Ka Nupepa Kuokoa, Volume LVII, Number 27, 4 Iulai 1919 — MOOLELO O KA AHAHUI EUANELIO AHAHUINA O KA MOKUPUNI O KAUAI, KAU O APERILA, 1919. [ARTICLE]

MOOLELO O KA AHAHUI EUANELIO AHAHUINA O KA MOKUPUNI O KAUAI, KAU O APERILA, 1919.

i (Koena mai k% pule niai i hala.) llapalia ke kumuhana 3, hoolaha ana a keia aba. No keia kuinuhana, do!e mea i kamailioia, a komo i k£kahi ku-; iiiuhaua mai. ; Hapaiiā ke Kumuliana 6, oa kahua laikiui o na ekāleaia. (a) na iuakini; l[b) na hale haia.Vrai; (e) na hale k*hu. 'Na Mr. Werner. i nonoi mai i kekAhi; mau mea e pili aha i keia kamuHana. { 2s T onoi mai o Mf. A. 0. Kaulukiiu i mau minuke no ka. haawi #na mai o na l keoaimana opio, i ka Aha Mokupuni, i mau himeni hoeueu uhane iloko o ka,' L. H., ma ka aoao 7. He u'i Aoi 'k&u, nanāhe, oluolu ā nani, a ria AV. H. Rice Qj>io i haawi pu mai he melē, jfi pili loa i,,ka o 'KHst'o .iloko 'o ka Plymoutii ColtecUon,' e malamaia' ana ka manawa o Ēdwār(i <Je Lacy ma ka piano, he nani hoi me ka u'i o ka leo, arne ka wahine u'i ihō no hoi, nani ioā ai. j Hapaiiik ke Kumuhāna 2, na palapali hoopii. Aole niea i kamailio mai i keia 1 kumuhana., | Hapāiia <ke Kumuhana 8, ke ola o nā kahu ekalesia o keiā aha. Ua kāmailio no na lalā o ka alia. no keia kumuhana,! me ka hooniaopopo pu āna inai ke kakauolelo o ka Papa Hawaiii: no keia kumuhana. Haawiia i manawa no Rev. N. C.; Sclienek, i hapalua hofa, e paipai manao mai ai imua o k.A. aha, elike me ka pipa ' kuhikuhi haiia, a mamuli o ka pau o ka manawa, ua meleia ka : himeni 12, me ka pule ā ke Kāhu LJ"(lgate; hoo-. panee kn aha. ■ ■■ | Ua kamaiilio mai na Jala o ka Aha. no keia 'kuinuhāna,, na Kāhu K4u4ili,' Puuku Lrdgate, a ūa komo pu nia keiā kumuhāna ka nina.ninau ana iā ,Ju(lg"e D. K. Kapahee elike me ka palapāla a hoike a ka elele mai Haiiiapepe mai, ua koho ka noho jā Lvdgate, Piīuki ām.e, Kaulili i kon>ite Hinanināu iā ,Tuilge| Kapahee, a kele kfe*kbmite ninanināU iā Kapahee nowāho o <kā hvmi. No na' meā e pili anft i ke kotrtite hoeueu keia ali.a, ua hooholoia ka .manao maikaij e hoomaU ftku ho i mau kofnite hoeuēu i na ekaleaiā, Hon. \\\ H. Rice ame. Rev. J. M. Lydgate. 1 Na Mr. J. M. Kaneakua i heluheln, uiai i ka lakou hoikfe/komūe, ka nui.'o j na hoahanaui 586, i Dēe. ; He;lē j 'i.kahi e. 'js> ''1.7.; pabfetizaia, ua'ohftna, 188;'hā kt)kuā y na papa ekoīu, kokūa lesia a kotua, ole kekahi. Apōao nui mai ke o hele'mai na hoi'ke papa heīu mā keia kau āku fnfe ha' papa helu like, aole hoi rtife keia'i keift! kau; ma ka.ni&auia āriVii6.&a hōike. ft. ke "komUe, uā hoohoioii e' kpon'o āku' i ka lakou ' . . •Na ke komite nioaninau i hoike mai i ka lakou hōike wāha, ihi i<e Uapae ina i na rula, J. M. Lydgate, mā' ka lakoU hoike, ua 'apoAo lak'ou e i laikini haiolelo no Judg6 Kapaheo; a hooa e lilo oia i HaioielP v no'ka Ekalesia rfāwaii ō 'Hin&pepe. ' 1 keia manawa e lUailai āna «ka Aha Makua, ua komo mai ka Maikuahine Mrs. W. H. Rice, np kana hoike, e pili ana i ka Ahahui Hoike Aloha o nā Makuahine o ka. Mokup.uni o. Kāuai nei, elike me na hoike i loaa mai i kā pere T aidcna, o ia na hoike mai ka-Ahahui Aloha o na Makuahini* mai Kapaa mai, Mra. Flora Kailikea, anie ko Hanalei inai hoike mai ko lakou pereaidenā māi, Mra Eliabeth Werner, he nui Tia mēa maikai mai keia mau hoike tnai, a ma ka ninauia aoa, ua apOnoia ka hoike, a hoomaikai nui aku no ljoi i ka makuahine, no kona maikaala me ka manao e hoooliolomua aku i keia'ahahui. Ua kamaiiio mai o Mr. Wm. Werner, e pili ana i ka papa helu hoike a na

kahu ekaleaia, na komito, ria haiolelo ame na lunahoomalu, he mea pono i ka Papa Hawaii e hoolaio nui mai i ua }>epa i pa'i hakaha'kaia, ma -keia niua aku, i o!e ai e loaa he tnea na ke kōmite e kamailio ai, a ua paue mai -ke kakauolelo o ka Papa Hawaii, e. loaa mai ana ia oukou na hoike papahelu a na 'kahu e'kale?ia, a ua hooholoia. Hapaiia ke .kumuhana 7, ka pow«r Ohurch Drive o na ekalesia. Na ka Rev, N. C. Sehenek i haawi mai i haiolelo nō keia kumuhana, o ia hoi "Kā Mana Hooneemua o na Ekalesia," 'he nui na mea maikai i hoikeia mai eia e pili loa ana i keia kumuhana, mamuli 0 ka weheia ana .mai e ka maheleol.elo ma ka olelo Ha^ali^wahi. nui wale na mea e al i 'ka noonoo n<> ka hoonee a'na 1 n* ma na mea. maikai a kupono, aia he $83,Q0fr 1 hooikaika ia a loaa. Aia ka halepule o na hoahanau Pake ua,kukuluia a 'ke hoomana nei i keia la. Ua 'hooikaika na hoahanau Paiie a ua. paa *ko lakou halepule Ua haawi pu lakou i ola kahu no ko lakou kahu, me kā manao lokahi e hoonee i na hana o 'ko lakou ekaleaia imua. liia he ohoiiia loa, e hapai like nie ka inahao maikai, e haawi i mau luau, ahamele a ma ka hoouna āna paha i na kikiki iwaena o na hoahaoau na hoaloha anie na m?a apau, e apo mai ana i keia mau haua maikai, aia ma Waialua, ua hooikaika nui o Mr. Osear Cox ma ka hoouna ana i na wahi leka liilii, a ua loaa ia lal<ou he $44 no keia waihona. Ma ka Ekaleaia o Kaumakapiii, ke komo mau nei na komite me na wa-hi le'ka liilii, a ma na loaa no -keia hana hoeueu e loaa ana he $150, alaila i hapa-ha o keia huina no • ka Papa Hawaii, pela ma Kapaa, aia he

%**' * ' » $340, i hapaha i ka Papa Hawaii, ma Lihue nei he $700; he hapaha o keia no ka Papa Hawaii, a wahi a ka Makua Rioe i kamaiiio mai ai i nā lala o ka ah&, © hoao 'ka-kou e hana na ekāle*ia, a ma keiā kau ae e hoike mai i >ka hua 0 >ka mea i hanaia. A na Mr. Wni. Wernef i___waiho mai he olelo hooholo, a penei: | E hoāholoia, ē lil'o i hana na kela amo keia kahu ekaiesia, ame na elele, e hoi aku a j ko lakōu inaa kihapai a ekalcsii pakahi, e hoohana a e paipai aku |i na hoahanau e hookaa mai kela ame k6ia ekāleaia i kfeia hanā ano nui, a e • lilo i hana na kela ame keia kahu ame : na elele, e lioike mai i ka hana io ana ,'o.ia ekaleaia, ma keia kau ae o keia • aha e noho mai au Ua ninauia 'ka olelo hooholo a hooholo lpa ia, ine ka manao e hooia aku <keia aha i keia hanā. | llapaiia ke Kumuhana 16, <ka nianao 'keia aha e noho hou mai ai i keia kāU' ae. O' ke kumn i hooholoia ai e ' noho hou mai keia aha mokupuni, ma 'Ka la 24 o Māraki, 1920. Ma Lihne nei J no, aole hoi iloko o 'ka manawa paa mau e noho ai keia aha, oia o Aperila, 1 he hooioli keii no 'ka noho mai o ka I Aha Paeaiōa, ilako o ka mahina o Aperila, 1920, ka piha ana o ka haneri makahiki o ka laha ana o ka euarte!io iloko ! o Ha\vaii nei, a hooholoia pela. j IA Hana Elua> Ap»rlla 19. | Hora 9:30 a.m., malamaia ka hapalua hora haipule, lunahoomalu ma ka noho. ; Weheia me na himeni 33, L. H., me ! ka p»le māilia lunahoomalu, a mele hou : ia kā himeni 21, L. H_, me ka pule mai ka Rev. R. Puuki, a mele hou ia ka | him&ni 141, L. H;, me ka.pule ia . Rev. H. P. .lu<ltl, a mele hou ia 'ka hi-! meni 11, L, H;, pnle mai ia Rev. '8. ' K. Kaūlili, <t Aele hou ia ka himeni 194. ! Noho tnai ka Aha Makua no kana, t - mau hana o;kā l.a, a-«ma,. fce npi a. ka J ; Makua Rice. e •hilinai' i 'k» moolelō ; a ke ka"kauolelo, kme ka hea ana i na 1 lal-a o ka aha, ma 'ka hinauia ana na hoo- .• holoia pela.. Ma ke . noi i kokuaia e ! "D, K. Kapahee ua hooholoia o Rev. H. V. Ju*lfl i māheleōlalo a pani no ka ma heleoleio. o ka aha ,i. Hiki ole mai ia '-wa . Hapaiia ke Kumukanā .8, a hoopaneeia/ Hapaiia kē Kuiwuhāna 9, na ekale sia fcahu oie, a. iha kā hoomaopopo ana {• i nā e/kal6sia . e 'kū nei i keia la, aia t ekolu Ekaloaia o keia Aha, he mau kahu [ kō la:koa, a eia' ēha/ ekalc,3i?i o la- \ koii maii kaiiu' nae 1 ekālesiā c' pialamaiā. ;.pei c o i o'ia'ka ekaieHia o:?Waimeā. , ]Īl|ua aolo f o laui m4o fcahu māopopo, c _imi jia ekaleala kahu 01e..i mau • J no- Itvk6iī.. ; \ I ' Hapāiia k.B ,10, Lulu no na j u\Qke ta na a j ! trfi 'kaUnlvi ( āMa/iārffla.laia ; o ka aha, ua [ loaa I 'iia hiia jj>c $.11.15, a 'kpiiio ākii iiokō o i kāudlfcip '6 'kā H^waii.,... | Hii#iia ke kumuhana 11*,' olelo He i hooimanaia''li6 ,komite no'ka āna i| hoa,lohālohā, nO: na ;i iala. .0; kei? i' ā kē manao noho,,u.a pa-; ialea % poi:n6 paiha /aa'i lala 0.. K e i a &'<>*;] hVitc, 'ke paipai nei 4ta, luuaKoomalu e hoopuka koke 'kā lunahoomaiu 0. keia komite, a uā hooholoia pela, e hoopuka ā;ku. ' . - ' I Hapaiia ke Kumuhana 13; , Ka Aha Paēaina ame ka malama ola 0 ia aha. Na ka lunahoomalu i hoomaopopo mai no kā mālama ola i ka' Aha Paeaina elike nie na palapaiā 'kono i loaa mai 1 na kahu mai ke-komite ola inai o Honolulu, e noho ana ka Aha Paeaina ma Kaumakapili, ma ka la 17 o lune, a pau ma ka la 20. Ua like me eha la e noho ai ka Aha Paeaina, a penei -ka mahek: olelo ana i na aha. Na ekalesia, he #10; na Sabati, $5; 'na C. K. Makua, $3 na C. E. Kuwaena, $5; na C. E. Pokii, $s;' a kauoha mai ka lunahoomalu e hoouna, akn na ekaleaia, na Kula Sābati ame na C. E. i ka. lakou mau haawina no 'ka malama komite ma Honolulu.

Hapaiia ko Kumuhana 14, alahele i ka Aha Paeaina, e ua kahu ame na elele. Ua kamailio na lala o ka aha ma keia kumuhana, o ia kc alahele o na kahu me na elele i kā A-ha Paeaina, a ma ka ?manao o ka Ma'kua Kiee, i $30 no na kahu ame na elele e holo ai, oiai, ua pipii loa ae nei ka ukumoku o na ohua rumi ame ka nui iho no hoi o na lulu o na aha ekrtlu, ame na hoolilo e ke hiki aku ,ma Honolulu, me ka noonOo no nae. uo kft uku inoku no ka Koi ana mai, a -waiho .ia na kela ame 'keia e noonoo i ka mea kupouo e liana ai, a hooholoia pela. . tfapaii?i ke kumuhana Ike Kula Kahuiiapule ma. Honolulu. He -kumuhana keia a ke koinite imi kumuhana i hookomo hou mai. Ua hoaikaia mai 'ke 'kakauolelo o ka Papa Hawaii, Rev. H. P. Juild, e puka ftku ona kekahi mau haumana o ke Kula Kahunapule mahope iho o ka pau ana 6 'ka Aha Paealna, a ua makemakeia i mau haumana hou i mau kelki Hawaii, e lilo i mau haumana, . maiwaena ae o na ekaleaia o keia Mokupunl, a.- maiwaena ae paha o na <ykalesia malalo o keia aha, e »ae ia lakou a lilo i mau kahunapule no ko kakou mau ekalesia kahu ole iloko o •keia mokupuoi. Ua 'kamailio mai o fcev. N. C. Schenck no keia kumuhana he mau manao e paipai ana e hoeueu anā i na lala o 'ka aha, e hooikai'ka e loaa ona niau keiki mai 'keia aha i mau haumana no <ke a 'oia i ka olelo o ke ola ma o Kristo lesu la. Ua ?iamailio mai ke Kahu Puu'ki no "keia kumuhana. Hapaiia ke Kumuhana 15, haawi laiUini a keia AUa. No Uumwhaua

ua hooholoia e lawe mai na keiki i ioa« ko lakou mau laikini haiolelo, i | hoike na lakou i ka noho hou ana mai j 0 keia Aha, ma keia kau ae, Mr. W.! K. Samuela, Okamoto, Kuboki, S Mam-! ya, Felix A'elaaeo ame S. Nagata. j Hapaiia ke Kumuhana 12, koho ana i na lunanui o keia Aha, no 1 makahiki. j Ma ke noi a Mr. Wefuer, ua kokuaia ke | noi e waiho mai i keia mau inoa, o kaj lunahoomalu inua, ame ua lunauui e ae, oia keia mau inoa: Rcv. I. K. Kaau- j wai, lunahoomalu; Rev. J. M. Lvdgate, i puuku; J. H. K. Kaiwi, ka'kauolelo; A. G. Kauhikou, komite hoeueu, a e noho mai keia aha ma ka la 24 o Maraki, 1920. I loaa ai he manawa no na lala o keia āha, e makaukau ai no ka holo ana i ka Aha Paeaina ma Honolulu, ka piha ana o ka hookahi haneri makahiki j o ka laha ana o 'ka euanelio o ka pono iloko o Hawaii nei, o ia hoi ka la 17 0 Aperila, 1920! ' Ku,i ' ' " Koho ka lunahoomalu i na koinite o keia aha i ka Aha Paeaiua, a penei: Rev. S. K. Kaulili, komite hoike no na kihapai; J. H. X. Kaiwi, komite hoike no na hana a koia aha, a nia ka manao oluolu a maikai o na lala o ka aha, ua hooholoia i ekolu ilala {iakahi mai na ekaleaia mai no ke ola o na komite i ka Aha Paeaina ma Honolulu. Mamuli o ka pau o na haua a ka Aha ! Makuh, ua haawi mai ka lunahoomalu he mau olelo hoomaikai, i na lala o ka , aha, no ka hoomanawauui i na hana o keia kau ame ka hoomau hou ana mai 1 na lunanui -mua no o keia Aha, mai Aperila, 1904 i liala, ahiki hou i keia Aperila, 1919, ua piha ka 15 makahiki | , o ko makou noho ana ma keia noho, ma- ] • muli o ka hilinai anie ka oukou mau . manao maikai, a hoopono ma keia haila āui, ke keokeo ae nei ka lauoho o 'na i. lunauui, a ke elemakule aku nei, eia | nae, ina ka haua a ke Akua, e kau aku : no ko kakou mau maka maluna o ko kākou Alakai, ko kakou Hoola, oia ka Hoku Nani o Betelehema. Aloha nui loa kakou. Hoopanee ka Aha Makua a noho hou mai i 'ka la 21J o Okatoba, Poalua ia, noho mai ma ka 'i hora i0 a> m., 1919, *me ka himeni 41,1 L. H., ine ka pule a Rev. J. M. Lvdgate. JAS. 11. K. KAIWI, Kakauolelo o ka Aha.