Ka Nupepa Kuokoa, Volume LVII, Number 25, 20 June 1919 — Page 4

Page PDF (1.52 MB)

This text was transcribed by:  Kamehameha Schools Gift To Dr. Chun
This work is dedicated to:  Dr. Michael J. Chun

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

NUPEPA KUOKOA SOLOMON HANOHANO, LUNAHOOPONOPONO HOOPUKAIA I NA KAKAHIAKA POALIMA APAU POALIMA IUNE 20, 1919

UA LAWA KA PAANI POLITIKA ANA!

Ke kokoke ioa mai nei ka manawa e noho ae ai o na luna oihana o ke Kulanakauhale a Kalana o Honolulu nei ma ko lakou mau kulana pakahi ; he hookahi no pule maopopo i koe, eia nae ke waiho pohihihi nei no ka ninau no ke kupono a kupono ole o he Senatoa Pacheco ame ka Lunamakaainana Kumalae i mau hoa no ka papa lunakiai.

No ka pono o ka aoao Demokarata ame ka aoao Kepuhalika, a o ka oi loa aku hoi. no ka pono o na makaainana koho haloka o ke Kulanakauhale a Kalana Honolulu nei, he hookahi wale no alahele e hoopauia ae ai na pohihihi no keia ninau, o ia no ka lawe ana aku imua o ka aha kiekie ; o ka hoao ana ma o Kakauolelo Kalauokalani la. e lawe mai ai i na hoopii kanawai. o kekahi no kela o na paani polilika. a keia pepa e aʻo aku nei i na alakai o na aoao o lilo auanei keia mau hana i kumu e ala ku-e mai ai na mana koho ma keia mua aku, iloko o na hana kalaiaina o kakou.

I ka nana aku, ma na manao o na loio Demokarate. aole he manao o kela aoao kalaiaina e lawe i ka ninau kupono o keia mau luna aupuni imua o ka aha kiekie. ke ole e hoopuka mua ia aku na palapala hooia no ke kohoia ana o Pacheco ame Kumalae i mau hoa no ka papa kunakiai ; pelo no hoi ka paakiki o na loio mahope o Kakauolelo Kalauokalani ame kekahi o na moho i hoopukaia mai kona palapala hoapono no kona kohoia ana, aole e ae aku ia manao. aole keia malalo o kekahi kahua e ae. aka no ke kalaiana wale mai no ; a ma kekahi olelo ana ae hoi, ua makemake kekahi aoao, e lanakila maluna o kekahi ; in a aole ia, ma ka ninau p@ i ke kupono o na luna oihana e hoopaapaaia nei. aka no ka holo aku o ka mana hookohu. i ka meia. mahope iho ka hoopuka ana mai o ka aha kiekie i kana olelo hooholo i pili i ko laua kupono.

Ua aʻoia ke Kakauolelo Kalauokalani e hoopuka aku i na palapala hooia no Sheldon ame Fogarty, na moho i ukali aku ko laua heluna baloka malalo o na moho e ae i kohoia e puka, malalo o ka ike o na loio Republika, pela wale no e holo ole aku oi ka mana hookuho oihana iloko o ka meia. a e kaa ma ka aoao o na Demokarata ke koi ana mai i ke kuleana o Kumalae ame Pacheco e noho ai i mau hoa no ka papa lunakiai.

He okoa nae ke-alahele a na Demokarata i lawe ae ai o ia no ka hookomo ana i ka hoopii, ma o ka loio kuhina la. e ku-e ana ia Kakauolelo Kalauokalani i keia manawa, a makou e manaoio nei, aole no heʻolelo hooholo pololei e hoopukaia no keia hihia. ke ole e lawe mua ia ka ninau kupono o Kumalae ame Pacheco iloko o ka aha kiekie, no ka hooholo ana mai.

Ina nae no ka hooholo mai o ka aha kaapuni, ua pololei ole kela hoopuka ana a ke Kakauolelo Kalauokalani i na palapala hooia no Sheldon ame Forgarty ; a e hoopuka aku hoi oia i na palapala hooia no Kumalae ame Pacheco, me ka nana ole i ko laua kupono. alaila o ka hoea ana mai ia i ka hookoia ana o ka makemake o na loio Demokarata, no ka holo o ka mana hookohu i ka meia, i ka wa e hooholoia ae ai, aole i kupono kela mau kanaka e noho i mau hoa no ka papa ; ma ia ano, e pii ae ana no he mau Demokarata hou elua ma ko laua mau makalua, aole hoi i Republika kekahi.

Ua hauhili maoli keia ninau "kupono" iloko o keia manawa a makou e hooili nei i na ahewa koʻikoʻi ana mahina o Senatoa Pacheco ame ka Lunamakaainana Kumalae, i ko laua lawe ole ana i ka manao kanawai o ka loio kuhina, i manao na ka aha kiekie e hooholo mai ai, mamua ae o ke koho laloka aku nei i hala, in a ua makepono na baloka o na mana koho i haawi aky ai ia laua, a ua hoopakeleia ae no hoi na aoao apau, mai ke komohia ana aku iloko o ke kulana pohihihi elike me keia iloko o na la i kokoke loa mai ai e noho aku na hoa o ka papa lunakiai.

O na hana o keia ano kekahi mea nana i hoohihia i ko kakou noonoo, ma na hana kalaiaina, o ke komo kino o na loio iloko o ke alakai ana i na aoao kuloko o kakou, elike me ia a lakou i maa ai i ka paani ana i ka lakou oihana, oiai nae, he maalahi no ke alahele e hoopauia ae ai na pohihihi, ke hookoia ke kanawai me ka pololei, aole nae pela, i ke kaa ana malalo o na aʻo ana a na loio, ke komo kukonukonu aku nei kakou i ka hihia ame ka hauhili, e hoea mai ai he mau hopena maikai ole ma keia mua aku.

O ka loaa ana aku o ka palapala hooia no ke kohoia ana o Fogarty ame Sheldon, a noho ae paha laua i mau hoa no ka papa lunakiai, he ninau liilii wale no ia, o ka ninau nui, o ka hoopauia ae o kela pohihihi. o ka ninau koʻikoʻi ia e pono ai, e laweia aku imua o ka aha kiekie, a e hoea mai kakou i ka koi ana mai o na manao a ka wai lana malie, a nana aku ana i na hana a na lunakiai no keia mau makahiki loihi, e hoea mai ana.

 

KA PEA TERITORE ELUA O HAWAII NEI

Ma na mea oiaio i ikeia iloko o ka pule holookoa aku la i hala, mai ka weheia ana o ka hoikeike fea, ahii i ka pau ana, ua hoea mai i ka hookoia ana o ka manao ame ka iini iloko o ke komisina fea, o ia no ka hoolilo ana i ka hoikeike fea i hala aku la, i hoikeike oi ae o ka nui, ka holoua ame ka maikai, i ko ka hoikeike aku nei o ka makahiki i hala.

Maluna o na hooikaika pauaho ole ana a ke komisina fea, na aliikoa ame ko lakou mau kokua, a maluna pu no hoi o ka lehulehu, o na kanaka lawelawe oihana, na kanaka mahiai me hanai holoholona, na hoomaikai ana e pono ai e haawiia, no ka holopono loa o ka hoikeike fea o keia makahiki ; aole wale no, ma ka nui o na mea hoikeike. aka ma ka nui pu kekahi o na pomaikai i loaa no kela hana ; a o ka mea oi loa aku, o ia no ka nui o ka poe i hele e ike maka i na mea a lakou i ike mua ole ai, i loko o ko lakou ola ana.

O ka holomua i loaa i keia hoikeike fea, he holomua ia a kakou e haaheo ai, ma ka inoa o Hawaii nei, he ipuka hoi, e hoohamama ae ana no na hoikeike o keia ano ma keia mua aku.

O ka huki like, me na manao lokahi, i loko o na kanaka mahiai, ka poe hanai holoholona, na kanaka lawelawe oihana, like ole, pela hoi ka oihana koa ame ka lehulehu no apau, o ke ki iho la no aole ia manao lokahi, a makee iloko o kakou, he hana paakiki no ka hooikaika ana e hoea aku ai i ka hopena i makemake nui ia.

O kekahi mea a kakou e hoomaikai ai iloko o na la e malamaia ana ka hoikeike fea, o ia no ka ike ole ia o na hiona o ka on a maluna o na kanaka, ua malama kela ame keia i kona kulana, ka mea nana i pale ae i na ulia poino mai kekahi heluna mai o na kanaka, oiai ua hele maoli a hookeke, aole wale maluna o na kaa uwila, aka ma ke kahua hoikeike kekahi.

Malia paha e komohia iho aua ka manao iloko o kekahi poe, no ke poho ame ka luhi, o ka hoouna ana mai i ka lakou mau mea hoikeike, ma ka loaa ole o ka pomaikai ma kekahi ano ; he manao kuhihewa kela ; no ka mea o ka hoikeike fea, o ke kikowaena iho la ia e hoolahaia ae ai na waiwai o kela ame keia ano i ke akea, e loaa aku ai ka ike i kekahi poe, no na mea hoikeike, a haawi ae i na kauoha no ka hoolako ana aku ma kela ame keia wahi, i ka lakou mau mea e makemake ai.

O kekahi iho la ia o na pomaikai o ka hoikeike fea, a ka poe iloko o na oihana kalepa i hoomaopopo mau ai, o na hooikaika ana no ka holomua o ia hoikeike, he hooikaika ia e poho ole ai.

E loaaʻnae ia kakou he mau haawina aʻo maikai loa, mai ka hoikeke fea mai i hala aku la, o ia no ka hoomakaukau e ana iloko o keia manawa nui kupono, no ko kakou komo pu ana aku iloko o na pomaikai, no kakahi hoikeike fea e hoea mai ana. ma keia makahiki ae. Aohe hana loaa ole o ke dala , e laa na meakuai o kela ame keia ano, na meaai no hoi, he mau hana hiki wale no keia ia kakou ke lawelawe, o ka pilikia nae, he ulolohi loa ko kakou noonoo, o na Kepani, na haole ame kekahi ma

u lahui e ae, he hikimua lakou, ma ka lawelawe ana i na hana, e ohi ai i na dala a ka lehulehu. ka mea i loaa ole ia lakou iloko o na manawa e ae.

Ua pau ke kunana wale ana aku i ko kakou mau hoa lahui e ohi ana i na pomaikai, aka e komo like aku, ma na ano hana apau e loaa ai ke dala, a wehe ae i na hana imiwaiwai hoopono, elike me ia a kakou i ike aku ai i kekahi poe e lawelawe ana maloko o ke kahua hoikeike.

 

HOAHEWA O AKEPOKA I KA PII O KA PIPI

O ka hoike a ka Lunakanawai Akepoka i pau, ma kona ano he kahi, no na mea e pili ana i ka hoike o ka Aina Hanai Holoholona o Parker ma Hawaii aole oia i huna iho i ka olelo ana ae, i ka hoopipii wale o ka poe na lakou e malama nei i kela waiwai i ke kumukuai o ka pipi, no ka pono ame ka pomaikai o kekahi keiki oo ole, ka hana hoi ana i ahewa loa ai, no ke ku o kela hana hoopii i ke kumukuai o ka pipi, i ka lokoino, ma o ka hooneleia ana aku o kekahi heluna nui o na keiki e hele nei i ke kula, i ka ai ana i ka pipi.

O ka pololei ole ame ka pololei, o keia hoohalahala a ka Lunakanawai Akepoka, aole i loaa ia makou na mea aiaio, e hiki ai ke haawiia aku na apono ana, a ahewa ana paha, he hookahi nae mea a makou i ike, ua pii maoli ke kumukuai o ka pipi i keia manawa, ka mea i ike ole ia mamua ma o kakou nei.

I ka nana aku, aohe mau kumu kupono a maikai ma ka aoao o ka poe hanai pipi e hoopii loa ae ai, i ke kumukuai o ka pipi i keia manawa, a mamua aku nei no hoi, oiai, he o ia mau no ka hele wale ana o ka pipi ai i ka mauu o ke kula. aole ka lakou he ai kuaiia a hanai aku elike me na ai a na lio ; noloaila o ka hoopii wale ana ae i ke kumukuai o ka pipi, me ke kumu kupono ole, he hookahi no manao nui, o ia ke ake ana mai ma ka aoao o ka poe hanai pipi, e loaa nui aku na pomaikai ia lakou, ma kko kakou uku ana i na kumukuai pipii, me ka nana ole mai i ko kakou kulana ulakolako, a nele paha.

Eia hou, mamuli o ka hapa o ke komo ana mai o na pipi maiwaho mai, me ko kakou kaukaʻi i ko kakou pipi ponoi iho. ua loaa loa he kumu, ma ko lakou aoao, e hana mai ai elike me ko lakou makemake, me ka hiki ole ia kakou ke alo ae, o ka hoowaiwai wale wale aku no i kela poe, e papalua ae ai, a e papakolu ae ai ko lakou loaa i ko ka wa aku nei i hala.

Ina he alahele kekahi e hiki ai ke loaa ke kaulike maluna o ka poe hanai pipi ame ka poe ai pipi, alaila e hoohanaia aku ia alahele e pono ai.

NUHOU KUWAHO

WAKINEKONA, Iune 18-Ua manaolana ka Peresi@lena Wilson e hiki ana iaia ke haalele aku ia Parisa ma kona alahele huli hoi no ka home, ma ka la 24 o Iune nei a ma ka la 25 pa@a, i kulike ai me na lono i loaa mai i ka Hale Keokeo ma  nehinei.

NOGALES, Iune 18-Ua hoopukaia ae kekahi kauoha e papa ana, o ka poe apau e hoao ana e hookomo mai i ka waihoua mai na palena mai o Mekiko, a iloko o Amerika, e kiia lakou i @ka pu. O ka poe hoi apau e loaa aku ana e hele wale ana, me ua bana maopopo ole, e hopuia lakou na ka aeʻahakae.

EL PASO, Iune 18-Ua o iaku mamua o ke kanaiwa ka nui o na kanaka o Wila i pau make i na loa Amerika, ma ka hooukaia ana o kekahi kaua me na kanaka kipi o Mekiko, ma ka manawa i komo aku ai na koa Amerika i Mekiko, ma ke Sabati aku la i hala. He hookahi Amerika i make ma kela kaua ana, a he umi hoehaia.

BREST, Iune 18-He hookahi koa Amerika i make, he elua hou ae mau mea i aueane e make, a he hookahi haneri i hoehaia, mamuli o ka hiolo ana o kekahi hale ka Naita o Columbus ma Nezen i nehinei. Hei hookuku kuʻikuʻi piipii ke malamaia ana maloko o kela hale, i hele a piha i na kanaka, ma ka manawa i loaa ai i kela ulia.

GALVESTON, Iune 19- He umi mau lala oloko o ka Ahahui I. W. W. ma Mekiko i kiia i ka pu a pau i ka make, e na koa federala ma nehinei, i kulike ai me ka lono i loaa mai i nehinei, i ka manawa i kiia mai ai na pu e na koa iluna o ka poe e haunaele ana ma ke alanui.

TOKIO, Iune 17-O na mokuluu Kelemania ehiku i hookaawaleia ai no ka oilauana kaua o Iapana, o ka haalele ana aku ia Pescadores, ma ka la 9 aku nei o Iune, aole e hoea mai ana ma ke kahua hoolulu o ka@oihana kaua moana ma Yokosuka, ahiki i ka la apopo, i kulike ai me ka hoike i loaa mai i keia kakahiaka, mai ka moku Kanto Maru mai, ka moku e ukali pu mai la me na mokuluu.

NA HANAU

Na John W. Wright ame Hattie Young, he keikikane Iune 16. Na S. A. Palakiko ame Elizabeth Kaimiola, he keikikane, Iune 18.

NA MARE

Henry K Hickey, ia Emily Vierra, Iune 7.

Chas. K. Harward ia, Abbie Poepoe, Iune 9.

Jos. Keohokii ia Kapua Okahikina, Iune 10.

Jean Nicols Tornard ia Emily K. Kupo Iune 10.

Mike paiaina, Jr. ia Elizabeth Roehford Iune 10.

William Crowell ia Sophie Rodrigues, Iune 10.

John K kMaka ia Kita Kaleohana, Iune 12.

Patrick Aipia ia Mary Hoopii, Iune 12.

Paulino Furmales ia Roselaui Daimond, Iune 10.

William Freitas ia Ruby Neil, Iune 13.

Alex. Harris ia Mary Kalehe, Iune 13.

Antone N. Frances ia Annie Gilliland, Iune 14.

M. H. Kauinui ia Hattie Kaili, Iune 7.

Daniel Kalau ia Rebecca Holbron, Iune 17.

NA MAKE.

U. Keolanui, ma Moanalua, Iune 10.

Wm. A. Chapman, ma ka Leahi Home, Iune 12.

Kekahiwa, ma Moanalua, Iune 12.

Mrs. K. A. Frank, ma Puuhale, Iune 12.

Emma Napohana, ma ke Halemaʻi Moiwahine, Iune 16.

Hannah Lake, ma ke Alanui Moiwahine, Iune 17.

John Naikoikela, ma ka 1313 Alanui Miller Iune, 17.

HE NINAU BAIBALA.

Mrs. Lunahooponopono o ka Nupepa Kuokoa, Aloha oe-Oiai ma ke Sabati o Mei 4, i hala aku la, ua waihoia mai he ninau Baibale kuikawa, iloko o ke Kula Sabati o Kokoiki, N. Kohala, o ka Hoomana o Iesu Kristo o na La Hope nei, e kekahi no o na haumana o ke Kula Sabati, no ia mea, ua noiia e waiho i ke akea, imua o ua lala huli Baibala e noho mai nei, a ua hooholo ke Kula Sabati pela.

Ua makamakaia na haina me na wehewehe, ame kahi e hooiaio ana i ka pololei o kau haina. Me ka mahalo,

KULA SABATI O KOKOIKI Mei 9, 1919.

NUHOU KULOKO

Ma ke kahaiaka o ka Poalua iho iho nei i noho ai ka Aha Paeaiana maloko e ka Luakihi o Kaumakapili, a hookuu ma keia la.

Mamuli o ka iha loa o ka nupepa i keia pule. ua hoopaneeia ka hoopuka ana aku i kekahi mau palapala a na makamaka a loaa ka wa kupono.

Ma na lono e loheia mai nei i keia mau la, e hoonoho ae ana ka Lunakanawai Heen i poe hou wale no maloko o ke keena o ka loio kalana, ma kahi o ka poe mui, ma kona manawa e lawe ae ai i kona kulana oihana hou.

Eia na Demokarata ke hookomo ae nei i na palapala noi oihana i ke komite kalana, no ka waiho loa ana aku imua o ka Meia Jos. J. Fern, ma kona manawa e lawe ae ai i ke hokele aupuni ana, ma ka la I ae nei o ka mahina o Iulai.

Aole he loihi o ka manawa ma keia mua aku, e kukuluia aku ana he mau hale oihana nuuui, o eha papahele ke kiekie, e apo ana i na kuea Bihopa ma ke alanui Hokele ahiki i ke alanui Kalepa, e hiki aku ai na hoolilo ma kahi o ka miliona dala.

Ma na hoike lehulehu i loaa mai i keia, keena aia ko Honolulu nei poe, i loaa na home hookuonoono ma Waiakea, Hilo, Hawaii, ke noho hana mai la maluna o ko lakou mau aina i keia mau la, me ka kokua ana mai o ka mahiko i ke kukulu ana i ko lakou mau home.

Ma kekahi wahi o ka pepa o keia pule, ke hoopukaia aku nei ka haiolelo a ka Rev. Akaiko Akana, o ka haawi ana ae maloko o ka Luakini o Kawaiahao, no ka hoomanao aua i ka la o Kamehameha, ma ke Sabati ka la 8 aku nei keia mahina i hala.

Ma ka hapalua o ka hora ehiku o ke ahiahi o keia Poakahi ae, Iune 23, e haawi ae ana ka Ahahui C. E. Kuwaena o Kaumakapili he mau hana hoikeike me na himeni maloko o ka Hale Memoriala e pili pu la me ka Papa Hawaii, a o na pomaikai o kela hana e holo aku no ia no ka ahahui.

E hoakaka ana ka nupepa Garden Island o ka Poalua nei, no ke kaawe ana o kekahi haole iaia iho a make, nona ka inoa o Robert Manthei, ma Makaweli, Kauai, ma ka Poaoho aku nei i hala. Ua manaoia mamuli mai o kona kaumaha no ka make ana o kana wahine, ke kumu o kela hana naaupo.

OI AKU MAMUA O KA HAPALUA MILIONA KA NUI O NA OHUA.

No ka pule holookoa aku nei i hala, i malamaia ai ka hoikeike fea teritore mawaho ae nei o Kapiolani Paka, ua hiki aku ma kahi o ka hapalua miliona a oi aku ka huina nui o na ohua a na kaa uwila, o ka hoohikihiki ana, i oi aku hoi i ka huina o na ohua i kau ma nkaa uwila, i ka makahiki aku. nei i hala.

Ma ka hookuku ana i ka nui o na ohua i kau maluna o na kaa uwila ma ka hoikeike fea aku nei o ka makahiki i hala, me ko keia makahiki, aia ma kahi o ka 29,000 ka oi ae o na ohua ma keia makahiki, o ka la oi loa aku o ka nui o na ahua i kau maluna o na kaa uwila, o ia no ka la o Kamehameha, he 106,788.

O ka huina nui o na ohua i kau maluna o ke kaa uwila, no na la ehiku mai ka Poakahi mai ahiki i ke Sabati, ua hiki aku ma kahi o ka 529,997, a ma ka makahiki aku nei hoi i hala, no kela mau la ehiku, i ka wa e malamaia ana ka fea, he 500,926; ua like pu me 97,371 ka oi ae o na ohua o keia hoikeike fea, i ko ka makahiki aku nei i hala.

HE MAU OLELO KU I KA NOEAU.

Paihi ka lani aohe ao,

Hoi ke ao a ka huahiwi,

Hoi ka opua i Awalua,

Hoi ka ua i Maheleaua,

Hoi ka makani i Kumukahi,

Hoi ka pauli makanuki-a-lau,

Hoi ka waa hoolu he awakai,

Hoi ka waa i ka lae makani,

Hoi ka wai i ke kau o Manawaiuli,

Hoko o Moanakainuioo.

Pohu ke kai hinu ka moana,

Ku kaka ka iʻa o ka malie,

Kupono ka limu naue ole,

Ku ka ekaha ku moana,

Ku ka ana i kukahalelo,

Ku ke koʻauli ke koʻaken.

Ku ka puna ke koʻa i ka moana,

Ku ka ilioha he iauona ino he alii;

Ku ka wana ku ka nohu.

Kuku ke kokala ku iluna o ka moku,

O ka lani ke alii, o mai he uwila.

Aia no keia mau oleloa ae la iloko o ke mele ano pule kalai waa, he waa no Kekauluohi, ke alii makuahina o ka Moi Lunalilio, kekahi keia o na mele kahiko loa, he mele loihi no hoi me kona mau oki-oki, a ua maa i keia ano mele i kapaia he waa elike me na mele malo i kapaia, ai he malo , etc.; a he kakaikahi paha ka poe loaa a paa o keia mau ano mele kahiko a e lilo ana paha keia i mea no ka hauna hou o keia manawa ame ko keia mua aku, a pela lakou e ike ai i ka hohonu kuliʻu a noeau o ka olelo Hawaii, a lakou e olelo pahemahema nei i ka lakou olelo makuahine e hoohemahema nui ia nei i keia wa.

NUI NA KANAKA I KOMO MA KE KAHUA HOIKEIKE.

Ma na mea oiaio i keia iloko o na la ehiku o ka malamaia ana o ka hoikeike fea teritore, ma Kapiolani Paka, ua oi pakela aku ka nui o ka poe i komo maloko o kahi hoikeike, i ko ka makahiki aku nei i hala.

O ka nui o ka poe i komo iloko mamuli o ka oku ana i na hapaha ma ka puka, aia mawaena o ka 140,000 ame ka 145,000 oiai nae he mau manawa ke kahi i hookuu hamameia ai na wahi hoikeike no ka lehulehu e komo mai, me ka uku ole, e laa ke ahiahi o ka la o Kamehameha, ame ka la Sabati aku nei i hala, in a aha no ka auhau ia o kela mau manawa, e oi pakela loa aku ana ka nui o na loaa o ka fea.

no ka la wale no o Kamehameha, ua hiki aku ma kahi o ke kanaja kaukani ka nui o ka poe i komo iloko, ma ka uku ana i na hapaha, oiai nae he heluna mahuahua hou ae no kekahi i komo, malalo o na palapala ae, e laa na limahana, ame kekahi poe i loaa ia lakou ke kuleana e komo ai iloko me ka uku ole.

Ua nui no ka poe i komo maloko o ka kahua hoikeike ma ka makahiki aku nei i hala, eia nae, aia ma kahi o ka iwakalua kumamalima kaukani a kanakolu paha kaukani, ka oi hou ae o ka heluna o kela makahiki ame he mea la elike me ka malama ma@ ia aku o ka hoikeike fea ma keia mua aku, pela hoi ka nui mai o na hana hoikeike, pela iho la ka pii mahuahua mau aku o ka heluna o na kanaka e hele e makaikai i ka fea.

O ka loaa o ka hui kaa @wila, no kela la ookahi wale no o Kamehameha, mai ka kahaiaka mai ahiki i ka po ana, ua hiki aku ma kahi o ke 85,000 mau ohua i halihaliia, he heluna kiekie loa o na ohua i halihaliia e na kaa uwila ma kekahi la hookahi.

O ka hana nui wale no mahope iho o ka pau ana o ka fea, o ia no ka hoihoi hou ana mai ia Kapiolani Paka, a kulike me kona kulana mamua aku o ka malamia ana o ka fea, aka nae, ma ka olelo a ka poe i kuleana i kela hana, aole ia he hana nui, oiai ua makaukau ke kaa uwila e haawi aku i na kokua, no na hoolilo e hana aku ai a hoi hou mai na wahi i inoino o ke paka, elike me mamua.

E ALUALU MAI ANA HE KAIKAMAHINE OPIO I KA MAKANA

O ka makana o kanahiku-kumamalima kaukani dala, e lilo i ka mea mua e hiki ana ke lele maluna o kona mokulele mai Kapalakiko mai a hoea no Tokio, Iapana, ma ke alahele o Honolulu aku nei, ua lilo ia i kumu no ua kanaka kaulana i ka lele i ka lewa, e konoia aku ai, e alualu mai i kela ma kana, me ke kono pu ia ana aku o ka manao o kekahi kaikamahine opio i maa i ka lele ana i ka lewa, e alualu oia i kela makana.

O ka inoa o keia kaikamahine opio oia o Frances Fair, nona na makahiki he umi-kumamawalu wale no, a o kona wahi noho, aia ma Los Angeles.

Ua lehuihu wale na manawa a kela kaikamahine i lele ai iluna o ka lewa maluna o kona mokulele me ka holopono loa, eia nae mamuli o kona opiopio loa, a hui pu iho me ka loihi o ke alahele e lele mai ai, ua kanalua kekahi poe ma Amerika, no ke komo pu mai o kela kaikamahine,  me ka nui o ka poe i aa mai e alualu i keia mau dala makana.

O ka mamao mai Kapalakiko mai a hoea i Honolulu nei, aia ma kahi o ka elua kaukani mile, he loihi maoli kela a kekahi mokulele e lele ai me ka hoomaha ole, a ma ka hoakaka a kekahi haole i ike i na mea pili i na mokulele, ua olelo ae oia, o na mokulele kupono loa no ka huakai mamao elike me keia, o ia no na moku lohi o ka lele ana, me ka nui nae o kona wahi e hoahu ai i ka aila ame na mea e ae; aole hoi o na moku mama ika lele, oiai, he uuku loa kona wahi i hookaawaleia no ka hoahu ana i ka aila, ame na ukana e ae, e pono ai ka poe maluna o ka mokulele.

Ua hoike pu ae no hoi oia o kahi maikai a kupono loa no ka hookuu ana iho o ka mokulele, i ka wa e hoea ai no Hawaii nei, me Hilo, oiai he hoolahi haneri me kanalima mile ka pokole aku o Hilo, mamua o Honolulu nei.

Kahuli he Waapa Holo Lealea a he 18 Poe i make

T@SCALOOSA, Alabama, Iune 16- He 18 poe i maopopo ua piholo a he 15 poe e ae i nalowale, o ka hapanui o lakou he kamalii, ma ke ano he ulia poino no ke kahuli ana o kekahi waapa holo lealea maloko o ka muliwai Warrior maanei ma ka auwina la o nehinei. He 53 poe e kau ana maluna o ka waapa, a he 20 poe i holopono ka au ana a pae i kula.

KA LAAU HAMO A CHAMBERLAIN

O ka hoea ana mai o ka rumatika, a i ole o kekahi mau ano pilikia e ae paha, o ka Laau Hamo Eha a Chamberlain, ka mea @@@@ e kipaku aku i ka eha me ka hikiwawe loa, me ka hoola koke ana i kahi i pilikia. Ma ka hamo mua ana no, e loaa ai ka oluolu, I ka manawa e malamaia ai he omole o keia ano ma ka home, e hooluolu koke ia ana ka huʻi o ka wela ahi, a papaa paha, ka moku, a palapu, me ka pehu ole. O ka mea oiaio, no na ma i ma ka home he hoola bikiwawe loa ia, e pono ai e hoolakoia kela ame keia ohana. Eia ke kuaiia nei e ka poe kuai laau apau, o Benson Smith & Co., na akena no Hawaii-Hoolaha.

NU HOU LIKE OLE O NA AINA E.

Hoea he Mokuea Pelekane i Irelani mai Amerika Mai Iloko o 16 Hora

LADANA, Iune 6-Ua kuu iho ma Cliffden, Galway, ma ke kapakai o @@laui ma ka hora 9:40 ma ke kakahiaka Sabati, ko Pelekane manawa no ka hoopau pono ana i kaua huakai ma ka lewa no ka manawa @@@@ loa me ka @@@ maha ole, maluna ae o ka Moana At@lanika. ka mokuea Pelekane VimyViekers i hookeleia mai ai e k@ Kape@@ John Al@@@k. ke kanaka lele mokuea Pelekane, ame ka Lukanela Arthur W. Brown. he kanaka Amerika. kona pai laka.

Ua leleia mai ka kowa aneane @@@ mile iloko o na hora he 16. O ka hapa nui o ka huakai lewa i leleia mai @@ iloko wale no o ka paa o ka lewa i k@ noe, a ua lilo ka noe i mea houloloh@ loa i ka hoohikiwawe ana i ka laua lele ana mai me ka paa mau i ka @@ awa i ka hapanui o ka manawa. Ma Muli o keia mau kumu keʻakeʻa i ka holopono o ka laua lele ana i manaoia ai pela iho la i loihi loa aku ai na @@@@ o ko laua lele ana mai.

Ua manuheu kekahi wahi o ka mo kuea, a ke Kapena Aleoeks ma ka manawa i kuu iho ai i ka houna, @@ h@@ kuʻi kekahi wahi o ka mokuea me @@ one. Eia nae. aohe i hoopoinoia ke kapena amo kona hoa, aohe no hoi @ koʻikoʻi loa ka poino o ka mokuea. he hiki no ke hoopauia ae ai pilikia me ka maalahi loa.

Ma ka leka a ke Kapena Aleoek i kakau ae ai i ka Nupepa Daily Mail he kau i ka weli ka huakaʻi a laua i lele mai ai ma ka lewa. "He mea hookahaha no i ka noonoo ko maua hoea ana mai la ianei me ke ola." wahi ana. "Aole hiki pono ia maua ke ike ae i ka la, ka mahina ame na hoku, a no kekahi mau hora aole hiki ia maua ke ike ae ia mau mea no ka aaki paa loa o ka noe. No kekahi manawa ua hooemi iho maua i ka mokuea ilalo a ma kahi he 300 kapuai ke kiekie mai ka ilikai ae.

E Lele Hou Aku Ana Laua no Ladana

Ua haalele aku ka Lukanela Brown ia Cliffden, Glaway, no Ladana nei ma ka auwina la o nehinei, a maanei oia @ waiho mai ai i kana hoike oihana no ka holopono o ka laua lele ana.

Ua noho aku ka Lukanela Aleoek ma Cliffden me kana mokuea no ke kuhikuhi ana i ke ano o ka hana hou ana ae i kahi o ka mokuea i poino. Ua hoike ae ke kapena ma ka la aku la i nehinei i kona manao e lele aku ana oia ma ke ano hoikeike i kana mokuea maluna ae o Ladna mahope aku.

Ua hookauia aku maluna o ke Kapena Aleoek ame ka Lukanela Brown na hoohanohano ana he nui no ka lilo ana o lana na kanaka lele i ka lewa moa loa iloko o ka moolelo o ke ao i holopono ka lele ana mai maluna ae o ka Moana Atelanika me ka hoomaha ole mai Amerika mai a Irelani, he hanohano i lilo mua ke eo iia Harry Hawker. Ke kanuka leʻe i ka lewa Auseteralin. ame kona pailaka Mr. Grieve, na kana ka i haule iho ai iwaena moana a i hoo pakeleia ai na ola e kekahi mokuahi, koe wale no aole laua i hoea mai me ka holopono i ka pahuhopu.

O ka mokuea Amerika NC4 e pai lakaia ana e ka Lukanela A. C. Read ka niua loa o na mokuea i holopono ka lele ana mai Amerika mai a i na Mokupuni Azores me ka hoo@aha ole.

He makana o $50,000 no ka mea ana loa e hiki ana ke lele mai Amerika a Europa ka i haawi la ae e ka Nupepa Daily Mail, a me he mea la e lilo ana keia makana ia Kapena Aleoek ame kona hoa.

Haawi Koke ke Keena Kaua Moana i ka Mahalo

WAKINEKONA, Iune 16- Aohe wa hi e ae i hoike ae i ka oi aku o ka ohohia, a i ole ka hauoli no ka holopono o ka lele ana a ke Kapena John Aleoek ke kanaka lele mokuea Pelekane me ka hoomaha ole maluna o ka Moana At@lanika mamua o na luna a@@uui o k@ keena kaua moaua. O ke Kakauolelo Daniels kekahi o na luna aupuni mua o ke keena kaua i hoike ae i kona hauoli nui me ka mahalo no ka hana kaulana loa i hanaia. "He hana kumuhao ia i hanaia a he hoike aua hoi no ka hanaia o kekahi mau mea nui no ka lele ana i ka lewa ma nei mua aku." wahi a ke kakauolelo. He poe lehilehi e ae kekahi i hui pu mai me ka naau apau ma ka hoomaikai ana i ke Kapena Aleoek ame kona pailaka.

Ua wanana ae na Iuna aupuni o ke keena kana ma ke akea e lilo ana ka hana kaulana a ke Kapena Aleoek i mea e alahula ai ka leleia ana o ka lewa ma kahi mamao e na lahui like ole ma nei mua aku.

E Nanaia Kou Mau Maka

He papa kiekie, he eleu me ka kupono, a oluolu ke kumkuai me ka nanaia o na Maka Aniani e ka Poe Akamai loa, o keia ka loina alakai a ThomsponKe Kono Aku Nei Makou Ia Oe e Hele Mai e Hoao.

Dr. Lews Edwin Capps

MEA NANA MAKA.

Thomspon Optical

Institue, Ltd.

156-158 Alanui Hokele.

Mauka mai o ka Hokele Young.