Ka Nupepa Kuokoa, Volume LVII, Number 16, 18 ʻApelila 1919 — E HIKI ANA KE LAPAAU I NA MA'I [ARTICLE]

E HIKI ANA KE LAPAAU I NA MA'I

I Ina no ka lilo o ka bila i hookomoia aku nialoko 0 ka hale o na lunamakaainana i kanawai, alaila ua hoea mai i ka manawa e hiki ai i na Hawaii 'ke lapaau i na ma'i me na laau Hawaii, na laau i ikeia ke ola e keia lahui kanaka, ma kekahi mau ma'i, i hiki ole i ka ike ame ke akamai o na kauka ke lāpaau me ka lakou mau laau, i huliia, e ka ike āme ke akamai o ke kanaka. j Oiai nae, ma o keia kanawai la, i wehe hamama- | ia ae ai ka puka, i na kanaka i loaa ka makaukau .ma ka hoohana ana i ko kakou mau laau Hāwaii, o na lau nahele ame na meaulu, ke kanalua loa nei keia pepa, no ka hiki ana.ke paleia aku ka lawelaweia o kekahi mau hana hoomanamana o ke kulana kahuna e kekahi poe, e haawiia ana ka laikini lapaau ia lakou; a no ka mea ma na laau a k'eia lahui, i maa mai ke au kahiko mai, ua hoohanaia aku ia mau laau me na loina hoomanamana apau; a ke lawelaweia mai nei no ia hana iwaena 0 kekahi poe, ahiki i keia la. Aole a makou hoole ana no ka ikaika ame ke ola i'o o kēkahi mau laau Hawaii, ma na ma'i i hiki ole 1 ke akāmai ;o ka oihana kauka ke hoola, a oiai, aole i makemakeia na hana hoomanamana, ma keia hoohahā ana aku i na laau Hawaii, he hana pohihihi no ka ike maoli ana aku i ka mea epa, ke ole e kauia he hoopa'i ko'iko'i loa maluna o ka poe e lawelawe maoli ana i ka oihana iapaaii, malālo o ke koloka o ka epa ame ka hoopunipUni. Aia he mau loina ano nui iloko o na laau Hawaii ma ke ano o ke kii ana, ka nui paha e hana ai, ame ka nui o na manawa e kau ai maluna o ka nia'i; me ka malama ana i kekahi mau olelo kumaU, i ka wa e hana ai, a e kau ai i ka laau; he hoike ana mai keia, aole iloko ponoi iho o ka laau ke ola, aka aia iloko o kekahi mana kaokoa loa; no ka mea, ina i malama ole ia na loina kumau i pili aku i ka hoohana ana i ka laau, aole no e ola ana ka. ma'i. . _ He oūi wale no o na kanaka Hawaii e nolio mai nei i makaukau me na laau a lakou i hoohana ai, a i ike ai i ke ola o na.ma'i like ole, a no ka hoopakele ana ae i ka lehulehu, mai ke alakoia ana aku iloko o na hana o ke au pouli, e pono e laweia ae ria keehina hoopakele āpau, i wahi e laha nui ole*ai na anoano kikania iloko nei o ka aina.