Ka Nupepa Kuokoa, Volume LVIII, Number 28, 9 July 1920 — Page 1

Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

PAA HE KOA I KA HOPUIA NO KA HEWA AIHUE

Loaa Aku na wai wai i aihueia malalo o kona malu i ka wa i huliia aku ai ae okoa ka mea aihue no kona pili i ka hewa Loaa Aku he Pahu o na waiwai i aihueia Maloko o ka Ulu Kiawe i na Makai

            @@@@ii o ka loao aku o kekahi @@@@@ ki o ua ano like ole me, kekahi @@lana nui o ua waiwai i nihueia ai wai na hale lehulehu mai o waikiki @@@ Makiki malalo o ka malu o kekahi @@@ o ka Papu De Russey, a hui pu no @@ me ka hoike okoa ana ae a ua koa @ i kona hewa, elike me ke ke Makai-loa Mr.Duffle o ka hoike oiaio lawa loa @@ko@ e hooiaio mai ai i ka pili o ka hewa i ua koa la e hoihoiia aku ai oiai na aliikoa o ka oihaua koa.

            O ka inoa o ua koa la o Stanley Biggs. O ka hapanui o na waiwai i aihueia ai mai ua home mai o Mrs. Jas. Boyds, ma kealanui Kalakaua, ame ko J.H. Craig na makiki, ua loaa hou, elike me ka ua makai o ka hoike ana ae, mailoko mai o kekahi pahulole e waiho aua malalo o ka moe o Biggs maloko o ka halekoa, pale pu hoi me kekahi mau-waiwai mai kekahi halekuai mai.

            Hookahi waiwai i aihueia ai aole i loaa, he komolima, ua ninauia ka ke @oa no ia komolima, aole nae ola i hoi-ke ao i na makai, a ma ka manao wale ia na haawiia paha ua komolima la i kekahi wahine. He komolime emerala nani ka i ikeia maloko o ka halehana. a mamali o ia komolime i hookoloia aku @@ahiki i ka paa ana o Biggs i ka hopa-@@ I'a kakau oia i, kona inoa maluna @@@kahi buke likiki oloko o ka hale-@@ai o Stanley Geoffrey, no kekahi o na papa. I ka manawa i loaa ai ka likiki i na makai ua hoolilo ua aku o Biggs i kekahi mau mea liilii i kekali hale-@@@@ okoa, a ma ia hale i kakau ai oia i kona inoa o Stanley Biggs. Ua hoiko @@@ keia koa i na kauaka o keia mau @@@@@@ai a elua o ke komolima aua e @@@@ aku aua he waiwai hooiliua ia i @@@@iia mai iaia e kona makuahine, a @@ @@@@ makemake o loaa kekahi dala keia oia i mauao ai e kuai aku ia komo @@@@@@, i hiki ai laia ke aku hou aku i ka $10 a hoihoi hou mai i kela komo-@@@ iaia.

Kauohaia aole e kau i auhau

hou ma ka makeke

            Ma ka halawai a ka papa luuakiai o ka noho ana ma ka po poalua nei i @@@eia ae ai e lunakiai pacheco imua.

            Na hoa o ka papa koua lohe ana i ke kai o hodges i kekahi mau auhau no ka hoohanaia o na pakaukau ma ka makeke hou ma ka poaono aku la i hala e no ia hoike aua ae ana i a `oia aku ai o hodges, ka luuahoohana o ka makeke hou aole oia e kau i kekahi auhau no ka hoohauaia o na pakaukau e ka poe e makemake ana e kuai i ka lakou mau mea keai ahiki i ka loaa na aku o ke kauoha iaia mai ka papa aku. Na ka lunakiai Low i hoakaka mai he halawai ke malamaia aua e ke komisina makeke ia keia pule a ma ia halawai e kauohaia aku ai o Hodges e waiho mai i kekahi papa kehikehi no na auhae i kauia aku eia maluna o na pukaukau a ua ka papa e apono aku ia mau auhau ana e kau ai.

            Mahope iho o ka noho aua o ka ahaelele lahui a ka Aoao kalaiaiua Demokarata ma Kapalakiko no hookahi pule, me ke koho ana hoi i ka moho Peresidena na kela aoao kalaiaina no na la ekolu me ke hahana o na paio aua ma ka aoao o na moho apau i aihoia ae imua o kela ahaelele, a uo ke kenaha hoi o na manawa o ke koho aua, akahi no a loaa he moho na na Demokarata i keia kau hakoko kalaiaina, mamuli o ka waeia ana ae o James Middleton Cox, ke kiaaina o ka Mokuaina o Ohia, a haule hoi na moho ikaika i mauaoia, e waeia ae ana e kela ahaelele.

            Elike no me ke kulana hahana i ikeia maloko o ka ahaelele a na Repubalika ma ka wae ana ae i ka lakou moho Peresidena, ma Kikako, Pela iho la no ka hahana o ka wae ana ae a na Demokarata i ka lakou moho a ua oi loa aku no paha ka hahana, ke hele la, a piha okoa ke kanaha o na manawa o ke koho ana mamua, o ka wae maoli ia ana ae o Mr. Cox i moho.

            o ka waeia ana ae nae o Kiaaina Cox i moho ua ka noao Demokarata no ke kulana Peresidena no Amerika Huipuia, o ka hoea ana mai  ia i  ka ikeia aua i ka pololei ole o na wanana a na aua i ka pololei ole o na wnana a na alakai hookapu waiona, no ke koho ole ia o kekahi me e kakoo ana i ka aoao hoonoa waiona, i moho ua ka mea he kanaka o kiaaina Cos ma ka aoao hoono waiona.

Hoomoe Okoa ia ka Ahaelele.

Mai ka hoomaka ana mai e koho maluna o na moho no ke kulaua Peresidena, ahiki ale i ka iwakalua kmamalua o na manawa o ke koho aua, he o ia mau ke kulana i ikeia no na moho, me ka loaa ole o ka ikaika e wae maoli ia ae ai kekahi mea, no ia kumu, na hoopanee okoa ia ka noho ana o ka ahaelele ma kapoaono aku nei, ahiki i ka piakahi iho la o keia pule.

            Ma kela hoomaha aua, aole i noho wale na alakai o na moho lehulehu, aka e imi ana lakou i na ikaika, e loaa ai ka lanakila i ka lakou mau moho pakahi iho.

            Ma keel oho hope ana na a hoomana ai ka ahaelele, ua ikeia he elua mau moho ikaika loa, oia o kiaaina Cox ame William G. MeAdoo a o Palmer aku helu ekolu.

            Ma na koho ana mahope mai, ahiki wale no i ke kanakolu kumamaiwa o na koho ana. he o ia mau no ka paa o ke kulana o kke koho ana a na elele i na moho, me ka mau no nae o ke alakai ana o ka heluna baloka o kiaaina Cox mamua, a o ko MeSdoo aku ka hahani loa mahope o kona, me ka loaa ole nae o ua baloka e wae maoli ia ae ai oia.

            Aole he kumu okoa ae o ka waeia ana o Kiaaina Cox i moho Peresidena e na Demokarata, mamuli wale mai no ia, o ka unuhi ana o ka Leio Kuhina Palmer i koua holo ana he moho no kela kulana, i ke kanakolu kumamawalu manawa o ke koho ana, no kela unuhi ana o Palmer i kona inoa, i huliamahi mai ai koua mau kakoo, a haawi aku la i ko lakou ikaika, i ke Kiaaina Cox, ka mea nana i onou aku iaia imua, ahiki i ka loaa ana iaia o na bolka kiekie he 540 i ka 427 baloka i loaa ia MeAdoo.

 Ka Moolelo no Kiaaina Cox

            Ua hauauia o James Middleton Cox ma ka aina hanai holoholona. Maloko oia o na kula aupuni i hoonaauaoia ai. me kona lilo ana i kumukula i kekahi manawa. Ua hanauia oia ma butler, Ohio, i ka makahiki 1870, a o ke kulana mua loa i loaa iaia, o ia no kona lilo ana i ku mukula, maloko o ke kula mua loa nana @ hoonaauao iaia.

            Ma kona mau manawa kaawale apau o ke ahiahi, a ma na la kulaia, e hoohala ana oia maloko o ke keena pa            `i paiapala, ma ko a `o ana i ka oihaua pa`i nupepa, a iaia i waiho aku ai i ka oihana kumukula, ua lilo oia i mea kaku nupepa.

            Ma ke ano nui ke olelo ae, he on a o Kiaaina Cox no kekahi mau nupepa, a he on a pu no hoi oia no kekahi aina mahiai nui, e pili kokoke ana me kona wahi i hanauia ai. No na makahiki ekolu i noho `ai oia he hoa, noloko o ka ahaolelo lahui, a no na kau ekolu no hoi i kohoia ai oia i kiaaina uo ka Mojuaina o Ohaio,

NEW YORK, Iulai 2.-  He kanahakumamalua mau kanaka paoahi o ka mokuahi Mauretania i haalele i ka hana ma ka la i nehinei, a ua lilo ko lakou haalele ana mai i ka hana i kumu hookaulua i ka holo aua aku o ia moku no ekolu nora. Ma ka hoakaka a kekahi o ua lunauui o ka hui o ke kumu o ka haalele ana mai o na kanaka paoahi mamuli no ia o ka pii ana ae o na uku hana o na moku Amerika mamua o ka ka  laina mokuahi Cunarder e haawi nei.

HOI NA KEPANI OLOHANI I NA HANA MAHIKO

Poho wale ko Lakou Manaolana no ka Ike Aku i ka Poino o na On a o na Mahiko

MA NA WAHI KAAWALE LAKOU E NOHO HANA AI

Piha Kekahi Mau Mahiko i nna K@@ naka Hawaii me ka Noho Paa Ana e Hana Malaita

            Mahope iho o ka olohani aua, me ka haalele ana aku i na hana o na mahiko o ka Mokupuni o Oahu nei. no ka manawa o aneane e piha na mahina eono, i hooholo ae ai ua alakai o ua Kepani olohani ana ia e huli hou i ka hana o ka mahiko me ke kaa o ka lanakila o keia paio ana mawaona o n oua o ua mahiko ame na limahana Kepani, ma ka aoao o na oua mahiko.            Ma kela hooholo ana nae o na alakai o na hana Kepani e huli hoi hou i ka hana o na mahiko, ua pulapaia aku na lima hana naaupo, a i kaa mau malalo o ke mamuli o ka oili ana ae o na nupepa Kepani. me na mahao hoakaka, ua kaa ka lanakila, me ka aoao o ua limahana olohani, a e huli hoi aku aua lakou, me ko lakou mau ohana @@@@a @@ahiko, me ka hookoia mai o ka lakou mau kumu koi apau.

            O ka mea oiaio maoli o ua Kepaai olohani ka i ku i kahi o ka @oka, no ka mea, me ka halawai a ka hui uniona o na Kepani i malama ae ai me ka Poakolu o ka pule aku ei i hala, he ha`awai hoi i akoakoa mai ai na elele o na huy uniona o n Kepani mai na mokkupuni mawaho aku o Oahu nei, ua hoakaka maoli ae kela mau elele, us hoea mai i ka wa e pau ai ko lakou haawi hou ana mai i na kokoua ana, i na Kepani olohani o na mahiko o Oahu nei.

            O keia ke anuu mua loa o ka nawaliwali o ka hui uniona o na Kepani, no ka mea ma ke kakahiaka o ka Poaha ana ae, ua walamaia he aha kekakeka mawaena o ka Peresideua Waterhouse o ka Ahahui o ka Poe Kanu Ko ame kekahi komite o na Kepani limahana mahiko, ma ia kukakuka aua, i hoea mai ai i ka ae lokahi aua o kela komite, e hoopau i ka olohani ana o na Kepani, a e huli hoi hou aku na Kepani apau i aa haua o na mahiko.

Na Mea i Hooholoia

            Ma keia kekakeka pu ana o ka Peresidena Waterhous ame ke komite o na Kepani limahana, i hoakaka aku ai o Mr. Waterhouse, aole loa oia i makemake e lilo kela hui kukakuka ana mawaena on a ame ke komite o na kepani, a ikia mai ma ke ano, he komite kela no kekahi hui uniona, aka ma ke auo wale uo, he komite kela poe Kepani no na limahana, no kela mau hoakaka a ka Peresidena Waterhouse, i ae lokahi aku ai na Kepani he 16 i akoakoa ae me ka olelo ana, o ka manao maoli no ia o ko lakou hoea aua aku ma kela aha kukakuka.

            I ka maopopo ana, i ua aoao a elua ke kulana oiaio o kela aha kukakuka, ia wa i hoakaka hou aku ai ka Peresidena Waterhouse. aole loa ma kekahi ano, e hooloheia aku kekahi koi, ma ka aoao o na limahana, aia wale no lakou a hoi hou i ka hana o na mahiko, no ka mea i kela manawa ua pau loa ke kuleana o na limahana me ua haku haua, e kohu ole ai ka noonoo ana maluna o kekahi kumu koi.

            Ina he makemake ua limahana i kekahi mea, ua hiki ia lakou, ma ho lakoa ano he mau limahana wale no, aole hoi, he mau lala no ka hui unioua, ke waiho aku i ka lakou mau joi imua o na haku hana, a e loaa na kuakuka maikai ana mawaena o na aoao a elua, me ka maikai, aole hoi mamuli o ka hookikina walo ana mai, a ka poa i kuleana ole i ka ninau poli i na haku hana ame na limahana.

            Aole malaila wale iho la no pau. ka hoakaka ma ka aoao o ka Peresidea Waterhouse, aka ua hoike pu mai oia imua o kela komite, in a e ae ana na Kepani olohani e hoi hou i ka hana, e Kepani olohani e hoi hou i ka hana, e hoi aku lakou ma na mahiko, malalo kela kulana kahiko no, a lakou e noho. (E nana ma ka Aoao 4.)

WAEIA O F. D. ROOSEVELT I MOHO HOPE PERESIDENA

            No ke aku ana e loaa ke kokooloa e holo pu ai me kiaaina Cox. maluna @ ka paa haloka Demokarata, i wae ae ai ka ahaelele Demokarata ia Franklin D. Roosevelt, ke kokua kakauolelo o ka oihana kaua i moho hope peresidena me ka hoea ana mai o kela ahaelele i ka hopena o na hana, a huli hoi aku na elele no ke @akou mau home, mahopo iho o ka hoohala ana i kekahi mau ia ma ka pula, Gula o Kapalakiko. me ka nui maoli o ka hana.

            Ho hoahanau o Franklin D. Roosevelt, no ka Peresidena Roosevelt i make, he kanaka opio wale no oia, nona na makahiki he 38, aka uae, he mea oia i mahalo nui ia a i makemakeia hoi, e ka poe apau i kamaaina iaia.

            Mahopeiho o ka waihoia ana aku o ka inoa o Franklin D. Roossevelt imua o ka ahaelele, me na inoa e ae mawaho on a, no k kulana hope peresidena, ua ikeia, aia maluno o Mr. Roosevelet ka hilinai nui ana a ka hapanui o na elele, a i kona wae maoli ia ana ae i moho ia wa i loheia ai na leo huro maloko o kela ahaelele e hooho ana i na inioa o Cox ame Roosevelt.

            No ka hoike ana aku i na moho i waeia ae, i mau paahae na ka aoao Demokoarata, ma ka hakoko kalaiaina lahui i keia kau, ua hookauia aku ka hanohano maluna o Senetoa Joseph T. Robinson. ka lunahoomalu paamau o ka ahaelele oia ka mea nana e hoike aku ia kiaaima Cox, no kona waeia ana, ao Homer cummings hoi, ka lunahoomalu kuikawa a ka ahaelele, a luuahoomalu o ke komite lahui ka mea nona e hoike au i ka lofe no ka waeia ana o Franklin D. Roosevelt.

Kona Moolelo

            Ua hanauia o Franklin D. Roosevelt ke kokua kakauolela o ka oihana kaua ma ka paka Hyde, nu ioka, ma ka la 30, o Ianuari, 1882, he keiki oia na James ame arah Roosevelt.

            I ka makahiki 1904 i hookuuia mai ai oia mai ke kula nu mai o Harvard a komo aku iloko o ke kula a`o kanawai o Columbia me ka hookuuia ana mai i ka makahiki 1907.

            Ma kela makahiki no, i aeia ai oia e lawelawel i ko oihn loie, we kona komo koke aku iloko o kekahi o na hui loio. ma ke kulanakauhale no o Na Ioka. I ka makahiki 1911 nae, ua komo ao@u oia me kekahi hui loio hou. ka hui loio hoi ana i waiho aku ai, no ka lawe aua oe i kekahi kulana oihana aupuni, iloko o ka oihana kaua o Amerika Huipuia.

            Ua kohoia oia he hoa no ka aha seuate o ka Mokuaina o Nu Ioka, mai ka 1910 mai ahiki i ka 1913, a mamuli o kona kikoola ana mai i kokua kakauolelo no ka oihana kaua, pela oia i waho aku ai i kela-kulana.

            He nui kaua mau oihana aupuui e ae i lawelawe ai o kela ame keia ano, a iloko o kona opiopio, ua hapaiia ae oia iluna, mamuli o kona kulana makaukau, me ka makemake nui ia.

            Aole o Franklin D. Roosevelt i makemake maoli e waihoia kona inoa imua o ka ahaelle no ke kulana hope peresidena, aka nau, na kona mau hoaloha lehulehu i ouou aku i kona inoa, a i koho aku iaia, ahiki i kona waeia ana ae, me ka uaua ole i kona hoole mai i kela hanohano.

LILO NA WAIMAKA I MEA NONA E LANAKILA AI.

            Mamuli o ua waimaka. ka uwe ame ka leo noi a kekahi wahine holo ma@lu i na lunanui o ka hui Pacific Mail ma Honolulu nei, a i ka lunanui o ka oihana hoopae limahana i hoopalupaluia aku ai na naau o ia mau lunanui a aeia mai ke noi a kekahi wahine o ke kau ana mai mouna o ka makuahi Ecuador mai Yokohama mai no Kapalakiko. me ka nana ole ia o ka piha o ka moku.

            No na hoia lua ka hoomau ana o Beatrice Herbert, oia ka inoa o ua wahine la, i ka uwe ma ka auwiua la Sabati nei, oiai oia e hoomau ae ana i ke noi ana ia Stanley Good, ka akeua o ka hui mokuahi Pakipika maanei, a i ke kupakako o ka mokuahi, a i ka lunanana hoopaelimahana Amerika, no kona aeia aku e noho maluna o ka mokuahi, a no ia noi ana me na waimaka, ua aloha na luna aui o ka hui mokuahi iaia a ua aeia mai kaana noi a hookaawaleia kekahi rumi noan e moe ai maluna o ia moku. He @ala no kana a o kana mau wahi ukana pili kino he paiki me kekahi eke.                                                                                 

E HULI HOU IA AKU ANA IA MAU HANA KOLOHE

Hookomo ka Lunakiai Pacheco he Hohalahala e ku-e Ana i Kekahi Limahana

HOOLE NAE O BLACKWELL NO KONA PILI I KA HEWA

Komo Nae Iloko o ka Lima o ke

Kokua Meia Arnold ka Huli

Ana Mai i ka Oiaio

            Ma ka noho ana ae o ka halawai a ka papa lunakiai o ke Kulanakauhale a Kalana o Honolulu nei, ma ka Poalima aku la i hala, i waiho ae ai ke Lunakiai M.C. Pacheco. i kekahi mau kumo hoohalahala, e ku- ana ia Thomas C. Blackwell, he mikanika no ka halek@a o ka kalanakauhale. ma ke ano. ua ki koo ae oia i ka ukuhana ma ka la lo o Mei. 1920. me kona kuleana ole e ohi i kela ukuhana.

            Ua hoole ae nae o Br. Blackwell i ka oiaio ame ka pololei o kela kumu hoohalahala. e ku-e ana iaia. me kona makemake loa, e huli pono aku ka papa lunakiai i ka pololei o kela mau kumu hoohalahala. e ku-e ana iaia. in a no ia he mea e hoea okoa aku ai imua o ka aha hookolokolo. a imua pha o ko kia@e kiekie.

            Ua hokaka pu ae ka Lunakiai Paeheeo. mahope iho o kona kakau ana i ke kumu hoohalahala. no ka ukuhana i hookomoia ae e Mr. Blackwell, on ka la 16 o Mei, 1920. ua loaa hou aku iaia kekahi mau ike. nokekahi mau hana like o kela ano.

            No keia mau kumu hoohalahala nae apau, ua hoole loa ae o Mr. Blackwell, i ka oiaio, me kona olelo ana ae. mamuli wale mai no kela o ka paaui kalaiaina.

            Ua waihoia aku nae ka noii ame ka huli pono ana i ka oiaio o na kumu hoohalahala, e ku-e ana i keia limahaua o ke kulanakauhale iloko o ka lima o ka Neia Arnold. a waiho mai i kana hoike i ka wa kupono e makaekae ai.

            Maloko o ka palapala hoohalahala a ka Lunakiai Pacheco, o ka waiho ana ae imua o ka papa lunakiai, e hoakaka aua ia, ua loaa aku iaia na ike, a ia hiki iaia ke lawe mai i na hoike, na ke kakoo ana i kana mau kumu hoohalahala, uo ka pololei ole o ka hookomo ana ae o Mr.Blackwell, i kana koi ukuhana no ka la 16 Mei, 1920, no ka mea o ka manawa i hoohanaia no kelala, no ke kaa ponoi no ia o Mr.Blackwell, aole hoi no na hana o ke kulanakauhale.

            Mawaho o ke kumu hoohalahala maluna ae, ua hoakaka hou ae ka Lunakiai Pacheco, no ka loaa aua aku iaia o kekahi mau ike. no ke apuhiia o ka manawa hana o kekahi limahana okoa aku, ma o ka hookomoia ana ae o ke koi no ka manawa i hanaia a oi. wale aku, mamua o ka manawa maoli i hanaia. Mamuli o ke ake nui loa o ka Luuakiai Pacheco, e huli pono ia aku ka oiaio o kaua mau kumu hoohalahala, ua konoia aku ka Lunakiai Hollinger. e @a mai a koi, no ka lawelawe pu ia o ua hana ninaninau, e pili ana ia Frank C. Benevedes, ka lunanui o na paka o ka lehulehu, a oiai ua kulike loa ke ano o na hana i lawelaweia, ma kela mau hihia a elua, ua kaa aku iloko o ka lima o ka Meia Arnold, ka huli ame ka noii pono ana mai i na hana a Mr.Blackwell ame Mr. Benevedes.

            Ma ka aoao nae o Mr.Blackwell, ua hoike ae oia, no kona makemake loa e lawelaweia mai na hana huli pono i ka oiaio, no ka mea, wahi ana, aole loa oia i ike i kekahi mea ana i hana ai, i @u e i ka pololei, koe wale no kone ike mau i kekahi mau pukiki kiakaa i ka hoea mau aku no ka halekaa o ke kulanakauhale, me ka makemake e loaa ako kekahi mea ia laua.

            Ua hoakaka ae no hoi o Mr. Blackwell i kekahi mau mea i kamailioia no ka pili o kana wahine i ka Lunakiai Kumalae, ua hoole ae oia i kela Pili, koe wale no he hoaloha kane wahine no Mrs. Kumalae, ma ia ano wale no i pili ai, aole ma kekahi ano e ae.

            Mahope iho o ka hoohala ana i kekahi manawa ma kapalakiko, i huli hoi mai ai ka Makai Nui Sam Pua no Honolulu nei, ma ka Poalua aku la i hala.