Ka Nupepa Kuokoa, Volume LVIII, Number 13, 2 April 1920 — MA HONOLULU NEI E NOHO AKU AI KE KULA KUMU Makemake ka Papa Hoonaauao i na Kumukula Hawaii e Hoea Mai ma Kela Kula Kumu MALAILA E IKEIA AI NA MEA PILI I KA HOONAAUAO O Keia ka Lua o ka Manawa o ka Malamaia Ana he Kula o Keia Ano ma Hilo ka Mua [ARTICLE]

MA HONOLULU NEI E NOHO AKU AI KE KULA KUMU

Makemake ka Papa Hoonaauao i na Kumukula Hawaii e Hoea Mai ma Kela Kula Kumu

MALAILA E IKEIA AI NA MEA PILI I KA HOONAAUAO

O Keia ka Lua o ka Manawa o ka Malamaia Ana he Kula o Keia Ano ma Hilo ka Mua

1 kuliUe ni nie na itic;i i liooholoin, cj mnlninaia ana kr> kulnknniu i leoia maknhiki ma īīonolulu noi, o hqpni:ika ana mai ka ln 7 aku o lea maliina o lulai, ahiki i ka la 1S o ka maliina o Augate, 1110 ko ako nui ia o na kumukula apau, 0 ka oi loa aku, o na kumuknla Hawaii, e hoea mai ia manawa. >Ma ka makahiki aku noi i hnla, ma j Kilauea, llawaii, kahi i malamaia ai o ke kulakumu, me ka lilo ana o kela kula i mea makahehi nui ia e ka poe apau i hoea aku malaila, a ua loaa ,110 Jka pomaikai'i na kumukula i malamn, 1 na mea a lakou i ike ai, a i lohe ai malaila. Ua •makemake nui ka oihana hoonaauao i na kumukula Hawaii e noho a'o nei maloko o na kula aupuni e hoea mai i ka wa e weheia ai o keia kulakumn, uo ka mea, he nui na mea i pili loa i na hana a na Hawaii e.a'oia ana, e hoikeia mai ana, e lilo ad i mea kokua nui aku i.na kuniu Hawaii, i maopopo ole i ke ano o ia niaa mea^ L'a lōna ka hoomaopopo ana i ka oihana maanei nei, he mea pono e nui na kurtiukulflb mnl 'Hawaii hei ponoi ae, jio ke a'o ana aku i na kula aupiini, no ka men ; he hana' 'paākl* i" kii hōeā' ānā mai o na kumukulā o Amerika no Ilawftii nei i keia manawa, oiai ua mii *o ko lakou nlakemakeia nia Ameiika, a o keknhi no hoi .aole no e loihi loa iho ka noho ana o na kuniuku'.a mai Anie- j rika 'mai, o ko iakou hnii hoi no ia no ko»]akou mau wahi i hele mai ai. j 0 na kumuluila i hnnauia ma Hawnii nei, o ka oi loa aku, o na kn'mu HawnU, o lakou ka poe kupono maoli no ko a'o ana i na keiki maloko o na kula, oiai ua'kamaaina loa lakou i ko kiilana o llnwaii noi, anie ke ano o na koiki ni!K nnei. # . sla na men oiaio i ikeia mailoko niai o na hoike, o na kumukula Hawaii, unie na kumukula i loaa maoli ka makaukau ia lakou ma ka oihana kunuikula., aia niau iloko o lakou na inanao niakee no. ko lakou mau .halekula, ame nn kalnia paani, a o kn mea oi loa nku, o ia no ko lakou makee i ke ola kino o na kei-: ki liilii, i kaa aku nialalo o ka lakou a 'o* ana. . / . Ma na hoike no hoi i lioomaopopoia, he keu aku ka holomua o na haumana a na kumu Hnwaii, ma ka manawa e hoilieia ai na kula; ho kokua nui no hoi na kumukula Hawaii, ma ke a'o ana i na «kamalii maloko o.na Kula Babati anie na hana e ae apau i pili loa aku i ka pono o na keiki. | No l<n ninau ukuhana, eia ka oihana hoonaauao ke noonoo nei, e noi aku i ka ahaolelo kuikawa e nolio mai nna, ke kaheaia e ke Kiaaina, e honiahuahua hou ia ae na ukuhana, i 23 pakeneka; me ka iini iloko o ka oihana hoonaauno e loaa ka hoomahuahuaia, iluko o ka ukuhana, o nn kumukula haa\iaa o ko lakou ukuhana.

Aia'wale no a nobo mpi'he kau kuikawa o ka t)haoleIo kaloko, a hooko mai ma ka hoomahuahua ana ae i ka ukuhaua o na kumukula, ua'manaoio ka oihna hoonaauao, pela wale uo e liiki ai ke hoolimalimaia aku na kumukula- hou, j n ke hookoia aku no l»oi ka papahana a ka oihana hoonaauao i hoomakaukau ai no ka holomua o ka hoonaauao ana aku i na keiki maloko o na kula aupuni. i\Ja makemake nui ka oihana hoonaauao i na keiki Hawaii nn ke kula a'o hanalima. ;Ua ikeia ka holopono o na' hana a keia kula iloko o keia> «lanawa. 0 na keiki apau e hookuuia ana mailoko aku o keia kula, ua loaa na hana kupono nā lakou; a ina he mau ko nst wahi mawaho aku nei o keia mokupuni 1 makemake e komo mai maloko o keia kula, ua makau&au ka oihana hoonaauao e kokua aku i kela mau keiki. i wahi e loaa ai ua hale kupouo no inkou <; noho ai, pela hoi ka malama pna ia lakou. l'a hamama keia kulaknmu, aole wale no i na kumukula aupuui, aka i na kumukula kekahi o na kula pelA no hoi nie ka lehulehu apau e'-manao, aua e loaa aku he mau ike liou «ia lakoM, i pili loa i ka oihana kumukula. O na kumukula apau mai na kuaaina mai, i manao e hele ma keia kulakumu, na lakou no o hooponopono no na hoo-. lilo o ko lakou noho a»a ame ka ai ana oiai ma Honolulu nei; lā o na.hana ma kela kula, o ia no na niea pili loa i na haawiua īike ole e a'oia nēi i na haumana ma na kula, me ka hoohala ana i kekahi manawa o ka auwina la, ma na liana hooikaika kino, a ma ka hele aua e makaikai i kekahi mau walii ano nui.