana a kona mau lunanui, me ka iini e lanakila maluna o na kuia o ka manawa.

@@@Lai!a e- kuu hoahanau poola, ka inea i kuleana luaoli i na waiwai o ka hui i oleloia ae la, aole auei i l?wa na hooiaio a keia makapeni e kau leo aku nei imua ou, ka niea i kuleana maoli, ina ua kana'ua oe e kuu hoahanau poo- la. eia mai na mea helu ekahi a ka hui e hana nei, o ia hoi ke malamaia nei ia hoahuQau i kaawale ka noonoo mnikai tnai iaia mai, o ia hoi, e ukn lioomauia oia ahiki j. ke kaawale ana mai o ke ola mai iaia ae; aole e hiki i ka hui ke alo

ae, no ka mea ua hooko ka hoahanau i na rula ame na kanawai o ka hui ma l:a aoao o ka hui ka mnluma aku iaia aine. kona oh arm me ka polole.i }oa, no ka mea o keia makapeni pu kekahi e nona ana i ka pono o ka hoahanau iloko ka pilikis, no ka mea, e ike mai e ka lehulehu i na mea mnikai a ka luii e hana nei no keia hoahanau. ! l'n pan kana liana ana ma keia bo- nua, no ka mea, ua loli ka nonoo a li?o mea e hiki o?e ai iaia ke hooniaopopo, i na mea maikai. nolaila heaha ka hana a ka hni? Pa makaala a kn kiai oia nio ka pouo o kona ohana ame kona inoa hoahanau, i lilo i moa uui na ka hui ftj pailani «ii, i kupono ai kau hoohiki ana me ka hui, e lawe ana i na ko'iko'i oj ka malama ana i ka ohana o ka hoaha- nau iloko o ka pilikia e hoomama-ana i ke kaumaha ame ka luuluu o kieia ola honua ana.

I t! nana niai o kuu poola maikai, e hewa mvi ana anei oe i na lunanui e hana nei i na mea maikai, no ka pono o ka inoa o ka hui a oukou no i kukulu i, a ko ku nei me ka makaukau mau e hookipa mai i kana mau ke'ki pooln ilo-' ko o ka boniP o ka maha ame ka oluolu. no ka inea. o oe no ke nalownle ana, ka mea hoopa'aleha i na mea no a ko' ou- kou in;'u lima i liana ai, a i ke kololie  suia o P ame H ua wikiwiki loa oe i ka haelo'e ana i ka hui a lilo oe i mea ku-e mai i ka moa no au i hoohiki ai, o ma- lama ana i na pono aiue ua pomaikai a I@a hui e liana noi ia lakou; nolaila ua e noho mai n»i i kahi i hookaawaleia ai 1 no ia ano ma'i, a hetiui aku e malamaia nei e ka hui.

Owai ke olelo mai ana he hui ino ke  poola. no ka men .ao'e hooko i ka mea ' polblei; he kololje ua lunanui? E kuU poola ame.ka lahui. e nana mai i na meai ' e hanaia nei e ka hui a ina aole ou hili- ufli i keia makapeni e hui aku me ka ohana o ka mea i loaa i ka nawaliwali. a na ia olvana e hoike mai i na mea a k ahui o hana ijei ia lakou:-nolaila ua manao keia makapeni e hoike i na mea oiaio mai ko'u komo ana i k'a hui i o*e.- loia.ae la, aole ma ka maniio ana i ko- mo. au e hoooiltkii aku i ka hui, i men e loaa mai ai na pomaikai ia'u, aole ia ka manao o k^ia makapeni, o ka hoo- holomua ame ka hana ana ,i na mea e hooholontua ai ka bui, ame kona inoa ame hoahanau iloko o ka pilikia, e hana like ana me ka oiaio. no ka pono o . ka inoa o ka hui amp koun mau hoahi no'u. e nana kekahi i kekahi ,a e kokua kona mau popilikia elike me na hoa- kaka a kpia makHpeni. ' ;

E kuu-poola ame ka lahui. e ike'ma"! olua, ua nui na hooku'i olelo ia mai ia'u tio ke-a mau kalannana® ana, o ia keia-. Heaha ka .pomaikai, no ka mea. a >)° loan mai o ka hana. ke kumu e hiki ai ke nku i ka hui? He nui aku na olelo hoouiaau e ae imua o keia makapeni, ua nui maoli ko'u knhaha i ka nana aku, nolaila hoiliili mai la «u i ko'u mau ma- nan rvnikfli a ahewa aku la au i ka moa kamailio niai; o oe" ua hewa loa oe, no na kutnu o ia keia: Ekahi a @@@ oe e mala ma ka hui ia oe i kou manawa niwaliwali nia ke k'no, a i kou ola ana. ahiki ko hele. alalia ua mariao oe e hele ka liui e imi i hana nau.

He kupanalia maoli keia mau hoaha- no'u. o ka mea r>o'nlei ma'»b'. o ia ke?T "Ma.ka aono o ka hui e malama ana ia i kou ma'i ana anie kou'ohana, ahiki i kou lanakila ana: nolaila.. e kuu-poola. ina TV*ha he hoahanau, he luna hana poola oia. a i. ole, he liana okoa ae paha. a i ka nhi aha ina limahaua. a nana nle ia niai oe. ma ke ano hoahanau. ala- i1." ua manao anei oe. aia maluna o ka hui -is? hewa? Aole in o ka mea polo- lei e hooili oe i kou huhu maluna o ka i nana ole mai .ia oe ma ke ano Iioauanau, a i ole i kou manawa e hele j mai ai i k'a halawai. ua loaa ia oe ia kiana e kamailio ai imua o na luna ohi kanaka nei, no It a'mea e kamailio ana koema ke ano hoahanau. a i hw ole mai oia ma ke ano hoahanau, alaila na hala ole ka hiii, aka e ili aku-nh.ko'i- ko'i Tiialuna- ona, aole hoi maluna p ka hni au ame a'u i hoohiki . ai e kokua keVnfti i kekahi. Nolaila e ka hoahanau poola. aia no maluna o uke ko'iko'i o keia poomanao. no ka uiea. e olelo iho ana paha oe i kela mau o'elo. heaha la ka mea a ke:a makapeni i ike ai i ka hana poola, ak'" e olelo ae au me keia, no ka mea na ike moka keia mau maka i ka manawa a na luna e ohi mai ai i na kanaka hana, ma ka'u nana aku, o ia keia. e holo hele ana na kanaka e nana a ka luna maikai, malaila e hooikaika ai o komo, e lohe aku ana no hoi oe i ka olelo ae, he Wahi luna iuo kela. mea no hbi i lea mea,: aole elike me."K. ame H, he oluolu laua; Ua kuluma maoli no ka- kou ma.keia ano hana, a i ka loao po^io ana, e bana kolohe ana, e wikiwiki ana i.ka olelo he wahi lima;ino keia. he hoa- hanau poola hoi, pehea la i kokua ole mai ai, o ia iho Ia ke kumu;. jiau no i. hana kau hapa liewa, a i kou luuluu ana ,alaila kapa aku la he ino ka hui poola.

E'kuu hoahanau poMa ame kuu lahui niwi/e malia mat no kou".pono nine kou home, e nana mai i ka mea e liana ia nei keia. hanj jnaikai me ka hoomana- wanui, ame* ka hoopono e kona mau lu- nanui.o keia makapeni" e paipai nei nie ka hilahila ole, a e iiiy nei e kau ia ao ma ke ana kaupaonaj a ike ia kona kanlike.

E ike mai e kuu koko ame kuu iwi mai na knpuna mai i ka noeau o na

hoiiponopouo ana, o ia hoi mai koua pu- @@@@ aku ahiki i ka inoa hope me Ka lakou hana pakahi.

Peresidena, Mr. Je^se Uluihi, e noho hana nei iloko o ka aha-kiekie me ka iiaauao piha ame ka uiakaaia ana i na pomaikai o ka hui ma o.kana mau lawe- iiiwe ana! ua nui ua hui uaiona e hala- wai nei me ka loaa mai o na uku hoo-'(

Umalima me ka maikai ame ka hulahula J a na I'ilipino, e hele ana oia malaila e j nana ai, no ka malamaia o na rula ame j na kanawai o ka aina, e nnna mai e kuu j pooia ame ka lahui i ka hoopono o keia ! opio, i kona lawe ana i ke ko'iko'i ma ; luna oua no ka pouo o ka hui.

llope peresidena, Mr. ,1. K. Mokuina- ia, oia keia makapeni e kakap nei nona no hoi kana hana ponoi me ka nee ma- lie ame ka holomua ame ka hoopono au e maka 'u ole ai, a o ka makamua no

hoi o ko'u komo kuhohonu ana i noia ! mea he pili hui, a komo ka iini e lana- kila maluua o na kuia o ka manawa.

Kakauolelo moolelo, oia o Mr. Ben J Kahalu. ho hoopono. ma kana hana, me \ kona mau haku me ka hilinai piha ia, ine Kaiu data liilii o ka pule, e paa mau J ana. aka o kel^ hoopono ame ka maka-j aia, ua hilinaiia aku oia e koia hui. .. j Kakauolelo ohi dala, oia no o Mr, ka hana hooheehao ame keleawe o kela ame keia ano me ka lii li nai o na haku han:. inaluna ona, a pela me ka hui. Puuku, ka lion. William Ahia, nona ponoi kaua hana, he hoopono ame ka uiikiHa ma kana lawelawe hana ana,

ua hilinai ia e ka poe kuonoono o ka ,'. nn ao c maka'u ole ai, e pan ana ko dala, i ke kalohe ia, eia c lawe mai i Kona mooieio, e ike ae nei oe ua kau La oia ma ke ana kaumaha. Lunahooia, oia no o Mr. Ben Kahale- '.um, ho piha naauao ame ka eleu ame ka mikialn i ka pono o ka hui ame kona iiunie a i oi loa aku, o ia kekuiii kakau- olelo o kahi hoopaa palapala hihia o na ano like o!e apau o keia Teritore; ua pi- ha i ka ike me ka naauao. llamuku, oia no o Mr. Sam Kawaa,

he'piha ike ma ke alakai ana i kona lc j ia, e hoike ana: Ka nku ole ia mau pualikoa, a loaa ka lanakila Iaia, j luimupaa i ka wa e ukuia ai. inilio o ka hui me ka holo- I a KEIA ! oia ka uee ma niua. Kahiniapule, oia flo o Mr. ,los. Kaa- hea. he ike ma ia loina hana, ua kokuamai ka Makua -Iani ma kana man loo pu- le no ka holotnua o ka hui i oleloia ao la, me ko ka Makua ninini mai i ka wai ke ola i na hoahanau e hoomanawa- nui nei a pukak i ke ao malanialaina, a ikeia hoi iloko o ke pohopoho o ka lepo, ua pan ia mau inea i ka helelei, a na nalowale pu no hoi ia mau mea. Papa alakai o ia no hoi Wm. Nuu- anu, Peter Hooka no, Robt. K. Nui, M.

Medeiros, ,1. Keliikahi, .1. I'luihi. .1. K. Mokumaia, .lohn Ke, Wm. Ahia ame Ben Kahaiepuna.O keia mau opio e kuu poola ame ka lahui o kuu koko, e iice mai oukou, lie Hawaii wale no ka hapanui, hoo'.rahi Pukiki, nolaila e nana mai e kuu lah 11 i ua mea e hanaia nei e keia nm.: opio, ua lanakila ka hui i oleloia ao !a ma'o- na, mai na olelo nema mai, a ko kn nei me kona maloeloe, a ku k'V.'kila no hoi me ka wiwo ole i na mea e pehi ia mai ai, no ka mea, aia maluna o l.a hoopono ame kn mikiala aine ka lnoru;i kaualii, a i oi loa aku, ua hoopili'.a «ku me ka Makua lnni. Nolaila e na makuakane po«.-la« nou keia kanaenae ana e hoi mai i ka home ka maha, pela me oe e ka makuahiru- poola, e aia mai oe a ku iluna, no ka mea, nou keia pono; o oe ka inea i ike na kuia o ka manawa o ka noho ana o ke kaona, i piha i na moa hoowalewa- le, aka e waele ae i alanui nou ame kau mea aloha, e hoi mai i ka home poola, nou ia kuleana, kuu mau kaikuahine po oia, e hooniau oukou i ka huki like ana mai nana i na mea i hala, p hull aku i na iiiauna^ e loaa mai ana na mea au ! niakeinake ai, e kapao i ka hilahila, e mi mai oe imua e malama oe : na meni.iilii, i ka hoo uihui ana e nui ae una, ne l'lo ai i mea kaumaha no ka mea,

ua loaa ia oukou ka manaolana e lana-kila maluna o keia kupua nui e hookahe

noi i kou noho home ana.I ka Oahu Railway and LaiLd GpmpJUly, Nolaila e kuu hoahanau poola ame; y. Ahln, H. Tsmnoda* S. Miyamoto, K. kuu lahui oiwi, nn hamama ka puka nou j Oya«la, O. Araki, John Op«, e komo mai ai no ka hoopumehana Ii'j. 1 j "j)oef :Su»n Doe, a i ka po* apau.i ana i na mea maikai o keia ola lio'Ut.i fculeaiia i kela:

na mea maikai o keia ola lio«ut.i ana, a ka Makua laui i waiho iho ai na kaua e hookuikahi, ma ka manao hoo- kuikalii ma ka hana me kela moho kau- lana, ua man ke ea o ka aina i ka pono, me ka iini o keia makapeni e loaa ana kekahi haawina a'o maikai ia kakou

apau.

1 kuu hoopau ana i keia kalaimanao uu Aha Kiekie'o ke Tori ana, aole ma ke ano pai, a i.ole, paio! torp Q Hawaii> a } hauaia ma kri ir. 16 paha, aka ina ko ano laula, no hoi. Me > 0 sepaferaaba, 1919. - •

oe e kuu Kenerala wiwo ole ko'u welma i      ^          e pjv, ana i ka Pala'pala pau ole. Noi a ka Oahu Railway ami Lan l Com Kou haahaa,     j pany; o ahewa ana \ kekahi   ina- loko o ke Kulauakaujaje ^ Kaltipa ' Pedro Viddoria, he mau alakai no n^'t Piliplno Jimahana maloko o ka halei»aa- hao o ka halo.wai no hook ahi la, a ua hoolimalima kei.i mau Piliplno ia Wil- .iam ~.L frheldon i loio no lakou, ua hoo- koinoia ae he hoopii ol William J. .Shel- don ma ,ka aoao p na Tilipino iuo ke- kahi Roi poho o #40,000 e ku-e ana i, ka Huj mahiko o Waimanalo. Ma ka Poaono i; hala ka hoounaia ana aku kekahi K4ca.i Ka Hui Mali iko no ke ku. ole i ke kanawai o ka hoop:iahaoja ana o. na Pilipino mamuli o ke kauoha a George Chalmers, ka luiifchoohana ka Hui.

Ma ka po Poakolu o l:a pule aku , @@i nor@@@hala ua hoea aku na Pilipitio eha i I Hoolaha. boike ia «. In       i vrnimimalo. l   5: ir      , a no ko lakou nwimoia ana mai' pak» , lie poo lakou i hoea aku-no ka hoeueu ( olahani aha mawaena o na limahnna! ua kipakuia, mai lakou mailaila mai. @@ @@@@

X. hoi mai ia mau I'ilipino ». ke !<«a ! Amerika         1;^- otpmobile, a i ko lakou hoea ana mai naka Mekijo jpo*a 1 kunv^.e ^ip^uuia ma ke poo mauka loa o ke kaa uwila o niai ai oiai^mai^lt^hV^mai jp hop|^i*% ke alanui Nuuann malaila lakou i paa oia e na kanaka, powa iaa na m^jiia ai i ka hoputa a hoihoiia ac i ka hale- ma.hemat d kat         fye ' pat:hao e hoopaa ai. Ma ka hora 2:15 >27,000. Ca loaa 6;' Jepltiifc. p. m. Poaha mai lakou i hookunia mai rumattka, kanao ame.ka iialniu, ai me kekahi knmuhoopii ole e ku-e wahi a ka lonb i loaa ae i^ kie. keeija ana ia lakou. aupuni@@@

KI AME KUAI A KA MEA PAA MORAKI. '

Malalo a uia kai pono o ka mana o Uo kuai i paa maloko o ltela moraki o ka la 30-^-Ianuari. 1901, j bauaia e JOSE da ROSA OLIYETRA ia WILLIAM R. CASTLE, Kahu. o ua mbraki la, ua kakau kopeia inaloko o ke keena o ka Luna Kakaupoke o na Palapala, .Honolulu, T. H., maloko o ka Liber 214, ma na ao no 4.VI-457, a i kulike ai me na manao o na kanawai o ke Teritore o Hawaii, e pi Si ana i na paitiku moraki ma ke k«- dala akea (Mokuna 101, R. L., Teritore

0          Hawaii, 19lo), ma keia ke haawi aku nei o William K. Castle, Kahu i oleloia,

1          ka hoolaha, ua manao oia e paniku i

ka moraki i oleloia, no ke kumu i uha

KE HAAWI IA AKC NEI

KA HOOLAllA, o ka waiwai i hooliloia ma ka moraki i oleloia, e kuaita aku ana ma ke Kudala Akea, ma na keena ku- dala o .fAMES F. MORGAN COMPANY. LIMITED, 12.1-13! Alanui Kalepa, Honolulu, Hawaii, na I-una Ku

dala, ma ka Poaono, k« la 0 o Deke

maba, 1919, ina ka bota 12 awakea o ka la i oleloia.

O ka waiwai i hooliloia ma ka morali i oleloia e kuaiia aku ana ma ka manawa auie kahi i hoike mua ia ae nei, o ia iho keia:

O keja apana aina apau, e hui pu am me na hale ame na hanhhou, maluna iho,

e waiho la ma Kewalo, Honolulu, nona j ka nui o 5,000 Kapuai Kuea. o ia ka . Apana Helu 6 maloko o ke Kuea 6 o ka Apana Aina o Kewalo, i hooliloia j aku i ka Mea Moraki Mai, ma ka pala^ i pala kuai a C. S. Deskv,' i hanaia ma ka la 18 o Ianuari, 1898, a i kakau kope- j ia maloko o ke keena o ka Luha Kakau.- j kope o na Palapala ma Hopolulu, malo- i ko o ka Liber- 176, aoao 283. [

KUMU AELIKE: Kuike, ma ke Da la Gula o Amerika Huipuia; ma ka aoao- o ka mea kuai mai na boolilb o ka palapala kuai, e hoomakaukauia ana e ua loio o ka Mea Paa Moraki. No na hoakaka aku i koe, e uoi ae ia CASTLE & WITHINGTON, ma ka j Hale Star, Honolulu, T> H.. na loio no ' ka Mea Paa Moraki, ? \ ole ia Jame* F. Kudala.

Hana'a ma Honolulu, T. II

28, 1919.         -           v :

WILLIAM R. CASTLE, Kahu,. Mea Paa Mbrakl Ma o ALFRED L. CASTLE,

Kona Loio Pili Kino. 6372—Oct. 31: Nov. 7, 14, 21. . ,

HOOLAHA"0~I£A HALAWAI A KA POE KOHO I SA WAIWAIIO.

O ka poe no lakou na inoa raalalb

ih'o'ntJi, he pbe i hook oh u pono f poe kau i ka waiwaiio, tnalalo. o ka 'Pauku 72.5 o na Kanawai Hooj>bnopohd Hbu 'ia o ke Teritore o Hawaii, .1915, n\» - ka j hookohu i hanaia e ka Mf|a'Hanohano Samuel B. Kemp, ke Kokua Lunakana kau i ka .Waiwaiio, ma'lohQ TJ oleloia,, nia 'k'a PQjiUWtt, XftY^pbi ?^ 1.9)0, ma ka hbra-elua p.lm./lB»Uj>Vf».^ ke keenao, ka Luna jOm^ AulTau/^f^Hf^e Auhan Ek^hi', .maioLkd b            Hoo{ kolokolo, Kulanokauha^e- .p .- K Honolulu, Teritore o Hawaii!: , CII AS. ,T.: WILDI-5R, Poe ' Koho i ka Waiwaiio.

HE MEA KOK.UA, ; . < nwa ki>kuit pilikia 1 ka maM Viooatitn-. k4        fitl Iflia »roe. ka.baaa ana e nau,a?* .al'ke f Ina iloko o lie kino. K .lpaa.iw         »• , -pataVle Hha o     alit Tdld o na aia- - . i n-i N'lii'flini, uw 'Kalepa. 4 In ! Mai ka hora, 9. a. to. a 4 pr ift:           ka

$9500—Apana Aina SOslOO ame It a Ila'e 3t>x30, eha ruini moo, ma Laua kila Tra«-t, Kuuawui. Kulan: kiekie, ikeia ke kaoua ante n inoku komo mui $o<)0 ka tiku nma, $3U no na mahina apau. 1350—Apana Aina 10x85 ma Lauukil; uianka o ka Hale Pupule. He maikai a nani ka.noho ana o kela wahi. He $25 ukumua a $10 i na mahina apau. $160—Apana Aina, 00x100, Alanui JO,

ma Palolo. $I muhiott apau.

PAULO KALAUKA,

Akeua Kuai Aina Emi Loa.

Waity Bldg., Helu 71 Alauui Moi.

156-158 Aiaoui Hotele

.Mauka o ka Hokele Young.

Ua hoao kekahi poe e hana i wahi .no oukou jr noonoo iho ai, ua nee r.iakou niai ko ma- . kou wahi kahiko mai, o ka .•mea-Dfoio aole makou i nee. ' O Kauka Capps ua kama- . a:na oukou, Mrs. Correa, Ka- ifk|a R'li^hforth ame ka poe e . ae,; he p ia mau no lakou. i lAote.he kuleana o kekahi ka- -nafei o^oa' aku o Thompson

me liko rnakou wahi. Hiki ia

•-/inaUoii ke olelo Hawaii.

Dlr, Lewis|dwifl Capps

.KAUKA RUSHFORTH.

Kokua.