Ka Nupepa Kuokoa, Volume LVII, Number 41, 10 ʻOkakopa 1919 — PAKELE KE OLA I KE KAIMIMIKI MA HOOPULOA Lilo ka Loio Carl Smith o Hilo me Kana Wahine i ke Kaimimiki ma Kona Hema PAKELE NO NAE KO LAUA MAU OLA ME KA POINO OLE Iloko o ko Laua Nanea i pa Mai ai he Nalu Nui a Lilo Aku la Laua i ke Kai [ARTICLE]
PAKELE KE OLA I KE KAIMIMIKI MA HOOPULOA
Lilo ka Loio Carl Smith o Hilo me Kana Wahine i ke Kaimimiki ma Kona Hema
PAKELE NO NAE KO LAUA MAU OLA ME KA POINO OLE
Iloko o ko Laua Nanea i pa Mai ai he Nalu Nui a Lilo Aku la Laua i ke Kai
Mai Ifoopuloa, kahi i pakele malwinehuue ai ka ohana o C. S. Cartsmith mai ka> make mai, ahiki i Kailua, ua liolopapaia ke kapakai o Kona e kekahi kai hooe/weUweli ma ke kakahiaka Poaha o kāpale i liala, elikeme ka hoakakā a ka Nupepa Tribune o Hilo.» Ma ka manaiwa i mimiki aku ai ko kai itiāhope o ka pii ana mai.o na nalu numii mai ka eha ahiki i kā umlkuniamaliiua kapuāi ke kiekie, elike. me ka like ole o ka inamao mai Alik» niai, kahi o ka pele i kahe aku ai iloko o ke kai, ua ahuwale na kahi a ke kai i hoee mai ai, mahope nae o ka puiuini ana aku i na mea hiki iaia ke hoolana a ke lawe aku me ia i ka hohonu. Ma Hoopuloa, kahi o eha mau lala o ka ohana o Carlsmith i loaa tnai ai i ke kai a laweia aku a aneane e make, ma kahi o kā 15 kapuai ke kiekie o ke kai. Ma Keauhou, kahi o ka lanai o ka hale o ThomaB White, i lilo aku ai i āa nalu, aneane ewalu liapuai ke kiekie ma ia wahi. Ma ka manawa i pii mai ai ke kai ma Kailua ma ka hapa akau o ke kapakai o Kona, ua oi ae inamua o eha kapuai ke kiekie. Ma nā Wahi o ke kapakai o Konā e kau ana o nfl Vfea ame na waapa ua 1110 aku i ke kai i ka manawa i mimiki aku ai. O ke kumu o keia kai hoee ua manaoia mamuli paha ia 0 ka a ana o ka pelemā ame ke kahe ana a komo iloko o ma ma kahi
ia aolo i inamao loa niai Hoopuloa aku, a ua hoo-waia palia kekalii wahi e ka pele iloko o ka papaku o ka moana a ua kahe aku ke kai iloko o ia lua. uMa na manawa ka i mimiki aku ai ke kai i ka hokonu ua ahuwalo na iā a ua ikeia aku ke kapalili mai iluna o na wahi maloo. No ka hikinawo loa o ka hoee ana niai anie ka mimiki ana' aku, ua loaa 010 he manawa ia Carlsmith, he loio no HiJo ame Mrs. Carlsmith ame na keiki elua; e holo ai no kahi o ka palekana, oiai nae ua hoomaopopo no ka lakou ho hopena poino ke hiki mai' ana. Walii a Carl»mith ua ike aku oia i ka mimiki ana aku o ke kai a ahuwale na laoaa ma na wahi apau e pili ana i kapa kahakai, a ua ike pu aku i ke kapalili niai o na i 'a mii kapa kahakai. Ua maopopo iaia he kai hoee ke mimiki ana ia manawa a kekahi poe e e uae i hoompopopo ole ai. I ka haja aua o kekahi manawa ua; pii hou mai la ka ke kai, a ina kana koho iho aia ma kahi mai ka 12 a ka 14 kapuai ke kiekie raaltina ae o ke kiekie i maia paau i ka ikeia. Ua lilo aku la kekahi keiki a Carlsmith o MeriiJl, i ke tai a laweia aku la maloko aku "o 'ka pukā o kk hale hoahu ukana, a oiai olā e koiaia ana i o a ianēi e ke kai n»aiokp o kela hāle, no nā mānawa lehōlehu .ka kona hoao ana e puliki 1 fia o-a, a i ka manawā hope loa uā paa ka iaia kekahi kua a malaila oia i Raa āi a pālekana. Mahope wale iho kā ikeia ana o keia palekana ana t>na. O ke «kaikuaana oia o Wemlell iloko oia o ke kaia kahi i kau ai. "Oiai ka nalu e lawe aku anā ia'u i ka hohouu, ua hiki ia'u ke ike mai i ko Weudell hoi}o e hoopakele i ke kaa, eia nae ua hoolanaia ae ke kaa a lewa ia manawa, nolaila, ua kahea mai la au iaia e lele mailuna iho o ke kaa, ākā aole hiki iaia ke lohe m&i mamull o ka owe o.ke kai, Ua lele i'o oia ilalo mailuna iho o ke kaa, a mahope iho ua ike inai la au iaia ma ke poo o ka uwapo, e ho&o aua e kiola mai i kekahi papa ia'u oiai au e laweia ana e ke kai, o ko'e wa e lawe poai apuni ia ana au me he mea ]a he lua mimilo ma kāhi kokoke mai. Aohe i loaa ka papa ia'u, a oiai au poai ia ana e ke kai ua pomaikai au i ka loaa ana ia'u o kekahi pohaku a ma ia pohaku au i pii akn āi a kau i kula me ka poholehole 'a moku-
nioku o kekahi mhu wahi o'u i na po-; haku ooi ame iia apana laaw e lana ana iloko o ke kai. Na ka miiniki ana aku a ke kai a ka nalu mua loa i hoee n>ai ai i. lawe-pu aku ia'u me ia i ka lio- ! honu, a na ka pii hou ana inai a ka I nalu i ko hou mai ia'u i kapa. No ka 160 a 100'paha sekoria k'a hoomaha an-t ia inauawa, ua ooloku ae U.ke kai, * I oiai he akamai au no au, ua jehulchu no nae na manawa o ko 'u . lūmaluma 'iia anā a pihA ko'u opU i ke kai. "la'u i pae aku ai i kuli ua hookaumaha ia ko'u noonoo i ka ike ana al<u Wahine ka kfck&hi i plo pu akīi i ke kai, ua oi aku ka mama» o ; kdna wahi o ka laweia ana .aku mimua o ka'.i wahi i laweia aku ai, eialnae, he oii mau no ka lana o j<ona poomaluna o ka ilikai. Ma kahi o konb /hooikaika e i paiauma mbi no kula ua inau no ko.na' lana ana me ka paa i keiāhi apana pipa a na ke kai ka lawe Oia waīe ! no ka mea maikai ana/e hana ai oi.i', 1 ke kai e kupikiplkio a/a. InA paha njJ kona hooikaika niai eĀīi e pau ank ko-' na aho a poioo oia, V ina nō kona : poL». mai i kahkkai e eu aaa oia i na pohaku ooi ti;. i «otle umilumiia iho e hā, nafu ā '6 kpna ināke no ia.' Uāf no oia i ka lānā ipia pelīi: O ka Knpa * nui o n'a waapa e|kao' %iiia i £ulā ua; na • hāha i'" ke kal/ Uoōkahi' hae o iā mau ' wāa e laijk māi ina ilōko o kē kāi me' I ka poino- ole.' Bia mau kāfcik& Hawaii ! i au aku a loāa ia waa nei, a i ko laua ! i kau ana aku ua Aōe āku laa loaa o Mrs j Carlsniith, ina lahi he hapaha mile ka māmāo iwaho k hoihoi niai la iaia i | ' kula me lta palekana; aohe ona wahi' i poino o ka pihl maka'u w&'e no no ke'a j laweia ana akil ona e ke kai. • i '' Ma ke. auaoe o ka po Poakolu' aku ko mākou hoe ana i Hoopulōa, Ma ka' hora 7:30 o k« kakahiaka Poahā ko mai kou holo ana »ku no ke awakumoku o! ka mokuahi o ka lawe ana i kekahi maluna ko makou wahi kaa uu-' jku. TJa pih( o keia wahi kaa iloko o' jke kai, l»we aki; e ke kai a lwokuU; I i kekahi pou i nahaha omua kahi o na ! | enekini. M; ka*u koho he umi mau I nalu kukaa» ile o ka hōee ana mai, o j I ka mua loa I ia mau nalu kā o iaku o i ka ikaika i ko 'u manao. Elna mau nalu hou i Aieane elike me ia ka ika[ika mahopeinai o ka nalu mua, a ma-
hope aku aohe pinapinai loa uiai o ka en afta a ka nalu eia nae hc kupiliipiki--0 lya ke kai. "1 ka nianawa i loaa ae ai ia'u ka ikaika o ko'u pii wawae aku ia uo ia 1 kuahiwi i kauhale o Hoopuloa, he kowa mahiao rtiawaena o ka eha ame ka elima mile, kahi o ke kelepona, no ka hoike ana mai i ko maHou mau makamaka atne na hoaloha no ko makou palekana. Ua noho aku no o Mr«.' Carlsmith i- kahakai malalo o ka malama arta 4) Mr. ame Mrs.. Horace Johnson, a maluna oko laua kaa kona kau ana me ka<ukali pu ia mai e Alon/.o Gartlcy o ka hui o Burua ina. "Oiai au e kelepona ana ua hiki ia'u ke ike aku i ka pii o ka uwahi uliuli i ka lewa tna kahi o ka pele e kahe aku ana iloko oke kai," wahi a Carlsmith.