Ka Nupepa Kuokoa, Volume LVIII, Number 10, 5 Malaki 1920 — KA HANA A NA KOMISINA HAWAII [ARTICLE]

KA HANA A NA KOMISINA HAWAII

Heaha ana la ka manao o na makaainana o keia Terilore, no ka mea a na komisina ahaolelo i hana aku ai ma Wakinekona, maluna o ka ninau hookuonoono i na aina aupuni, elike me ka meahou i hoikeia mai i Honolulu nei. e ka meakakau o ka Aelvertiser." Ma kahi oko lakou hooko ana aku i ka manao o ka olelo liooholo i aponoia ai e ka ahaolelo kuloko, e hookoe ana i ka. hapanui o ha aina waiwai i pSu na hoolimalima me na mahiko, ua huli ku-e mai la kela komisina ia olelo hooholo. a imi aku la e hoolimalima hou ia kela mau aina i ka poe koho kiekie loa, aole he poe na lakou e koho mai ana. o ka mahiko wale no. ka mea i lako me ke oala, a i makaukau hoi e hoohana aku i ka aina. K manao aku kakou, ua hana aku kela mau komisina. mamuli o ko lakou manao ponoi iho, elike me ka lakou i ike ai, o ka mea oi loa aku ia o ka pono. aka nae e hoomanao iho lakou, ua huli ku-e mai lakou i na makaainana o keia Teritore, ma ko lakou hooko ole ana aku i ka olelo hooholo a ka ahaolelo kuloko i apono ai ma ke k'au aku nei i haja., Maloko o kela olelo hooholo, e noi ana ia i ka ahaolelo lahui, e hoololi mai i ke, kanawai aina o ke 'i'eritore nia kahi e pili ana i ka hookuonoono ana, o ia hoi, aole e oi aku mamua o hookahi hapal»ma, o na aina waiwai i pau na hoolimalima me na mahiko, ke hoolimalima hou ia aku, a o ke koena iho e hookuonoonoia; ua aponoia kela olelo hooholo, mahope iho o na paio liahana ana maloko o ka ahaolelo kuloko, malalo o na kumu kupono loa. pela wale no e hoea mai ai kekahi mau hopena maikai. O kekahi o na kumu, o ka hooko ole ana aku o na komisina. i ka makemake o na makaainana o keia Teritore, e pili ana i kela olelo hoohulo, 0 ia 110 ka manao ana o Senatoa Shingle, aole he mau pomaikai nui e loaa mai ana i ke aupuni; ua oi aku ka pomaikai o ka hoolimalima hou aua i ua aina waiwai nui i na mahiko, no ua uku hoolimalima kiekie, a .mailoko ae o kela uku hooliinaiima, e laweia ae ai kekahi hapa, 110 ka Waihona lloaie; e kokuaia aku ai ka poe e lawe ana i mau honie hookuonoono 110 lakou. He manao maikai 110 kela i ka nana aku, aka nae heaha iho la nae ka pono o ka hana ana aku pela, ina he okoa loa ka mea a na makaainana o Hawaii nei i makemake ai e hanaia; oiai ua hooholo maopopoia ka hana a kela komisina e hooko aku ai. a lie kauwa wale no lakou na ka lehulehu, e hooko ana i ka makemake o ka lehulehu, aole i ko lakou makemake iho? Me ke kanalua ole ke olelo ae. ua hoalaia aku na manao ku-e iloko o na hoa o ko kakou ahaolelo kuloko. i hooikaika no ka hooholoia o ka olelo hooholo. i piy i ka hookuonono ana i na aina aupuni, mamuli o kela hoi hope ana o na komisina, a hana aku la he mea kaokoa loa, na kei.a mua.aku nae e lioike mai) i ka mea e hanaia aku ana maluna o lakou, ke huli hoi liiai no Hawaii uei: ame ka lākoii niau knmupale. no ko lakou ku-e ana i ka liiakemake o ko lakou mau haku.