Ka Nupepa Kuokoa, Volume LVII, Number 42, 17 ʻOkakopa 1919 — E Ku e na Hawaii Iluna! [ARTICLE]

E Ku e na Hawaii Iluna!

1 He mea na makou e hauoli loa nei, ka loaa ana inai ' o na hoike i keia keena. no na manao ohohia, o kekalh' heluna nui ona Hawaii, no na kalaimanao ika | naauao āme ka makee a Mr. J. K. Mokumaia e puka rr.au nei maloko o keia pepa, e kukulu aku ana i ka hana a kekahi mau kanaka Hawaii imua o ke akea, i kumu hoohalike no na Hawaii e ae e hahai aku ai. Aole i hoohewahewa ko ke Kuokoa nei poe helul.elu, i ko makou hoeueu 'mān aku i na Hawaii, e hoomahu'i ma na hana apau e pono ai lakou, a e loa!a aī hoi ka nohona ulakolako ana ame ke kuonoono, a he mea hauoli na kakou ma ke ano he lahui, ka ike ana aku i kekahi mau Hawaii, e oni mai ana imua, e hooikaika kino ana no lakou ilio, ma na liana e kuokoa ai lakou. Ia kakou e liuli aku ai ihope ia nana i ke kuonoono ame ka lako o na kanaka Hawaii i ke au kahiko, aole 1:0 ia ma na ano e ae, aka ma ka hoomanawanui maoli ana no i ka oihana mahiai, i ka lawai'a, a ma ka oihana kalepa, oiai nae, he manawa emi loa ia o ke kumukuai o na mea apau; o na'kanaka o kela au, a o lakou kekahi e ola nei me kakōu i keia manawa, me keia pii o ke kumukuai o na mea apau, c» oi pakela aku ana ka nui o ko lakou waiwai ame ke kuonoono. - He hana paakiki anei na kakou ka hoohalike ana aku me kela poe kanaka Hawaii o k:ikou ? Ke manao r.ei keia pepa, he hana maalahi iio ia, ke loaa ka manao hana iloko o kekahi mea, ka manao hoomanawanui, ka hoomakaulii ame ka hoopono, «aia a liui pu keia mau mea ekolu. o na pohaku paepae iho la ito ia, nana e hapai aku i a N kau i ke kulana kiekie o ka lako. Ma ka hoomaopopo ana nae i ka nee ana mai nei o ke au o ka inanawa iwaena o ke ola ana' o nanHawaii o keia au. ua kaokoa loa ae ia mai na ano 'mai o ko lkou mau kupuna ame ko lakou mau makua ;• o ia hoi, aia ke kauka'i ana iloko o lakou, ma na hana n?aalahi, ma na hanā nui o ke dala; a o ka mea oi loa aku o kc ino, o ia no ka oi ae o ka pulamaia, o ka lealea, ka inu waiona ame ka piliwaiwai; o keia kekahi mau hoowalewale nui,/īiana e kaohi nei i np. Hawaii ihope, me he pohaku heleuma e hiki fl ole ai ke pii ae iluna nia na anuu ,; kickie <ofili:a>.uoho kupono ana. 1 ' '' Ua kaakaa k'o kakouiniail niak'a s manawa. no ko kakou kulana pilikia ko hā ke' pn malie ir.ai nei na lahui ifialjhini upluna^.^ako^'a lilō aku 1« kakou i poe malihini, ma : ka noho hana ana m.alalo ona Kepani, na Pake ame ila Haole; e mau anei keia ano o kakou, ahiki i ka pau.loa ana o-nā manaolana,. no ka hiki ia kakou ke pii h'ou iluna ?t. • Ina 110 ka liolo mai o ka ho®loli|3kanawai, a ka. I.'.lele Kuhio, o ka hookomo ana aku iloko:o ka ahaolelo lahui. nō ka' ana'i keia lahui kanaka. me'ko lakou hoi aku e noho ma na aina au'puni; alailai ano ka manawa, i keia mana'wa anaj e malama ika oul<oii f nVci.tl^ Aiila. e loaa nei, 'inai ka oukou mau 'hana mai, n'ie ia m'au elala'auanei, e hiki.ai ke hoi aku a hoohana i na aina hookuonoono, a hoohana pu aku hoi ,ma na alahele kupono apau/e loaa ai ka lako. Heaha na dala nunui a na kanaka poola e loaa nei 1 kela ame*keia pule, ke nana ae kakou i'na hoolilo nui hewahewa o ke ola aHa, ame na hoowalewale he nui, e hlikiia ai ko kakou noonOo, iloko o na hana e pili niau ai ka nele ia kakou? Ua like ia mau dala me ka ole, a ma kekahi olelo ana ae hoi, ua hooikaj ika wale aku no na Hawaii i ka hana, no ka hoonui ; ar»a aku i na pomaikai ame ka uoho ulakolako ana o na lahui e ae,. 110 ka mea mai ia lakou ; mai, ka ka*kou mau mea apau e,ai nei, na hale e moe ai, a ma ke ano nui, ko kakouimaiMiiea no apau e 'pono ai. Aole he pololei o keia aiio, ua lilo na hooikaika I ana i mea makēhewa;'nolaila e hoala mai i ka noo- | noo, e hoao e hooliuli i ka noonoo ihope, a nana aku i na alahele i kuonoono ai na Ilawaii i hala i ka'po, a e nana pu aku hoi i ke kulana o na lahui maliliini e oni mai nei i keia mau la;.e olelo maoli iho no,ka'kou, ua oi aku ka pono, o ka hoao ana e i kekahi mau hana poiioi, i ike maoH ia ka pomaikai. Ua hoi aku lie heluna nui o ko kakou poe kanaka Hawaii maluna o na aina hookuonoono, e loaa ana 'ui lakou he mau kahua paa, no keia nee ana a'ku, ke malamaia na manao makee no ka loaa o ke kuont>ono, ma ka' haawi ana i ka noonoo, ka ikaika ame ka hoomanawanui, ma ka mahi ana i ko lakou ai; e weheia ana ka aina hookuonoono o Wailua, Kāuai, ma ka mahina ae nei o lanuan, no oukou ia mau aina e na Hawaii; e hookomo i na palapala noi, ina no ka loaa o ke kulana laki i kekahi poe, aole loa h© hopohopo ana, no ka hoea mai i ka la e noho kuokoa i •aiMakou; a e ike'iho 4 ai no ū <ka like ole oka noho' Inhoikaika ana ak'u malalō o ha'i, me kou hooikaika ponoi ana nou iho. Ō na Hawaii e noho nei ma na kuaaina, i komo-i hia aku paha ka makemake iloko o iakou e hoi mai no keia. me ka manao he oi ae kaj pono e loaa ia lakou maanei, niamuli o ka nunui o na. ukuhana; o.ke a'o a ke Kuokoa, e hoopau ia noonoo; no ka mea aole he hana maalahi ka noho ana ame ke bla ana maanei; e lilo ana na dala nunui e loaa mai ai ma ka hooikaika ana aku i ka hana, i mea o!e, i kau a mea o ka nui hewahewa o na hoolilo. He hihiu no pMia ia īiiea he dala ma na kuaaina, eia nae he nūi na mea ldaa wale mai me ke dala ole, ua oi ae ia o ka noho hauoli ana, mamua o. ke kaumaha o ke poo i ka noonoo i ka aie, ma na wahi pipii o na. meakuai, ame ka nui o na lilo o ke ola ana. Ke pii loa ae nei ke kumukuai o na mea apau i keia manawa; e hoemi mai ke ano oke ola ana, i lanakila ai maluna o ka pilikia, ua hala -na la o ka uhauha, liiwalē!