Ka Nupepa Kuokoa, Volume LVII, Number 17, 25 ʻApelila 1919 — Page 4

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

Ma Ka Poalua nei i noho ae ai na elele i kahoia + Ka Moao Repubalika a hooholo is ke kahuahana +++aiaina.  he kahuahana i ili aku ai ke ko'iko'i o +a +ooko ana maluna o na moho e konoia mai ++++ lakou e hele aku imua o na mana koho.  i loko keia mau la hakoko kalaiaina. a hooiaio aku, no ++akou +ooko pono i ua kahuahana nei. in a aole +++ alaila na makehewa wale no ka hanana ana o ++a+i kahuahana. 

 

Oiai nae, ua hooikaika kekahi mahele o na elele + hoea ae maloko o kela ahaele. e hookomo mai i kekahi mau pauku iloko o ke kahuahana.  a kakou ++ me ko kakou mau noonoo maikai i hoomaopopo ++ + ke kupono, elike me na kulana e ikeia nei malo++ o keia kulanakuahale i ke manao nei nae ke Kuokoa. i ke kapaeia ana aku o na pauku o kela apo mailoko aku o ke kahuahana, ua kapaeia aku ++ malalo o na kumu kupono loa, o ia no ka hiki ++ ke hookoia aku : a in a hoi no ka hookoia, e kau +ku ana he mau haawina ko'iko'i maluna o kekahi +raheie o na makaainana ; ke ole e loaa mua na ++++ maopopo loa no ka hopakeleia o ka papa +++haa o na makainana, mai na kulana kupilikii ae.

 

Ua kupono loa ke kapaeia ana aku o ka ninau mana koao baloka o na wahine mailoko ae o ke kahuahana Repubalika, i pili i ka hoko kalaiaina ++ na luna oihana o ke Kulanakauhele a kalana o ++nolulu nei, no ka mea aole o lakou kuleana hoo++++pono ma na ninau o keia ano; e waiho aku no +++ ninau pili i ka hooponopono ahaolelo ana o he+a an+ a hoea mai ka manawa e wae ai a e koho ++ i na hoa oloko o ka ahaolelo, o ka manawa ku++++ ia e noonooia ai, no ka mea o ka ahaolelo ke kuleana ia ninau.

 

Ma na mea e pili ana in a hale hoolimalima loola ++hi a kekahi mahele nui o na makaainana e noho ++++++le a kakou hoohewahewa ana, no ke kupono +++ + ka noho huikau ana, he nui na pilikia e ala +++ ana iloko o ka noho ohana nana, elike me na +++ oiaio a kakou e ike nei, a i ie ai ma hapa+++ o na ohana i noho ma kela mau hale hoolima loloa; aka nea aole he hana maalahi ka hoao ana e onou ae ia ninau ma ke ano o kekahi ia o na mea ano nui maloko o ke kahuahana, ke ole e mao+opo i ka aoao Repubalika kahi e hoopakeleia ae ++ ka poe ilihune, mailoko mai o na haawina kupili++ e halawai aku ana me lakou.

 

Na iloko o kela ame keia pakahi o kanaka ma keia Teritore, na manao makee i ka noho maemae ana, i ka noho oluolu ana i ka noho ana, e hookaawale ana i ko lakou mau ohana mai ka huikau aka.  pehea nae e hiki ai ia lakou e loaa ia ano o ka ++++ ana oiai o na hale hoolimalima loloa na wahi ++++lu o ka hoolimalima, i kulike ai me ka ukuhana + +++ nei ia lakou?  E haawi mua aku i na ukuhana kiekie i na limahana, me ke kanalua ole ke olelo ae, e hiki ana i na ohana lehulehu, ke uku i ka hoolimalima o na hale, e loaa ai he nohona kuo+++ ana no lakou iho, a e hoea mai ai hoi, i ka hoo+++ ana o ka iini ame ka makemake, o ka poe e +++ikaika nei.  e ike i ke kulana maemae o keia ++anakauhale.

 

Ma na mea e pili ana in a hale hoolimalima loloa, o ka papa ola o ke Teriotre ka mea mana, e hoa++wa ai.  in a ua ikeia ke kupono ole; a in a he mana ++ kekahi ma ka hooponopono ana, i ke ano o na hale hoolimalima e kukuluia, alaila e hanaia kela mau hale, ma ke ano e hookaokoa ana i na mea +pau e pono ai kekahi ohana hookahi, aole hoi ma ke ano huikau; me ke kauka'i ole, ma ke kalaiaina + h+ea mai ai ia hopena.  a e punuku aku paha i na m+ho, e alualu nei i na kulana oihana, malalo o ke++hi kahuahana o kela ano, ke mea hiki ole i na ++++ ke hooko mai, oiai ua nele lakou i ka mana ame ke kuleana maluna o kela ninau.

 

Oiai nae. aia kekahi mau mea maikai maloko o ++la kahuahana, o ka oi loa aku, ma na mea i pili i ke kukulu ana aku i makeke kulanakauhale, he mea pono i na moho e alualu nei i na kulana oihana + __oia aku ima o na mana koho e hooikaika ana ++kou ma na ano apau, e hookoia kela mahele o ke kahuahana, a e hooko i'o aku hoi i ka mea a lakou i hoopaa ai, ke kohoia a puka, ma na oihana, i hiki ia lakou ke hoohana aku i ko lakou mana. 

 

Ua lilo na hoa o ka ahaolelo e noho mai nei, ka ++e i hoike maopopo ae i ko lakou ke-e ma ka hana. i ke kahuahan, o ko lakou aoao kalaiaina +onoi iho.  i mea a'o mai ia kakou, ma keia kau wae moho e koho i ka poe i hiki ke hilinaiia aku, e hoo++ mai ana lakou i ke kahuahana i hooholoia e ka aoao. aole hoi o ka lilo i poe ku-e, a hana wale aku no elike me ko lakou makemake, ma ka wa e lilo ++ ai i mau kauwa na ka lehulehu

 

ELUA MAKAHIKI OKOA E KAKALI AKU AI

O ka manaolana o na wahine he mau makaainana no Amerika ma Hawaii nei no ka loaa o ka pono koho baloka ia lakou, ma o ka bila la, e waiho ana na na makaainana kane o kei Teritore e hoo+olo i ka ninau mana koho o na wahine, ma kekahi koho baloka kuloko, ua hoea mai ia i ke poho wale ana, mamuli o ka waihoia ana o ka bila ma ka papa, e ke senate ma ka Poaono aku la i hala, nolaila he elua makahiki okoa ia e kakali aku ai, mamua o ka loaa ana o kela pono ia lakou, ke ole e haawi pololei ia mai ia pono ia lakou e ka ahaolelo lahui, mamua ae o ke kau koho baloka no keia kau ae o ka ahaolelo kuloko. 

 

Ma ka mea oiaio maoli i hoomaopopoia, ma na hooponopono ahaolelo a na hale kuakanwai a elua, maluna o keia ninau keia ninau koho baloka, ua lawe wale ia mai no ia ma ke ano, me he kinipopo peku wawae la na kela mau hale kaukanawai, me ka makemake ole ia e loaa ka pono koho i na wahine i keia kau.

 

Ua hooholo ka aha senate e haawi pololei aku i kela pono i na wahine, ma o kekahi kanawai la, ua pepehiia nae e ka hale o na lunamakaainana; me ka hoao ana o na hoa oloko o kela hale, e kiola aku i na koikoi mauluna o na makaainana koho baloka, ka hooholo na mai, e kono ana hoi i na hoa o ka aha senate e komo pu mai iloko o ia manao hookahi; aka nae ua panai mai kela hale i ka mea i hanaia aku, e na hoa o ka hale o na lunamakaainana, nolaila ua lilo na hooikaika ame na paio ana maluna o keia bila i mea makehewa loa, koe wale no ka loheia ana o ka leo o kekahi mau solona kaukanawai, me ka makemake ole nae e loaa ia pono i na wahine.

 

Me ke kanalua ole ke nana aku, in a no ke koho baloka ia o keia ninau i keai manawa, aole loa e lanakila ka aoao e haawi ana i keia pono i na wahine; nolaila ua lilo no i mea na kakou e hoomaikai ai, ka make ana o ka bila, e hoea mai ana he manawa kupono loa, ma keia mea aku, e hookoia ai ka makemake ame ka iini o na wahine o Hawaii nei.

 

Oiai he mau la helu wale no koe, alaila hookuu keia kau o ko kakou ahaolelo kuloko, a he hoomaka wale ana no hoi keia no ka paio maluna o ka ninau mana koho o na wahine, e hoomaka koke aku i ka hoonaauao ana i na wahine no ka makakau ma ka hana kalaiaina, i ka wa auanei e hoea mai ai i ka loaa ana o keia pono, ua loaa ka naauao ame ke akamai, ame na hookupono ana apau, e makepono ai ka baloka i na wahine, aole hoi elike me ka koho ana a kekahi mahele nui o na makaainana, ka pono koho wale aku no, elike me na mea e aoia mai ana ia lakou, e ko lakou mau alakai kalaiaina, ame ka puulu e alualu ana i na pomaikai no lakou ponoi ma ke kau ana ma na kulana oihana kiekie. 

 

E HOOPAA I NA INOA I HIKI KE KOHO

O na makaainana e noho nei ma keia kulanakauhale, a ma na mokupuni mawaho aku o Oahu nei, i loaa ole ka mana koho baloka, he mea pono loa, e hele ae e hoopaa i ko lakou mau inoa iloko o keia mau la i hiki ai ia lakou ke koho baloka, ma ke kau wae moho o na luna oihana o na kalana lehulehu o kakou, peia hoi ma ke kau koho nui aku iloko o ka mahina o Iune.

 

He mea nui ka loaa ana o ka mana baloka ia kakou, pela iho la e loaa ai ka lanakila i ka kakou mau moho i makemake ai e waeia ae, a e kohoia no na kulana oihana like ole a lakou e alualu nei; a no ka mea he kuleana nui ko kela ame keia mana kojho, e hoike ai i kona manao, ma ka pahu baloka, aole hoi o ka hoohemahema wale i keia pono, elike me ka manao o kekahi poe naaupo o kakou.

 

I ka loaa ana o ka pono koho baloka, e hoohana aku ia pono, ma ke ano kupono, e lilo ai i mea waiwai, ma ka wae ana i ka poe i hoomaopopoia ko lakou mau ano kupono, a i hiki no hoi ke hilinaiia aku no ka hooko i ka lakou hoohiki oihana, me ka pololei.

 

Ina ua pohihihi kekahi poe kanaka Hawaii i kahi e hoopaaia ai na inoa o ka poe i kupono i ke koho baloka, e ninau i kekahi poe.  O ke keena e hoopaaia ai na inoa o ka poe kupono i ke koho baloka, ma Honolulu nei, aia maloko o ke keena o ke kakauolelo kalana ; e loaa no ua keena neu ma ka hale e ku nei. ma ka aoao ma Waikiki, o ke kihi o na alanui Moi me Papu, ma ka papahele elua, maluna pono ae o ka hale banako lahui. 

 

O na kanaka o na kuaaiana mai e noho nei ma keia kulanakauhale i loaa ole ia lakou ke kulenana e koho baloka ma Honolulu nei, no lakou i makemake nui ia ai, keia hoeueu ana, oiai he kuleana ko oukou, e wae, a e koho i na luna oihana, ia lakou ka hooponopono ana mai i na hana apau no ka pono o keia kulanakauhale, ame ka poe e noho ana iloko ona. 

 

Mai kakali o hala auanei ka wa pono, no ka me ma ka la 6 o keia mahina ae e paa ai ka buke hoopaainoa, aole e wehe hou ia, a hala ke kau wae moho, mahope aku o ia manawa e hamama hou ai, oiai nae o ke kau wae moho, ke kau koho ano nui loa; mailoko mai o na moho lehulehu, e holo nei, e oili mai, ka oukou poe kanaka i makemake ai, aole o ke kakali, a hala ke kau wae moho, o ka wa ia e hele ai e hoopaa i na inoa, he hana hawawa ia, a kupono ole.

 

Ina no ka holo mai o Mr. L. L. McCandless i moho meia no ke kulanakauhale a Kalana o Honolulu nei, ma ka aoao Demokarata i keia kau wae moho, alaila, ua loaa i ka Meia Joseph J. Fern, he hoa paonioni maikai loa, e koiia ai oia, e haawi i kona ikaika apau i keia kau, ka mea i ike ole ia ma na kau aku nei i hala.  Maila paha he neui na manaolana i loaa ia Mr. McCandless no ka hiki iaia ke hoohaule aku i kona hoa mokomoko ma ka aoao hookahi, o ka ke Kuokoa nae e paha wale ae nei no, o ka ikaika i loaa iaia, ma na kau koho aku nei i hala, no ke kulana elele lahui, e like ole ana ia, me ka iakaika e loaa iaia ma ke kulana meia; no ka mea, he hana paakiki na ka moho o ka pahu loa, ka hoao ana e hoopapa me ka moho o ka pahy pokole.

 

New York, Apr. 18---Elua mau hui hana bia i hoomaka e houna aku ma o a maanei i keia la i ka bia elua ame ekolu hapa pakeneka alekohola ilo ko malalo o ke kuni mawaho o ka omole e hoakaka ana he bia "on a ole."  Ua hoike ae na luna nui o ia mau hui o ka manao o ko lakou hana ana pela no ka hoawiwi ana aku no ia i ka ka aha hookolokolo olelo hooholo no ka lakou koi o ka bia e hanaia ana me kela nui o ka alekohola iloko aole ia he bia ku-e i na rula hooponopono pili i ka hookoe ana i na meaai. 

 

Colmar, Apr. 22- Elima mau bele i laweia aku ai mai na halepule mai nei aku i loaa aku ma Frankfort, kahu a na Kelemania i lawe aku ai a waiho.  E hoihoi hou ia mai ana lakou a kau hou ia ae maluna o ko lakou mau wahi mua.  Ua loaa pu aku ma Nunieh kekahi mau waiwai makemae he nui i laweia ai mailoko aku o hlepule, kahi o ia mau waiwai i laweia aku ai e na pualikoa Bavarian.

 

San Francisco, Apr. 22.-E uku na hakuhana o na hale kelepa ame na halehana maloko o ka mokuaina o Kaleponi i ka ukuhana haahaa o $13.50 i kela ame keia pule i na wahine aka mai i ka hana a i $10 no ka pule i na wahine kokua apau, elike me kekahi kauoha i hoopukaia ae i keia la e ke komisina o na hana o ka mokuaina.  Ua pili aku keia kauoha i na wahine hana apau maloko o na halekuai ame na halehana apau maloko o ka mokuaina apuni.

 

Washington, Apr. 22-Ekolu mau mokuea o na mokukaua, e hoao aku ana e lele maluna ae o ka moana Atclanika, a me he mea la e haalele iho ana lakou i ke kapakai Rockaway ma na la mua o Mei.  E lawe aku ana kela ame keia mokuea ehiku kanaka a e hooneeia ana kela ame keia mau mokuea e eha mau mikini Kuokoa i like ka ikaika hoonee me ka ikaika huki o 1600 lio.

 

Washngton, Apr. 22- Ma ka lono mua loa i loaa mai iauei mai na apana federala i koe apuni ka aina no ka holomua o na hoeueu no na bona aie kuokoa, ua ikeia he $116,000,000 ke huina i laweia o na bona ahiki i ke awakea o keia la. 

 

Paris, Apr. 22-Ke hana a ke huna pu mai la na Kelemania i na kaa i lako me na pu, na enekini kaaahi ame na pu ma Silensia Luna, wahi a ka lono mai Munich mai,  Ua hoolakoia kela ame keia kaa me elua pu Kuniahi.  Makekahi mau wahi 300 o keia mau kaa ua hunaia i ole e haawiia aku i na Aupuni Huiia.  Ma Opehu he 18 mau enekini i pau i ka hanaia ma kekahi manawa ae nei i hanaia i hunaia. 

 

Tokio, Apr. 22-Ua hioo emoole loa i keia la i ka makani ma o-a ame na pou o ka halekeaka hakoko lahui nui i paa ai i ka hanaia ma ka la 3 o Aperila Ua hiolo ke kahua i hanaia ai me na haokila o ka hale a mokaki iho iluna o ka honua.  Lehulehu wale na lima hana i make a i hoohaia. 

 

Hoole I ke Kuai Hoolilo Ana I ka Wiliko

 

Na ka ninau a Mr. C. S. Carl-Smith o Hilo i ka hui mahiko o Waiakea, in a e makemake ana na on a o kela halewili e hoolilo aku i ka halewili ma ke kuai, ua hoounaia aku ka pane a ka hui mahiko, ma o Mr. E. H. Wodehouse la, e hoole aku ana i ka noonooia ana o kekahi manao iloko o keia wa no ka hoolilo ana aku i ka wiliko. 

 

Ma ka pane a Mr. Wodehouse, e hoakaka ana ia no ka hui mahiko ke ike i na kumu kupono, no ke koi ana aku i ka poe paa mahele, e hoopau i ke ku ana o kela mahiko, oiai ua makaukau no ka hui e hoomau aku i ke ku ana, no ka wili ana aku i kana mau ko ponoi, ame na ko a ka poe hookuonoono i oo, e makemake ana no ka wiliia aku.

 

Ma ka aoao o ka mahiko, e hoakaka ana o Mr. Wodehouse ma kana pane no ka makaukau mau e haawi aku i na kokua ana ma na ano apau i ka poe hookuonoono ke mahi aku i ko ka poe hookuonoono ke mahi aku i ko lakou mau aina, malalo o ko lakou mau hoolilo ponoi, alaila i ka wa e oo ai ka lakou ko, ua hiki i ka mahiko ke kokua aku ma ka wili ana, me ka loaa i ka poe hookuonoono he kumykuai kupono no ka lakou ko, a e loaa pu no hoi i ka mahiko he puka ma ia hana. 

 

He heluna uui o ka poe hookuonoono o Waiakea, i noi ae i na kokua ana a ka mahiko, i wahi e hiki ai ia lakoou ke hoi aku a noho maluna o ko lakou mau home hookuonoono, a hoomaka koke aku i ka hoohana ana i ka aina, a ua haawi aku hoi ka mahiko i ka ae, a no ka ike o ka papa hooko o ka mahiko o Waiakea, aole he pilikia iki e loaa ana i ka mahiko, mamuli o ka liko ana aku he heluna nui o na aina aupuni i ka poe hookuonoono pela iho la i hoounaia aku ai ka pane hoole elike me ia maluna ae. 

 

 

O Claus L. Robers Kekahi moho e alualu ana i keia kau no ke kulana kakauolelo kulanakauhale a kalana o Honolulu ma ka aoao Demokrata. 

 

Ma ka la 10 o ka mahina ae nei o Mea e hoea mai ai i ka hopena o na hana hooikaika kuai i na bona lankila ma Hawaii nei. 

 

E hoikeikeia aku ana he mau kii hou o ke moolelo o Tazana maloko o ka Halekeaka Bijou, e hoomaka ana ma ka po o kiea Sabati iho. 

 

I kulike me ka hoike a ke keena oiha na ko na aina e iloko o ka mahina o Feberuari i hala he 88 wale no Kepani i komo mai i Hawaii nei a he 454 i haalele mai i keia Teriotre. 

 

Me keia pule ae e hook+u ai keia kau o ka ahaolelo kuloko me ka nui, o na bila i hookomoia ae a uuku pae ne hila i lilo i kanawai.

 

Malalo o ka bona + $200,000 ua hookohuia mai e ka Lunakanawai H+en ka Bishop Trust Co.  i lunahooponopono waiwai no ka manawa no ka waiwai o Julia Afong. 

 

Iloko o na la e hooikaikai nei ke kuai ana i na Bona Lanakila, he keu aku a ku ulolohi, aole elike me ka manawa e komo kino ana o Amerika i loko o ke kaua.

 

Ma ka hora umi kumamalua o ka po o ka la apopo, e paa ai ka puka no ka waiho ana ae o na moho no na oihana o o na kalana, i ka lakou mau palapala noi holo moho.

 

Ma ka auwina la o ka Poaono aku la i hala, mawaho ae nei o Kamoiliili i wehe mua ia ai na paani no keia kau kinipopo, mawaena o ka hui o na Pake ame na koa marina, ua kaa nae ke eo i ka hui o na koa. 

 

Nui ke ahewa o na wahine i na aoao kalaiaina e elua iloko o ka ahaolelo no ka holo ole ana o ka bila e haawi ana i na wahine i ka pono koho baloka elike me ka pono i loaa i na kane. 

 

He papaaina ka ka Ahahui o na Loio Hawaii o ka haawi ana ma ka po Poakolu nei no ka Lunakanawai S. B. Dole ma ke hale hui o ke kalapu Pakipika no ka piha ana ia Dole o na la hanau he 75.

 

I kulike me ka moolelo o pili ana i ke alahukimoku o Puuloa iloko o na mahina ekolu mai keia la aku e makaukau ai ia alahukimoku no ka hoo+omo ana aku i na moku maloko olaila no ka hoomaemae ana. 

 

Nui na moho o na aoao kalaiaia+.  ku loko e alualu nei i ha oihaha o ke kulanakauhale a Kahua o Henelulu nei, aia nae a hoaa mai i ka manawa hope loa e waiho ai i na palapala noi holo moho, alaila maopopo pono ka nui.

 

O na lala kahiko o ka Ahahui Kokua ame Manawale'a o na Poola, he mau palule ulaula  ko lakou e waiho mai nei, ua hiki ke hoihou ae i kela mau palule i ka ahahui, me ka hoihoi ia aku o ka lakou mau kumulilo, elike me ia a lakou i uku aku ai no kela mau palule i kinohi.

 

Ma ka noho ana o ka halawai a ka papa o na lunakiai ma ka po o ka Poalua aku la i hala i hooholoia ae ai he haawina dala, no ke uku koke ana aku i na bila i uku ole ia o na keena lehulehu, elike ma ia i ikeia ai, ma ka huli pono ia ana e ke komite o ke kiure kiekie.

 

Ma ka auwina la o ka Poakolu nei i kau mai ai ka Lunakanawai Federala Poindexter i ka hoopa'i maluna o ka lunaleka mau o Pahoa, Puna, oia o William J. Hall he elua makahiki hoopaahao, no ka pokole ana o kekahi huina dala mahuahua o ka oihana leka, malalo o kana malama ana. 

 

Ma ka hapalua o ka hora ekahi o ka auwina la o keia Sabati iho, e malama ae ana ke kalapu Demokarata o ka mahele eiwa, apana elima, he halawai nui, mahope aku o ka paumawai o Kalihi, e ku nei ma ka kihi o na alanui Moi me Waiahamilo.  Ua hiki i na moho ke hele ae ma ia halawai ke makemake. 

 

He kanaono a oi ka nui o na palapala noi holo moho i laweia mailoko aku o ke keena o ke kakauolelo o ke Kulanakauhale a Kalana o Honolulu nei iloko o na la aku la i hala, a mahope aku o ka hora umi kumamalua o ka po o ka la apopo, e maopopo pono ai ka poe e hel+ ana he mau moho no na kulana oihana like ole. 

 

E Malama Pono Ia Oe Iho

 

Ina i makemake oe e maikai ka noonoo ame kou waihona ai mai hookuukuu wale oe i kou opu e hoopihaia me na waiawa o na meainoino mai kou kino aku; e laa na pilikia i ike mau ia no ka lepopaa.  I mau meaai maikai, inu nui i ka wai me ka nui o ka holoholo ana iwaho o ke ea, pela e maikai ai kou opu.  Ke loaa ole ka maikai ma ia ano, alaila e lawe i na Huaale a Chamberlain.  Na lakou e hoopalupalu i ka opu, a he maalahi me ka maikai ka ai ana.  Eia ka kuaiia nei e ka poe kuai laau apau, o Benson, Smith & Co., na akena no Hawaii-hoolaha. 

 

Clarence W. Ashford

 

Moho o ka Waeia ma ka Aoao Demokarata no ke Kulana Loio Kulanakauhale a Kalana.

 

I Kuu Mau Hoaloha Hawaii:

 

Ua kamaaiana kakou kekahi i kekahi no ka manawa loihi.  Ua hoea mai au i Hawaii nei i ka 1883, a ua ike i ka poniia ana o ka Moi Kalakaua ame ka Moiwahine Kapiolana, a he hoaloha hoi no laua, a he hoaloha no ka Moiwahine Liliuokalani i alohaia ahiki i ko lakou kaheaia ana mai e hoi aku i ka Lani.

 

Mai Iulai, 1887 mai, ahiki i Iune, 1890, owau ka Loio Kuhina malalo o kka Moi Kalakaua; aole au i poina i ke koho ana a kuu mau hoaloaha Hawaii, o ka oi loa aku o ka poe e na mahele koho o Kakaako ia'u i hoa no ka ahaolelo o ka 1892 ke ahaolelo hope loa malao o ke aupuni moi.

 

Ua hoopaahaoia au mahope mai, a kipakuia e hele i kahi e, no ka mea ua hoohuoiia au no ko'u launa aloha me na kanaka Hawaii ame ko lakou mau Alii.  

 

Aka nae, ua hala ia mau la maikai ole he poe Amerika kakou apau i keia wa+a malalo iho o na kahuahana o ka hae hoku, aole he mau makaainana kupaa e ae elike la me k+ kakou mau makaaina koko Hawaii.  Hoko o na loli ana o ke au o ka manawa, he o ia mau no ko'u aloha no Hawaii ame na kanaka Hawaii, aole loa ia e loli. 

 

Oiai ua pau ko'u kau o ka noho oihana ana, ma ke ano he Lunakanawai Ekahi no ka Aha Hookolokolo Kaapuni, ke holo nei au he moho no ke kohoia i Loio Kulanakauhale a Kalana.  O oukou e na kanaka Hawaii i kamaaina ia'u no ka manawa loihi, o oukou ka i maopopo i ko;u kupono no kela kulana oihana. 

 

Ke uwaloia aku nei ko oukou mau baloka ame na kakoo ana no ko'u lanakila.  Aole e hiki e loaa ka lanakila ia'u ke ole e kokua mai he heluna nui o na mana koho Hawaii ia'u.  E ka pae ae ana anei oukou i kekahi loio kamaaina makaukau, i noho pu iwaena o oukou, i hana no oukou. a i maewaewae no oukou?

 

Aia a komo pono ako iloko o ka hakoko kalaiaina, e ike hou ana oukou, a e lohe ana ia'u ma na wahi haiolelo, na wahi no a oukou i ike ai no na manawa lehulehu, a i lohe ai i ko'u leo mamua.  E MALAMA I KO OUKOU MAU BALOKA NO'U.

 

Imua o na Hawaii koho baloka opiopi lehulehu, ua emi iho ko'u kamaaina ia lokou mamua o ko lakou mau makua.  Aka, ina he Hawaii opio kekahi i kanalua no ke kahua a'u i ku ai maluna o ka hana i owiliia aku ai na pono ame na pomaikai o Hawaii a o na Hawaii paha, e ui aku oia ka poe hanaumua. 

 

"E OLA HAWAII A MAU LOA"

 

KALALENA W. AKEPOKA

(Clarence W. Ashford)

 

NA HANA HOOMANAO NO KE ALAHOU ANA O KA HAKU MA KAWAIAHO

 

Ulamahiehie a iliilihia na hana i lawelaweia ma ka po Sabati i hala iho la ma ka mauawa o ka malamaia ana o na hana hoomanao no ke alahou ana mai o ka Haku maloko o ka luakini o Kawaiahao; ku i ka naui na himeni i hakuia me ka noeau i kupono loa no na hana o ia po; kuliu na manao paipai i hanwiia mai e na loea i waeia i mau heiolelo i kupono loa no na hana hoomanao o ia po, malaila ae na keiki o ka bana Hawaaii me ka lakou mau meakani no ka hoohauoli ana i ke anaina, a ma ka paku'i ana iho i keia mau nani o ka awai ame ka papa himeni i na pua me kekahi kea i hoohiwahiwaia me na pua, he hoailona a he mea hoomanao hoi no kahi o ka Haku i kauia ai me ka hoomaewaewa loa e ku ana mamua mai o ka papa himeni.

 

Ma ka hora 7:30 p. m. i hoomakaia ai na hana me ka himeni mai ke anaina nui mai i piho i na mano ulumahiehie, ua komo pu mai ma keia anaina hoomanao na keikikane o ke Kula Kamehameha.

 

O ka poi i waeia a na lakou e haawi mai i na haiolelo i kupono no na hana hoomanao ma ia po, oia ke Kahu Kula Sabati o Kawaiaho Miss Ida Ma+Donald, Elijah K. Rathburn, S. L. desha ame J. N. Keola.  Ma ke ano nui o ka lakou mau manao paipai e pili wale ana no ia i ke alahou ana o ka Haku a e koi mai ana i ka poe e hoolohe aku ana e manaoio ua alahou ka Haku mai ka make mai, e elike me kona alakou ana, pela no e alahou ai ka poe apau e manaoio aku ana Jaia.

 

He lehulehu na papa himeni mai na apana like ole mai i mele mai i kekahi mau mele nani i waeia ai i kupono loa Kalihi, Kapalama, Puaikalani, ko ke Kula Kamehameha, Pauoa, ka papa himeni o na Pokii ame Opio malalo o ke alakai ana a Miss Lydia Kawainui.  He ku i ka nani keia mau himeni apau i maleia mai, oluolu ka pepeiao ke hoolohe aku.  O ka bana Hawaii kekahi i haawi mai i kekahi mau mele me na meakani, a ma ka manawa i hookuuia ai na hana, ua piba ohohia na mea apau me ka hauoli no na hana o ia po. 

 

ALFRED K. MAGOON

(Ale Makuna)

 

Moho Lunakiai ma ka Aoao Repubalika. E koho iaia.

 

MAKEMAKEIA: 1 60 Anana Ohe-lei.

DAWKINS, BENNY CO., LTD.

1112 Alanui Papu.  6344

 

Mea Hana Uwaki-PARK SOON, 1284 Alanui Papu.  6344-6mah

 

ANDOVER, Apr. 22.-Elima mau kanaka o ka oihana koa o kekahi mokulele i a-ia e ke ahi a make maanei i keia la, i ka manawa o ka mikini i hooku'i ai me kekahi pou a pahu ka ipu ailae.  Ua nahaha ka mikini. 

 

D.L. CONKLING

(HAOLE POUPOU)

 

Moho Puuku ma ka Paa Baloka Repubalika

Mai poina ke koho ana i kahi Haole Poupou i Puuku, ma ka la 17 ae nei o Mei no ke Kulanakauhale a Kalana o Honolulu nei.

He Hoaloha Nou e na Hawaii.

6344-Apr. 25; Mei 2, 9, 16

 

KO'U KAHUAHANA

No ka HOLOMUA a NOII pono ana i na LOAA me na HOOLILO oke KALANA, ame ka IMI a HANA ana i ka PONO KAULIKE no ka POMAIKAI o ka LEHULEHU o ke Kulanakauhale me Kalana o Honolulu nei.

Maipoina i ka la 17 o Mei.

Koho Pololei ia

KIMI HOLO OPIO

MOHOLUNAK+AI NO KA LEHUALEHU.

Aoao Repubalika.