Ka Nupepa Kuokoa, Volume LVII, Number 24, 13 June 1919 — Page 5

Page PDF (1.60 MB)

This text was transcribed by:  Kamehameha Schools Gift To Dr. Chun
This work is dedicated to:  Dr. Michael J. Chun

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

He Moolelo no

MAGURETA

 

a i ole

 

Hoko o na Wiliau a ke Aloha. He Moolelo

Piha me na Haawina o ka Ehaeha.

 

            @@@ h@@pilikia i kou noonoo maikai e kuu wahine," i @@@ Kauwila, me ka hono pu ana mai e minokaka. @@@ i loaa i ka ma'i ma kekahi ano, a in a aole he mai- @@@ @@@@ au e ike mai nei, alaila mamuli mai no ia o@@@ nui loa. no kekahi huaka'i hele a'u e haalele @@@ ana no Kikako. ma ka la apopo"

            @@@ e holo ana anei oe no Kikako, me ka haalele iho @@@ ma hope nei?" wahi a Kanani me ka piha kahaha, o @@@ manawa mua loa ana i lohe ai no ka hele o kana @@@ kekahi huaka'i loihi.

            @@@ holo aku ana au no Kikako ma ka la apopo." @@@ @ele ae ai o Kauwila, me ka maikai ole nae o kana @@@ @@ ka nana pono loa aku o kana wahine iaia. @@@ @@ ha he huaka'i kau no Kikako, heaha kou mea @@@ @@@ ole mai ai ia mea ia'u?"

            @@@ @umu no ea, aole he mea i maopopo iki ia'u no keia @@@ @@ki i keia la. Aia kekahi hana ano nui loaa na @@@ @anako i makemake ai e hookoia, a owau ka mea @@@ mai e holo no Kikako. no laila he mea hiki ol@ @@@ @@le ana aku i ke kauoha a na haku, a ma ke kaka- @@@ @ ka la apopo e haalele iho ai au i kea kulana- @@@ @@ ka hooko ana i kela misiona."

            @@@ kela mau hoakaka a Kauwila. aole he manaoio Kanani; no ka inea mai ko laua manawa mai i mareia @@@ keia po a laua e kamailio pu nei, aole loa he hoo- @@@ awa a Kauwila i haalele hookahi iho ai iaia. aole @@@ manawa a kona mau haku hana i kauoha ai iaia @@@na kekahi hana no kahi mamao loa.

            @ kekahi mau sekona ka noho hamau ana mawaena o @@@@ me kanawahine, alaila ninau okoa mai la o Kanani @@@ na mai: "He oiaio anei na na haku o ka banako ke @@@@ oe e hele ma keia huaka'i no na hana i pili loa aku @@@@@@?"

            @@@@@ hou aku auanei ka mea mawaho ae o ko'u mau @@@@ a'u e hoolohe aku ai ia lakou? Pehea ka hoo- @@@ ana mai a kekahi poe e ae ia'u. e holo no Kikako, @@@ ia he mea na'u e haalele iho ai ia oe ame ka bebe @@@@ mamuli o ka makemake o ko'u mau haku hana. @@kahi mau la pokole wale no, a e huli hoi awiwi mai ana @@@ ka wa e pau ai ka'u mau hana apau i ka hookoia." @ @@@ o ka hoomaoppo ana o Kanani, aia kekahi lala o @@@@ i noho hana aku ai kana kane, ma Kikako. ua ko- @@@ oia e manaoio aku i na mea apau a Kauwila e ka- @@@ ka nei aia. oiai no nae aia no he manao kanalua @@a @e @koa ke kumu oiaio loa o keia makemake ana @@ kane e holo aku no Kikako.

            @@@ a ka loihi au e hele ai ma keia huaka ʻ i e Kauwila?" @@ @@@ aku ai o Kanani, no ka manao, e hoomakaukau @@@@ lole kupono no kana kane e hele ai ma kana @@

            @@@ he mea i maopopo ia ʻ u i keia manawa. in a no ka @@ ke o ka ʻ u mau hana, alaila e hoi koke mai ana no au, @@@ ka pau koke ole e hala ana he mau la mamua o @@@ hoi ana mai." alaila ku okoa ae la o Kauwila iluna, @@ holoholo aku la maloko o kela keena, oiai ua hele @@ kona noonoo a uluahewa.

            @@ keia huaka ʻ i hele au, he mea pono e loaa he ma  @@@oko o kou paiki, pehea ka nui o kau mau mea i ma-

ake ai e paa pu me oe ma keia huaka ʻ i hele? wahi a @@

            @@ lawa no au i hookahi paalole, o kau mau mea wale @@komo iho ai maloko o ku paiki, i mau palule me @@@@ malia paha aole no au e loihi loa aku ana, nolaila ea makehewa wale no ka paa ana a nui na lole. he mea @@ kuai hou aku i na lole ma Kikako."

            E hele @@@ aku au e hookomo i kekahi mau lole kupono @@@ ko paiki." wahi a Kanani. me ka eu ana ae nae @@@@ wahi mai e noho ana, hele mai @@ a ku iho la ma@ ke alo o kana kane, hookau aku la hoi i kona mau @ maluna o na poohiwi o Kauwila, a i aku la:

            @a e komohia ana kekahi kanaka iloko o ka pilikia. anei o kana wahine wale no ka mea kuleana nui e komo @u me ia iloko o na ehaeha apau?"

            @le loa he maopopo iki ia ʻ u ke ano o kau mea e kama- @@ nei e kuu wahine?" i hoao aku ai o Kauwila e kama- @a ke ano o ka mea i loaa ole he haawina o ka pilikia @a o kona noonoo. @@ e hiki ia oe e Kauwila ke hoopunipuni mai ia ʻ u. @ mea ua ike au, aia kekahi mea ano nui loa ma kou @@. No ka pule hookahi ae nei i hala. ua loli loa ae mau ano, mai na mea a ʻ u i kamaaina ai ia oe: a oiai @wau kau wahine mare, he kuleana nui ko ʻ u e komo ai iloko o kou mau pilikia apau.

            @a eia kaua iloko o ka aie e noho nei. a ua hiki ole i kou @@@ ke hookaa i kou mau aie apau, ua makaukau loa @@@emi mai i na hoolilo o ko kaua noho ana. Ina hoi @@@ pilikia e ae kekahi i loaa ia oe. he nui ko ʻ u mau

gula. a ʻ u e minamina ole nei, i ka hoolilo ana aku i e hoopauia ae ai ia mau pilikia.

            Pehea ka nui ame ke ko ʻ iko ʻ i o ka pilikia i loaa ia o @@wila. ke ku nei au imua o kou aloha, a hooia aku ia @ makaukau loa au e komo pu aku iloko o ia mau pili @pau. in a no ia he mea e hooneleia mai ai au. i na mea @@ @ hauoli nei i keia la. Nolaila in a he aloha kou ia'u ak@ @@@ hookahi wale no kou hou ohumuhumu iloko o na mea  @@@"

            @Aole e hiki ia Kauwila ke kaohi aku i ka haawi ana mai @@@a mau hoomaikai ana he nui ia Kanani, nolaila kulo@ @@@ wai la oia imua me ka honi ana mai i kana wahine, @ @@@ la:

            @@@ waena o na wahine apau ma ka honua nei, o oe hookah @@@ no ka oi a'u i ike a'u no e olelo ae nei. ua pau-mi ao @@ pookela mamua o'u. No ko'u pilikia au e hoohune ma @@ e hoike aku ia oe, e hoopoina loa kou noonoo ana no ia @@@iai aole au i halawai me kakhi pilikia: o ka'u wale no @@moha aku nei ia oe, e hele aku e hookomo i ko'u ma@ @@e kupono maloko o ka paiki; oiai e haalele iho ana au m@ @a hora kakahiaka nui loa o ka la apopo," alaila lalau ih@ @@ na lima o Kanani e paa ana ma kona mau poohiwi a wehe @@@.

            Me ka paku'iku'i olelo ole mai, huli aku la o Kanani hele no @@ hookomo ana i kekahi mau lole o Kauwila maloko o ka @@iki. aia hoi ma kanaka nei, ke ku aka la nana i ka hele @ @@na wahine. a ia nalo ana aku o Kauwila iloko o ka rumi, @oho ino iho la ua o Kauwila iallo. palulu ae la hoi na lima @a kona mau maka, a hoomaka iho la e uwe.

 

            Mokuna XXI

 

            I ka wa i pau ai o ka Kanani hooponopono ana i na lole  @ kana kane, a hookomo maloko o ka paiki; ua hoi loa aku ia oia noloko o kona rumi moe, me ka hele hou ole mai e h@@uluhua aku ia Kauwila, o ka mea apiki nae, a o ka mea no hoi nana i hookahaha loa aku i kona manao, i kona wa i puoho ae ai ma ke kakahiaka o kekahi la mai, ike iho la oia aole i hoi aku o Kauwila e hiamoe ma kela po, e waiho ana no kona wahi moe, me ka hoike ole mai no ka hiamoeia e kekahi mea.

            Leha aku la kana nana ana ma kahi o ka paiki ana i waiho ai, aole ua paiki nei, nolaila maopopo loa mai la iaia, ua hala aku o Kauwila, me ka hele mua ole mai e ike iaia, elike me ka ano o ke kane i noho oluolu me kana wahine.

            Me na noonoo maikai ole iloko o ua o Kanani, ala ae la oia,  a komo awiwi iho la i kona mau lole a paa, o ka iho mai la no ia. no ka hale olalo, me ke kiei ana maloko o kela am@ keia rumi, e ake ana o ka ike aku i helehelena o kana kane, aole nae on a ike aku ia Kauwila, he o ia mau no ka waiho mai o na mea apau me ka maikai.

            Manao aku la oia aia paha o Kauwila maloko o ke keena waiho buke, kahi i maa i kana kane i na kakahiaka apau i ka noho ana, aole he mea ana i ike maloko o kela keena. Ik@ aku la nae oia i ka weheia ana o na ume o ke pakaukau e ka kau mau ai o Kauwila, me na lima haalulu, ua huki mai @; oia i na ume iwaho, a iloko o ke kahaha o kona noonoo ia ike iho la oia, aole na palapala ano nui. maloko o kel@ pakukau, na palapala e pili ana i na waiwai o Kauwia.

  Ua lawa kela hoina a Kanani i ike aku la, i mea nana @ hoala mai i na noonoo oihoihoi iloko on a. nolaila holo awi wi aku la oia, no kahi e kau ai ka papale ame ke kuka o Kauwila. aole he kau mai o ia mau mea: a i ka loaa ol ana o kauwahi hoailona, no ka ike aku ia Kauwila ma  @oko o keel home. hooholo iho la o Kanani, ua hala aku @@@@ kane. elike me ia a ua o Kauwila, i kamailio mu@ ai iaia.

  Ua hala i'o o Kauwila, me ka hele mua ole aku e hon@ i kana wahine ame ka laua bebe, ua like pu oia me kekah@ kanaka aihue, ka holo malu mailoko aku o kona home @o- @oi. Heaha uae ke ano o keia hana a kela kanaka? Heaha ke ano @ kana huakai hele no Kikako, elike me ia ana i kamailio aku ai ia Kanani? Pehea la oia i lokoino loa ia i kana wahine ame ka laua bebe. ma ka hoike ole aku i ka mea oiaio. no kona mau pilikia?

            O keia iho la na noonoo o ka ulu koke ana mai iloko o ka noonoo o Kanani. a me na noonoo maikai ole he nui iloko on a, i huli hoi aku ai o Kanani noloko o ke keena hookipa. malaila kona wahi i noho ai, me ke kulou malie ana o kona pooialo, me ka maopopo ole loa iaia o kekahi m@ali no keia nalowale honua ana o Kauwila mai iaia aku.

            Ua mihi loa a o Kanani. no kona noke ole ana aku i ka niele ia Kauwila no ka loihi o kona manawa e hele ai i Kikako. o ke kumu no nae. aole i maopopo ike iaia, e hana aku ana o Kauwila, elike me kela ana i holo malu ai mai

iaia aku.

            O kekahi o na mea pohihihi loa a Kanani e noonoo la, o ia no ka waiho ole ana iho o Kauwila, i kekahi hoike, no leka iaia, a i ole kelekalapa aku paha, i ka wa o ka pilikia ae, ua noho pouliuli maoli o Kanani, ma na ano apau, no kahi i hele aku ai o Kauwila, ame kona ano hoi o ka nalo- wale honua ana, me ka hikiwawe loa.    

            Heaha la ka ua o Kanani e kamailio aku ai i ua kauwa. no kahi i hala aku ai o ko lakou halu? Pehea la oia e pane aku ai imua o ka poe e hele mai ana e ninau no Kauwila? O keia kekahi mea pohihihi loa ana e hana aku ai, a ua aneane loa ua o Kanani, e hookahe aku i kona mau waimaka, no ka hana ku i ka lokoino a kana kane iaia. komo ana no kana kaikamahine, me ka hooho ana mai:

             "Eia ka oe maloko nei e mama, e hele mai oe e hookomo i kuu lole," o ka hopu aku la no ia o Kanani i kana bebe, a  huli hoi aku la noloko o kona rumi, no ka hookomo ana eku i ka lole ia Alika.

            Ma kela manawa a Kanani e hookomo la i ka lole o kana bebe, aole loa oia i hoikeike iki aku i kekahi hoailona, no kona mau manao maikai ole no kana nae, o lilo auanei ia i mea e hoohuoi mai ai kana kaikamahine, aka e hoao ana oia e minoaka, me ka hoikeike pu ana aku no hoi i kona mau ano hoihoi, a i ka makaukau ana o Alika, u iho mai la no ka ai ana i ko laua aina kal@hika.

            Oiai ma ka aoao o ke pakaukau, ua hoakaka aku la o Kanani imua o na kauwa, i ke kumu o ko lakou ike ole ana ia Kauwila ma kela kakahiaka, ma ka i ana aku i keia  mau olelo:

            Ua hala aku ko oukou haku mamuli o kekahi hana ano nui loa, no ke kulanakauhale o Kikako, nolaila aole oia e hoi koke mai ana no kekahi mau la lehulehu."

            Ma kela la holookoa, e kamailio mau aku ana o Kanani ia Alika, e loaa mai ana he leka mai ia Kauwila mai, e hoike mai ana i kona aloha no laua, aka aia nae iloko o kona uhana, na noonoo no na hana ku i ka lokoino a Kau- wila iaia ame ka laua kaikamahie.

            I ka hele ana a na hora o ke ahiahi, me ka hoea ole mai o kekahi leka a kelekalapa paha mai ia Kauwila mai, ua aneane e hiki ole loa ia Kanani ke hoomanawanui iho i kona mau noonoo maikai ole, me kona kono okoa ia ana mai, e hele aku e hui pu me na haku o ka hale ba- nao, a ninfau aku i ka hana nui i hoounaia ai kana kane e holo no Kikako.

            O ka mea wale no nana i kaohi mai i ka hooko ana aku o Kanani i kela manao, o ia ike ana mai o na haku o ka banko. aole he maikai o ka noho ana o kauwila me kona ohana. in a no ka maopopo aku i na haku hana, aole i mao- popo iki i ka wahine ka hana a kana kane i hoounaia ai e hele e hooko ; no laila hooholo hou iho la oia, e hooma- nawanui, maila o hoi mai no o Kauwila i kekahi la, a i ole kakau mai paha i kekahi leka iaia.

            He hookahi mea a Kanani i hoomaopopo, ma keia noho @@u ana o laua ma kela home hou, o ia no ka hoikeike ole mai o Kauwila i kana mau mea e hana ai, e laa@na hana i hoolilo nui ia aku ai ke dala, e huna loa ana oia mai @aia aku ; a malia o kela paha kekahi kumu o keia hele @na o Kauwila, iaia nae e noonoo ae ai no kela mea, he @@eu aku a ka ehaeha o ka manao.

            Ma kela auwina la, no ka hoomama ana i kona mau  @anao maikai ole apau, lawe aku la oia ia Alika i ka holo- @aa, aka i ka huli hoi ana aku nae no kona home, a ike @ku i na wahi a kana kane e noho ai, ua hoo@ loa ia mai @e kaumaha o kona manao, me he mea la, ua make o Kau- @ila, a mihi loa iho la oia no kona hele ana ma kela au- @ila la.

            I ka hoea ana mai i ka aina ahiahi, aole e hiki i ua o Ka- @ani ke ai, o kona ike aku i kahi o kana kane e noho ai @na ke pakaukau, ua lawa ia no ka hookanea ana i kana @i a no ka pono wale no o kana kaikamahine, i hoomana- @anui ai oia, i ka noho ana ma ke pakaukau, ahiki i ko

@aua hoi ana aku no ka rumi moe, no ka hoomoe ana aku

a Alika ma kona wahi.

            No ka hoohala ana i kekahi manawa o kela ahiahi, a no @a hoopooina ana no hoi i na mea maikai ole e pili ana no kana kane, lalau aku la o Kanani i kekahi buke moolelo. @ pau ole iaia i ka heluheluia, a hoomaka iho la e heluhelu. @ole nae he hiki iaia ke hoomaopopo i kekahi mea, a no ka lilo ole o kela buke i mea waiwai, hoi okoa aku la ma- @@na o kahi moe, puili mai la i kana kaikamhine iloko, o ko@a poli, a mahope o ka hiaa ana no kekahi manawa loihi,

pa ʻ uhia aku la oia i ka hiamoe

            Aole nae i loaa ka hiamoe oluolu ana iaia. no ka mea he nui na ano moeuhane hoomaka ʻ uka ʻ u, a ku i ka weli- weli i loaa aku iaia, ka mea nana i hoopuiwaiwa i kona hiamoe ana. ahiki wale no i ke ao ana ae ma kekahi ka- kahiaka mai.

            Ua hele maoli kona helehelena a kunaihi mamula o ka loaa ole o ka hiamoe maikai ana ma kela po. a ua hele  pu hoi kona mau papalina a hohoma i kau a mea o kona ai, me ka hookahahaia aku o ka manao o kana kauwa, a ninau okoa mai la iaia, in a paha ua loohia oia i ka ma ʻ i:

            "Aole au i loohia i ka ma'i e Jene, koe wale no ka loaa maikai ole o ka hiamoe ana ia'u ma ka po nei. He hoo kahi paha hoi kumu nana i hookau mai i keia haawina ma- luna o'u, mamuli no ia o ka hala ana aku o Mr. Kauwila. @ haalele hookahi iho ia'u i ka hale nei, oiai ua pili mau maua i na manawa apau i hala aku nei, mai ko maua ma @awa mai i mareia ai, a na ka hana, i kono mai iaia e hel@ @o kahi okoa. me ka waiho iho ia'u ame ka bebe a mau@ @ahope nei.

            Ma kela la, ua hoao o Kanani e hoolilo i kona manawa @a ka lawelawe ana aku i kekahi mau hana o ka home, @oopoina ae ai oia i kona mau manao maikai ole. Kii ak@ a oia i kana mau meahumuhumu, he lole noho hale an@ manao ai, e humuhumu me kona mau lima ponoi, ma k@ @no he makana no ka la hanau o Kauwila, a he kamaa noh@ @ale kekahi ana i hoolala ai e hana, no ka hookahaha an@ @ku i ka manao o ka@a kane, ma ka manawa e huli hoi ma i, mai ka@a huakai hele mai.

            No ka lilo loa o kona noonoo ma kana mau mea e han @na, ua auhee aku, la na mea maikai ole mai iaia aku, aia @@ @oi ka@@ kaikamahine me ia i na wa apau, me ka kamaili @nau ana aku i na olelo e hoihoi ai o Alika, a i ka hoea a@ @a ai aku la oia i na meaai, me he me la, aia no o Kauwii @e ia ke ai pu la maluna o ke pakaukau hookahi.

            Mahope o ka aina awakea, hoi aku la oia, no ke kom @na i lole nona, a hookomo pu aku la no hoi i lole no Alik@ @o ka mea e hele ana l@ua i ka holoholo maloko o ka pak@ a hana hoi i maa ia laua i kela ame keia la.

            Ia laua i makaukau ai, iho mai la o Kanani no ka hale olalo, me ka alakai ana ia Alika. o ko laua hoea mai no hoi ia ma ke anuuilalo o ka alapii. kani ana no ka bel@ ana, a kekahi mea i makemake loa e ike i ka on a o kela home, mamuli o kekahi hana ano nui.

            Ua lilo ke kani ana mai o kela hele kahea, i mea e hoo puiwa loa ia mai ai ko Kanani manao, nolaila me kona  haawi ole i ke kanoha i kana kauwa, e hele aku e nana @ ka mea nana i hookani mai, ua haalele okoa iho la oia ia Alika, a hele kino aku la no ka hui pu ana me ka mea nana i hookani mai i kela @ele kahea.

            O ka mea a Kanani @ ka ike ana aku i ke ku mai ma ka puka, oia no o Mr. Wokina, kekahi o na hoahui o ka hale hanako, akahi no a hoomamaia ae ko Kanani manao. no kona koho ana aku. i hoea mai paha kela keonimana no ka lawe ana mai i @@hou hauoli, no ka hoea ana aku o Kau wila me ka maalahi no Kikako.

            Oiai ua kamaaina no o Kanani i keia keonimana. haawi koke aku la oia i kona lima no ke aloha ana, a mahope o ke aloha ana ae o Mr. Wokina ia Alika, kono okoa aku la o Kanani iaia, e komo mai loko, a malaila e malamaia ai he mau kamakamailio ana mawaena o laua.

            I kela noho ana aku o Mr@ Wokina maluna o kona noho@ ia wa i huli mai ai oia a i mai la ia Kanani. "Ma ke ano o kou lole e komo mai nei. ua konoia mai au, e hoakaka ae i @o'u manao, e makaukau ana oe e hele aku i ka holo- holo. aole anei pela e Mrs. Kauwila?"

            "E hoomakaukau i'o ana au e hele aku me ku bebe nei i ka holokaa, aka nae, ua hii no ia'u ke kahali ahiki i ka pau ana o ka kaua mau kamailio, oiai he manawa wale no, e hele ai i ka holoholo."

            "Me ka maholo a nui ia oe e Mrs. Kauwila," i pane aku ai ke kanaka o ka banako, me ka hoike pu ana aku, i kona hauoli, no ka maikai o ke ola kino o ka makuahine me kana kaikamahine. "Ma ka'u nana aku, he maikai kou ola kino e Mrs. Kauwila, pela no hoi me ka olua kaikamahine nei."

            "Ae, he maikai mau ko maua mau ola kino." wahi a Kanani, a e noonoo ana oia no ka ninau ana mai, in a he meahou kekahi a kana kane i hoo@na mai ai no ka holo- pono o kana huakaihele no Kikako, ua pane e aku la nae o Mr. Wokina, ma ka i ana aku:

            "I hele mai la au no ka ninau ana aku ia oe, in a paha ua loohia kau kane i ka ma'i, no ka mea aole oia i hoea  ae i ka hana ma nehinei, aole no hoi i keia la, a manao mai nei au la, ua loaa oia i ka ma'i, pela iho la oia i hoea ole ae no ka banako." me kona hoao ana e kamailio aku ma ke ano oluolum oiai nae, in a he kane kona hoa olelo. a in a paha no kona halawai kino mai me Kauwila, he mau olelo ikaika kana i manao ai e kamailio mai, no ka mea ua hele oia a piha me ka huhu no na hana a Kauwila, ma ke ano he mea hana noloko o ka banako.

            "Ua hookahaha loa mai oe e Mr. Wokina i ko'u manao." i pane mai ai o Kanani me ka lelele o kona oili. "Aole anei i maopopo ia oe kona wahi i hele ai? Aole anei oe i hoo- una iaia e hele no Kikako, ma kekahi hana i pili aku i ka banako.?

            "O keia ka manawa mua loa a'u i lohe ai, no kekahi mea o kena ano, a i ka manawa hea oia i holo aku ai no Kikako?"

            "Aole i maopopo ia'u ka manawa oiaio loa o kona haa- lele ana mai i ka hale nei. ma ka'u koho nae, in a aole ma ka po, a ao ae o nehinei@ alaila ma ke kakahiaka nui loa o  kela la, oiai aole no au i ike hope iaia, i ko'u ala ana ae i loaa ai ia'u ka ike. aole oia ma ka hale nei, aka oia ponoi @o ka mea nana i kamailio mai ia'u, e holo ana oia no Kikako."

            "Ma ke ano hoaloha e Mrs. Kauwila, ke nonoi aku nei au i kou oluolu. e hoike mai oe i ka mea oiaio loa, no kahi i hala aku ai o kau kane."

            "Aole loa au i maopopo iki i kona wahi i hele ai. koe wale no na mea ana i kamailio mai ai. O, e Mr. Wokina, aole i'o anei oukou i hoouna iaia ma kekahi oihana e pili ana i ka banako?" me ka hoike okoa ana aku o Kanani i kona manao pihoihoi maoli.

            "O ka mea oiaio loa a'u e hoike aku nei ia oe e Mrs Kauwila, aole loa he hookahi mea maloko o ka banako, i maopopo iki i ke kumu o kona hoea ole ae, ma kahi o kana hana, a oki loa aku hoi ka maopopo ana, o kena mea a@ e kamailio mai nei. no kekahi manawa loihi ae e nei i hala aole a makou mea i hoouna aku ai mai keia kulanakauhal@ aku no ka hele ana e hooko i kekahi hana no ka banako.

            "I kona manawa i hoea, ole ae ai i ka banako ma nehinei. aole ia i lilo mea ano nui, mamuli o ko makoua manao ana. ua loohia paha oia i ka ma'i, pela iho la i hoouna ole ia mai a@

kekahi mea e hele mai e ninau, aka i kona hoea ole ana ae nei i ka hana ma keia la. akahi no a ala mai he mau hoohuoi ana pela. iho la au i hele okoa mai la e nana. eia ka aole oia e loa@ ana ia'u ma ko olua home nei.

            I ka lohe pono ana o Kanani i kela mau hoakaka a Mr Wokina, ua hele kona helehelena a haikea pu, aia hoi oia ka noke la i ka haalulu, no ka mea akahi no a poha maoli ma la ka malamalama, aole ka mamuli o kekahi hana ma ka aoao o ka banako. i hele ai kana kane mai kona home aku. aka. ina- lalo o kekahi kumu pohihihi loa. a o ia kana o ka i ana mai i ke kanaka nona ka banako. me ka leo haalulu:

            "Ke hopohopo nei au e Mr. Wokina, aia kekahi mea maikai ole i loaa i kuu kane. I kona manawa i kamailio mai ai ia'u. e holo ana oia no Kikako. ua noke au i ka niele iaia. ahiki i kona hoike ana mai, he hana ano nui loa kana e hele ana e hooko, a ma ka'u hoomaopopo aku, ua lilo kela hoounaia ana on a e hele. i mea hoopilikia loa aku i kona noonoo, ua loli maoli kona mau ano mai na mea i maa iaia, a no ko'u manao. mamuli paha o kona noonoo nui loa ia'u, ame ke kaikamahine a maua, nolaila aole au i niele hou aku iaia."

            Mahope iho o ka hoolohe akahele loa ana aku o Mr. Wo-kina i na hoakaka @ Kanani, hooholo iho la oia, aole he mau mea i maopopo iki i ka wahine, no na mea a kana kane i hana ai, a no kana wahi paha e hele ana.

            Ua maopopo ia Mr. Wokina ke ano o ko Kauwila ola ana, e komo nui ana iloko o ka pohai o ka poe lalawai o ke kula-@akauhale ; ua loaa pu no ka ike iaia, i ke kikoo e ana o Kau-wila i kona ukuhana, mamua ae o ka wa e loaa aku ai kela mau dala iaia ; a no kekahi mau mahina aku i hala, u ike oia i ka inu nui o kela kanaka i ka waiona, a i ka loaa ole ana @na io Kauwila iaia, akahi no a ala mai na hoohuoi ana, ua @ele aku kela kanaka e lawelawe i kekahi mau hana e hoo-poino ai i kona ola, i pakele ae ai oia. mai ke kau ana aku o ke ko'iko'i o kana mau hana uhauha maluna on a. a e hoo-@ilahilaia ai kona ohana.

            Ua manao mua no o Mr. Wokina, mahope iho o kona hoo-maopopo ana i ka uhauha maoli o Kauwila i ke ano o kona @la ana, ame kona komo nui ma ka inu waiona aha, me kona @anao e kamailio aku ia Kauwila no ia mea, no ka pono o @ana wahine ame ka laua keiki, akahi mae oia a ike i ka lohi @oa, me ka lilo nae o ia manao i mea waiwai ole, oiai ua hala @a wa pono.

            "He hale banako lala ko makou ma Kikako, aka nae aole hoounaia kau kane, no ka hele ana i Kikako. ma o kekahi ana la i pili i ka banako," i hoomama aku ai o Wokina i ka@@amailio ana, i wahi e ike mai ai o Kanani. he wahi okoa loa a Kauwila i koho ai e hele.

            "Malia paha o kou kokoolua ka i maopopo i kekahi mea pili ana no ka Kauwila misiona. a oia hookahi wale no ka i @e ia mea, me ka kamailio ole mai ia oe@

            "Malia pa@a he mea olaio ia elike me kau e kamailio mai ei, aka nae. in a ua hana i ʻ o aku oia pela, o keia ka makama loa o kekahi hana i lawelawei, me ko ʻ u ike ole, mai ka @anawa mai i hoomakaia ai keia hana banako manaei nei."

            "Ina aloe i ʻ o i hoounaia kuu kane ma kekahi misiona elike @e kau e hoakaka mai nei e Mr. Wokina, alaila he ola la he ano o keia malowale ana @na mai ia ʻ u aku@

 

Mokuna XXII.

 

            "Mai lilo keia haalele hikiwawe ana mai o kou kane ia oe, i kumu e hoopihoihoiia ai kou noonoo." i pane aku ai o Mr. Wokina ma ke ano hoomalielie i ko Kanani manao. "E noho oe me ka hoomanawanui maila o huli hoi hou mai no kau kane loko o ka manawa pono. me ka hoakaka ana mai i na mea apau e hoopauia ae ai ko kakou pohihihi no ke ano o okona palowale ana. Ma ko ʻ u aoao nae, e hele aku ana au e hoike i keia mea imua o ko ʻ u hoahui. a ninau aku. in a paha ua ike oia i kekahi mea e pili ana no kela huaka ʻ i a Kauwila i Kikako. No ka imi ana aku i ka mea oiaio. E huli hoi hou aku ana au no ka hale l@mako i kea wa me ka hakalia ole," alaila ku ae la o Mr. Wokina iluna, no ka hoomakaukau ana e haa@ele iho ia Kanani. ia manawa nae i pane koke aku ai o Kanani i ka i ana aku"

            "Ina hoi no ka maopopo o kahi o kuu kane i hele aku ai @ oluolu oe e Mr. Wokina e hoike koke mai ia ʻ u. No ka mea ua hele au a piha loa me ka nauki. No kona wahi oiaio i hele aku ai, ame kona kumu i haalele mai ai ia ʻ u."

            "Elike me kau i makemake ai, pela no au e hooko mai ai e lohe ana oe i na mea oiaio apau, iloko o ka wa maikai m@a loa e loaa ana ia ʻ u ; o ka ʻ u wale no ekauoha aku nei i oe e Mrs. Kauwila, e noho me ka hoolana mau i ka manao. no ka mea,  ka hookaunaha ana i kou noonoo. aole he mea e loaa mai ana ma ia hana, koe wale no ka hoopilikia aku ia oe iho. Ua kulike no ko kaua manao. no keia nalowale ana o kau kane. He mea maikai ole nae. Ke kalele ana maluna o kekahi mea i maopopo ole. Eia ka auanei he mau manao kohu ole wale uo ia ; pela iho la au e hoolaa hou aku nei i kou manao, e kakali me ka hoomanawanui. a e noonoo iho oe, me he mea la aole he mau haawina maikai ole i halawai aku me kau kane."

            Mahope o ka haawiia ana o ke aloha lululima mawaena o Mr. Wokina ame Kanani, ua hulf hoi hou aku la ka on a o ka banako no kahi i ku ai o ka hale banako. nokekukakuka pu ana me kona hoahui. a no ka hoakaka ana aku. I ka nalowale ana o Kauwila, me ka maopopo ole i kana wahine.

            I ka hoea ana aku o Mr. Wokina no ka banako, e noho mai ana no kona hoahi maloko o kona keena oiana, a hoakaka pono aku la o Wokina i kana mau mea apau i lohe ai e pili ana no Kauwila mai ia Kanani mai. a i ka wa i lohe aku ai o kona kokoolua. ua hoike okoa mai ka helehelena o kela kanaka i ke kaumaha maoli me ka pane ana mai:

            "Aia kekahi pilikia ano nui loa, nana i kono mai ia Mr. Kauwila e haalele  aku i kona hana." Wahi ana me ke ku ʻ iku ʻ i ana iho maluna o ke pakaukau. "Ua loaa ia ʻ u ka hoomaopopo ana, i ke ano uhauha maoli o ko Kauwila ano o ka noho ana, iloko  o na mahina aku nei i hala : a e huli pono ia aku kana mau buke apau, malia ua pokole he huina dala mahuahua iaia : a iloko no hoi o keia manawa hookahi. E hoo@na aku ana au i kelekalapa i Kikako, no ka ninau ana aku i na poo o ka hale banako malaila, in a ua hoea ku o Mr. Kauwila, elike me kana i hoike aku ai imua o kana wahine."

            Me ka hoohakalia ole iho, ua hoounaia aku la he kelekalapa ninau i Kikako, a oiai he ekolu la okoa i koe alaila hoea aku o Kauwila i kela kulanakauhale.

            Ua hoouna pu ia aku la no hoi he kelekalapa i ka oihana makai o Kikako, e kauoha aku ana ia lakou e hookol aku ma ka meheu o Kauwila, a e hoike koke mai i ka lohe, i ka banako. No kona wahi i noho ai.

            Mahope iho o ke kukakuka ana o na on a o ka hokele, no kekhai manawa loihi, ua hoi hou aku la o Mr. Wokina. a hui pu aku la me Kanani, ma kona home, me ka hoike ana aku me ka helehelena kaumaha. I na mea oiaio i hoomaopopoia, o ia no ka holo ole ana aku o Kauwila no Kikako. Oiai aole oia i kauohaia aku e kekahi hoahui o ka banako. E hele ma kekahi misiona i pili loa i ka banako.

            I ka lohe ana o Kanani i na hoakaka a Mr. wokina ua piha loa oia i ke kaumaha. Eia nae aole oia i hoikeike mai ma ka helehelena mawaho ia mea. Koe wale no ka nui o ka hilahila i kau aku maluna on a. No ka mea e kana kane i hana mai ai. No kekahi au sekona ke kulou ana o ke poo o Kanani ilalo, alaila aea ae la iluna, me ka i ana mai imua o ka on a o ka hale banako: "Heaha la ka ʻ u mea e hana aku ai?"

            Ua maopopo ia Mr. Wokina, ka nui o ka ehaeha o ka noonoo o kela wahine opio. Mamuli o ka lohe ana aku. Aole he pane i loaa mai. No ke kelekalapa i hoounaia aku ai i Kikako, pea hoi, ka maopopo ole ana i na on a o ka banako. Kekahi hana, a Kauwila i haawiia aku ai no ka hooko ana mai, a o ia kana o ka ninau ana aku:

            "Aole anei he mau hoaloha ou e noho nei ma keia kulanakauhale?" wahi ana me kona manao. E lilo kona ma@hoaloha. i poe hoomama mai i ko Kanani mau manao maikai ole iloko o kela manawa kupilikii.

            "Aole o ʻ u mau hoaloha ma keia kulanakauhale. He m@u makua ko ʻ u. Ua make no nae laua e lua. A o ko ʻ u kaikunane hookahi wale no ia e ola nei. Aia nae ma na aina mamoo. E hiki ole oi i ʻ u ke uwale aku imua ona. No kano mau kokua ana mai ia ʻ u. Iloko o ko ʻ u mau manawa o pilikia."

            "Ina pela o ka ʻ u wale no  ea ʻ o aku nei ia oe, o ia ka noho malie loa ana. Me ka hana ole aku i kekahi mea. Ahiki ikou lohe hou ana aku mai ia ʻ u mai. I na mea e pili ana no kau kane. E hoolana i ka mano. Malia e hoea mai ana no i ka manawa, e hoauheeia aku ai ai na mea maikai ole apau."

            "O, aole e hiki ia ʻ u ke noho hookahi maloko nei o keia hale1" wahi a Kanani, me ka hiki ole iaia ke kaohi aku i kona mau manoa pihoihoi.

            "Ua maka ʻ u anei oe i ka noho ana maanei nei? Aia anei kekahi poino au i hopohopo loa ai. E kau mai ana maluna ou?"

(Aole i pau)