Ka Nupepa Kuokoa, Volume LVIII, Number 12, 19 March 1920 — KA BILA KANAWAI AINA O HAWAII NEI. [ARTICLE]
KA BILA KANAWAI AINA O HAWAII NEI.
ka pomaikai o ko ke Kuokoa poe heluhelu, ke hoopuka aku nei makou i ke kope o ka bila aina 0 Hawaii nei, i hookomoia aku e ka Elele Kalani?naole iloko o ka hale o na lunamakaainana o ka ahaolelo lahui, no ka hookuonoono ana aku o na kanaka he koko kekahi o ka lahui Hawaii iloko o Kikou. Ma keia hila kanawai, ua hoakakaia na wahi o na' aina aiipunl ame ka nui o na eka i makemakeia ai e hookuonoono, ma ke ano mahi, a hanai holoholona, apuni keia Teritore, e hoakaka ana hoi i ka nui o na eka a kela ame keia kanaka e lawe ai i aina hookuonoono nona ma ke ano hoolimalima, pe!a hoi me na kumu aelike a ka mea hookuonoono c ho<iko mai ai ma kona aoao. Ma keia bila kanawai, e kukulu ana ia i kekahi' waihona hoaie, no ke kokua ana aku i ka'pae hookuonoono me ke dala, no ka hoohana ana aku i ko lakou niau aina, ame na makaukau e ae i pili i ka noho ht»okuonoono ana; e haawi ana hoi i mauawa iio ka poe hookuonoono, e hoihoi hou mai ai i na <lala a lakou i aie ai, me ka ukupanee kupono iloko ka waihona hoaie i kela ame keia manawa. Maloko o keia bila, no ka hookuonoono ana aku i: na H awa "» o na aina o ka papa elua wale no ke haawiia aku ana la lakou malalo o ka hoolimalima; o na aina o ka papa ekahi, o ia hoi na aina waiwai loa no ke kanu ko ana, a no kekahi mau hana c ae, e waihoia aku ana ia ma ka hoolimalima ana, 1 ka mea koho kiekie loa, a mailoko ae o na loaa hoolimalima, e hookaawaleia ae ai i kanakolu pakeneka o kela mau dala, no ka waihona hoaie, no i.a aina hoeikuonoono o na Hawaii. O keia ae la maluna kekahi o na mea ano nui i li«>omaopopoia maloko o kela bila; nae, ua kaokoa ae ka manao maloko o keia bila, me ka manao o ka olelo hooholo a ko ka'kou ahaolelo i apono a« ma kahi i pili i ke ano o na aina aupuni e hookuonoonoia e na Hawaii, pela hoi ka nui o na aina o ka papa ekahi e hoolimalimaia aku i na mahiko, a poe e ae paha, ke manao nei nae keia pepa, 'ma ka huli hoi ana mai o ke komisina ahaolelo, mai ka lakou misiona aku nei 110 Wakinekona, e hoopauia ae ai na poiii..im o ko Hawaii nei poe, no ka lakou mea i hana aku ai. Ua liuli hoi mai nei o Senatoa John \Yise, kekahi hoa o kela komisina, a kakauolelo no hoi a ke komisina, oia ka mea nana e hoopau ae i na pohihihi 0 koonei poe, ke manao oia e hoike mai i ka lakou hana ma W'aknekona, a i hoole mai 110 oia, hē kuleana nui kona ma ia mea ahiki i ka wa e akoakoa mai ai ke koena o na hoa o kela komisina, a i ole, 1 ka manawa paha e noho mai ai ke kau o ka aha*.lelo kuloko, kahi a ke komisina e waiho ae ai i kana hoike, no kana mau mea i hana ai nia Wakinekona, ma ke ano pili oihana. He mea oiāio, ua lilo na hana a ke komisina aha<»lclo ma Wakinekona, elike me na meahou kelekalapa i hoikeia mai i Honolulu nei, i mea e hoalaia ae ai na manao 0010-ku iloko o kekahi mahele nui o na makaainana, e lilo auanei i mea maikai, a i hana hoi e hoopauia ai na pohihihi apau, ke loaa na hoakaka ana no ka hana a kela komisina iloko o keia manawa.