Ka Nupepa Kuokoa, Volume LVIII, Number 21, 28 May 1920 — Page 5

Page PDF (1.65 MB)

This text was transcribed by:  Kamehameha Schools Gift To Dr. Chun
This work is dedicated to:  Dr. Michael J. Chun

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

HE MOOLELO NO

TAZANA

A I OLE

Ka Hiena o na Ululaau Anoano o na

Kapakai o Aferika

MAHELE II.

 

            I kela hoe ana aku o Tazana imua o ka Lukanela Wepa, @ maopopo i ke ano nui o ka huakai a keia kanaka malihini, na hookipa mai la oia haia me kona mau kanaka no kona home me ka moehane mua ole iloko ona, ua hookipa aku oia i kekahi o na kanaka ino loa, i oi aku kona ino imua o ke diabolo.

            Elike me ko Tazana ano oluolu mau i na malihini, ua @@we aku la oia i ka Lukanela Wepa, a hoolauna aku la imua o ka Lede Kelekona ma ka inoa o Kiure Pilikota, a o ia ka na kanaka kolohe nei i huli mai ai imua o Tazana a hakaka mai la i kona moolelo.

            "Ua nalowale maoli no au, me ka maopopo ole o kahi e hele aku ai, mamuli mai keia o ka malihini me ke kama aina mua ole o ko'u mau kanaka i keia aina naele maoli. He alakai no ka'u i lawe mai ai, mai kahi hope loa a makou i haalele aku ai, eia nae, ua like no kona malihini i keia wahi me makou, nolaila ua hoaa maoli ka makou hele ana a he elua ae nei la i hala, i haalele mai ai oia, a hookuu mai la ia makou'e pono naku aku iloko oka nahelehele, a ma @@ uha pomaikai wale no i hoea mai la makou i kou wahi nei. I na paha aole no kou loaa mai nei ia makou, he aha la ka makou mea e hana aku ai, he hookahi no nae hopena maopopo loa, e pau ana makou i ka make iloko o ka waonahe'e."

            Mamuli o keia hoakaka a ka Lukanela Wepa, ua manaoio loa o Tazana, ke kamaiio aku nei keia kanaka i kona moolelo iaia me ka oiaio loa, nolaila ua au'a mai la o Tazana iaia @ne kona poe kanaka, e noho lakou malaila, no kekahi mau la lehulehu, e hoomaha ai, mamua o ka hoomau hou ana aku i ka lakou huaka'i, no ka lakou wahi i makemake ai; me ka hoolako pu mai o Tazana i kekahi mau alakai. no ka lawe ana aku ia lakoou ahiki ikahi i kamaaina i na kanaka o ka Lukanela Wepa.

            Ma ke ano he keonimana Palani, he hana maalahi loa ana ka Lukenela Wepa ka pulapu ana ia Tazana ame ka Lede Kelekona, me ka ai pu o keia kanaka me kona mau kamaaina, a noho pu no hoi ma ko laua home, me he mea la, ua @oa na wahi apau o ka home o Tana iaia.

            Mamuli i keia noho pu ana o lakou, i ike ai o Mr. Wepa he hana pohihihi loa nana ka aihue ana i ka Lede Kelekona anai ia Tazana aku; no ka mea e noho mau ana kela wahine maka hale, a ina e hele oia i ka holoio, he wahi pokole wale aku no kana e hele ai, alaila hoi mai la i ka hale ; a ke ike pu la no hoi ua o R. Wepa, aia na kanaka Paele o Tazana, ke makaala mau la no ko lakou haku wahine, o ka @@@@ ana e kaili aku i kela wahine make ano lima ikaika a i ole kipe aku paha i na kanaka o Tazana, he hana paakiki @@ ia.

            He hookahi pule ka noho ana o Mr. Wepa ma ka home @ Tazana, aole he wahi ana i ike ai e hookoia ana kana huka'i o ka hoea ana aku no kela wahi, eia nae aole no i pau kona manaolana, no. ka holopono o kana miniona, i kela ame keia la e hoolala mau ana oia i na alahele apau e hoi ole aku ai oia me ka nele imua o kona haku.

            I kekahi la nae. ua hoea aku la kekahi o na kauwa a Tazana, mai ka akau mai me na nupepe ame na leka lehulehi na Tazana, a ma ka auwina la o kela a. maloko wale no o Tazana o kona keena oihana kahi i heluhelu ai i na nupepa, a kakau no hoi i na pane no kekahi mau leka.

            Ma ka aina ahiahi aole he maikai iki o ko Tazana helehelena. me he mea la, aia kekahi mea ano nui loa, nana i hoopilikia mai i kona noonoo. i hakalia no a poeleele, noi mai la oia, e hookuuia aku e hoi e hooluolu, me ka hoi pu ana aku no hoi o Jene Kelekona iloko o ka hale, a koe hookahi wale iho la no ka Lukanela Wepa mawaho o ka lanai, me kanoke ana i ke puhi i kona cigarita.

            Ua hiki loa aia ke lohe aku i ka hamumu o na leo o kona mau kamaaiana, e kamailio mai la maloko o ko laua rumi. no@ula manao iho la keia, aia kekahi hana ano nui loa i lilo ai mea ua laua e kamailio ai, aole hoi pela ma na la aku ma@@@, a haupu ae la ua o R. Wepa, malia paha o ke kumu ia o ka maikai ole o ko Tazana ano ana i hoomapopo aki @ ma kela ahiahi.

            I wahi mae no ia nei e maopopo pono ai, i ka manao nui o ka laua mea e kamailio ana, haalele iho la ua o Wepa i kona wahi e noho ana. a nihi hele aku la mawaho oka hale, @hiki i kona ku pono ana malalo o ka puka aniani o ka rumi e hiamoe ai o Tazana ma, pee iho la oia, me ka hoolohe pono ama aku i na mea e kamailioia ana,

            Aole nae i loiki kela noho ana iho a ka Lukanela Wepa e hoolohe ia wa no i lohe maopopo loa aku ai oia i ka pane ana ae o ka Lede Kelekona, me ka hele a piha i ke pihoihoi: "Ua hopohopo mau no au no ka hoea mai i ka manawa e @@@ ai kela hui o ka mea nae nana i hookahaha loa mai i @@@@ ai kela hui o ka mea nae nana i hookahaha loa mai i ko'u noonoo. o ia no ka hiki ole ana e oili kele hui mailoko mai o na pilikia; me kela huina dala mahuahua i hookomo @@@ ia aku. koe wale no, in a aia kekahi mau hane kolohe ma @@ aoao o ka poe na lakou e hoohana nei i ka hui.

            "O kena mea au e kamailio mai nei e kuu wahina, o ka'u no ia i hoohuoi kahiko ai," i lohe aku ai ka Lukanela Wepa. i ka pane ana ae o Tazana. "Heaha nae ke kumu oiaio loa o ke poho ana, o ka hui. he hookahi mea maopopo loa, ua puehu aku ka'u mau dala he nui ka hookomo ana iloko o kela hui a i keiala. owau kekahi kaaka ilihune loa; a o ka mea wale no e hoomauia aku ai ko'u kulana waiwai, o ia no ko'u hoi hou ana aku no ke kii ana i ke gula e waiho mokaki mai la ma ke kulanakauhale o. Opa."

            "Auwe no ka hoi e!" i pane mai ai ka Lede Kelekona me ka leo haalulu o ke ike la'o. Mr. We[a. aole loa i makemake @@ Lede Kelepona hookuu aku ia Tazana e hele hou e kii i ka waiwai i hunaia ma kahi i pakele mahunehune mai ai ko laua mau ola, i na makahiki mamua aku. "Aole anei he mau alahe;e e ae e loaa ai ka waiwai ia oe? No'u iho, aole e hiki ia'u ke ola aku me ka nele i na manao hopohopo, mamuli o ka hoomanao ana ae, i ka nui o na poino e kau mai ana maluna ou e Keoni Kelekona. kuu kane aloha. Ua oi loa ae kuu noho ana iloko o ka nele mamua o kou mauna ana aku i kou ola, imua o na poino he nui e waiho mai la ma kahi au e ake aku nei e hele ilaila,"

            "Aohe au mea e hopohopo ai e Jene, kuu wahine. ua hiki loa ia'u ke malama ia'u iho ; a in a no ko'u loaa i kekahi poi@o, e hiki ana i ko'u poe kanaka he kanalima, ke kokua inai ia'u."

            "Aole anei ou hoomanao e Keoni. ma kela manawa mua au i hele pu ai me na kanaka Paele he kanalima, ua holo lakou mai ia oe aku, pela aku no auanei kena huakai au e paakiki nei, i ko lakou wa e halawai ai he alo a he alo me @a poino. aole lakou e  kakali iho anai @ou @@@ haawi aku paha i na kokua ana ia oe e. aka e hoomaka ana @@kou e holo, no ka palekana o ko lakou mau ola iho.

            "Ua ike lakou i ko lakou hilahila ma kela holo mua ana o lakou mai ia'u aku, a e hoi ae ana no lako e huli ia'u, o ko'u hoea koke wale ana mai no. pela iho la i hoea ole ae ai kela poe Paele, no kahi i waiho ai o ke gula."

            "Manao au, aia no he mau alahele lehulehu e ae, e hiki ai ia. oe ke huli aku a loaa nui mai ke dala ame ka waiwai." i paakiki mai ai no o Jene Kelekona make koikoi ana i kana kane, aole e mauna aku i kona ola, ma ka hoi hou ana e kii i ke gula ma Opa.

            "Malia paha. aia i'o no he mau alahele lehulehu e loaa ai ke dala. he mau alaele nae ia e hooikaika aku ai me ka nui no o ka hana, o keia hoi. o ke kii wale aku no a hoihoi mai, ua hoahuia a ku ka paila i kahi hookahi, o kahi hana luhi wale no, o ka hele ana aku e kii." i mau aku ai no hoi o Tazana. i ka paakiki e hookuu mai no o Jene iaia e hele no Opa, me kona mau kanaka Paele.

            "Aole ou hopohopo ana e Jene no'u, no ka mea e akahele loa ana au. me ka maopopo ole i kela poe. ua hoea aku au no kahi i hunaia ai ka waiwai, a iloko o ko lakou nanea, e no kahi i hunaia ai ka waiwai, a iloko o ko lakou nanea, e aihue mai ai au i ke gula. me na pohaku momi kumukuai nui. me ko lakou ike ole ahiki i ko'u hoea hou ana mai imua o kou alo e ka wahine."

            Mamuli o ke kioo o ke ano o ke kamailio ana aku a Tazna. i loaa aku ai ka ike i kana wahine, he mea makehewa wale no oia i ko Tazana mau ano apau, in a e paakiki ioa oia ma kana mea e manao ai, aole loa ke mea kiki ke hoololi ae i kela manaopaa iloko on a.

            Aia no ka Lukanela Wepa malalo pono o ka puka aniani kahi i hoolohe ai, a no kona lohe hou ole aku i ke kamailio mawaena o Tazana ame kana wahine, o kona hoi hou mai la no ia noluna o ka lanai. me ke akahele loa ana no hoi. o ikeia mai auanei oia e kekahi mea; eia nae, olelo iho la ua kanaka nei i kona pomaikai. ma o ka hoopokoleia mai i kona luhi. ma ka noho ana ma kela wahi.

            I ka hoea ana aku o ka Lukanela Wepa mawaho o ka lanai, he mau cigarita lehulehu. a no ka hora hookahi paha kela noho ana malaila. akahi no a ku ae iluna a hoi aku la noloko o kona rumi no ka hiamoe ana.

            Ma ke kakahiaka ana ae ma kekahi la mai, mahope iho o ka pau ana o ka pau ana o ka aina kakahiaka. hoike aku la ka Lukanela Wepa ia Tazana, e haalele ana oia me kona poe kanaka i kona wahi ma kela la; me ke noi pu ana aku ia Tazana, e aina nui. he noi hoi a Tazana i haawi koke mai ai i kona ae me ka olioli loa.

            I ka makaukau ana o ka Lukanela Wepa ame kona mau kanaka. haalele iho la oia i ka home o Tazana, me ka hoouma pu ia ana aku he hookahi kanaka Paele, he mea nana e alakai ia lakou ma ke alahele pololei.

            He mau mile kakaikahi wale no nae keel hele ana aku o lakou, ua hoomaalea iho la o Mr. Wepa ma ka hoike ana ae i kona poe kanaka, ua loaa oia i ka ma'i. nolaila, aole he mea maikai no lakou ka hoomau ana aku i kahele ana. aka e noho lakou e hoomaha no kekahi mau la ahiki i ka oluolu ana o kona mali. oiai nae he hana okoa loa kana i hoolala ai, no ka holopono o kana huaka'i i hoounaia aku ai e Akema Zeka.

            Haawi ae la oia i ke kauoha i kona poe kapaka e kukulu i ko lakou mau halelole. a kauoha aku la no hoi i ka Paele alakai. e hoi hou oia imua o Tazana. ahiki i ka oluolu ana o ka ma'i o Mr. Wepa alaila na kekahi o kona mau kanaka ponoi e kii aki iaia. alaila hele mai oia. @o ke kuhikuhi ana ia lakou nei i ke alahele pololei.

            Hakalia no mae a hoi kela kauaka Paele no kahi o Tazana o ke kahea koke aku la no ia o Wepa i kekahi o na kanaka Arabia. i hilinai nui ia, no kona hooko i na kauoha a kona haku. a imua ona, i hoike aku ai o Wepa i kona manao no kona hele hakilo pono, no ka wa a Tazana e haalele iho a@ i kona hale, a e makaala pu hoi i kona alahale e hele ai.

            Aole nae i loihi ka manawa a ka Lukanela Wepa e kakali ai, no ka mea ma kekahi la koke ae no, i huli hoi aku ai kana elele, a hoike aku la iaia, ua haalele iho o Tazana  i kona home. me ka ukali pu ana aku o na kanaka Paele he kanalima ka nui mahope on a, a o ke alahele a lakou i hele aku ai. ma ke kukulu hikina hema no ia.

            Me ka hookalia ole iho. kakau iho la ua o Mr. Wepa i kakahi leka loihi, a kauoha aku la i kekahi o kona poe kanaka, e hele mai imua on a, me ka i ana aku:

            "Ke makemake nei au e lawe pololei oe i keia leka a haawi aku i ko haku, a nou hoi," me ke kauoha ana aku i k@ lakou alakai, "e noho oe maanei nei. me kekahi poe kanaka no ke kakali ana i na kauoha mai ia Akema Zeka mai, a mai a'u mai paha.

            "I ka manawa e hoea mai ai ka ninau imua no'u. e hoike aku oe, ua ma'i loa ia au, aia no maloko o ko'u hale. lole, me ko'u makemake ole e ike i kekahi mea. E haawi mai i umi-kumamalua o'u poe kanaka, o na kanaka koa. a maka'u ole, e hele me kuu manao, e hiki ana ia makou ke hoohoka aku iaia, ma ka aihue ana i ke gula mai iaia mai."

            Nolaila, ia Tazana e helle la mamua me kona mau kanaka Paele. aia no hoi ka Lukanela Wepa me kona mau kanaka mahope aku ona. kahi i hele malie ai. he hookahi no ka hoomaha like ana me Wepa me kona mau kanaka.

            Oiai hoi o Tazana e huli hoi hou nei no ke kulanakouhale o Opa, me kona ike ole mai, eia ke hoohalua aku nei ke kolohe mahope o kona meheu. aia hoi o Akema Zeka ke ka'i ae la me kona poe kanaka, no ke komohana hema, e hoea ae ai i kahi e noho mai la o Jene Kelekona, no ka mea ua loaa aku ka leka a ka Lukanela Wepa iaia, e hoakaka ana i kahi i hala aku ai o ua o Wepa, ua haaleleia mai o Jene Kelekona na ua o Akema Zeka ponoi no e hele aku a lawe mai iaia ma ke ano limanui, i wahi e loaa mai ai kekahi uku makana kiekie loa.

            Me he mea la o kela huakaihele loa iloko o ka hihipe'a o ka ululaau. ua like pi i a ia Tazana me he mea la/ e hele ana oia ma kekahi huakai hoomaha, i kau a mea o kona ike ole i ka luhi, ka malo'elo'e ame ka pilikia. O kona mau lole komo he kahiko wale no ia no kona wa e noho pu ai me na kanaka'o ke au malamalama, aka i kona wehe ana aku ia mau lole mai kona kino aku. ua hoi hou mai kona ano kahiko kela ano holoholona. ka mea i kauia ka weli maloko o ka ululaau apuni, mai na kanaka a na holoholona.

            O ka mea wale no nane i kaohi aku ia Tazana e noho pu me na kanaka o ke au malamalama. o ia no kona aloha no kana wahine, oiai nae, aia mau ka hoowahawaha iloko ona, no ke ano o kela noho ana, no ke ake o na kanaka i ka noho oluolu, ka puni i na mea e hoohauoliia ai ko. lakou noho oluolu. ka puni i na mea e hoohauoliia ai ko, lakou noho ana, ka mea nae a Tazana i olelo iho ai iloko ona, ua oi aku ko lakou hoopilikiaia mamua o ka noho ana o na kanaka hihiu:

            "E hoike mai ia'u. i ka mea hohewale." i pane okoa ae ai o Tazana iaia iho no. i kona wa i hoala mai ai i ka noonoo ana no ka noho ana o na kanaka o ke au malamalama. "Owai iwaena o na kanaka o ke au malamalama, i loaa na noonoo pookela loa? O ka mea wale no i haunauia iloko o ke kani oeoe ana o na meakaua iloko o ka hoouka kaua no ke kaulana ame ka ikaika. a i ku aku imua o na mana ikaika a ke Akua i hana mai ai o ka mea i hiki ke, ku aku imua o kela mau mana apau. oia hookahi ke kanaka i loaa iaia ka puuwai kila ame ka noonoo kaulike.

            I kela komo ana aku o Tazana iloko o ka ululaau, me kona kino @@@@@@ ua ike @@oli @@ @@ oia @@ he mea @@ akahi no a hoi pono mai ka @@@@ ame ka @@@@ o @@na kino. o kela noho ana on a, me ke komo i na lole, ka ai I na meaai i hoomo'aia, ua like pu oia me he mea la ua paamaloko o kekahhi halepaahao. i hoopuniia me na pa kiekie.

            Ke hoohalike ae ia Tazana me kona mau kanaka Paele, ua oi aku ke ano malamalama o kela mau Paele, no ka mea aole hiki i kela poe kanaka. ke ai i ka i'o o ka holoholona, me ka hoomo'a mua ole; no Tazana nae, aohe ana nana ae a hoomo'aia ka i'o o ka holoholona, e ai maka aku ana no oia, a o na wahi inoino keia e kiolaia ai e na Paele, pau mai la iaia nei i ka ai.

            I na la mua nae o kela huakai hele a lakou. ua hoomana wanui aku no o Tazana i ka ai ana i na i'o holoholona i hoomo'aia. no ka hooluolu wale ana aku no nae keia i ka manao o kana poe Paele. a i ka wa e maalo ae ai o kekahi mau holoholona mamua o ko lakou alahele. e ki aku ana oia i kana pua, a pela no hoi me ka ihe, aka nae. ia loihi ana aku o ko lakou hele ana iloko o ka ululaau haalele loa ae la o o ko lakou hele ana iloko o ka ululaau. haalele loa ae la o Tazana i kona ano kanaka. no ka mea ke hoi mai la ka waiu o kona makuahine mapu i kona ano oiaio maoli, aia hoi ke kau mai la ka ono o ka i'o hou loa o ka holoholona i kona puu, na ia mau ano i komo mai iaia, ua hoea mai i ka wa ana e hikeike okoa ae ai i kona ano maoli imua o keia poe kanka Paele. kela ano o kona ola ana o iwakalia-kumamakahi makahiki iloko o ka ululaau.

MOKUNA III.

            Me kela mau ano nae. e uilani ana iloko o Tazana ma kekahi po. e hiamoe maile ana no oia ma kona wahi. iluna o ke kumulaau, oiai hoi ka nui o na kanaka Paele, e hiamoe ana no ma ko lakou wahi. ma kahi kokoke loa aku i ke ahi a e ku kiai ana no hoi he hookahi Paele, no ka makaala ana i na aliikipi e hoca mai ana.

            Ua oili ae ka mahina a kiekie maluna o ka piko o ke kuahiwi, oili pu mai la no hoi ka leo kuwo o ka liona. me ka leo o kekahi mau holoholona e ae, na keia mau leo o na holohlona, i ho-a ae i ka wela iloko o kona houpo. o ke ala ae la no ia o ua o Tazana, alawa nku la kana nana ana ma kahi o ka Paele nei iaia. o kona lele aku la no ia a kau ana iluna o kekahi lala laau nui, o ka nalowale aku la no ia.

            No kekahi manawa loihi mawaena wale no oia o ka ululaau e hele ai. aka i kona mamaou ana aku. ua pinana aku la oia ma kahi kiekie o na kumu laau, a me ia ano iho la oia @ pinana aku ai ahiki i kona ku ana ma kekahi wahi e ike makani hu'ihu'i a loaa kona kino, ia wa i hoi hou mai ai kela ano hloholona iloko ona. o kona kahea ae la no ia me ka leo nui, ma ka olelo a na mapu, aka nae mihi loa iho la oia. no kona hana ana pela. o puiwa aunei kona mau kanaka. a piha lakou i ka maka'u. no ke kokoke loa ana aku o kekahi mau holoholona ahiu ma ko lakou wahi e hoomoana ana.

            Ma ke koena aku o kona alahele. ua hele malie loa oia e ake ana o kona honi aku i ke ea o kekahi holoholona. o kona pepehi no ia a make. a noke aku i ka hoonuu i kona i'o palupalu, oiai ua hele mai la kona puu a ono i ka i'o holoholona. a e inu hoi i ke koko pumehana.

            I kona hoea ana aku ma kahi paapu o ka ulu ana o na kumulaau. ihp mai la oia ilalo. me ka honihoni ana o kona ihu iluna o ka lepo, elike me ka hana mau a na ilio, iaia no nae e hoohanuhanu ana iluna o ka lepo. ua hoohauoli loa ia mai @@@ i ka honi ana iho i ka meheu makamaka hou loa o kekahi dia. a elike no hoi me ko kakou ike ana aku i kekahi huaai pala memele o ka ili. ka wainui o ka waha, pela no ka haawina i loaa aku ia Tazana, e ake wale ana no o kona kokoke aku i kela dia. e make ana iaia. me kona noke i ka hoonuu i na i'o palupalu i kamaaina iaia.

            Me kela manao e ukali aku mahope o ke dia, o ka pinana hou ae la no ia o Tazana iluna o ke kumulaau, a hoomaka aku la e holo ma kahi e hiki ai iaia ke honi aku i ke ea o ke dia. a o kekahi holoholona e ae paha. he mea oiaio, aole no i loihi loa ia hoomau ana aku ana i ka hele ana imua, @oni ana no oia i ka hohono o ke ea o ke dia, a hoomanao iho la oia. aole no i mamao loa aku kela holoholona mai iaia mai.

            Ua piha paha iaia na kapua'i he kanalima o ia hele ana mai. aia hoi. ma ka malamalama o ka mahina, ua hiki loa iaia ke ike aku i ke ku mai o ke dia, ma kapa o ke kahawai, manao mua ole nae, aia kekahi mea ke hoohalua mai la i kona ola.

            Me ka palamimo loa. o ka iho mai la no ia o Tazana mailuna mai o kahi kiekie o ke kumulaau ahiki i kona kau pono ana ae ma kahi a ke dia e ku malie ana, me ka honi ole ae nae o kela holoholona i ka hohono kanaka. Aia ma ka lima akau o Tazana kana pahi i hele a oi, aia hoi iloko o kona puuwai. ke paila la na manao iulani, e noho lanakila oia maluna o kela holoholona. Iloko o la o,p ana a ka maka. o ka lele aku la no ia o Tazana mailuna aku o kona wahi e ku ana, a kau ana, maluma o ke kua o ke dia, a na ka ikaika o kela lele ana aku ana. a hui pu iho no hoi me ke kaumaha o kona kino, ua hino aku la ke dia ilalo o ka honua a mamua o ka hiki ana i ua holoholona nei, ke hooikaika ae i wahi nona e pakele ai, ua kapoo aku la ka pahi a Tazana iloko o koma puuwai, a iloko o ka manawa pokole. ua waiho malie iho la ke kino o ke dia, leha aku la hoi kana nana ana iluna o ka mahina, pa'i ae la i kekahi lima ma kona umauma, o kona kahea aku la no ia me ka leo nui elike no me ke ano o kana hana mau, mahope iho o kona pepehi ana aku i kekahi holoholona a make.

            Iloko nae o kela manawa hookahi honi aku la oia i ke ea o kekahi liona, oiai ke ku la oia mamua aku o kahi a ka makani e pa mai nei, nolaila leha aku la kana nana ana ma o a maanei, aole ona ike aku i kekahi holoholona, iloko o k pouli o ka mea nae nana i hookahaha mai i kona noonoo, o ia no kona ike ana aku i ke kaawale ana ae o kekahi mau lala laau pili loa i kahi hookahi, a oili ana no ke kino o ka liona, a kau mai la i kana nana ana ma kahi a Tazana e ku aku nei.

            He mea kau la i kela ike ana aku i ka liona, he mea ia e maka'u ai o Tazana, aole nae ia mea iloko o keia kanaka a ke kupaianaha nui wale, aka ooki iho la oia i kekahi mau i'o palupalu o ke dia, ma ka u-ha hope, a hoonuu ae la me ka hoonunulu ana aku i kona leo, o ia no oe o kekahi holoholona, e huhu aku ana i ka mea e hokoke mai ana iaia, aole no nae he hele mai o ka liona imua. ke ku malie loa la mo ka liona, me ka wili ana o kona huelo, a hoonulu mai la no hoi i kona leo.

            Ua hele kela liona a pololi loa, me ka hele o kona waha a hu'ahu'a, i kau a mea o ka wainui o kona waha, me ka moni o ka haae i ka noke aku o Tazana i ka hoonuu i ka i'o dia; o ke kumu nae i holo ole mai ai o kela liona no ka pepehi ana ia Tazana a make, o keia no ka manawa mua loa ana i ike mai ai i kekahi kanaka, a ua piha maoli oia me ke kahaha.

            Oiai ka liona e ku mai ana nana i ka ai hoonuu o Tazana i ka i'o dia, ua hele maoli ua liona nei a piha me ka inaina. aa mau no nae ko Tazana maka i kela liona, kahi i nana ai i na manawa apau, a iaia i ike ku i i ke ku pololei o ka huelo o ua liona nei il@na. o kona hopu iho la no ia i ke kino o ke dia, i koe aku. aole i pau i ka aiia eia, o kona lele aku la no ia a kau ana iluna o kekahi lala laau, aohe no nae he wa, in a no kona lohi iho. in a ua loaa pono oia i ka liona. no @@ mea @ kela kau @@ aku no o ua o Tazana iluna o ka lala @@@@, he kapalulu kana o k@ lolie ana mai, aia hoi. haule ana ka liona ma kekahi aoao aku on a me ka hikaka ana aku a hina ilokko o ka nahelehele.

            Aole ko Tazana he maka'u wale, ma kela pinana ana aku ana. noluna o ke kumulaau, he makemake ole maoli no. e hoopau wale i kona ikaika ma ka hakaka ana aku me ka liona, aia wale no a he kumu maikai kona, e paio aku ai me kela holoholona. alaila ae oia e hooluhi iaia iho; aka nae. no kona ike ua nui loa kela dia nana. o kona oki ae la no ia i kana mau wahi o ke dia i makemake ai. o ke koena o kana ia i kiola hou mai ai ilalo. i uku pono ia ai ka luhi o kela liona, o ka hooikaika ana mai e pepehi iaia a make.

            He lehulehu na manawa mamua aku i halawai ai o Tazana me ka liona heaha la ia mea he maka'u iloko on a, he nui kana mau liona i pepehi ai a make. me ka ai ana aku i ko lakou i'o i kona wa o ka pololi, i keia po nae, ua piha kona opu. he hookahi wale no hana pono o ka malama i ke koena o na u-ha dia i koe. a hoihoi aku no kekahi wahi, e loaa ai no kana meaai o kekahi la mai.

            Aia nae iloko o Tazana ka hoonaukiuki no kela liona, i ka loaa o kana mea e ai ai, mamuli o ka ia nei hooikaka ana. nolaila ma kela nalo ana aku a Tazana, ua ohi mai la oia i na huaai e loaa aku ana iaia. a ku ka paila mamua o kona umauma, hoi hou mai la a kokoke i kahi a ka liona e ai ana, i ke koena o ke kino o ke dia, noke aku la i ka hailuku i ka liona, ahiki i ka ulupuni loa ana o kela holoholona me ka huhu, e lele wale ana no iluna. a ilalo, a no ka pa mau aku nae o kona poo. ame kona kino pu i na huaai, ua hoomamao aku la ua liona nei no kahi kaawale e hiki hou ole aku ai ia Tazana ke nou iaia me ka huaai maka.

            Oiai no nae o Tazana e hakilo aku ana i kela liona ike aku la oia i ka hanuhanu ana iho o ka ihu o ua holoholona nei ilalo alaila nee aku la a pee ae la mahope o kahi pouliuli i na lau laau. akahi no a loaa m@i kekahi ike ia Tazana. he kumu ko ka liona i pee aku la, nolaila hoohanuhanu pu aku la oia i kona ihu, ma kahi a ka makani e pa mai ana. eia ka ua honi kela liona i ke ea o ke kanaka, o ke kumu ia o ka pee aana aku iloko o kahi malu, me ka manao e lele mai maluna o kela kanaka, i ka wa e oili ae ai mamua o kona alahele.

            No ke ake e ike pono. i ke ano o ke kanka nona ke ea ana e honi la kolou aku la ua o Tazana i kana mau u-ha dia. iluna o ka laau manamana, holoi ae la no hoi i kona mau lima i hele a paumaele i ke koko, o ka hookolo aku la no ia ma kahi a ka liona i nalu aku ai. Aole no nae o Tazana i hoohewahewa i ka mea nona kela hohono kamaka, he hohono ia no kekahi Paele kahiko. a he kino kane hoi kona, ua hele kona ihu a kamaaina loa i ke ea o na kanaka Paele, me ka hiki loa iaia ke koho aku in a no ia i kahi nalo loa, ma ke ano o ke ea. he okoa ke ea o na Paele kane, a pela hoi ke ea o na Paele wahine.

            Ua kaa pono aku la o Tazana maluna ae o kahi a ka liona e pee aku nei. a ike aku la oia i ka oili ana mai o kekahi kanka Paele kino poupou, a ma ke ano o kona lole e komo ana. pela hoi me kekahi pulo'ulo'u maluna o kona poo, ua hiki la iaia ke ike aku o kela kekahi o na kahuna o ka lahui Paele.

            I kinohi nae. ua manao o Tazana e noho malie wale aku no oia, nana i ka lele aku o ka liona maluna o kela kanaka. no ka mea aole he manao aloha iloko ona no na kahuna Paele, aka nae, iaia i hoomanao ae ai, i ka puha o ka opu o kela liona palaualelo i kana holoholona i pepehi ai. ala mai la kona hoonaukiuki. me ka uilani koke ana ae o kona manao, e pepehi aku oia i kela liona ahiki i ka make ana in a no ia he mea e hiki ole ai ke hoopakelela ae ke ola o k@ Paele.

            Ua nanea loa maoli kela kahuna Paele i ka hele. me ka manao mua ole ae aia ka poino ke hoohalua mai la iaia, o ka manawa mua loa ana i ike ai i ka poino. o ia no ka wa ana i lohe aku ai i ka nakeke mai o na lala laau, i huli mai paha kona hana ihope, e holo aku ana kekahi liona, no ka pepehi ana iaia a make.

            He oiaio, aole ia he hana nui ma ka aoao o ka liona. he hookahi no ia lele ana aku, o ka paa aku la no ia o ke kahuna Paele i kona maiuu, aka nae iloko o kela manawa hookahi i haule iho ai o Tazana mailuna mai o ke kumulaau a me ka hoohakalia ole iho paa koke aku la no ka hulu o ka a-i o ka liona, i kona lima aku, oiai hoi kona lima hema, i hou mai ai i ka puuwai o ka liona, me ka ope'a ana ae ho o kekahi o kona mau wawae ma na u-ha hope o ka liona.

            Me ka leo kuwa o ka ehaeha. ke lele la ka liona iluna, a ilalo, he ole nae ka makili ae o Tazana mai kona kua mai aia no kela lima hema ke hana mau la i ka hou ana i ka pahi iloko o ke kino o ka liona.

            No ka nui loa o ka ehaeha. ua olokaa okoa ae la ka liona i kona kino. aia hoi kona mau wawae ke noke la i ke kope i o a ia nei, me ka manao, he mea ia e kaawale aku ai ka mea e kau ana maluna o kona kua mai iaia ku, au like nae kena mau hooikaka ana me ka mea ole loa la.

            He mau manawa lehulehu loa i aneane ai o Tazana e kiolaia mailuna aku o ke kino o kana pio, mamuli wale no o kona hoomanawanui. i hiki ole ai i kela liona ke lanakila maluna on a; ua maopopo ia Tazana. in a e loaa lihi mai ana kekahi wahi o kona kino i na maiuu ooi a i na niho paha o ka liona he uuku loa kahi manaolana no kona palekana.

            Aia no kela kanaka kahuna Paele ke waiho mai la ma kahi a ka liona i lele aku ai maluna ona, me ka hele hoi a nawaliwali. i kau a mea o ka mokumoku ana o kekahi mau wahi o kona kino. i na maiuu ame na niho o ka liona, aka nae mai kona wahi mai e waiho hoomanawanui ana ke ike mai la oia i ka hakaka mawaena o ka liona ame Tazana, na kae;ae;a oloko o ka ululaau.

            Iloko o ka manao o na kanaka kahuna nei, e kaa ana ka lanakila o kela hakaka ma ka aooo o ka liona, owai auanei ia mea i lohe i ka hiki ana i kekahi kanaka kino olohelohe ke pepjehi aku i ka liona a make me kona mau lima? Elike nae me ka loihi o ka hakaka ana mawaena o ka liona me ke kanka, ua loli ae la ka manao o ua kanaka Paele nei, me kona koho ana iho. e lilo ana ka liona he pio na kela hoa pio ona. a iloko o kela wa hookahi i hoomanao mai ai oia no kekahi kanaka ili keokeo, e hele pu ana me na mapu, oiai nae, he keiki opiopio wale no oia ia manawa.

            Ua hiki loa i ua kanaka Paele kahuna nei ke ike aku. o ia no oe o kela mau la kahiko, me he mea ka, e hele okoa ae ana no kela kanaka ili keokeo maluna o na kumulaau. me he mea la o kona honua paa ia, ia wa i komo mai ai ka maka'u ame ka hopohopo iloko ona. no kona pepeh@a mai e kela kanaka a make, aka nae heaha ka mea hiki iaia nei ke hana aku, he make wale no nona, ma na aoao a elua. in a no e lanakila ana ka liona, e lele mai ana no kela holoholon. pepehi iaia a pela no hoi, in a e make ana ka liona, i kona hoa paio. e pepehiia mai ana no oia.

            Me kela hoomanao nae. no ke kanaka ili keokeo e hele pu ana me na mapu. ua hoololi loa ae la ua kahuna nei. i kana mea i koho mua ai. a hooholo iho la oia, na ke kanaka ili keokeo ka lanakila. No kekahi manawa kela hakaka ana o na mea a elua. ike aku la oi. ke nawailiwali mai la ka @ona i kou a mea o ke kahe nui o ke koko, ke hikaka la na wawae me ka hiki pono ole ke ku iho ilalo, alaila hina aku la iluua o ka honua. pau ka onioni ana o kona kino.

            Ike aku la oia i ke keehi ana aku o ke kanaka ili keokeo i kekahi wawae on a iluna o ke kino o ka liona, a hoomaka ae la e kahea me ka leo nui, ka mea nana i hookau mai i ka weliweli maluna o ke kanaka Paele.

(Aole i pau.)