Ka Nupepa Kuokoa, Volume LVIII, Number 13, 9 April 1920 — KE KA'IHUAKA'I A KA POE OLOHANI [ARTICLE]

Help Learn more about this Article Text

KE KA'IHUAKA'I A KA POE OLOHANI

>, >. >: o l ki 'ū>tAt .ir.'i aku oke ko'.nhe o naj k<*?jt;kuiia :ni=»onari. i r»a ahahui' urix::i na limahana Kepani ona mahiko aine na | F:hp:no, mai ko Jakou komu kino atia mai iloleo ū! * , i K* ka'ihuaka'i, i hoolaliia e ke komile no ka Poa- i lui a:r.« ka Poaha o keia pule ae e hoea mai and, j . uahoike okoa inai kela ma ka lakou ka'ihuaka'i o ka Poaono aku nei.i hala. i kah'ja oiaio na mea a Jakou i makemake ai, o i*_ ka hoikeike ana ae ina jnea pili k>a aku iko !axou yjno. aole hoi no na hana i pili aku i ke k-iana holomua o Hawaii nei, iloko o na makahiki i:<. haneri i kaahop£ aku la. Me na hae e welo ana i ka makani, na hae h.o: i kakauia na huaoielo. no ka ukuia o na Kepani he 77 keneka wa!e no o ka la. a he j8 ken* '<h >j k.'i ia ko na waliine, i pulapu aku ai ka poe h«'_u« : ol'/nani, aine ka poe uiohani t ka lehulehu, i: \.'.t likou hooliloia ana he mau kauwa kuapaa, r.<: «iau }»ana pulapu nae a makou t: manaoio nei. e ' h ' a ana i ka wa e hiki hou o!e ai ia lakou ke «. :lu:j 4 : aku i ka !ehqle!iu. a <>ki 4oa aku hoi i ko ! Liko:3 ]«onoi ih«». Ma :;a ;i;ca loa i ikeia, ma na ukuhaua e | ;«c» i na liniahana Kepani ame na Pilipino, ke \ nei i ka poe liooikaika i ka hana t o elima la j h ina *j ka pule. ma kahi o ka ekolu elaia'ka haaa pi; nku. uo ka la i ka pau ana o ka mahina, j '.*c J_a wale aku o kekahi mau mea e ae e pono ; k'> lakou noho ana. e laa ka hale noho wale, ka j • ahi« ame ka lapaauia me ka uku ole. Mc kela uku kiekie e loaa nei i na limahana Keuaui a:i:c tia Pilipino. a e noho ulakolako nei, i'oi »ku i kekahi poe limahana, ma na hana e ae; heaha la ke ku*T»u o ko lakou hoaia ana i ka olohani? loa ia niamuli o ko lakou makemake ponoi. :,vj. ua ike no fakou, ke ukuia nei lakou me na uku j rr:aikai loa. aka mamnli o ka puni wale i ria a'o| a na alakai o ka hui uniona, me ka manao j ka olohani ana u na limahana, e hiki ai i na I ke pelu iho i ko lakou mau ku!i ilalo, a ae ■/. ak aku i ka mana kakauha iloko o ka hui uniona. ] i h«x>kahuaia ka olohani a na Repani aniel . ? u i'iiipino maluna ona kumu kupoiio elike me nul minni a lakou e hoikeike ana ma kela ka'ihua-' ;ilaila nokeaha lakou i fawe!a\ve ai i kekahi! iiana o ke au pekana, ma ka hoopilikia ana aku'i k . lakou lahui ponoi i ike i kk hewa o ko lakou < 'hani ;*na.' • ] i keia la. ina aole na hana h*x>weliweli, na .^.jrr.aka f uka'u. a na alakai o kela liana ofohani r ua huli hoi kahiko na Kepani anie na PHipino i ka h<-.:;;T. mamu!i e» ko lakou manaoio, ua pomaikai r:a »Ji lako». i na uku nunui e loaa mau ana i kela n.:'( keia !i:arta\va ia lakou. * a hiki ole i ka lehūlehu ke apono aku i na hana ka poe olohani. ame ka hui uniona o na Kepahi .e* na Pilipino, no ka mea ma kahi o ko lakou ku i-;na: a nana aku i na mahiko me na manao lawelawe ae &kou i na hana, i like aku ke :r.o. ijt- na hana a na Kelemahia. la na hoike i loaa ae i ka hui o ka pbe kanuko :: H«,ry.h;lu nei, a i hoopukaia ae hoi i ke akea, :: aloko o na nupepa olelo BeHtania o keia kul&nakauhak. t ana ia kakou keia mau mea oiaio .1,1, i hanaia aku e na lala o ka hui uniona o na K'.p-ani He Kepani no Kahuku, mahope iho o kona hoi \r:. M;'i ika hana oka mahiko, ua nalowale honua •_.:a. ke ano pohihihi loa, me ka lilo o na hooi:.»iV:a ana a kona huku hana ame na makaikiu i •Tica waiwai ole. Mf Kepani. f hoi hou i ka hana ma ka mahiko ae •.« ! o \Vainianak>. oiai oia e hiamoe ana i ka po ;:aluk«-» o kona hale, i laweia aku ai oia e na lala o ka hui uuiona o na Kepani, a huna ma kekahi wahi 0 Oahw nei. a ma ke ano ulia no i maopopo kona wahi i hoopaapioia ai, ma o kona hou ana 1 ke-kahi o kona mau enemi i ka pahi, i kau a mea ■: ka hoonaiikiuki, i na hana ku i ka lokoino ame "~c aloha ole i hookauia aku maluna ona. Ht elima mau Kepani o ka mahiko o Waialua, i ka* aku malalo o na mana wikani o ka hui uniona ' • na Kepani o W aialua. me ka paleele ana mai he iha »j lakou. i»o ka ana aku aole e hoi liou i ka itt.na* aka o ka mea nae o lakou i paakiki lda, ua l..\\ elaneia aku kekahi mau hana' hooweliweli maluna onu. ahiki i ke ku a hehena maoli ana o kona n«>onoo. iie Kepani hou iho no. no Waialua. i hoi hou i ka hana, ua puhiia kona hale i ke ahi, i ka wa e hiam«»e ana i ka po. a oiai aole he kukui maloko o kona hale e a ana, ma.kela po, aia he mau hoohuoi he liana kela na na hoa o ka hui uniona; eia aole he mau ike maopopo i -loaa i na makai. Hc »ui na Kepani i hoike okoa aku i ka lunanui o ka mahiko, no ko lakou hoi hou i ka hana, eia nae ua hele a kau ka weli ia lakou, o hookauia aku auai.ei na hana hoopoino maluna o lakoii e na lala o ka hui uniona. O kekahi mau liana ae !a kela a ka poe olohani i la\yclawc aku ai mahma o ko lakou mau hoa la~ hui. a oiai e lawe ana lakou i ke kii o Aberahama Linekona. ma ke poo o ka huaka'i. ma ke ano, o ».a makua ia nana i haawi aku i ka noho lanakila aoa i na kauwa kuapaa, ma ka moolelo o Amerika >!uipuia: ua hoike maoli mai na hana hoopoino a a lakou i hookau aku ai maluna o ka poe i ]j 1 i hana, he hoikeike hooinaewa wale

i.o kela o ka piha hookainani, a kakou e olelo ae ai. e hoohokaia aku na aiakai hoeueu olohani, ame ka hui uniona o na Kepani ame na Pilipino e pono at; e haawiia aku na Kaawina a'o. maikai loa ia lakou, aole i makemakeia ka poe o kela ano e noho pti mai me kakou ma Hawaii nei.