Ka Nupepa Kuokoa, Volume LVIII, Number 1, 2 Ianuali 1920 — Page 1
| This text was transcribed by: | Kamehameha Schools Gift To Dr. Chun |
| This work is dedicated to: | Dr. Michael J. Chun |
Ka Nupepa Kuokoa
KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.
HOOPUKAIA I NA KAKAHIAKA POALIMA APAU.
BUKE LVIII -- HELU 1 NUPEPA KUOKOA, HONOLULU, T. H. POALIMA, IANUARI 2, 1920 NA HELO APAU 6381
O KE KII MALALO IHO NEI HE HIONA IA NO NA MAHELE LIKE OLE O KA HUAKA'I A NA PILIPINO NO KA HOOMANAO ANA I KA LA A KAUKA JOSE RIZAL, KA PILIPINO ALOHA AINA A KUPAA MAHOPE O KONA AINA HANAU. E IKEIA ANA NA KAA OTOMOBILE, I HOOHIWAHIWAIA, A MAWAENA O MISS SALUD BALCENA KA MOIWAHINE O KA LA.
HOOMANAO NA PILIPINO I KA LA O JOSE RIZAL
---
Malamaia he Ka'ihuaka'i ma ka Poalua Nei lloko o ke Kuaua Noloko o ka Pa'lii
---
NUI NA PILIPINO I KOMO AE MA KELA KA'IHUAKA'I
---
Malamaia he Mau Haiolelo Maloko o ka Pa'lii Imua o Kekahi Anaina Nui Malaila
---
Noko o ke kuaua e haluku ana ma keia kulanakauhale, ma ke kakehiaka o ka Poalua aku la i hala, i ka'i ae ai na Pilipino o Honollu nei, no ka hoomanao ana i ka La o Jose Rizal, kekahi o na Pilipino kaulana loa, i molia aku i kona ola, no ka noho kuokoa ana o kona aina ame koua lahui kanaka, he ka'ihuaka'i hoi i ku i ka nani ame ka hiehie, e lilo ole ai ka ua i mea nana e ake'ake'a mai i ka hooko ana aku o na Pilipino i ka lakou mau mea i hoomakaukau ia no kela la.
Malalo o Aala Paka i hoakoakoa ae ai na Pilipino apau, pela hoi me na kaa i hoohiwahiwaia a i ka hiki ana ae i ka hapalua ponoi o ka hora ewia ma kela kakahiuka, o ka manawa ia i haalele aku ai ka huaka'i ia Aala Paka, oiai no ka ua e haule ana, a ka'i mai la ma ke alanui Moi noloko o ka Pa'lii, kahi o kekahi halawai nui i hoolalaia, me kekahi poe halolelo lehulehu, mai na Pilipino mai, a mai kekahi mau makaainana Amerika mai.
Mamua o ke poo o ka huaka'i lelua mau makai kaulio, me ka banu Hawaii e ukali aku ana mahope, ameka laina loihi o na Pilipino i komo iloko o ka oihana kaua o Amerika me ko lakou mau lole bolu, me ka lakou maa pu, a mahope aku hoi na Pilipino makaainana, he hookahi ka hele like ana iloko o ka huaka'i.
Ma cela âme keia mahele o ka huaka'i loihi, e o-a ana na koo otomobile i hoohiwahiwaia, aia hoi maluna o kela mau kaa, na kaikamahine Pilipiuo opiopio, ame na keika opio, me ke kii o ka mea nona ka la, e hoike mai ana ika pipilipaa o ka noohoo o na Pilipino no Kauka Jose Rizal.
I ka hala ana mai hoi o ka poe helewawae, ame na kaa otomobile, i hoohiwahiwaia, alaila komo mai la ka poe maluna o na kaa otomobile, i hoohiwahiwa ole ia, me ka hele oluna o piha i na Pilipiuo o ke kulana kiehie; mai na kane a na wahine, a ke nana aku, ua piha ohohia maoli no na Pilipino apau, ma ka oomanao ana i kela la ano nui, ma ka moolelo o ka'lakou aina hanau.
I ka hoea ana hoi o ka huaka'i maloko o ka pa'lii, ua akoakoa aku la ka lehulehu mai na Pilipino a na kanaka o ua lahui like ole e noho nei ma keia kulanakauhale, no ka hoolohe ana i na haiolelo o ka la.
Malaila i paani ai ka Bana Hawaii i ke mele lahui Pilipino, alaila mahope iho o ka haawiia ana ae o kekahi mau huapule, alaila haawi mai lao Miss Belcena, ka moiwahine o ka la, i kekahi mau olelo pokole, e hoakake ana i kekahi hapa oka moolelo o Kauka Rizal alaila hooki iho la kana kamailio ana, me keia mau olelo:
"Oiai, ua akoia ae ka pua, e na poka o ke aloha ole a na Paniolo, eia nae, o kona ala onaona, e moani mau aku aua ia no ka wa pau ole."
O ka Lunakanawai Federala Vaoghvan, ka mea haiolelo i ukali aku mahope on a, e mahalo ana ia Kauka Rizal, no kana mau hane kilakila loa, ma ka molia ana aku i kona ola no ka pono ame ke kuakoa o Pilipine ame kona lahui kanaka; pela no hoi ka Loio Andrews i ukali aku ai mahope on a, me ia mau manao mahalo hookahi no, a e hookau pu ana i na mahalo, maluna o na Pilipino apau ma Hawaii nei, no ko lakou komo ana aku iloko o ke kaua, e hoike ana i ko lakou makaakau ana i na manawa apau e hookoaku i ke kauoha a ko lakou aina hookama.
He mau haiolelo hou ae no kekahi mai na Pilipino mai, alaila i ka hoea ana i ka hapalua o ka hora umikumamakahi o kela awakea, ua hoea mai kela halawai i kona hopena, a hoi kela ame keia no kona wahi iho.
---
HILO, DEK. 30. -- Oia mau no ke kahe ana a ka pele me ka malie loa no ke kai ma na wahi haahaa palahalaha on a kula panoa o Kau. Ma na wahi kiekie heku i ka weliweli ka hana'a ka pele ma ka luku ana i na ululaau ohia i ka wae loaa mai ai lakou i ka pele wela.
He nui ka mahu ame ka lehulehu o na puapuai pele ma na wahi like ole ma na owawa kahiko, he mau mile ka mamao mai Kilauea mai. He nani ka hiona o ka pele ke nana aku. Nui ka malamalama o ka lewa ma ka po.
---
BERLIN, Dek. 30. -- He hoike na kekahi luna aupuni ke hoakaka ana o ka heluna nui o na Kelemania i make iloko o ke kaua iloko o ka wa kaua he 1.- 500,000, aole i koom pu me keia ka poe i make ai maloko o na halepaahao.
---
KULIKE OLE KA MANAO O NA HOA O KA PAPA KIAI
---
Apono Ole ka Hapanui i ka Manao e Hoolimalima Holookoa i ka Hale Kapiolani
---
Ma ka halawai a ka papa o na lunakiai o ke Kulanakauhale a Kalana o Honolulu nei i noho ae ai ma ka po o ka Poakahi aku la i hala, i hooleila ai ka manao o ke komite waiwai o ka papa, no ka hoolimalima holookoa ana aku o na lunakiai i ka Hale Kapiolani, no na makahiki eha, aka o ka mea i hooholoia, o ia no ka hoolimalima ana i kekahi mau rumi he umi-kumamakolu, aole hoi o ka hale holookoa, elike me ka makemake o ke komite waiwai o ka papa.
O na Lunakiai Hollinger, McClellan ame Low ma ka aoao e kakoo ana i ka hoike a ka komite waiwai, no ka hoolimalima holookoa ana i ka Hale Kapiolani, no na makahiki eha, no ka uku hoolimalima o ewalu haneri dala, o ka mahina, no ka makahiki mua, eiwa haneri dala no ka makahiki elua, a he hookahi kaukani dala no ka makahiki ekolu ame ka makahiki hope; ua ku-e nae na Lunakiai Arnold, Petrie, Pacheco ame Kumalae, nolaila ua haule wale kela manao e hoolimalima i ka hale holookoa, a o ka mea i hooholoia, o ia no ke kauohaia ana aku o ka loio kalana e hoomakaukau i hoolimalima, a e hui pu aku me ka hui Waerhouse Trust Co., no ka hoolimalima wale ana uo i uma-kuma-makolu mau keena oihana no ke kulanakauhale, maloko o ka Hale Kapiolani.
Ma ka aoao o na lunakiai i makemake e hoolimalima holookoa ia ka Hale Kapiolani, ua olelo ae lakou, o ka hoolimalima ana i kela hale, i keia manawa, hohana hoemi lilo ia, no ka mea e oi loa mai ana ka pii o ka hoolimalima i keia makahiki ae; a ma ka aoao hoi o na lunakiai e ku-e ana i kela manao, ua hoike ae lakou he hana hoolilo dala wale no ka ae ana aku e hoolimalima i ka hale holookoa, a o ka Lunakiai Arnold ka i hoakaka maoli ae i kona manao, o ke mea pono e hana ai, o ia no ka hoopuka ana i hale oihana ponoi no ke aupuni kulanakauhale.
No kela manao nae, aohe mea i hooholoi, aka ua noke kela ame keia i ke kamailio elike me kaua mea i ike ai he pono, a ma ke noi hou a ka Luuakiai.
LILO O IAUKEA I KOKUA KIAAINA NO KA MANAWA
---
Lilo Oia i Poo ma ke Aupuni Teritore Oiai o Kiaaina Chrles McCarthy ma Amerika.
---
Mamuli o ka haalele ana mai o Kiaaina C. J. McCarthy i keia Teritore, makana misiona no Wakinekona, me ke komisina o ka ahaolelo, ma ke awakea o ka Poalua nei, i pii ae ai ke Kakauolelo C. P. Iaukea, ma ke ano he Kiaaina no Hawaii nei, me ka lawelawe ana i na haua apau i pili i ke kulana kiaaina, oiai ke Kiaaina McCarthy e kaawale ana ma Amerika.
Aole i holo aku ke Kiaaina ame na komisina o ka ahaolelo, ma ka Poaono aku nei i hala, elike me na mea i hoolala mua ia ai, aka maluna aku la lakou o ka moku lawekoa, ka Logan; a o ka Elele Kuhio Kalanianaole, Mrs. Kalanianaole ame Mrs. R. W. Shingle, maluna aku lakou o ka Lurline ma ka la 6 ae nei o keia mahina.
O na hoa o kela komisina o ka holo ana ma ka Poalua nei, oia ke Kiaaina McCarthy, ka Loio Kuhina Irwin ame Mrs. Harry Irwin, Senatoa R. W. Shingle, Senaoa J. H. Wise, na Lunamakaainana Rawlins ame Lyman.
I ka hoea ana aku o kela komisina ma Kapalakiko, e hoohala ana ke Kiaaina, he hookahi puke malaila, elike me kana o ka olelo ana ae, he mau hana kana e lawlaw ana malaila, mamua o ka hoomau ana aku i ka huaka'i no Wakinekona.
Oiai ma Kapalakiko, e halawai pu aku ana o Mrs. ame Miss McCarthy me ke Kiaaina, a he hookahi ko lakou holo like ana no Wakinekona.
O na hana apau i makemakeia, na ka ahaolelo lahui e hana mai no Hawaii nei, ua pau a ua makaukau, iloko o na la aku nei i hala, ma kekahi mau halawai pinepine ana a kela komisina, o ka Hawaii nei wale no e kakali aku ai, o ia na mea e oili ae ana, mahope iho o ko lakou hoea ana aku no Wakinekona.
---
Arnold, e ae aku ka papa'e hoolimalima i na keena he umi-kumamakolu o ka Hale Kapiolani, akahi no a maopopo kekahi mea, ma o ke koho ana o ka hapanui o na hoa o ka papa ma ka aoao o ke noi.
Ua nui maoli na hana a ka papa ma kela po, ke hele la, a ka hora umi-kumamalua a oi, hookuu ka halawai.
ILIA NAHAHA HE MOKUKALEPA MA AHUKINI, KAUAI
---
Haalele ke Kapena me na Luinai ka Moku Poino a Holo Mai no Honolulu Nei
---
Ma ke ahiahi o ka Poakolu o ke pule aku nei i hala, a ao ae ka la Karisimaka, i ili ae ai ka moku kalepa Okanogan ma Ahukini, Kauai, a pau i ka nahaha a ma ke Kinau o ka wanaao o ke Sabati iho nei i hoea mai ai ke kapena o kela moku kalepa me na luina, me ka haalele ana aku i ko lakou moku e wawahiia ana e ka nalu o Ahukini.
Ma ka ninauia ana aku o ke kapena o kela moku, ma kona manawa i hoea mai ai i keia kulanakauhale, i ke kumu o ka ili ana o kona moku ma Ahukini, oiai o Eleele kona awa i mauaoia ai, o kana olelo mamuli mai ia o ka pohu o ka moana.
Ma ka olelo nae a kekahi ohua o ka hoea ana mai Kauai mai, ma kana mau mea i lohe ai i ke kamailioia ma Kauai, o ke kumu ili o kela moku, o ia no ka pololei ole o ka palapala aina a ke kapena e malama ana maluna o kona moku, pela iho la i haule loa ai ka moku ma Ahukini, aole hoi ma Eleele, he awakumoku o umi-kumamawalu mile ka mamao mai Ahukini aku.
I ka manawa ka i kokoke loa ai kela moku ma na kuanalu o Ahukini, a hoomaka ke kapena e hooholo i ka moku no kahi hohonu, o ka manawa iho la ia i pohu ai, me ka loaa ole o na pe'a i ka makani, o ka ili no ia o ka moku, a na ka nalu ka hana o ka wawahi ana, ahiki i ka haalele okoa ana o ke kapena ame na luina i ka moku poino.
No ka noii pono ana aku i ke kuu oiaio o ka ili ana o kela moku kalepa, i noke ia ae ai na luina ame ke kapena i ka ninaninau ma ka Poakahi nei, imua o ke komisina o na moku, a ua hoike pu ia aku hoi ka lohe ma ke kelekalapa i no on a, no ka halawai ana o ka moku me ka poino ma Kauai, a o ka paue o kela moku kalepa maanei nei, o ia ua ka hana aua aku i ua mea apau e pono ai na luina.
Aia a pau na hana ninaninau, ia manawa e hoounaia aku ai kela mau luina no Kapalakiko, no ko lakou mau wahi i holo mai ai, a mahope aku ke kapena e huli hoi ai no Amerika, ke pau pono kana mau hana maanei.
---
HAULE I KA LIO A HALAWAI ME KA MAKE ULIA
---
Malamaia he Mau Heihei Lio no ka Hauoli ma Laupahoehoe Ukali Ne ka Make
---
Ma Laupahoehoe, Hawaii, i kulike ai me ka hoakaka a ka nupepa Hilo Tribune o ka la 27 o Dekemaba aku la i hala, ihaule ae ai kekahi mea kaulio heiehi mailuna aku o kona lio a make loa, he manawa pokole mahope iho o ka haule ana aku iluna o ka honua.
He heihei lio ka i malamaia ma Laupahoehoe ma ka la Karisimaka aku nei, ma ke alanui aupuni, e hoomaka ana ka pahu holo, mai ka hale hookolokolo aku a hoea i ka halekuai.
He ekolu mau lio i komo ma ke heihei i halawai ai kekahi o na keiki kaulio heihei me ka poino. Mahope iho o ke kakali ana o ka loaa like i na lio ekolu ka manawa maikai e holo ai, ua haawaiia ka hoailona no ka heihei ana, o ka mea apiki nae, he alua wale no mau lio i holo, a o ke kolu o na lio, aia uo ke ku la i ka pahu, mamuli paha o ka ike ole o ka mea e kau ana maluna o kela lio i ka hoailona, a i ole, no ka loaa ole paha i kono lio, ka manawa maikai e holo ai.
Oiai nae na lio elua e holo ana ahiki paha ma kahi o ka elua haneria i-a, ua ike iho la kela mau keiki, aole ko laua kolu, a manao ae la aole i pololei ko laua holo ana, nolaila kaohi mai la i ko laua mau lio, no ka hoi hone ana mai i kahi i hoomaka ai ka heihei.
I kekahi nae o kela mau keiki i kaohi mai ai i kona lio, ua huli ino ae la ka lio ihope a oiai ua uauae loa oia, me ka ika mua ole i ka mea a ka lio e hana mai ai, okona haule aku la no ia ma ka aoao o ke alanui.
Aia ma kela wahi ana o ka haule ana aku, he nui na okumukumu guava i okiokiia, ua komo kela mau okumukumu guava ma kona poo, a ma kona kino no hoi, me he mau pahi la, e okioki ana iaia.
Ua haawiia no na lapaau ana no ka hoopakele ana nae i kela keika mai ka make mai, eia nae ua hiki ole i ka ike ame ke akumai o ke kanaka ke paa mai i ke ola, a ma kela po i haalele mai ai oia i keia ola ana.
Mamuli nae o ka loaa aua o kela ulia i hoopauia ai ke koepa aku o na
---
PAU NA WAAPA O KA MOKUAHI I KA NAHAHA LIILII
---
No ka Hiki Ole i ka Mikahala ke Hoemi Ihope ke Kumu o ka Loaa Ana o ka Poino
---
ALO WALE IHO NO MAI HOOKU'I ME KALAUDINA
---
Pau Nae na Waapa o na Mokuahi a Ekolu i ka Nahaha me ka Nui o na Poino i Loaa
---
Maloko ae nei o ke awa ma ke kakahiaka o ka Poakahi aku la i hala, i halawai ai ka mokuahi Mikahala me kekahi ulia, ke mea nana i hookau aku i na poino ame na pilikia, aole i kona mau waapa ponoi iho, aka i na waapa pu kekahi o na mokuahi Kalaudina ame Onomea, oiai kela mau moku e ku ana ma ka uwapo.
Ma kela kakahiaka Poakahi ka hookomo ana mai o ka mokuahi Mikahala noloko ae nei o ke awa, a oiai e hookokoke mai ana i ka uwapo, ua hookani ae la ke kapena i ka hele hoailona, no ka hoemi hou aua i ka holo o ka moku ihope i kona manawa i ike aku ai, i ka pololei loa o ka ihu o ka Mikahula i ka hope o ke Kalaudna, o ka mea apiki nae, he o ia mau no ka holo o ka Mikahala imua, a i wahi nae e hooku'i ole aku ai i ke Kalaudina, ua haawi ae la oia i ke kauoha e hoohuliia ka ihu o ka moku ma kekahi wahi kowa, mawaena o na moku Kalaudina ame Onomea.
Aohe no he wa a hooku'i aku ka ihu o ka Mikahala me Kalaudina, eia nae, na akaa pu in kekahi wahi o ka paekumu ohope o ke Kalaulipa, me ka uuku no nae o ia poino, a i ka wa i komo aku ai ka Mikahala mawaena o na moku a elua, ua olepe pu ia ae kekahi o kona mau wuapa ponoi, a kaawale mai ke kewe mai, me ke kau ana aku iluna o ka oneki, a no ka lua uae o ka waapa, ua opa pu ia a pau i ka nahaha, e na ao ao o na mokuahi elua.
O na waapa keia o ke Kalaudina ame ko Onomea, e kau ana iluna o ke kewe, ua loaa aku la i na aoao o ka Mikahala, opa pu in me ke kiolaia aua mai na kewe aku i hoopaaia ai, a haule iloko o ke kai, ua nui maoli ka poino o kekahi o kela mau waapa, e nui ai ke hana, in a no ka manao e hooponopono ne i kahi i poino.
Mu ka oleloia, he ulia kela i hiki ole ke alo ae, a ua hana wale aku no ke kapena o ka Mikahala, i ke alahele hookahi wale no e hapa mai ai na poino, i hiki ole ai i ke enekini ke hoopaa i ka holo o ka mokuahi, a hoemi hou aku ihope ma kahi o ka palekana.
---
KIPAKUIA E HOI I IAPANA
---
Ma ka manawa o ka mokuahi Kepani Persia Maru i haalele mai ai i ke awa o Kou ma ke kakahiaka Poakahi nei no ka Hikina he Kepani nona ka inoa o C. Goyeka ka i ikeia aku e kalele ana ma ka paehumu o ka moku, me ua waimaka e haloiloi iho ana ma kona mau lihilihi no kona pili kaumaha i ka hoihoiia aku i Iapana no ka mea o Hawaii kana wahi i manao ai e hoohala i kona mau la o ke ola ana.
Ma kekahi manawa'aole iliuli loa i hala aku nei ka hoea ana mai o nei Kepani i Honolulu nei me ka manao kolohe e komo mai i Hawaii nei ke palapala ae o kekahi kanaka okoa aku, ana o ke noi ana aku. I kona hoea ana mai ia nei ua ike koke ia keia hana kolohe ana e na luna aupuni federala o ka oihana hoopaelimahana, ma ka manawa i nanaia ai na palapala ae o ka poe i hoea mai ianei, a i ka ninauia ana o Geyka ua hoike koke aku oia i kona hewa. Ma kana hoakaka imua o na luna aupuni federala he 300 yen ana o ka uka ana aku i kekahi Kepani nona ka palapala ae i hoopukaia mai ai e ke aupuni o Iapana, me kona manao he hana maalahi wale no nana ka pulapu ana i na luna aupuni maanei, eia nae i kona ike ana ua hana aku na luna o ke aupuni federala i ka hana kanaka makua, a e hoihoi hou ia aku ana oia i kona onehanau me ke ko ole o kona makemake, ia wa i hekau iho ai ke kaumaha ame ka hilahila pu maluna ona.
---
heihei lio ma kela la, no ka mea, ma kahi o ka loaa o na hauoli i ka lehulehu, o ke kaumaha ka mea i kau aku maluna o lakou, o ka oi loa aku maluna o ka ohana o ka mea i make.
---
NUI KE OHOHIA O KOONEI POE NO KE KARISIMAKA
---
Piha na Alanui o ke Kulanakauhale i ka Lehulehu me na Hana Ku ika Hoohauoli
---
MALAMAIA NA HOIKEIKE TABALO MALOKO O KA PA'LII
---
Ikeia ka Hiona Hoohalike no ka Hanauia Ana Mai o ke Mesia ka Hoola o ke Ao Nei.
---
Elike me ke ano mau, ma na ahiahi apau mamua iho o ka la Karisimaka, ka piha ohohia o ko Honolulu nei poe no ka la i hanauin mai ai ka Mesia, pela iho la no ka hiona i keia ma keia kulanakauhale, ma ka po o ka Poalima o ka pule aku nei i hala, me ka hele o na alanui a pihoa i na kanaka iloko o ko lakou mau kahiko nani, ame na mea hanakuli hoi, e hoike okoa mai ana no ka piha o na mea apau me na haawina o ka hauoli.
Ma na wahi apuni ke ao nei, aole i like aku na hana hoohauoli no ka la Karisimaka elike me ka ko Hoolulu nei poe i hana aku ni, no ka men aole he anu maanei nei, aole hoi he wela aka he pumahana @inau me ka maikai o ke ea apuni ka inakahiki, o keia iho ia ke kumu i hiki ai i koonei poe ke @hoohauoli ia lakou iho ma keia la kulaia ano nui, ma ka moolelo o ka honua nei.
Ma na hora mua o kela ahiahi, e ikeia ana ka momoku o na mea apau no loko o ke kahua o ka pa'lii, no ka ike kumaka ana i na hana e malamaia ana malaila, he mau hiona, no ka hanauin ana mai o ka Mesia, pela hoi ka lohe ana i kekahi mau himeni, i kupono loa ne kela ahiahi, a no ka la hoi nona na hoomanao ana a ka lehulehu.
Ua hele oloko o ka pa'lii a piha i na kanaka, o ka malie maikai iho o kela po, hele loa na mea apau i hoomakaukauia i ka holopono, aia hoi ke kumulaau Karisimaka e ku ana, i hoohiwahiwaia me na kukui uwila o na waihooluu like ole, me ke ku i ka nani ame ka hoohihi o ka manao ke nana aku.
I ka hoea ana ae i ka manawa i haawiia, no ka hoikeike asna mai i kekahi tabalo, e pili ana i ka hanauia ana mai o ka Mesia, o ka wa ia i kani mai ai ka pu o-le, o ka wa iho la ia i oila mai ai he ewalu mau anela, me ka lakou mau kahiko lole keokeo, a iloko o ko lakou mau lima, na pu o-le loloa, me he mea la, e phu ana, i kela mele kaulana, ma kela po poina ole o ka hanauia ana mai o ke Keiki a ke Akua, i ka wa o na kahuhipa ma ke kula, elike me ka moolelo maloko o ka Baibala.
I ka hala ana o kekahi mau sekona o ke ku ana aku o ke anaina a maka'ika'i i na anela, o ka manawa ia a ka Bana Hawaii i paani ae ai i ke mele i kamaaina maloko o na halepule, e hoonaui ana i ke Akua.
I ke kuu ana iho o ka paani ana a ka hana, ua pouli iho la ke kukui, a i ka hoomaku hou ana ae e a, aia hoi, ua lele aku la ia a pa pono iluna o kekahi wahine, ma ke ana oia o Marie, me ka hehe Iesu, he hiona oi i ukaliia aku, o na kahuhipa me ko lakou mau kahiko ame na makaukau o ka lakou oihann; pela hoi ka hiona o na kanaka naauao mai ka Hikina mai, me ka lakou mau makana o na mea ala.
He nui na himeni i meleia ae e ka poe, i waeia, me ke komo pu aku o ke anaina ame na kamalii kula, he hookahi ka himeni like ana me na manao ohohia.
I ka hookuu ana o na hana maloko o ka pa'lii, i huli oi aku ai kekahi mahele o kela puulu no ko lakou mau home, a hoohala iho la no hoi kekahi mahele nui o ka lehulehu ma ke kulanakauhale nei, a moloko o kekahi mau wahi, o na hana hoomanao no ka hoohauoli ana ia lakou iho.
Ma ke ano nui ke olelo ae, ua hoikeike maoli ae no na mea apau i ko lakou mau manao piha ohohia, no kela la Karisimaka, me he mea la, ua hoopoina ia ae na mea maikai ole i halawai mai me lakou iloko o ka makahiki aku la i hala.
---
PORTLAND, Ore., Dek. 28 -- E pii hou aku aua ke kumukuai o ka palaoa i ke 60 keneka o ka harela i keia kakahiaka, o keia ka lono i hoikeia mai e ka poe hana palaoa ame ka poe kuai kukaa o nei. He hoen ana aku ia o ke kumukuai no ka palaoa maikai loa i ka $22.05 o ka harela.