Ka Nupepa Kuokoa, Volume LVII, Number 17, 25 ʻApelila 1919 — Page 7

ʻaoʻao PDF (1.31 MB)

This text was transcribed by:  Kamehameha Schools Gift To Dr. Chun
This work is dedicated to:  Dr. Michael J. Chun

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

@@@@ako ana i na ku@a iloko o ke Kalana o Maui ma keia ke hoomanaia aku nei ka lunahelu auhau o ka mahele auhau elua, a ke @@@@@@@@ aku nei e hoomahuahua ae i ke pakeneka auhau maluna o na auhau waiwai paa ame waiwai lewa maloko o ke Kalana o Maui i loaa ai he hoonui ana ae, i loko o ka makahiki 1920 ka heluna o kanakolu-kumamalima tausani dala, ($35,000.00) a oia heluna i oleoia e pakuiia aku me na dala apau i koe no ia kumuhana. a i ole, no na kumuhana i kulike me ia i hookaawaleia ai @@@@@ @ ka waihona no keia mau mea malalo iho nei:

 

@@ ke kukulu ana i hale kula kiekie ma Hamakuapoko,

Maui, ame ka hoolako ana i hale ……………$35,000.00

 

@@@@@ @ @ ka papa o na lunakiai o ke Kalana o Maui ma @@@@ @@ hoomanaia nei e hana aelike koko no ka hookaawale ana ame ka hoolilo ana aku. no na kumu i hoakakaia maluna ae nei, @ ka heluna apau ame na koena iloko o ka waihona i hookaawale @ua ia no ia mau itamu. a no ke kumy e hooko ana i kela ame @@@@ mau mea i hana mua ia ma ka aelike, a i ole, no ka hoolilo ana. ma keia ke hoomanaia aku nei ka papa o na lunakiai i ka @@@@@@ e ikeia ai ua kupono e hoihoi aku i kekahi heluna dala @@@ kupono no ia waihona kuikawa ma ke ano he haawi mua

mai ka waihona laula o ke kalana i oleloia, a oia haawi mua ana e ukuia aku no iloko o ia waihona laula mailoko ae o ka @@@@@@@ kuikawa o ke kula mailoko ae o na dala i loaa mai @@@ ka aukau kuikawa mai elike me ia i hoomaopopo ia ma ka @auku @ @ keia Kanawai.

 

@@@@@ @ E mana keia Kanawai i kona aponoia ana @@@@@@@ i keia la 5 o Aperila, A.D. 1919.

C.J. McCARTHY, Kiaaina o ke Teritore o Hawaii. Kanawai 40. (B.H. HELU 214.) HE KANAWAI

E HOOKAAWALE ANA I HAAWINA DALA NO KE PAI ANA, H@@@ ANA AME KA HOOLAUA ANA I NA KANAWAI O KE KAU O 1919. E Hooholoia e ka Ahaolelo o ke Teritore o Hawaii: @@@@@ @. O ka heluna o ekolu tausani elima haneri dala @@@@@00.00). a i ole, kekahi heluna elike ka nui me ka mea ku pono. ma keia ke hookaawaleia nei mailoko ae o na dala apau i loko o ka waihona puuku o ke Teritore no kepai ana, humu ana. Helu aoao ana.Unuhi ana ame ke pai ana i na kanawai ame na olelo hooholo o k ahaolelo o ke Teritore o Hawaii, Kau Mau o 1@19, i loko o ka olelo Beritania ame olelo Hawaii. @@@@@ 2. O ka heluna dala i hokaawaleia ma keia e puuna@weia maluna o na palapala kikoo dala i kakauia e ka lunahooia. i hookumuia maluna o na bila i aponoia e ke Kakauolelo o ke @ @@@@@@@, iaia ka hoomalu ana o ka hana. PAUKU 3. E mana keia Kanawai i kona aponoia ana. Aponoia i keia la 5 o Aperila, A.D. 1919

C.J. McCARTHY. Kiaaina o ke Teeritore o Hawaii.

 

KANAWAI 41. (B.@ HELU 227.) HE KANAWAI E HOOLOLI ANA I KA PAUKU 2285 O NA KANAWAI  I HOOPONO-PONOIA O HAWAII, 1915. E PILI ANA I NA AHA HOOKOLOKOLO O NA POE O@ OLE.

E Hooholoia e ka Ahaolelo o ke Teritore o Hawaii:

Pa@k@ 1. O ka Pauku 2285 o na Kanawai i Hooponoponoia o Hawaii, 1915, ma keia ke hoololiia nei i heluhelu ai penei: Pauku 2285. Na lu@akanawai;mana hookolokolo. O na luna kanawai kaapuni e noho ana maloko o na keena e loaa no ka mana hookolokolo i loko o na hihia malalo o na Pauku 2284 ahiki i ka 2291, huipuia, a o ka aha hookolokolo i malamaia e kekahi lunakanawai o ia ano malalo o na pauku i oleoia e ikeia o ka @@@ hookolokolo o na poe oo ole; aka nae, maluna o ka mokupuni ame kalana Hawaii, o na lunakanawai o na aha apana pakahi. ua loaa ia laua ke kuleana kailike e hookolokolo maloko o ko laua mau apana pakahi, me na lunakanawai kaapuni o ka ahahookolokolo kaapuni ekolu ame eha; aka hou no nae, iloko o kela ame keia aha kaapuni i loaa a oi aku mamua o hookahi luna kanawai, na ka lunakanawai kiekie e hookohu mai i kekahi o lakou i lunakanawai no ka aha hookolokolo o na poe oo ole. a a@a no nae, o na lunakanawai o ka aha hookolokolo kaapuni o na aha kaapuni ekolu ame eha ua hiki no e mana e hookolokolo kaapuni o na aha kaapuni ekolu ame eha ua hiki no e mana e hookolokolo i kela ame keia hihia i hookolokoloia e kekahi lunakanawai apaua, me ka nana ole i ka olelo hooholo a ia lunakanawai apana. Ma kahi o ka hiki ole mai, pilikia a i ole kuleana ole o ka lunakanawai. ua hiki no i kekahi lunakanawai kaapuni e aku e hookolokolo ma kona wahi ma o ka haawi ana mai a ka lunakanawai kiekie.

PAUKU 2. E mana keia Kanawai mai kona la aku e aponoia ai. Aponoia i keia la 5 o Aperila, A.D. 1919.

C.J. McCARTHY Kiaaina o ke Teritore o Hawaii.

KANAWAI 42 (B.H. HELU 281) HE KANAWAI

E HOOLOLI ANA I KA PAUKU 2445 A E HOOPAU ANA I KA PAUKU 2446 O NA KANAWAI I HOOPONOPONOIA O HAWAII, 1915, E PILI ANA I NA HOOKO PALAPALA ANA. E Hooholoia e ka Ahaolelo o ke Teritore o Hawaii. PAUKU 1. O ka Pauku 2445 o na Kanawai i Hooponoponoia o Hawaii, 1915, ma keia ke hoololiia nei i heluhelu ai pen@@ "Pauku 2445. Manawa i ka hoopuka ana. O ka hooko ana ame ke pani ana i ka mana hooko maluna o kekahi olelo hooholo o kela ame keia aha hookolokolo, a i ole, lunakanawai apana o ke Teritore o Hawaii, ua hiki no e hoopukaia i kela a me keia manawa oiai e ku ana kela olelo hooholo."

PAUKU 2. O ka Pauku 2446 o na Kanawai i Hooponoponoia o Hawaii, 1915, ma keia ke hoopauia nei.

PAUKU 3. E mana keia Kanawai mai ka la aku @ kona aponoia ana. Aponoia i keia la 5 o Aperila, A.D. 1919. C.J. McCARTHY, Kiaaina o ke Teritore o Hawaii.

KANAWAI 43 (B.H. HELU 20) HE KANAWAI

E HOOLOLI ANA I NA PAUKU 2919 AME 2929 O KA MOKUNA 167 O NA KANAWAI I HOOPONOI@NOIA O HAWAII, 1915, E PILI ANA I KA HOOPAU ANA, OKI ANA AME KA HOOKAAWALE. ANA O NA MEA MALE IA. E Hooholoia e ka A@@@olelo o ke Teritore o Hawaii: PAUKU 1. O ka Pauku 2919 o na Kanawai i Hooponoponoia o Hawaii, 1915, ma keia ke hoololiia nei heluhelu ai penei : "Pauku 2919. Haawina no ka wahine ame ka ohana. O kela ame keia wahine i hoopunipuniia a komo iloko o kekahi aelike m@re ku ole i ke kanawai me kekahi kane i loaa he wahine i male ia e ola ana, malalo o ka manao ana he Kane oia i male ole ia, e loaa no iaia kekahi haawina kaulike no ka malama ana iaia iho me kona ohana mailoko ae o ka waiwai o ia kane, e loaa no iaia i na manawa apau mahope o ka hoomaka ana i ka hoopii maluna o ke noi ana aku i kekahi lunakanawai kaapuni i loaa ka mana e hoolohe ia hihia; akanae e hoomaopopo mau ia, o na haawina oia ano aole e oi aku mamua o hookahi hapa-kolu o kona waiwai paa ame waiwai lewa. Mawaho ae o keia haawina, ua hiki i ka lunakanawai e hookikina aku i ka mea i hoopiiia, a i ole, mea e kupale ana e haawi mai i kekahi mau heluna dala kupono no ka uku ana i na hoike ame na hoolilo kupono e ae o ka hookolokolo ana i loaa a i aie ia e ka mea hoopii."

PAUKU 2. O ka Pauku 2929 o na Kanawai i Hooponoponoia o Hawaii, 1915, ma keia ke hoololiia nei i heluhelu ai penei :

"Pauku 2929. Palapala kii ma ka hoolaha. Aole e ae ia kekahi mea e hoopauia, e okiia, a i ole, e hookaawaleia i male, koe wale no o ka mea hoopiiia, a i ole, mea pale ua kii kinoia aku e kekahi palapala hooko in a iloko nei o ke Teritore, a i ole, ua pane mai e hiki mai ana e ku maloko o ka hihia; aka nae i loko o kela ame keia lawelawe ana malalo o ka Mokuna 167 o na Kanawai i Hooponoponoia o Hawaii, 1915, no ka hoopau ana, no ke oki ana, a i ole, no ka hookaawale ana, in a ua ikeia ma ka palapala kii, a i ole, ma kekahi palapala i hoohikiia, a i ole, ma kekahi ano @ ae paha i lawa kupono i ka manao o ka lunakanawai o ka mea hoopiiia, a i ole, mean pale aia oia mawaho aku o ke Teritore, ua hiki no i ka lunakanawai e hoomana aku ma ka hoolaha no ke ku ana o ka hoopii ame ka manawa ame kahi e hooloheia ai ka mea i hoopiiia a i ole, mea pale ma ke kino e ua mea la a ma ke ano ana e hoike aku ai, a i ole, in a e ike ia ana i kona manao ana ua lawa ma ka palapala hoohikiia, a i ole, ma kekahi ano e ae paha, aole i ke ka mea hoopii i kahi i noho ai o ka mea i hoopiiia, a i ole, mea pale paha, a aole i hiki iaia e hoomaopopo i kekahi oia mau mea mahope o ka ninaninau ana ame ka imi ana no eono malama mahope mai o ka hookomo ana i ka palapala hoopii, ua hiki no i ka lunakanawai e hoomana aku ma ia hoolaha ana e haawi ana i ka mea i hoopiiia, a i ole, mea pale paha ma ka hoolaha ana ia mea no hookahi manawa o ka pule no eono pule neepapa maloko o kekahi nupepa, a i ole, mau nupepa i kupono no ka hoolaha ana i kekahi hoolaha lawelawe hookolokolo, i hoolahaia maloko o ke Teritore nei, a e hoolohe no a e hooholo i ka hihia ia manawa, a i ole, mahope aku o ka manawa i hoikeia maloko o ia hoolaha, aole hoi ia hoolaha e emi iho malalo o kanakolu (30) la mahope o ka haawi ana ia hoolaha ma ke kino, a i ole, o ka hoolaha hope ana o ia hoolaha elike me ka mea e hanaia ana. O na waiwai apau maloko nei o ke Teritore o Hawaii o ka mea i hoopiiia, a i ole, mea pale ua hiki no ma ke kauoha a ka aha, e komo aku no malalo o ka olelo hooholo, a i ole, kauoha a ka aha i loaa ka mana e hookolokolo ma o ke ano o ka palapala hooko i hoikeia maloko nei no na mea e pili ana i kela ame keia haawina i hoomaopopoia maloko o ka Pauku 2929."

PAUKU 3. E mana keia Kanawai mai a mahope aku o ka la o kona aponoia ana. C.J. McCARTHY Kiaaina o ke Teritore o Hawaii.

MOOLELO O KA AHAHUI EUANALIO AHA@@@NA O KA MOKUPUNI O OAHU, KAU O APERILA 1919.

Weheia na ha@@ me ka halawai hai pule pokole ma ka himeni 163 ame ka pule a ke kakauolelo; olelo alakai, Roma 14:19; a hookuuia me ka pule a ka Lunahoomalu Jas. Davis.Hoomakaia ka halawai hana me Jas.Davis, Iunahoomalu, ma ka noho; hoomaopopoia na lala o ka aha: Kawaiahao, Akaiko Akan, kahu, S. Hookauo, @@@@@; Kaumakahiki, H.K. Poepoe, kahu, B. Mololani, elele; Kah@@@@, W. Poai, kahu, Mrs. Mawae, elele; Ewa, W. Kamau, kahu, P.K. Kapanookalani, elele; Makua, Harry George, elele; Waialua, S.K. Oili, Kahu, Mrs. J.K. Kauwalu, elele; Kahuku-Hauula, G.M. Kanaula @ena, komite, Mrs. Leialoha Kalelo, elele; Waikane, Jas. Davis, kahu, E.K. A@kai, elele; Kaneohe, J.K. Lota, Kahu, Mrs. @. Kuikahi, elele; Central Union, A.W. Palmer, kahu, Jes. Emerson, elele; Kalihi Union, W.B. Coale, kahu; Portuguese Church, A.V. Soares, kahu: King St. Jap., M. Kamide, kahu;Palama Jap., K. Ishida, kahu; Kakaako Jap., Y. Sakai, Kahu@ Fort St. Chinese, Yuen To Pui, kahu; Reretania Chinese, Tse Kei Yuen, kahu; Ewa Jap., K. Mae@, kahu; Ewa Pilipino, S. Ygloria, kahu; Waipahu @@@nese, Lo Duet Tong, kahu; Waianae Jap, f. Sugimoto, Kahu; Waialua Jap., S. Nagamori, Kahu; Wai alua Filipino, Ruffo Augustin, kahu. Na lala ma@ H.P. Judd, N.S. Sche@@k, O. H. Gu@@@@, J.K. Paele, S.H. Oni S.K. Kamaiopili. Na haiolelo, P.D. K@llett, J.k. Kanepuu, J.H.S. Kaleo, ame Wm. II. Thornton, Keiki a ka aha. Ka mua, ke koho ana i ka lunahoomalu, na Wm. Poai i ka inoa o Jas. Davis i luna hoomalu, a koho lokahi ia ma o ka huki ana o ke kakauolelo he hookahi balota. Ka lua, ke koho ana i kakauolelo, @a W. Poai no ka inoa o J.K. Lota i ka kauolelo, a koho lokahiia ma o ka huki ana o ka lunahoomalu i hookahi @a@ota. Na H.P. Judd i ka hoike a ke komi t@ imihana: 1, halawai haipule; 2, kahea inoa; 3, Koho ana i ka lunahoomalu ame ke kakauolelo; 4, Koho ana i na komite, (a) haipule, (e) hoike o na eka l@sia, (i) palapala hoopii, (o) laikini, (u) hoalohaloha; 5, komite papahelu; 6, komite kihapai; 7, hoike a ka poe i laikiniia; 8, palapala hoopii; 9, ke kula kahunapule a ka Papa Hawaii; 10, waihona wahine kane make me ka lulu no ka waihona; 11, kekahi mau papa kula i ka was o Lent; 12, ka hana like ole; 13, na elele a keia aha i ka aha pae aina ma Kaumakapili; 14, hoike a na komite mau; 15, hoike a na komite wae; 16, na ekalesia kahu ole, ame na kahu ekalesia ole; 17, ka papa hoonohonoho haawi pono ana; 18, wahi ame ka ma nawa e noho hou ai; 19, koho ana i na komite no keia kau ae, (a) papa imiha  na, (e) ekalesia pilikia; 20, hoomaikai ana i ka ekalesia o Kalihi Moanalua. Na ka lunahoomalu i na komite penei: Komite haipule, S.W. Kekuewa, O.P. Cox, J. H.S. Kaleo; komite imihana, H.P. Judd, H.K. Poepoe, J.P. Erdman; komite nina@inau, O.H. Giliek, H.P. Judd, Akaiko Akana; komite palapala hoopii, H.P. Judd, H. K. Poepoe, A. Akana, W. Poai, J.P. Erdman; komite ekalesia pilikia, H.P. Judd, H.K. Poepoe, A. Akana, W. Kamau, J.P. Erdman; komite o na hoike kihapai, W. Poai, W. Kamau, J. K. Paele' komite hoalohaloha, S. W. Kekuewa, W. Kamau, Mrs. M. Kuikahi; Komite hoonoho kahu, H.P. Judd, O.H. Guliek, A. Akana, W. Kamau, J.P. Erdman; komite hoeuen, H.K. Poepoe, W. Kamau, W. Poai: komite papa kuhikuhi, H.P. Judd, H.K. Poepoe, J.P. Erdman. Na H.K. Poepoe ia J.K. Kauwalu i maheleolelo no ka aha, a aponoia. Na H.P. Judd i ka hoike papahelu no ka nui o na hoahanau. Na H.K. Poepoe e hapaiia ke kumuhana 6, hoike kihapai, a aponoia. Na S. Hookano i ka hoike elele o Ka waiahao, na B. Mololani i ko Kaumakapili, na Mrs. Mawae i ko Kalihi Moa nalua, ne P.K. Kapanookalani i ko Ewa, na Mrs. Rose Kapela i ko Wai@nae, na Harry George i ko Makua, na Mrs. J. K. Kauwalu i ko Waialua: na Mrs. Leialoha Kaleo i ko Kahuku Hauula, na Edwin K. Auwai i ko Waikane; na Mrs. M. Kuikahi i ko Kaneohe, a waihoia i ke komite o na hoike elele. Na K. Maeda i ka hoike papahelu o Ewa Iapana, a waihoia ia H.P. Judd Kumuhana 7, hoike a ka poe i laikiniia ame na keiki a ka aha. Na Wm. Thornton i kana hoike keiki na ka aha, a waihoia i ke komite ninaninau. Kumuhana 8, na palapala hoopii. Na ke kakauolelo i ka palapala noi a Chas. Lake, a waihoia i ke komite; ka palapala noi a Jas. Davis e hookuuia oia mai keia aha no ka pili ana aku me ka aha o ka Mokupuni o Mau; aponoia. Kumuhana 9, kula kahunapule a ka Papa Hwaii; na H.P. Judd he hoaka ka, eia me kakou maloko nei na haumana he eiwa o ke kula, a he eha o la kou e puka ana i keia makahiki, a he iini nui hoi ko ka papa e loaa mai he mau haumana hou mai na ekalesia like ole mai. Kumu@ana 10. Lui@ no na wahine ka@e make. @@@@ia @@@a @@@ @@. Kumuhana 11. Kekahi ma@ papa ku la i ka wa o Lent. Waihoia a na W. B. Coale e hoakake mai i ka @@ apopo, Aperila 3. Kumuhana 12. Na hana like ole. Na W. Poai e kapaeia na rula, aponoia; a nana no i ka hoike waha a ke komite mahelehele no ka waihona o ke komite o na ekalesia pilikia he $1.50 o ka 6 mahina no kela ame keia ekalesia, a na H.K. Poepoe e lawe ia ka hoike a noo@ooia: aponoia. Na S. Hookano he hoololi, o na ekalesia o Kawaiahao, Kaumakapili ame Kalihi-Moanalua i $10 pakahi; Ewa me Waialua i $5 pakahi, no ka makahiki, a ponoia, a nana no e hooholoia ka hoike me ia i hoololiia; aponoia. Na S.K. Kamaiopili he olelo hooholo e hoike aku keia aha ma o na lunanui la i ka manao ku-e a keia aha no ka wehe ana i ke kii onioni ma ka auwina la Sabati. a aponoia. Na Akaiko Akana e waiho pu ia aku ke ku-e a keia aha i ka hila senate no ka wehe ana i ka hale pahupahu ma ka la Sabati, a aponoia. Kumuhana 12, na elele a keia aha i ka aha paeaina ma Kaumakapili. Na W. Kamau ia Jas. Davis ame J.K. Lota @ lana na komite a keia aha; apenoia. Kumuhana 14. Hoike a na komite kumaa.Na H.K. Poepoe Kekahi o na lala o na ekalesia pilikia he mau hoakaka, maniuli o ke kaawale ana o ka lunahoomalu, o ia komite a ole e hiki ia komite ke waiho mai i ka hoike e pili ana ia Makua, aka wahi ana ua loaa aku ka ike i ke komite. aole he manawa i hoohuiia ai o keia ekalesia me ka ekalesia o Waianae, a he ekalesia ku kaokoa no keia mai mua mai. Kumuhana 18, wahi ame ka manawa e noho hou ai. Na H.P. Judd a hoopaneeia keia aha. alaila e noho hou mai ma ka Poawolu mua o Okatoba 1, 1919 a aponoia. Kumuhana 20, hoomaikai a ka aha i ka ekalesia o Kalihi Moanalua. Na W. Kamau na ke kakauolelo e haawi aku i ka hoomaikai a keia aha; aponoia. La Hana Elua, Apr. 3, 1919. Malamaia ka hapalua hora haipule e ka Lunahoomalu Rev. Jas. Davis, olelo alakai, Luka 8:45, nawai la au i hoopa mai nei @ Hookuuia me ka himeni @ H N. 191 ame ka pule. Na W.B. Coale he mau manao hoakaka maluna o ke Kumuhana 11, kekahi may papakula i ka wa o Lent; a nana no he noi e koho keia aha i komite nana e hooko i ka manao o keia kumuhana, a aponoia. Na ka lunahoomalu i ka inoa o na komite penei: W.B. Coale, H.P. Judd, H. K. Poepoe, N.C. Schenek ame Akaiko Akana. Kahea inoa, he 26 ka nui o na lala i akoakoa mai; heluheluia ka moolelo o ka halawai i hala a aponoia. Kumuhana 6, hoike kihappai. Na Jos. S. Emerson, ka elele o Kaukeano, he hoike waha i ke aloha o ke kahu ame ka ekalesia i na lala o ka aha. Kumuhana 8, na palapala hoopii. Na ke kakauolelo i na palapala hoopii a P.N. Kahokuoluna i laikini haiolelo; J.K. Paele e apono ana i ke noi a ka Ekalesia o Waikane i komite no ia ekalesia; na D.P. Mahihila e hookuu aky iaia mai keia aha aku, no ka pili ana aku me ka aha o ka Mokupuni o Maui a waihoia i ke komite o na palapala hoopii. Na H.P. Judd i ka hoike a ke komite ninaninau: O ka palapala noi a Chas. Lake, ua hoole ke komite i ka haawi ana aku i ka laikini haiolelo iaia, a ma o ka manao o ke komite he mea pono e apono mua ia ka palapala noi e ka ekalesia kahi o ka mea noi; ua apouoia ka haawi ana aky i ka laikini haiolelo ia Wm. H, Thonton, me ka haawi li@@ ana aku i ka laikini haiolelo i na hai olelo mua Ruffo Aguetin, K. Ishida, J.H.S. Kaleo, J.K. Kanepuu, P.D. Kellett, T. Sugimoto, U .Okumura, Ravimond Quenones ame Y. Sakai. Na S.W. Kekuwewa he hoalohaloha no Mrs. J.K.Paele, penei: Aole o kakou home e mau ana maanei. Ma ka la 9 o Feceruari, 1919, ua kipa ae la ka anela o ka make ma ka home aloha o ko kakou hoapaahaua, J.K. Paele, a lawe aku la i ka hanu ola o Mrs. Debora Kapule Paele, kana wahine i aloha nui ia. Nolaila e hoholoia 1. Ke komo pu aku nei na hoa o keia aha e auamo pu me oe i kou mau luuluu; 2, ke pule nei makou i ka Makya lani e hoomaha mai ia oe iloko o kou kaumaha; 3, ke hauoli nei no makou, no ka me, o ka poe i make iloko o ka Haku, he oiaio no e hoomaha lakou i ko lakou luhi; 4, no kakou ka poe i koe e noho me ka makaukau, no ka mea he pokole ka manawa. S.W. Kekuewa, W. Kamau, Mrs. M. Kuikahi. Na ke kakauolelo i heluhelu i ka hoi ke a na Haiolelo j.K. Kanepuu ame J.H.S. Kaleo, a waihoia ma kahi o na palapala. Na H.K. Poepoe e kapaeia ka rula, a aponoia; a nana @oi ka hoike waha a ke komite o na palapala hoopii, e apono ana i ke noi a D.P. Mahihila ame J.K. Paele, a aponoia. Na Wm. Poai i ka hoike a ke komite o no hoike kihapai, a na S. Hookano e apono a hooholoia. Kumuhana 16, ua ekalesia kahu ole. Na H.P. Judd e aeia aku i komite o Wm. Kamau no Makua, o G.M. Kauaulalena no Kahuku Hauula, J.K. Paele no Waikane, a aponoia. Kumuhana 17, ka papa hoonohonoho haawi pono ana. Na N.C. Schen@k i hoakaka mai i ka waiwainui o keia papahana no ka pono o na ekalesia. Na ke kakauolelo @e leta mai ia Akaiko Akana mai e noi mai ana  e hoo@@a aku i mau komite no ka pane ana aku i na ku-e a ka aha no ka bila senate 131 e pili ana i na hale pahupahu, a kohoia he 11 lala o ke komite, Akaiko Akana, H.K. Poepoe, W. Kamau Jas. Davis, N.C. Scheneck, H.P. Judd. S.K. Kamaiopili, J@s. Emerson, S. Hookano, Wm. Thornton, J.K. Kauwalu e noho hou keia aha ma waialea. a aponeia. Lulu, loaa $8.55. Na S. Hookano e hoonanee, a aponoia: hoopaneeia me ka himeni 196 ame ka pule a ka lunahoomalu. JAS. K. LOTA, Kakauolelo. HE HOALOHALOHA. Aole o kakou home e mau ana maa nei, no ka mea, he mahu ko kakou ola i pua ae a nalo aku. I ke kane wahine make iloko o ka luuluu ame ke kaumaha, George Kaua loku Hanawahine, walobia wale hoi e: Oiai, ma ka wanaao Poaha iho nei, Aperila 3, 1919, ua oluolu i wa Makua mana loa ke kii ana mai a lawe palanehe aku i ka hanu ola makamae o kau wahine i aloha nui ia, Mrs. Victoria K. Hanawahine, a waiho iho la ia oe na keiki a olua, na makua, ka ohana ame makou pu hoi e kanikau aku nona ma keia ao ao o ka muliwai eleele o ka make. A oiai, o Mrs. Vitoria K. Hanawahi ne i hala aku, he hoahanau a he haumana oia no ke Kula Sabati o ka Ekalesia o Pukaana, Apana o Kalahiki, a mamuli o kona hala ana aku la, ua ili iho maluna ou ke kane i hooneleia i ka wahine, na keiki i hooneleia i ka mama ame ka ohana apau, ka haawe kaumaha luuluu no ka oukou mea aloha i hele aku.Nolaila, e hooholoia, o makua o na makua, na hoahanau ame na haumana Kula Sabati o ka Ekalesia o Pukaana, Kalahiki, ma o ko makou komite la, ke komo aku nei e auamo pu me oukou i na ehaeha. na kaumaha ame na luuluu i kau iho maluna o oukou, a ke noi ae nei ka makou mau leo pule i na Mana Lani, Nana e hoomama mai i ko oukou mau manao kaumaha luuluu, a e. Hooholo hou ia, e hoopaaia keia olelo hoalohaloha ma ka buke moolelo Kula Sabati o ka Apana o Kalahiki, e hoounaia i hookahi kope i ke kane wahine make a i hookahi kope pakahi i ka Nu p@@@ Kuokoa ame Ke Aloha Aina. O makou iho no me ka walohia, KULA SABATI O PUKAANA, Ma o ko makou komite la, Jos. K. Kaupu, Mrs. J.R. Smith, Jr., Rev. John Keala. Hanaia ma kalahiki, Aperila 6, 1919.

E ALO ANA I KE AHA? Ma kou helu o ka la@@@ @ Aperila i ike iho ai au i na kumupale @@i ai a ka Mea Hanohano Le@i L. Josep@ no ke kupale ana ia la@@ me Brown, mai loko mai o ko laua puulu, a @ ka lehulehu aku, no ko laua ku-e ana i ka bila koho baloka o na wahine, a o ko laua, ame ko laua puulu, i makema e ai e hoihoi ana na ka lehulehu e ho holo aku. Maikai no ke kumypale a kahi kaaka. Waiho aku no la hoi ka ike ahea! I@a ua kapa aku ko Honolulu pae ia olua he "lapuwale" ma ka @@@@@ namu, oki loa aku kahi o olua i hoo@@aia aku ai. Ina i ike mua ia ko olua mana@ ka lai maluna o keia ninau, i ko olua ma nawa e hele ana e imi @aloka. o ko u manao, e noho no olua i kauhale @@@ a no ka mea, eia no i kahi a olua @ hele aku ai. he po@ tiga e nana aku an@ i ke ano o ka oukou paani ana. Aole keia he hoohaahaa i ko olua kaohano. aka he mea keia e ikeia ai o ke k@l@n@ @ @@. Eia kekahi, o kau mau kumupale, a@le na na mana koho i hookomo i keia ninau iloko o ke kahuahana, aka @ @@ komite i hele a Honolulu a ha@a @ @@@ muli o ka nui o ka poe i hele akua @@@ ia oukou, na ka lehulehu e hooponi. @@@@ i keia ninau, pela iho la oukou i @@@@ ai i keia ninau, iloko o ko kakou @@ olelo. E, auhea oe e ka Mea Ha@@@no, in a ua ike olua na hanaia keia @@@@ e ke komite a hookomo iloko o k@ ka huahana o ka aoao, kahi a olua i h@@ paa aku ai e lilo i moho, no ke ak@ k@ olua, a o oukou no apau, ka poe i @@@ i keia ninau i hooko ole ai? Pololei o Kiwini, ke senatoa o Hilo i olelo ai, "i maunu kii halok@ " a oiai no hoi oukou e noonoo ana n@ keia ninau, a mamuli o ka makemake @ k@ komite e loheia ka manao o na m@ka ainana maluna o keia ninau, na malama ia ae la kekahi halawai o olua no paha kekahi malaila ea? Ua leheia ka @@ nao o na makaaina@@ maluna o k@@@ ninau. no ko oukou hooho@o loa a@@ i keia hila me ke kanalua ole, pela@@ hoi na palapala i waihoia aku imua o @@@@@. Ke olelo mai nei oe no ka nui o ka @@@ i waiho aku i ko lakou manao in @@ @ oukou na ka lehulehu e hooholo. P@la oukou i ku-e ai a hoopuka i ka pika a ka Mea Hanohano o na Kohala@ @@@ lolii mai la H.M. Kaniho. E hoomanaoia ina @@i na pala@l@ hoopii a ka lehulehu e ku e ana i kei@ ninau, apela na palapala @ kakou an@ no ka lilo o keia ninau i kanawai, i waiho aku imua o oukou, alaila, ua pono ka oukou waiho ana mai la na ka lehulehu ehooponopono.  aole loa pela, @@ hana oukou i ka hana kumakaia. o ke kalaiaina haahaa loa. E olelo iho aua paha oe, @@@ na kumu hea la i kapaia aku la ke kalaini@@ haahaa loa ka hoihoi ia ana mai la na k@ lehulehu e koho? Eia no o ko oukou ku-e ana me ka loaa ole o na ku@@ kapono. O ka lua, ua ikemaka olua m@ ka hoohewahewa ole i ke ano o ka @@@ nee ana o na hana kalaiaina o na mokupuni hui ia o Maui, Molokai ame Lanai. aia ma ka ihu ka ike elik@ me na @ipi o Nuuanu, a in a o kela ano paani a oukou i haua mai la, a e hanai@ @@ ia ano i ka lehulehu, pololei kela @@@ lalani huaolelo e kau ae la, "Ma ka ihu ka ike," puka mai @a ma ka pul@ a Kuiho a holo loa ilalo i omilu la. Ina o ke ko ana o ke a@ o ka maua wa e nee nei maluna o keia ninau " k@ ho baloka o na wahine" a he au pomaikai, ola oukou, ola au, ola ka lehulehu, a in a aole pela, ua kau ia olu@ ma ka ana kanpaona. Ua lawa me ke aloha i ka @@@@h@@ ponopono ame na keiki o ka pa@@pai DAVID K. KEALA. Paia, Maui.

KAKOO E LOAA KA MANA KOHO BALOKA I NA WAHINE. Mr. Lunahoponopono; Aloha oe:-E oluolu mai hoi oe i keia wahi maoao hoakaka in a e loaa ana he wahi @umi kaawale o ka kaua kamalei aloha, nana e ahai aku apuni na moku, ka @ene aukai o ka Moana Pakipika. He minamina kou i ka h@l@ @@@ ole ana o ka hila 48 o ke senate i hooholo ai, a na lunamakaainana i pipiki ai. a waiho mai la i ka pon@ na na nana koho e hapai, a koho i ka la. E hiki ana paha aole paha! Ina e lokahi ana na kane e kakou, alaila muikai, in a aole, o ka paa loa ae la no ia. Ua @@i kou puu@@@ e loaa i na wahine kela mana, oiai he nui na wahine i hoonaauaoia, ame @@ kaikamahine i a o ia, a i kupono e koho @oloka, i oi aku mamua o na kane @ ka ha hewa i ko lakou baloka mawaho o ke kaha, a ikeia e na luna o ka papa @oho baloka, ua hewa, kiolaia, kekahi inu@ama hewa no. O ke kalena i loaa i na wahine. na hiki loa ia lakou ke hooponopono i ka lakou kane e ao aku i ka lakou mau kane, penei oe e koho ai, e hele @@ a koho i ka poe kupono, i mea @@@@ @ hana i ka pono ka lehulehu, a @ hana i na kanawai maikai, a e hool@l i na kanawai hoopilikia, e hoopau loa! Elike me na wahine o Amerika ua loaa ia lakou ka mana koho, apuni na mokuaina, nolaila, e na mana @oho, mai Hawaii o Keawe a Niihau. e aia mai a kakoo like mai kakou e na @@@@ Ke hiki mai ka la koho. e lokahi like kakou e hooikaika like kakou e h@@@ka ika like. Keia ko'u manao ho@@.Ke mahalo nei au ia Remona o Maui i kakoo e loaa i na wahine ka m@@@ k@ho. Ua lawa au maanei nei. ke @@l@l@ nei au maluna o na keiki oniu i ma @ keu halepai kou welina. Me ka mahalo nui. W.K. APUAKEHAU. Laie, Apr. 14, 1919. KA PILIKIA O KA OPU O NA KEIKI Hoko o na mahina o ke kau wela he loohia mau na keiki i ka mai ol@mo o ka opu, e pono ai e makaala loa ia. I ka manawa e ikeia ai ka ohemo mai o ka opu, e haawi aku i ka Laau Nahu o ka Opu me Hoopaa Hi a Chamberlain. Eia ke @uaiia nei ke ka p@@ @uai laau apau, o Re@@on, Smith & @@., na akena no Hawaii.-Hoolaha.