Ka Nupepa Kuokoa, Volume LVIII, Number 8, 20 February 1920 — E NOONOOIA NA KANAKA WAWAHI OLOHANI [ARTICLE]

Help Learn more about this Article Text

E NOONOOIA NA KANAKA WAWAHI OLOHANI

I Ilōko o.kea manawa ana Pilipino ame na Ke- • pani, o na mahiko o pahu nei i hoala ae ai i ka olohani; ua komo aku na Hawaii, na Pukiki, na Pake ame na Korea, a kokua i na mahiko. mamuli ; ' o ke pani ana i na hakahaka oka poe olohani; a i hoea mai 'i ka manawa a ka poe olohani e manao . ai e hoi hou aku i ka hana rr na mahiko. he mea pono e nanaia ka poe wawahi olohani e na haku nahiko, no ka haawi ana aku ia„lakou i kekahi mau kulana |ino nui iloko o na mahiko. : Aia iwaena bka heluna nui oka poe wawahi. olohani, he poe kanaka i loaa na manao makee e| noho paa aku ma na hana o na mahiko, ke haawiia | aku ia lakou na kulana maikai, na kanaka hoi i loaa j ka iini ame ka makemake. e hoikeike ae ia lakou I iho. no ka hiki ke hooko i ka lakou mau hana, me | jua manao makee no ko lakou mau haku hana; a no : j ka panai ana mai, i ka mea a kela poe kanaka i ' hana aku ai no ka pono o na mahiko ma Oahu nei, j ' ke manao nei ke Kuōkpa, aole he hana kupono e ' I ae ma ka aoao o na haku mahiko e hana mai ai, o j ka apo wale mai no i na keiki kupa o ka aina, a j hoonōho ae ma na hana ano nui, a hoonoho aku i • ' na malihini, ma na hana 1 kupqno, me ko lakou kulana; o ka hoea ana mai no HawaiPnei. I keia la, ua hookaakaa pono ia na maka o na ona mahiko, i ke kulana oiaio o na Piliping ame na Kepani, ua loaa ia lakou he'haawina ■ loa, e kau aku ai ka lakou mau hilinai ana maluna 1 o na limahana ponoi oloko nei o ka aina; ka poe i 1 makaukau mau, e ku pu aku me lakou iloko o kaT wa o ka pilikia e ala mai ana o keia ano, ma keia 1 mua aku. j Aole he manawa maikai e ae i wehe hamamaia mai no oukou e na Hawaii, elike la me keia; ua loaa maoli na uku maikai o ka mahina ma na hana ' -•> ka mahiko i keia manawa, ka mea i ike ole ia j pela mamua aku nei; o ka poe he wahi makaukau , liilii ko lakou ma na hāna wiliki, na hana mikini, a mau hanalima e .ae paha, ke kakali mai la na kulana no lafyou ma na mahiko i keia manawa. F. pau ka noho ana ma keia kulanakauhale, ina he hana paakiki ka loaa ana o ka hana i kekahi poe; a ina aole i loaa na uku maikai r t loaa ai ka noho oluolu ana, o ka makou e a'o ikaika aku nei ia kakou na Hawaii, ano ka manawa, e ku ae me ka maloeloe, a hoi aku ma na hana o na mahiko, e hoike ae ia oukou iho, ua hoea mai i ka manawa a r:a Hawaii, e kokua ai i ka hooholomua ana i ka oihana kanu ko ma ko kakou aina.

Ina ua hopohoj>o na luna oihana o'ke Teritore no ke kulana ka ma'i flu ma .keia kulanakauhale, no ka piha loa mai i na limahana olohani, alaila aole he hana naauao e ae ma ko lakou.aoao, o ke a'o wale aku no i na alakai olohani, e kaubha i na limahana olohani, e hoi hou i na hana o na mahiko, i loaa ai ia lakou na hale noho wale me ka uku hoo-' limalima ole. Ua ili aku ke ko'iko'i maluna o na lfmahana olohani, ina he mau poino kekahi e halawai mai ana me lakou ma keia mua aku, no ko lakou ku ana a haakk aku i na mahiko, 1 a puni wale aku i ko lakou alakaiia ma ka ihu e ka poe kakaiWahi, i manao, ma o na limahana la e mai ai i ka hookoia ana o kekahi mau manao ohumu iloko 0 lakou, no ka hooke ana aku i na ona mahiko a pili i ka paia. Ma na hana puhiahi a ko Kauai mau limahana e hana mai nei i na malako, i hoike mai ai lakou 1 ko lakou ino maoli elike me na Kelemania, ka manao ana pela iho la e hookoia ai ko lakou mau, manao lapuwale!