Ka Nupepa Kuokoa, Volume LVII, Number 46, 14 Nowemapa 1919 — Page 8
This text was transcribed by: | Kamehameha Schools Gift To Dr. Chun |
This work is dedicated to: | Dr. Michael J. Chun |
Ka Nupepa Kuokoa
KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.
MA KE KEENA O KA PUUKU O KE TEBITORE O HAWAII. Ma ka Hana o ka Hoohui Ana i ka The Sumitono Bank of Hawaii, Limited, he Hui Banako i Hoohulia. HOIHOIIA MAI MAMULI O KA PAUKU 3377 O NA KANAWAI HOOPNOPONO HOU IA O HAWAII 1915. (1) O ke kumuwaiwai o ka Hui he ELua Haneri Kaukani Dala ($200,000,000) maheleia ilokoo o elua kaukaoi (2000) kea o Hookahi Haneri Dala ($100,00) pakahi. (2) Ka heluna o na kea i hoopokaia he elua kaukani (2000). (3) Ua ohiia mai ka huina i Kanaima Dala ($100,000,000) i ukuia. (4) Na pono ame na aia o ka Hui ma ka la oi o Okatoba, 1919, ua houkaka piha ia maloko o ka hoike o na waiwai ame na aie i hoopili pu ia mai a i lilo i hapa no ia mea, i ma kaia ka Hoike "A". PAPA HOIKE "A". KA THE SUMITOMO BANK OF HAWAII, LIMITED. Kukulunia, Okatoba, 1916 Hoohulia me ke Aupuni, Oct. 3, 1919 HOAKAKA NO KE KULANA MA KA WEHE ANA I KA OHANA, NOV. 1, 1919
NA WAIWAI.
Hoaie, Hoemi me ua Kikoo 177,902,91
Na Bona……………….. 92,311,87
Apono a ka I'oe Hoahu…. 526,462,36
Na lako me pono hale…… 17,879,30
Na Waiwai e ae………….. 626,75
dala Kuike me na Dala mai
ka Banako mai….. 1,587,074,67
Huina……………………. 2,404,257,86
NA AIE
Kumupaa……………….. 100,000,000
Na koene me na Puka Ma-
hele Ole ia……………….. 25,021.16
Apono ana……………… 526,462,36
Kuapo i'hooliloia……….. 215,554.84
Na Hoemi Loaa Ole mai
me na I'kupanee i Uku
Ole ia……………………. 26,142.52
Na Hoahu Dala………… 1,511,076.93
2,404,237.86
Teritore o Hawaii,) Kulanakauhale a kalana) o Honolulu. O GORO Nakayama, mamua o-kona hoohiki pono ia ana, ua hoike ae me ka olelo ana: Oia ka Hope-Peresidena, Mea Uku Dala ame ka Luuanui o ka The Sumitomo Bank of Hawaii, Limited a ke hana nei i keia hoohiki, ,a ka aoao aku o ka Peresidena ma ka Emepaea o Iapana: a o ka hoakaka mamua ae no na wawi ame na aie ame ke kumuwaiwai, ka heluma o na kea i hoopukaia ame na iku dala ana, i hookaaia mai, he mea oiaio ia elike me kona ike. (Kakainoaia G Nakayama, Hanaia a hoohikiia imua o'u i keia la 31 o Okatoa, 1919. (Kakauinoaia) G. FLOYD PERKINS Noteri no ka Lehulehu, Apaua Hookoloko Kaapuni Ekahi, Teritore o Hawaii. 6373- Nov.7.14.21
TERITORE O HAWAII
_______________
Keena o ka Punk, Honolulu, Oahu. Ma ka hana e hoopau ana i ka WAILUKU CONSTRUCTION AND DRAYAGE COMPANY, LIMITED. he hui ia i kuluia a e ku ana mahalo a ma ka mana o ua kauawai o ke teritore o Hawaii, i kulike ai me ke kanawai i hoomakaukauia ma na hana o keia ano ua waiho ia maki iloko o keia keena he palapala noi no ka hoopua ana i ka hui i oleloia, hui ou me kekahi palapala i hooiaioia i hoohui ou ia me ia, elike me ia i koiia ai ma ke kanawai.
NOLAILA ma keia ke banwiia aku eui ka hoolalua i kekahi mea, a i na kanaka apau he mau kuleana mamua a e kuleana nei paha'i keiu manawa ma kekahi ano iloko o ka hui i oleloia, pono e waiho mai i na ku-e ana no ka so ia aku o ka palupala noi i olelia maloko o keia keeoo, mamua ae o ka Dora 12 awakea o ka la lo o Ianuari, 1920, a o kela ame keia mea e makemake ana e hooloheia aku maluna o ia mea he pono e oea kino ae ma ke keena o ka mea nona ka inoa malalo iho maloko o ka Hale Mana Hooko. Honolulu ma ka hora 12 awakea o ka la i oleloia a e hoike mai i ke kumu, in a he kumu kekahi i wahi e ae ole ia aku ai ka palapala noi i oleloia
HENRY C. HAPAI,
Kokua Ouuku, Teritore o Hawaii.
Honolulu, Okatoba 30, 1919.
6273-Nov. 7. 14.21.28: Dec. 5, 12, 10, 26. 1919: Jan 2, 9, 1920
TERITORE O HAWAII.
________
Keena o ka Puuku, Honolulu, Oahu.
Ma ka hana e hoopau ana'i ka PACIFIC BUILDING COMPANY, LIMITED.
OIAI, o ka PACIFIC BUILDING COMPANY, LIMITED. he hui ia i kukuluia a e ku ana malalo a ma ka mana e na kanawai o ke Teritore o Hawaii, i kulike ai me ke kanawai i hoomakaukaia ma na hana o keia ano, ua waiho ia mai iloko o keia keena he palapala noi no ka hoopau ana i ka hui i oleloia, hui pu me kekahi palapala i hooiaioia i hoohui ou ia me ia, elike me ia i koiia ai ma ke kanawai. NOLAILA, ma keia ke haawiia aku nei ka hoolaha i kekahi mea, a i na kauaka apau he mau kuleana mamua a e kuleananei paha i keia manawa ma kekahi ano iloko o ka hui i olelois, e pono e waiho mai i a ku-e ana no ka ae ia aku o ka palapala noi i oleloia maloko o keia keena, mamua ae o ka hora 12 awakea o ka la 12 o Januari, 1920, a o kela ame keia mea e makemake ana e hooloheia aku maluna o i ia mea, he pono e hoea kino ae ma ke keena o ka mea nona ka inoa malalo iho maloko o ka Hale Maua Hooko, Honolulu, ma ka hora 12 awakea o ka la i oleloia, a e hoike mai i ke kumu, in a he kumu kekahi i wahi e ae ole ia aku
J. BROWNM JR.
LOIO.
he keiki Hawaii I makaakau ma kana mau oihana a he oluolu na kukaoana. Na hana palapa'a. Huli ana i na AinaPuhioihi, Akena Kuai Aiona, na Kol Aie ame Hoaie Dala.
Keena hana: Kumi 3 Wuity Bldg. Iluna Alanui Moi Mauka o Wall Nichols Kepepona helu 3938.
_____________________
HOOLAHA MANAO PANIKU MORAKI AME KUAI A KA MEA PAA MORAKI
___
Mahalo a ma ka pono o ka mana o ke kuai i paa maloko o kela moraki o ka la 20 o Janurari 1901, i hanaia e JOSE da ROSA OLIVERIA IA WILLIAM R. CASTLE, Kahu, o ua moraki la, ua kakau kopeia maloko o ke keena o ka Luna Kakaupoke o ua Palapala, Honolulu, TII.,malokoo ka liber 214, mana aono 455-457,a i kulike ai me na manao o na kanawai o ke Teritore o Hawaii, e pili ana i na paniku moraki ma ke kudala akea (Mokuna 161,R. L., Teritore o Hawaii, 1915), ma keia ke haawi akuuei o William R. Castle, Kahu Oleloia, i ka hoolaha ua manao oia e paniku i ka moraki i oleoia, no ke kumu i uhakiia, e hoike ana; Ka uku ole ia o ke kumupaa i ke wa e ukuia ai.
MA KEIA KE HAAWIIA AKU NEI KA HOOLAHA, o ka waiwai i hooliloia ma ka moraki i oleloia, e kuaii aku ana ma ke Kudala Akea, ma na keena kudala o JAMES F. MORGAN COMPANY, LIMITED, 125-131 Alanui kalepa, Honolulu, Hawaii, na Luna Kudala, ma ka Poaono, ka la 6 o Dekemaba, 1919, ma ka hora 12 awakea o ka la i oleloiu.
O ka waiwai i hooiloia ma ka moraki i oleloia e kuaiia aku ana ma ka manawa ame kahi i hoike mua ia ae nei, o ia iho keia:
O kela apana aina apau, e hui pu ana me na hale ame na hanahou, maluna iho, e waiho la ma Kewalo, Honoulu, nona ka nui o 5,00 Kapuai Kuea, o ia ka Apana Helu 6 maloko o ke kuea 6 o ka Apana Aina o Kewalo, i hookioia aku i ka Men Moraki Mai ma ka palapala kuai a 'C.S.Desky, i hanaia ma ka la 18 o Januari, 1898, a i kakau kopeia maloko o ke keena o ka Luna Kakaukope o na Palapalu ma Honolulu, Maloko o ka Liher 176, aono 283.
KUMU AELIKE: Kuike, make Daln Gula o Amerika Huipuia: ma ka aoao o ka mea kuai mai ua hoolilo o ka palapala kuai, e hoomakaukauia ana e na loio o ka Mea Paa Moraki.
No na hoakaka aku i koe, e noi aoia Castle and Withington, ma Ka Hale Star, Honolulu, T. H., na loio no ka Mea Paa Moraki a i ola ia James F. Morgan Company, Limited, 125-131 Alanui Kalepa, Honolulu, T.H., Poe Luna Kudala
Hanaia ma Honolulu, T.H., Okatoba 21, 1919
WILLIAM R. CASTLE,
Kahu, Mea Paa Moraki;
Ma o ALFRED L. CASTLE.
Kona loio Pili Kino.
6372-Oct. 31; Nov. 7, 14, 21.
HOOLAHA O KA HALAWAI A KA POE KOHO I KA WAIWAIIO.
---------
I ka Cabu Railway and Land Company, Y. Ahin H. Tsunoda, S. Miyamoto, K. Oyama, C. Araki, John Doe, Richard doe, Susan Doe, a i ka poe apau i kuleana i keia:
O ka põe no lakou na inoa malalo iho nei, he poe i hookohu pono a i poe kau i ka waiwaiio, malalo o ka pauku 725 o ua Kanawai Hooponopono Hon ia o ke Teritore o Hawaii. 1915, ma ka hookohu i hanaia e ka Mea Hanohano Samuel B Kemp, ke Kokua Lunakanawai Kiekie o a Aha Kiekie o ke Teritore o Hawaii, a i hanaia ma ka la 16 o Sepatemaba, 1919.
Ma ka hana e pili ana i ka palapala Noi a ka Oahu Railway and Land Company, e ahewa ana i ke kahi waiwai maloko o ke kulanakauhale a Kalaua o Honolulu, Teritore o Hawaii, i kuleana ai o Y. Ahin, H. Tsunoda, S. Miyamoto, K. Oyana, C. Araki, John Doe, Richard Doe, Susan Doe (Helu 1206),
Ma keia ke haawiia aku nei ka hoolaha, e malamaia ana he hoolohe ana ma ka hana e pili ana i ke kauia aua o ka waiwaiio o ka aina i hoakakaia mo loko o ka hoike "A" i waihoia mai me ka palapala noi, no ke kohoia o ka poe kau i ka waiwaiio, Maloko o ka hana i oleloia, ma la Poalima, Novemba 28, 1919, ma ka hora elua p. m., maloko o ke keena o ka Luua Ohi Auhau, Mahe'e Auhau Ekahi, Maloko o ka Hale Hookolokolo, kulanakauhale a kalana o Honolulu, Teritore o Hawaii.
(HAS T. WILDER,
J.F. BROWN
J.A. THOMPSON,
põe kohoi ka waiwaiio.
Honolulu Okatoba 28,1919
6372-Oct. 31: Nov. 7.14.21.
________
ai ka palapala nei oleloia
HENRY C. HAPAI.
Kokua Puuku o ke Territore o Hawaii. honolulu. Novemba 5, 1919.
673---- Nov. 7,14,21,28; Dec. 5,12,1,26,1919; Jan. 2, 9, 1920
HOOHOLO KA PAPA LUNAKIAI E KIPAKU IA LAKOU.
_______
Mahope iho o ka paio ana me ka hahana mahope iho o ka lona ana ae o ka palapala a ka Makai Nui CharlesH. Rose e hoole ana i ke kipaku aku i ka poe noho nei maluna o ka aina aupuni malalo iho o ka Puu o Leahi, Koe wale no a loaa aki iaia kekahi kauoha mai ka aha aku e hana pela ua hooholo ka papa ma ka halawai o ka po poalua nei o ka pule i hala i kekahi noi e a'o aku i ka luna nui o na paka e hookaawale i na haleole ame kekahi mau waiwai e ae o ka poe e noho nei ma kela mau wahi mai ka aina aku o ka paka a e hookaawale aku i na mea apau e hiki ai i kela poe ke moe malaila.
He kanawai ka i hoookomoia ae e hoakak ana he hana kue kanawai na kekuhi mea ka noho ana maluna o ka aina e like me ke ano a keia nae ua manaoia keia ano o ke kipaku ana aole e lilo ana i mea mana.
Ma ka leka a ka Makai Nui Rose o ka hoouna ana ne i na lunakiai aole oia e kipaku ana i ka poe e noho mai la ma kahi o ka paka ahiki i ka loaa ana ae iaia o kekahi kauoha mai ka aha hookolokolo ae.
Ma ka manao o ka Lunakiai Arnold ua lilo ka hoole ana a ka Makai Nui he mea ku-e maoli aku i ke noi a ka papa luna kiai, a mamuli o kaua noi ua waihoia ka hana i ka loio kulanakau hale a nana e hilu aku i ka mana o ka papa lumakiai maluna o kahi a kela poe e uoho mai la. "ma ka hoakaka a ka Makai Nui Rose aoheo kakou mana hoomalu maluna on a. Ina aohe kanawai e hiki ai ia kakou ke kipaku aku i kela pae, alaila e pono kako e Low e kue ana i kela poe," wahi a Arnold.
Ma ka Eben Low hoakaka ma ke Sabati o ka pule aku nei i hala, ua ikeia ka poe opio e noho nei ma kela wahi kokoke ai i ka hale o ka Lunakanawai S. B. Dole ma o aku o Laeahi i ka on a ame ka haunaele.
Ma ka hoakaka a ka Hope Loio Kalana R. Vitousk i ka papa e lilo ana ke kanawai a ka papa lunakiai e hoololo ai mea mana i ka manawa e hooholoia ai e ke keeua o ka loio kulanskauhale a hoikeiu ae i ka aha hookolokolo a na ka aha e hoopuka mai kekahi kauha i ka Makai Nui e hooko aku i ke kipaku aua. ke hooko ule ka makai nui e lilo ana ia i hana hoowahewahe aha.
________
HE HOOMAIKAI NUI
_____
Luuahooponopono o ka Nupepa kuokoa, Mr. Solomon Hanohano, Aloha oe: -Ina he mea e oluolu ia mai e kou ahonui ame kou lokomaikai, i kau wahi kaawale o ka wahaolelo a ka lehulehu, ka Nupepa Kuokoa, no kela poemanao e kau ae la makuna.
Ke haawi aku nei makou i na hoomakai ana he nui i na makemake ame na hoaloha o ka Ua Haao o Kau e, Mr. ame
Nou no kekahi aloha poina ole e kuaana, MRs. Mihana Aim hui ana kakou i kela aina malihini i Kau, ame ka leialoha a kakou Mrs. K. polohau, me na kamaaina o honuapo, Mr. ame MRs. Kalehua, na makemake ame na hoaloha apau i akokoa mai, me ka makou keiki hoomanawanui, MR. Henry Holi, no oukou ko makou aloha poina ole, na kupa ame na kamaina aloha hookena, na home nana e hookipa ana kamahele, ma ka ala loa, na puuwai hoi i hoopihaia me ka aloha oiaio, kahi hoi i kapala, aia ilaila ka pewaui'u o ka manini, ka Hon. ame Mrs. E. K. kaaua, ame Mr. ame Mrs. Thos. Hane, ka makai nui Mr. Lazaro ame ka ohana.
Aole e poina ia, na ono he nui, i pahola ia mai ia makou, nakamahele, e ko oukou puuwai hamama, i hoopihaia me na haawina o ka lokomaikai; Mr. ame Mrs. Samuel Kaai. ame ka olua lei aloha Mrs. H. heyes, ke alakai hoi nana i hoohui ia kakou iloko i ke apo o ke aloha, no olua na hoomaikai ame na mahalo he nui , no ko olua hookipa ana mai ia makou me ke aloha.
E ka waipukaiki o Helani Kahaluu, Mr. ame MRs. N. Kaopua, eia no na hoomanao aloha, ke paila nei iloko o ko makou mau puuwai pakahi, no olua ame >r/ ame MRs. Upehurch, me ka ohana no apau, na hoa paahana iloko o Kristo.
Kailua, ka mea i kapaia he paka on a, Mr. ame Mrs. J, Kumuhone, ke haawi aku nei makou i ko makou mau hoomaikai ana i olua no na mea maikai he nui i pahola ia mai e ke olua lokomaikai.
na aliimoku o ke Kilauea, Capt. A. C. Simerson, Mr. E Pai ame MR. henry Sheldon eia iloko pakahi o makou na hoomaikai palena ole no na kokun he nui mai ia oukou mai ame na hana maikai e ae i paholaia mai i ka makou, me ka mahalo.
I ka hooki ana ae, na ke Akua e kokua, e kini a e malama, a hooloihi i ko kaou mau la, ahiki i ko kakou hui hou ana malalo o kona aloha ame kona lokomaikai.
Me na keiki hoonoholua o ka Nupepa Kuokoa ko makou welina.
MRS. K . PAI.
MRS. M. ULUKOU,
MRS. E. KAIO
MRS. S. K. KAMAIOPILI
HOLOMUA IA MAKUAKANE ME KANA MAU KEIKI MA KA OIHANA MAHIAI AME LAWAI'A
_______
kuu solomon Hanohano, Aloha kana: E kala hou mai kou Hano Hano i kau kauwa nei e maalo hou aku nei imua o kou alo no kela mau manao e kau ae la maluna.
I ko'u manawa âme ko'u mau hoa e noho ana ma kalapaoa, Ouns, us ike maoli keia makapeni i ka mua ame ka hope o na loouee ana o kela ame keis obana, i ko lakou ola honua apa, a ka makua lani i waiho iho ai na kaua ame ka lahui e hana aku kulukulu aku nei keia makapeni i na mea ana ike gi me kona mau maka i ka holomua o keia ohana.
E iek mai e ka lahui ame kuu kapena maikai i ka mea a'u e iini nei e poho iloko o ka hauoli, nolaila ua kupono maoli keia poomanao e hoolahaia ae maka akea i ike mai ai kuu koko ame kuu i'oi na hana a keia makuakane ame kana mau keikikaue ekolu e hana ana me ka hoomanawanui, e ulaa ana i na pohaku pele ame ke kanu ana i na huaai ame ka awa o kela ame keia ano ma kahi e komo aku ai ilokoo ka lepo.
Ua nui ka hoomanawanui o keia ohana, e ike mai e ka lahui, ekolu keikikane, 50 eka aina aupuni, i piha i ka pohaku pele, he ku i ka hoowahuwahu he nana aku; o ka makuakane he 55 ekua aina aupuni, ua like pu wale no ke ano o ka aina ua ike maka keia makapeni i keia aina, ua ike maka keia makapeni i keia aina aupuni ame keia ohana e hana nei i ka mea a na kupuna i waiho iho ai, ma ka nana aku a leiamakapeni he piha hauoli maoli keia ohana, mai na makua a na keiki ame na hunona wahine, ame na moopuna e kai mai ana maluna o ka ekake, a maluna no hoi o ka lio we ka makaukau maoli e kokua aku i na kupuna; nolaila i ka ike ana o keia makamepeni i na mea i hanaio mai ia makou, sole i pau iho la ilaila, o ka hookipa ne i na malihini, a e hanai aua i ka ai me ka pumehana o ke aloha nou no ka malihini, aole i poina ia'u ia mea; kekahi kakahiaka nui pahupahu mai ana ka holo a keia lio a ku ana mamua o kuu halepe'a a kahea mai la: "Auhea oukou!" a o aku nei no hoi au ame ka puka ana aku iwaho o ku mea kupanaha a kou mea kakau i ike ai, he wahi keikikane uuku e kau mai ana maluna o keia lio nui a ma oa aoao e lewalewa ana na eke me na hua meaai, o ia ka halakahiki, ka maia no hoi ame ke kalo no hoi, ame ka ulu ame na hua niu ua kaumaha maoli keia kamaiki, a aloha kakahiaka aku la au i ke kamaiki me kuu ninau aku: "No'u anei kou makemake!" Ae mai la ke kamaiki
"No keia mau ukana nau na kuu kuku mai."
"Owai ka inoa o kou kuku!"
"O Mr. Kamelamela, uana mai ne keia mau mea na oukou."
E kuu lahui, maikai ka olelo a ke kamaiki, no ke a'oia i na mea maikai, lawe mai la au i na mea i haawiia mai ia'u, a i ka auwinala, ua hoea mai la ua makewaka maikai nei me kaua aliiwahine a hui iho la maua me kekahi kini i piha i ka poi lehua ulaula kaohi puu, ame na kamailio no na mea pili mahiai ame kona holomua ame kana mau keiki.
O ka aina a lakou i lawe ai mai kekahi mau Hawaii mai waiho i ka hana ana, a-i ka lilo ana mai iaia ame na keiki, ua mahi koke ia, ua ulu ka awa ame na mea apau, a i keia manawa, ke makemakeia nei ka awa na ma aina e, no ka hana laau ana me ka loaa o na dala kupono iloko o ka maha ame ka oluolu, a kuokoa no hoi, ma ka nana aku a keia makapeni i ke kulana o keia hana, he likiala maoli no.
E ike mai e ka lahui i ka wa poeleele loa pii a a i ka hiki ana i kahi mahai ua wehewehe ae la kaiao, ma ka pana aku, aia ma kahi paha o na mile 15, a i ka hoi ana mai, hiki poeleele po hoi i ka hale, ma ka nana aku a ka mea kakau, me he la, mailoko mai o ke kahua kaua o Palani i ka piha i ka lepo mailuna ahiki ilalo o kona mau kaouai wawae, me ke kaumaha mau kapuai wawae, me ke kaumaha mau o na holoholona i ka ukana i na manawa e hoi mai ai me ka hoihoi mau ke ike mai ia kaua; hemo mau ana kona mau lime imua ou.
E nana ai e kuu kapena, ua nana aku au i keia makua ame kana mau keiki, ua makaukau maoli me na aina ponoi me na hale e ku ana iluna, no ka hookipa ana mai i na malihini. E nana aku e ka lahui ame kuu koko, aole loaa ia ano ma Honolulu nei, uo ka eia ma Honolulu nei kahi i lapuu ai keia moolani mana e hoopilikia nei i ka lahui a ku aku nana i na malihioi e hana wai ana i ka hanaa na kupuna o kakou i hala aku me kela ao mau, nojailia i kukulu ai ka mea kakaui keia poomanao no ka pono o kuu lahui, e hoopaleleha nei i na aina o kuaaina, a manao mai la o ke kaona o Honolulu kahi e ola ai.
E hoi aku ihope, a e hoopili aku me Mr. Kamehameha ame kana mau keiki, e kulapa mai la i ka pohaku me ka paki o ka hou me ka hoomanawanui, ua piha maoli olalo o keia pohaku i ke gula ame ke dala, ua ulu mai na mea i makemakeia ai, piha mau ka umeke poi i ka ai, a i ka hoi ana ae i ka lawai a johukohu ke olelo iho o welehu ka malama, wahi a ia kanaka kaulana, ua moe oluolu ke poo iluna o ka uluna, aole e puiwa ia pake poi me rumi hoolimalima, ame kea otomobile, e holokake ana e hoopoino ni i ka noonoo ame ka ano hoopilikia o ke kaona nei, lilo i mea ole o ekolu dala ame eha dala o ka la, nana aku oe ua pii hou ae la ke kulana o ke kanaka, aka, in a e alualu ana i ka mahele o keia ohana, e ike auanei ka mea hoopono, ua lanakila oia maluna o na kuia o keia ola honua ana, a i oi loa aku, ua kuokoa, e hana ana elike we kahi ikaika kupono.
Aoe i manao keia makapeni ma ke ano pai i ikeia mai, a i ole ohi'uhi'o ae i ko kakou noho lauhi ana, aka he mea i'o maoli no, ke ike maka ia nei no a manao mai kakahi poe, a olelo mai heaha la ka mea hana ole o ka mea kakao i ka hana mahiai ame lawai'a.
E kuu lahui, eia no au ke lawai'a nei ame mahiai nei me ka nee maile me ka holomua, a e ikeia ma o keia mau mahele, o ia keia: Ekolu makahiki ma ke kalaiwa kaapio, nona ponoi, me ka malama me ka maemae Eha makahiki keia maluna o ke kaa otomobile e ho'o uei ma na wahi apau o ke kuanakauhale alii nei me ka nee maile me ka holopono ame ka malama i ka maemae, a e kukulu aku imua o ka lehulehu i ka mea a keia makapeni e haua nei, aole o ka nui loa, aka o kela mea liihi no, o-ia wale no ka mea i makemakeia, molaila e nana mai e kiuu koko he lawai'a no au, o ia keia, o ke kino o ke kaa, o ia no ka upeua, o ka puka o la no hoi ka makaha, a ka i'a e komo ai, o hapaha me hapalua ame akahi dala, o na kanaka nana e huki ana i kuu upena o ia no hoi na huila eha. Owni ke kilo ia! O ka mea kakau no hai, o ia iho la no hoi ke kanaka mahiai o ke kino o ke kaa, o ka malaai no hoi ia, o na huila na kanaka hana no hoi ia, o ka mea kakau oia iho la no hoi ka hinanui, aole keia he pai ame ka hooio, no na kumu, ua lawe mai oe ia hoopono ame mikiala, a kapae i na olelo hoomaau, ea he hana lilo kena he hoopau dala, in a e poloke e lilo ana ia mea e hana mai ai, o na hana apau me ke dala wale no i kou hoolilo ana ua maopopo ia oe e hoi mai ana no ka mea aia me oe ka makee i kau hana, ame ka hoopono.
Heaha ka mea i ikeiam o na hana nui apau i hanaia mai nou, ua pau i ka ukuia, a e holo ana oe ma o a maanei me ka hauoli, no ka mea ua pilipaa o hoopono ame mikiala, he mau aikane maikai loa, aole hoi e like me ia mau aikane au, aia o hoowalewale laua me hoopunipuni e kauo ana ia oe iloko o ke pohopoho o ka pilikia me ka nele, ame ka ualowale o na mea maikai mai ia oe aku; pau mai la ka pipili ana, ahiuhiu mai la nohoi, ua kohu kepalo mai la oe i kela manawa, no ka mea ua pau kou hoihoi hou ia ana.
E ka lahuim e ala, e ku iluna, e uana i ka hana a keia makna ame kana wai keiki, e hoomanawanui ana i ke ame ame ka wela o ka la in a e pono mai ana ka mea a ka elele a lii Kalanianaole i hookomo aku nei i na hale kaukanawai, e hoihoi hou ia Hawai lahui maluna o na aina mahiai, auwe ka nani e! Mai ka Makua lani mai ia pomaikai ke nonoi wei ka'u leo pule me ka ikaika e holo mai ia pomaikai ia kakou: nolaila e kuu lahai, e ala, e ku a e huli aki i na mauna uliui a e haliu aku i na aouli, e haliu iho ilalo, e kulou aka me ka haahaa i ka makua mama mei umea apau me Kona oluolu, e holopono hoololi kanawai aina, nou ame a'u ame ka kaua mau pulapula.
Me ka iini o keia makapeni e maliu ia mai aua, me oe e kuu kapena nana o pailaka nei keia moku, nana e hoomalamalama nei i keia mau mokupuni, ko'u welina pau ole, ame na keiki nana e kikokiko na kaula keleawe o na ipukukui nei ko'u iini pau ole.
Me ka haahaa,
J.K. MOKUMAIA
Moanalua, Nov. 9, 1919
_______
WAKINEKONA, Nov. 10-Maloko o ka bila haawina no ke kuai ana i na apana aina no a hana o ka oihana koa, i komo pu aku ai ka aina o Kalena no ka huina o $20,000, he aina keia e pili pu la me leilehua.
____________
HE HOALOHALOHA NO JOSEPH H. MAKANANI.
______
E ka Lunahoponopono, Sol. Hanohano, Aloha oe:-Elike me ka uwila e anapa ana ma na paia lani, e nakenake hele ana, pela iho la ko makou makua iloko o ka ke Akua hana, oia o Joseph H. Makanani i haalele mai ai i keia ola ana ma Halawa, Ewa, Oct. 29, 1919, hona 5:45 p. m., nolaila e oluolu mai kou ahonui i keia lono kaumaha e hookoomo iho ma kahi kaawale o ka kaua milimili, a nana ia e uwila aku appuni ka paeaina, i ike mai na kini maho a lehu e na makamaka.
O Makou kekahi o na hoahanau o ka Ekalesia o Jesu Kristo o ka Poe Hoano o na La Hope Nei, o ke Kula Sahiti o Halawa, Ewa, ke komo pu nei makou me ka wahine ame ka laua moopuna i hooneleia i ka makua o keia ola ana nolaila ua nele ka wahine i ke kane, a ua nele pu boi me makou i ka makua ka mea nana i haakohi mai i ka olelo a ke Akua, nolaila ua hale oia me kaua mau hana maikai, mamuli o ko makou ike a kamaaina iaia, he puuwai hamama ma na mea apau, aole he mea hunahuna ia eia aka ua nui no hoi na uhane i hoohuliia mai eia iloko o ka pono.
He hoapaahana o Joseph II. Makanani no ka papa alanui o ka apana o Ewa, iloko o na makahiki 3 a oi aku, a oia no hoi kekahi o na kauwa a ke Akua wa ka apana o Halawa i malama i ka ke Akua hana iloko o na makahiki he 14, iloko oia o ka pono a hoi aku la i ka lepo, a no ka mea, no ka lepo mai no ia, a o kauhane ua hoi aku la me ka mea nana ia i hana, nolaila e na hoapaahana o ka papa alanui o Ewa, ua pau ko oukou ike houana iaia, pau pu hoi me ka ohe ana i kona leo, a ia oukou hoi e Auwaiolimu, ua pau ko oukou lohe ana i ke kani o kona leo, a ia oukou hoi e Kahikuonalani, ana i hoolauna mua ai me oukou, iloko o na hana kula sabati, ua paupu oia me oukou, a pela pu hoi me oukou me ka nanai o Polea, aole iho la oia me oukou, a ia oe e ka luna o Aiea, kahi hoi ana i launa ou ai ma oukou iloko o ka ke Akua hana, aole iho la ia me oukou; ua maalo a ua hala iho la i ke ala hoi ole mai.
Pela pu hoi me oukou pu apau e ka i'ahamau i ka leo ua nalowale kona helehelena mai ia oukou aku, a ua haulele mai i kana wahine ame ka laua moopuna hanai e paiauma aku i ke aloha ame ka ohana keia ao.
Nolaila o makou o na hoahananau o ka Ekalesia o Iesu Kristo o ka poe hoano o na la hope nei ame pa makamaka, ke koino pu nei makou me ka wahine kane make ame ka hana pu a auame like i ke kaumaha ame ke ko'iko'i i ke aloha, a ke pule nei makou i ke Akua i ko kakou Makua iloko o ka lani, Nanano e hoolana mai i ka wahine i hooneleia i ke kane me ka manao maikai ame ke ola kino ikaika o ka makou pule keia iloko o ka inoa o Iesu Kristo, Amene.
Ma o ko makou mau komite la,
MRS. LILY L. KANEAIAKALA,
JR LUI KANEAIAKALA JR,
JOSIAH K. WAIWAIOLE
HOOLAHA
_______
ua makemakeia na hoahanau apau o ka ahahui Hale o na Alii, e akoakoa ae a ku home o Mrs. Lilikalani, ma ka hora 10 o keia kakahiaka Subati ae, Novemaba 16, a wailaila mui e ka'i ai no ka Luakini o Kawaialmo no ke komo pu ana ma na hana hoomanao o ku la hanau o ku Moi Kalakaua
W.M. A. HALL,
Iku-ha'i, Hale o na Alii o Hawaii. 6374-Nov. 14.
OLELO HOOLAHA
____
Ua makemakeia na lunanui apau ame na komite o ka Hawaiian Taro and Mercantile Co., Ltd., e akoakoa ae ma ka home o ka Peresideua Isaia Kaaihue, ma ke Alanui Cooke kakaako ma ka hapalua o ka bora ehiku o ka po Poakahi, Nov. 24,1919, no ka noonoo ana i kekahi kumuhana ano nui.
Make kauoha a ka peresidena
ISAIA KAAIHUE,,
Peresidena Hawaiian taro and Mereantile co., Ltd.
3674-Nov.14,21.
NA LEKA KII OLE LA MAI E WAIHO ANA MA KA HALELEKA AHIKI I NOV. 8, 1919
---------
Auoholaui, Mrs. Ma-keliikuli, Lapaela
laea (6)
Hopu, Mrs. Edith Keawe, Olapa
Kauwe, Geo. Kanio Keanu, Sam
Kanalu, Mrs. Kaeja Kea, John
Kauloa Mrs. Annie Keawe, Misa Annie
K Kunukau, David
Kaholokula, J K Kuakini Mrs. D K
Kaholokula, Wm K Mahi, Herman (3)
Kala, Miss Lei Elizabeth
Kana John Namakaelua, Solo-
Ka-ue, Miss Eliza- mon
beth H Wailehua, J K
E ninau ma na leke hoolahaia ke kii mai.
H.D. MaeADAM
Lunaleka.