Ka Nupepa Kuokoa, Volume LVII, Number 28, 11 July 1919 — NA OPI-KA AME NA OPI-KE O KA MANAWA. [ARTICLE]

NA OPI-KA AME NA OPI-KE O KA MANAWA.

(G. K. Weawehaku.) Aia ma Bergen, Norewai, ke ku nei he luakini nona na paia i kukuluia mailoko mai o na iwi o umi miliona a oi aku huamoa. Mailoko mai hoi o na unahi o ekolu hiliona kamano i hanaia me ke kauo-huamoa i huiia me ka waiu i loaa ai na papahele o ua luakini la. Ma kekahi o na taona liilii o ka Mokuaina o lie kanaha makahiki i hala ae nei, i kanu iho ai kekahi kanaka mahiai he kumulaau oka, me kona manaopaa ma keia kanu ana ana, e lilo ua kumulaau Ia i papa no kona pahukupapa'u ma kona wa e make ai. He eono makahiki i hala ae nei, ua kuaiia iho la ua kumulaau la, okiokiia a kaula'iia no ka hoomaloo ana. He mau mahina i hala aku nei ua kii aku la oia he kanaka kamana, a na' ua kanaka la i huna ae he pahukupapa'u. Ua pa' ia ke kij o ua pahukupapa'u la me keia kauaka mahiai e ku ana ma ka aoao o ka pahu. Ho mau la pokole mahope iho ua make iho la ua kanaka la nje ka waihoia o kona kino iioko o ua pahu la. 'O ka muliwai lore<lana ka mu'iwai kekee loa o ke ao nei. Eia keia muliwai ke moe lakee nei i o a ianei no na mile loihi he 220; oiai nae, ma ka laina pololei mai kona kumu mai a kona pau ana he 60 wale no anile. Aloha no kou mau kuluwai e loreilana kamahao, oiai, iloko ou i komo aku ai ka Haku lesu no ka wehe ana i ko luna ipuka, hoano, a ikeia aku la ka manu nunu (Uhane Hemolele) a loheia hoi ka leo lani: "O Ka'u Keiki punaliele Ueia, o ka Mea A'u i olioli nui ai." He (500 h?re]a o 45 galani o ka l>arela hookahi e piha i na wai o leekahi kuaua o, hookahi iniha ka liohonu maluna o hook.'ihi eka «inn. Eia ke ulu uei kekahi kumuiaau aanui (bany.in tree) ma kekahi walii ma Tnia Hikina, nona na a-a ame na lala e uhi ana ia eha eka aina. T. : a hiki hoi ia 5000 kanaka ke malu malalo o keia laau i ka wa ua me ka pulu o!e. He loihi aku ka manamana kuhi (manamana mikipoi) o ko Napoliona Bonaparte lima mamna o kona manamana waena. O keia wale no ke kanaka i loaa keia haawina pakeu. E #isa-kua-hine, e nana pono oe i kela manamanalima ou ea? Pehea? Loihi, poko'u, pokole, pakole anei? Ka aina o na kane. O kahi kauhale 0 Mainaiehin, Rusia-Asia, kahi hookahi ma ka honua nei e nolioia nei e 12,000 kane me ka loaa ole he hookahi wahine iloko o keia aina, a iwaena hoi o keia huina p na kane. Auwe! Nui ka hupo o ke.kapaeia ana o ka mea n.ihi b ka .aina. Ka ihu maneo. No ka ulupuni loa ia paha e ka liauoli o na mea hoikeike o k.i La Kainehameha mawaho o Kapiolani Paka, a i ole, no na punawai paha o leela wai kaulana o keia mau ia i knpaia ka "B. B. C." (Okolehao) pela iho la i lalau aku ai he wahi Hukini i ka ihu o kekahi hoalahui ona me ka manao o kona ihu no ia, a ua makemake oia e pulumi i ka opala oloko o na keena o kona ihu. Kupanaha no keia eepa o ka ohana Bolslieviki. Ma ka meridiana (panwaena) o ka honua nei ko'u ku ana; a e nana ana au i na kualapa o ka moana ma ke komohana ma ka manawa hoi a ka la e hi-o ana, Lke aku la au he manu korata e lele ana nona ua hulu helele'i e puhiia ana e ka makani Eusekalope. Huli ae la ko'u nana ana no ka Hikina, a ike aku la au he moku nui i pena keokeo ia, nona na pe'a e hoonani ana i ka malana'i. Ua komo ka moku, ua piha kona waihona me na waewae kalepa. Pohihihi keia mau mea ia'u ina ke ana o ko'u lunamanao, aka, ua naauao nae a no ka mea, ua loaa ia 'u kona ano maluna o ka papaliina o ka manawa. Eia ka: O ka "meridian," oia ka mea i kapaia 7na ka olelo Beritania "Today." O ke komohaua me ka la a liele hi-o ana ame ka manu korata me kona inau hulu helele'i me ka makani Eūsekalopa, oia ka hoailona (emhlem) no yesterday. (E hoike ana i ka neehope ame ka liala ana o ka manawa me ka hoomaunauna waleia.) 1 O ka mea i koe no ka hikiua, ka moleu, ka waiwai kalepa, ke hoike mai nei ia i ka lepa' (ensign) o ka manawa e ! hiki mai ana " Tomorrotf." Nau e ka 1 mea lieluhelu e hpoponopono nou iho iloko o keia 'mau mahele ekolu o ka I manawa. Time. ! • r He 1,600,000 ka nui o ua hale meli momona ma Sepania. He 28,000,000 paona hone e loaa mailoko mai o keia i mau hale meli o ka makahiki, me ka 'waiwaii'o o $5,000,00. 1 He eono hora wale no ka manawa hele ma ke kaaahi mai kahi kauhale aku o Caii-o a lerusalema. Oiai nae, iua ma ke koele wawae ka bele ana, alailia he ekolū hebedoma ka loihi o ka manawa e he'e ana ma ka: huaka'i hele mai kekahi a kekalii o keia mau kulanakauhale. Momoualoa no ka hoi. He moakane ulahiwa i ka lii, a ke mahuahua ae ua kapaia aku he nioakane na Kalani. A lapuu lakee mai ka-ka-la, alaila, heaha ka inoa o ua moa la? O ka moakane aku la ia a

| kekahi o h?i kaikan>ahj.»o lapulapu \va- . hio o kn Ta Lanihaahaa ho "ulaheko." • U Kuokoa nou iho. Mai anee ma ko ha'i ipuka. Mai hopohopo i na alalai o na wa i hala. Mai maka'u uo ko lakoii ku mai mamua ou. E kaa iloleo o ka wiwoole. K paio ; iini iloko o ka oiaio. E ku imua o ke alo o kou aina hanau Ime ka. manao ana ua. lawa oe me ka makaukau o 'ka naauao. E waiho i na mea apau iloko o ika lima akau o kou lahui. Na lakou e «ila mai ua pono a ua he*va hoi.