Ka Nupepa Kuokoa, Volume LVII, Number 10, 7 March 1919 — Page 8
This text was transcribed by: | Kamehameha Schools Gift To Dr. Chun |
This work is dedicated to: | Dr. Michael J. Chun |
Ka Nupepa Kuokoa
KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.
CLOTHING FOR MEN & YOUTHS ON CREDIT THE MODEL
FRT ST. NEXT TO CONVENT
MA KE KAUOHA
TERITORE O HAWAII.
Keena o ka Puuku, Honolulu, Oahu.
Ma ka haha e hoopau ana i ka HUSTACE-PECK COMPANY, LIMITED, OIAI, o ka HUSTACE-PECK COMPANY, LIMITED, he hui ia i kukuluia a e ku ana malalo a ma ka mana o na kanawai o ke Teritore o Hawaii, i kulike ai me ke kanawai i hoomakaukauia ma na hana o keia ano, ua waiho ia mai iloko o keia keena he palapala noi no ka hoopau ana i ka hui i oleloia, hui pu me kekahi palapala i hooiaioia i hoohui pu ia me ia, elike me ia i koiia ai ma ke kanawai.
NOLAILA, ma keia ke haawiia aku nei ka hoolaha i kekahi mea. a i na kanaka apau he mau kuleana mamua a e kuleana nei paha i keia manawa ma kekahi ano iloko o ka hui i oleloia, e pono e waiho mai i na ku-e ana no ka ae ia aku o ka palapala noi i oleloia maloko o keia keena, mamua ae a ma ka hora 12 awakea o ka la 21 o Aperila, 1919, a o kela ame keia mea e makemake ana e hooloheia aku maluna o ia mea, he pono e hoea kino ae ma ke keena o ka mea nona ka inoa malalo iho maloko o ka Hale Mana Hooko, Honolulu, ma ka hora 12 awakea o ka la i oleloia, a e hoike mai i ke kumu, iua he kumu kekahi i wahi e ae ole ia aku ai ka palapala noi i oleloia.
DELBERT E. METZGER
Puuku Teritore o Hawaii Honolulu, Feberuari 4, 1919.
6334--Feb. 7, 14, 21, 28; Mar. 7, 14, 21, 28; Apr. 4, 11, 18.
TERITORE O HAWAII.
Keena o ka Puuku, Honolulu, Oahu.
Ma ka hana e hoopau ana i ke KANEOHE COTTON COMPANY, LIMITED.
OIAI, o ke KANEOHE COTTON COMPANY, LIMITED, he hui i kukuluia a e ku ana malalo a ma ka mana o na kanawai o ke Teritore o Hawaii, i kulike ai me ke kanawai i hoomakaukauia ma na hana o keia ano, ua waiho ia mai iloko o keia keena he palapala noi no ka hoopau ana i ka hui i oleloia, hui pu ia me ia, elike me ia i koiia ma ke kanawai.
NOLAILA, ma keia ke haawiia aku nei ka hoolaha i kekahi mea, a i na kanaka apau he mau kuleana mamua a e kuleana nei paha i keia manawa ma kekahi ano iloko o ka hui i oleloia, e pono e waiho mai i na ku-e ana no ka ae ia kau o ka palapala noi i oleloia maloko o keia keena, mamua ae a ma ka hora 12 awakea o ka la 21 o Aperila, 1919, a o kela ame keia mea e makemake ana e hooloheia aku maluna o ia mea, he pono e hoea kino ae ma ke keena o ka mea nona ka inoa malalo iho maloko o ka Hale Mana Hooko, Honolulu, ma ka hora 12 awakea o ka la i oleloia, a e hoike mai i ke kumu in a he kumu kekahi i wahi e ae ole ia aku ai ka palapala nei i oleloia.
DELBERT E. METZGER
Puuku Teritore o Hawaii Honolulu, Feberuari 4, 1919.
6334--Feb. 7, 14, 21, 28; Mar. 7, 14, 21, 28; Apr. 4, 11, 18.
TERITORE O HAWAII.
Keena o ka Puuku, Honolulu, Oahu.
Ma ka hana e hoopau ana i ke SOUTH KONA COFFEE, COMPANY, LIMITED.
OIAI, o ke SOUTH KONA COFFEE COMPANY, LIMITED,, he hui ia i kukuluia a e ku ana malalo a ma ke mana o na kanawai o ke Teritore o Hawaii, i kulike ai me ke kanawai i hoomakaukauia ma na hana o keia ano, ua waiho ia mai iloko o keia keena he palapala noi no ka hoopau ana i ka hui i oleloia i hoohui pu ia me ia, elike me ia i koiia ai ma ke kanawai.
NOLAILA, ma keia ke haawiia aku nei ka hoolaha i kekahi mea, a i na kanaka apau he mau kuleana mamua a e kuleana nei paha i keia manawa ma kekahi ano iloko o ka hui i oleloia, e pono e waiho mai in a ku-e ana no ka ae ia aku o ka palapala noi i oleloia maloko o keia keena, mamua ae a ma ka hora 12 awakea o ka la 21 o Aperila, 1919. a o kela ame keia mea e makemake ana oe hooloheia aku maluna o ia mea, he pono e hoea kino ae ma ke keena o ka mea nona ka inoa malalo iho maloko o ka Hale Mana Hooko, Honolulu, ma ka hora 12 awakea o ka la i oleloia ,a e hoike mai i ke kumu, ina he kumu kekahi i wahi e ae ole ia aku ai ka palapala noi i oleloia.
DELBERT E. METZGER
Puuku Teritore o Hawaii Honolulu, Feberuari 1, 1919.
6334--Feb. 7, 14, 21, 28; Mar. 7, 14, 21, 28; Apr. 4, 11, 18.
TERITORE O HAWAII.
Keena o ka Puuku, Honolulu, Oahi.
Ma ka hana e hoopau ana i ka PLUMBING SUPPLY COMPANY, LIMITED.
OIAI, o ka PLUMBING SUPPLY COMPANY, LIMITED, he hui ia i kukuluia a e ku ana malalo a ma ka mana o na kanawai o ke Teritore o Hawaii, i kulike ai me ke kanawai i hoomakaukauia ma na hana o keia ano, ua waiho ia mai iloko o keia keena he palapala noi no ka hoopau ana i ka hui i oleloia, hui pu me kekahi palapala i hooiaioia i hoohui pu ia me ia, elike me ia i koiia ai ma ke kanawai.
NOLAILA, ma keia ke haawiia aku nei ka hoolaha i kekahi mea, a i na kanaka apau he mau kuleana mamua a e kuleana nei paha i keia manawa ma kekahi ano iloko o ka hui i oleloia, e pono e waiho mai in a ku-e ana no ka ae ia aku o ka palapala noi i oleloia maloko o keia keena, mamua ae a ma ka hora 12 awakea o ka la 28 o Aperila, 1919, a o kela ame keia mea e makemake ana e hooloheia aku maluna o ia mea, he pono e hoea kino ae ma ke keena o ka mea nona ka inoa malalo iho maloko o ka Hale Mana Hooko, Honolulu, ma ka hora 12 awakea o ka la i oleloia, a e hoike mai i ke kumu, ina he kumu kekahi i wahi e ae ole ia aku ai ka palapala noi i oleloia.
DELBERT E. METZGER
Puuku Teritore o Hawaii Honolulu, Feberuari 10, 1919.
6335--Feb. 14, 21, 28; Mar. 7, 14, 21, 28; Apr. 4, 11, 18.
TERITORE O HAWAII.
Keena o ka Puuku, Honolulu, Oahu.
Ma ka hana e hoopau ana i ke GONSALVES & COMPANY, LIMITED.
OIAI, o ke GONSALVES & COMPANY, LIMITED, he hui ia i kukuluia a e ku ana malalo a ma ka mana o na kanawai o ke Teritore o Hawaii, i kulike ai me ke kanawai i hoomakaukauia ma na hana o keia ano, ua waiho ia mai iloko o keia keena he palapala noi no ka hoopau ana i ka hui i oleloia, hui pu me kekahi palapala i hooiaioia i hoohui pu ia me ia, elike me ia i koiia ai ma ke kanawai.
NOLAILA, ma keia ke haawiia aku nei ka hoolaha i kekahi mea, a i na kanaka apau he mau kuleana mamua a e kuleana nei paha i keia manawa ma kekahi ano iloko o ka hui i oleloia, e pono e waiho mai in a ku-e ana no ka ae ia aku o ka palapala noi i oleloia maloko o keia keena, mamua ae a ma ka hora 12 awakea o ka la 28 o Aperila, 1919, a o kela ame keia mea e makemake ana e hooloheia aku maluna o ia mea, he pono e hoea kino ae ma ke keena o ka mea nona ka inoa malalo iho maloko o ka Hale Mana Hooko, Honolulu, ma ka hora 12 awakea o ka la i oleloia, a e hoike mai i ke kumu, ina he kumu kekahi i wahi e ae ole ia aku ai ka palapala noi i oleloia.
DELBERT E. METZGER
Puuku Teritore o Hawaii Honolulu, Feberuari 11, 1919.
6335--Feb. 14, 21, 28; Mar. 7, 14, 21, 28; Apr. 4, 11, 18.
HOOLAHA.
UKU ANA I NA AUHAU WAI.
I kulike ai me ke Kauoha Kanawai Helu 65, elike me ia i hoololiia ai e ke Kauoha Kanawai Helu 91 ame 102 o ke Kulanakauhale a Kalana o Honolulu, e ka poe apau e paa ana i na pono wai malalo o ke ana auhau mita, ma keia ke hoikeia aku nei ka lohe, o ka auhau wai no ka manawa e pau ana i Feberuari 28, 1919, ua hiki mai i ka wa e uku ai, a e ukuia ma ka la MUA o Maraki, 1919.
O ka uku ole ana i na auhau wai iloko o KANAKOLU la mahope mai olaila e kauia aku no i kaki paku'i o Umi Pakeneka.
O na pono wai apau no lakou na ai hai e koe ana i uku ole ia mahope aku o Aperila 1, 1919, e pani koke ia no.
E ukuia ae na auhau ma ke keena o ka OIHANA WAI O HONOLULU, Hale Kapiolani, Honolulu, Hawaii,
F. G. KIRCHHOFF,
Lunanui Laula, Oihana Wai me Sua o Honolulu.
6336--Feb. 21, 28; Mar. 7.
O KA "HEE" KA I'A KAPU O KE KAI LAWAI'A KILOHEE O HONUKU, MOKAUEA, HONOLULU.
Ke hookaawaleia nei no ke Konohiki ia waiwai ponoi, a ua kapu ia mai keia la ekahi aku o Maraki, 1919, a keia Maraki ae, 1920. Ma ka Pauku 621 o na Kanawai (Revised Laws) o 1915, malaila na hoakaka pili i ka hoopa'i e kau aku ana maluna o kela ame keia e lawe wale ana i ka waiwai ponoi (i'a kapu) o ke Konohiki.
KONOHIKI.
D. M. KUPIHEA,
Mea Hoolimalima a Malama Kai Lawai'a no ka Hoao ana i na Mea Paahana Ano Hou Loa. (New inventions)
6337--Feb. 28; Mar. 7, 14, 21.
HOOLAHA I KA POE PAA AIE.
O ka põe apau he mau koi ka lakou i ka Moura & Company. Ltd., (i hoopauia i keia wa), e oluolu e waiho mai ia mau mea i ka mea nona ka inoa malalo iho nei, ma kona keena maloko o Wailuku, Maui, T. H., no ka hooponopono ana, iloko o kanaiwa la, mai ka hoopuka mua ia ana o keia hoolaha, o hoole mau loa ia aku ia mau koi.
J. GARCIA,
Kahuwaiwai no Moura & Company, Ltd.
6336--Feb. 21, 28; Mar. 7, 14, 21.
PARIS, Feb. 25.--Ua hoikeia mai o ke Keikialii Rupprecht o Bavaria ke poo oka hana hoohalua a i lilo ai i hana e powaia ai ke Kuhina Nui Eisner ,elike me ka lono i loaa mai ianei.
MOOKUAUHAU O JULIA KAMAKIAPAAIKAMOKUOKALANIKINAU FAYERWEATHER AFONG.
"E o mai makia o na haku,
O ka makia ka lakou,
E ke o mai no kau
E ke keiki ua kalohe a mele,
Haina mai ana ka inoa o ka makuahine
Hoolulu moalena i k@ uka o Haikulena,
I pualena i ka liko o ke kukui."
Mai a Liloa Mai.
Kamolanui-a-umi (w) pio ia Keawenui-a-umi (k), hanau o Kapohelemai (w). Kapohelemai (w) noho ia Makua-a Kumalae (k), (moopuna a Piikea (w), hanau o I (k), (Moi o Hilo.) I (k) noho ia Kuwalupaukamoku (w), hanau o Ahu-a-I (k). Ahua-a-I (k) noho ia Piilani (w) (Maui), hanau o Lonoma-I-Kanaka (w). Lonoma-I-Kanaka (w) noho ia Hulu, hanau o Kauhiokeka (w). Kauhiokeka (w) noho ia Keaneihekahialiiokamoku (k), hanau o Kekaulikeikawekiuokalani (w) noho ia Kepoomahoe (k), hanau o Kauhinuiamalulani Malulaninui-a-umi (k).
O ka mano nui kapu lalajea, ke alii o ka pali nui kiekie. O Malu-ka-lani (k), noho i ka moopuna a Keaweikekahialiiokamoku (k), ia Kelahuna-a-Kane-malaua-o-Kanaloe, Kelahuna Kiani-ma-ka welelalau-o ka-lima-pa-lihi-aku-i-Kilauea (w), hanau o Makaloa (w), Kealaiki (w), Kolimoalani (w).
Makaloa-a-Malulani (w) noho ia Ka ha II Huha (k), hanau o Ahia Kalanikumaieiwalani (w). Ahia Kalanikumaieiwalani (w) noho ia Capt. Geo. Beckley (Keoki Alii) hanau o Mary Kekohimoku Kolimoalani Beckley (w). Mary Kekohimoku Kolimoalani Beckley (w) noho ia Abram Henry Fayerweather (k), hanau o Juia Hope Kamakiapaaikamokuokalanikinau Fayer (k), noho ia C. Afong, he nui na pua.
Ka Aoao o ke Kaha.
Luukia (w) (waipio) noho is Kauhinimokuakama (k), hanau o Ikawahi (w). Ikawahi (w) noho ia Ihikolopona, hanau o Kalanimakalii (w). Kalanimakalii (w) noho ia Keakealani (k), hanau o Keawekuikaai (k).
O Keawe ke alii,
O Manawainapoo ka aha,
O Kahyluiaaikukaholo ka aha moloko,
O Kaoleaiheeluukia,
OLuukia ka aha lamalama,
Oke kapo mawaho, paa io
Keawe-a-ku-i-kaai.
Keawekuikaai (k) noho ia Kihauahine (w) loaa o Kaaloaikanoa (w). noho ia Umihulumakaokalani (k),
"E Umi, e Umihulumakaokalani,
Kiai mau no Awini,
He hau ke kapa i ka ili,
E Umi,
E Umi, e Umihulumakaokalani,
Ke noho mai la oe i ka uka,
I ka malu o Keahialaka.
A heaha ke kapa i ka ili @
He ahí."
ia ke kauhua o Kekuaiapoiwa, no Paiho ia Hikuikekualono, hanau na Mahoe o Kahaopulani (w) ame Kahaea-kaha-kuakea (k). Kahaeakahakuakea (k) noho ia Moalena (w), hanau o Kaha I Huha-a-ko-kaua-a-Kamehameha-i-Nuuanu (k). Kaha II Huka (k) noho ia Makaloa-a-Malulani (w), hanau o Ahia Kalanikumaieiwalani (w), noho ia Capt Geo. Beckley (Keahialii), hanau o Mary Kekohimokukolimoalani Beckley (w), noho ia ABram Henry Fayerweather, hanau o Julia Hope Kamakiapaaikamokuokalanikinau Fayerweather ame Maryjance Kekulani Montano.
NO MRS. JULIA AFONG.
Ka moopuna keia a na kanaka kaulana koikoi i ike ia i ke au o Kamehameha I, o Malulani, o Kama ma, o Capt. Beckley. O malulani kekahi o na pikaua, nana i paa ka aoao hema o Maui, me Kalokuokamaile ame Naeole.
O ka maka o Kauhi-nui-a-Malulani, o ia ke Kuhaua o Kekuaiapoiwa, no Paiea Kamehameha I. A o ia hoi ke kumu o ka lawe ana i ke keiki a hunaia iuka o Awini, a o ia hoi ke kumu o kela pane a ka Moi Alapai nui: "E oki ka maka o ka wauke o i poiopio, o ulu ae auanei a kokolo aku ke aa."
O ia ke kumu i pane aku ai o Alapai nui i ke ahiwahine nui Kekuaipoiwa: "O ka maka ka o ka niuhi kau e ono nei, aole e hiki ana he alii nui loa." Eia ka moolelo i ha'i ia mai e na kupuna:
I ka ike ana o Alapai nui (moi) i koke aku oia i kekahi kahuna nui e nana a e ha'i mai i ke kumu o keia ono a ke 'lii. Ua hele mai ke kahuna nui imua o Alapai, a ua nana oia a o kana ike. he kanaka ke kumu, a he kanaka e hiki mai ana, mailoko mai o Kekuaiapoiwa, a nana e luku ana na 'lii apau. Ia manawa i pane aku ai o Alapai i ke kahuna: "Pololei ole kau ike e make oe." Ia manawa hea aku la oia i na kanaka e kukulu elua halepili, a ua akoia keia mau hale i ka la hookahi. paa ka hale, hea aku la ka Moi Alapai i na kuhina he lehulehu e mele mai imua on a. I ka hiki ana mai o na kahuna. ninau aku la kekahi kahuna o lakou: "Heaha keia mau hale e ke alii?" Pa ne mai ke alii: "Hookahi hale no na kanaka e make ana."
Hele pakahi mai nei na kahuna imua on a, a haawi pakahi aku nei ke alii i ka ninau a haawi pakahi mai nei no hoi na kahuna i ko lakou ike, a ua like no me ka ike o ke kahuna mua. Ia manawa, pane mai la o Alapai: "Ina pela ko oukou ike, e o-u ka maka o ka wauke oi opiopio, o ulu ae a ka wowo aku."
Iwaena o na kahuna i hoea mai ai imua o ke alii o Kahaeakahakuakea, keiki a Luahine kane me Hiku-i-ke-kua lono. Ia manawa no, holo aku oia i ke lono. Ia manawa no, holo aku oia i ke aliiwahine Kekuaiapoiwa ame Keona, a haawi aku oia i ka piha aloha o kona puuwai, ame ka minamina ame kona ola apau, no kahi e pakele ai ka pua mailoko mai o Kekuiapoiwa, a ia manawa ua ae mai na lii i ka laua keiki. Alaila hea aku o Kaha i kona kaikuahine o Kahaopulani (w) ame kona makuahine o Hikuikekualono (w) a e hoomakaukau no ka la e hiki mai ai ka lani o na lani ia lakou, a no Kahaopulani ka umauma i ola ai ke lii a o kona kupunakane o Umihulumakaokalani iaia ke kiai o na pali.
E Umi, e Umihulumakaokalani kiai mau no Awini,
He hau ke kapa i ka ili,
E Umi,
E Umi, e Umihulumakaokalani,
Ke noho mai la oe i ka uka,
I ka malu o Keahialaka,
A heaha ke kapa i ka ili?
He ahí.
O Capt. Beckleu oia ka haole i hooalii ia e Kamehameha a hookane ia na ka laua kaikamahine Nahienaena, a lilo oia i keiki na Kamehameha me Keopuolani, a o kona hoku hanohano oia hoi ke kua o na maka o Kaha'i.
MRS. MARYJANE K. MONTANO
NA ANOAI O KILAUEA, KAUAI.
He mau la malie keia o Kilauea nei, me na wahi kilihune ua, i na la apau, e hoopulupe mau ana i na lihilihi maka, o na keiki kupa o keia wahi, hui pu iho no hoi me ka huihui o ke kehau. o ke sulusulu aumoe, he hu'ikoni mai oi kau, e kaapa wale ana no, ma o a maanei, aia ka pono o ke ao ae, i ahona i kahi huluhulu moe kehau o Milolii.
No ka ma'i Paniolo flu, keia ma'i e kauia nei ka weli apuni ke ao, he o ia mau ka puka liilii ana i na la apau, ahiki iho la i ka Poakahi la 17 he 292 ka nui, ma keia mau mahele like ole, Makaweli 164, Lihue 26, Kealia 12, Kilauea 90, o ka Pilipino ame ke Kepani ka nui loa iwaena o keia huina.
Nolaila iwaena o ka noho huikau ana o keia mau lahui, hoomaopopo ole i ke ano o ko lakou noho ana, ka lakou mau meaai, ko lakou wahi moe, o ia ke kumu hikiwawe loa o ke komo ana mai o keia kupuino, iwaena o keia lahui, me ka hakalia ole, ua hamama ka puka, ua malaelae ke alahele, hele no komo, aohe mea nana e ke'ake'a aku, nolaila ua hooholo ke kauka aupuni i elua nana ana o ka la maloko o na Camp, ame na wahi like ole.
No kuu lahui aloha, he malama no lakou i ko lakou mau ola kino, ma keia aina me ka maikai, ai no kahi huaale piwa, inu no kahi paakai, a aila paha, ke mau la no ka maikai o kou ola kino, aohe wahi a keia aeahaukae e komo mai ai, oiai ua paa ka puka.
Hele mai la a ma ka puka ku, ke kiei la, ke halo la, o ka ike i ke ki, haha aku la maluna o ka puka, o ka pahi ka mea i loaa aku, aole hoi ke ki, ka mea e hemo ai o ka puka, oiai nae aia no ke ki i ka poho o kou lima, kahi i paa ai, ua poho wale ka manaolana, o ua aeahaukae nei, oiai aole i ko kona makemake, e komo mai a nohoalii, a hoopunana ,a hoolilo ia oe i pio nana i ka wa pokole loa. A no keaha ke kumu, a no ka mea, ua hoomaemae oe nou iho, mailoko a waho, mamua o kona hiki ana mai, aole hoi o ka hulali wale no mawaho koe oloko, aka, o ka maemae mailoko a waho, o ia ka mea maikai, aole wahi a keia ma'i ino e komo mai ai iloko ou, a hoopunana iho, oiai ua maemae oe ma na ano apau.
Ma ka hale kukui o Kilauea nei ho 30 makou mau mea i loaa i ka ma'i, aole nae o ka ma'i Paniolo flu, kau e ka weli, he ma'i maoli nei no, aka o ka hope mai paha ia, ina aole i makaala mua ia, i keia manawa ua maikai loa ko lakou mau ola kino elike me mamua.
Nolaila ke haawi aku nei keia makapeni i ka mahalo a nui loa i ke keiki o Ualakaa, no kana mau mea maikai o hoomalamalama, hoeueu, hoomaikeike, imua o ko kakou lahui, a pela no hoi me ke keiki o ka Maluulu o Lele, e hu'e pau mai nei i na kohikelekele a ka puukolu, e hoohialaai mau ana i na makamaka heluhelu o ka nupepa Kuokoa; sure hoi kela, hoomau ia mai!
Ma ka la 18 iho nei i hoea mai ai ma ka hale kukui o Kilauea nei ke keiki o ke kai hawanawana o Hawaii, J. E. Laau, no ka holo ana mai e ike i ka ma'i o kana mau kaikamahine, Mrs. Lydia Akana ame kona pokii, he mea ole ka loa, o na kai elua, i ka makua i aloha i kana mau keiki, he o ia mau no oia i ke alo pali, a huli hoi aku 'a no ma ka la 22 iho la.
I kona hoea ana mai la i keia aina malihini, no na wahi la pokole wale no, aole oia i hele makaikai aku, i na wahi kaulana o keia aina, oiai he nui kana hana mahope, aka nae ua kilohi iki iho la oia i ka u'i, ka nani o ka hale kukui owaka i ke aouli, ke kukui nani hookahi o ke aupuni Hawaii nei.
Oiai i kona hiki ana mai, ua hoonoa mua ia mai la ke kapu o keia hale kukukui,, oiai ua pau ke kaua, nolaila e na makamaka, ame na hoaloha, eia ka wa kupono e ike ai i ka nani o Aipo, ke kukui i hana noeau ia e Palani, he oki loa ka lohe pepeiao, e hele mai a ike maka, a kiss hoomau i kona mau papalina ula ohelohelo, koe kou hoopa ana aku iaia.
No keia kukui kekahi mele maikai loa i hakuia e na kaikamahine puukani o keia wahi, i kona manawa i paa ae ai, pela mai ka lohe o kou mea kakau, ina i loaa ia'u he kope no keia mele, me nei ua huepau ka hanaa i na niho niho, me ka nana ole. Sure kela.
Ua lawa keia wahi meahou liilii a hui hou aku no i ka wa pono, ke huli hoi nei ke keiki o Mokuaeae.
Haina ia mai ana ka puana,
No ka hale kukui owaka i ke aouli.
Me ka Lunahooponopono ko'u mahalo a nui, ame na keiki oniu hua kepau o kou papapa'i ko'u adieu.
PETER KAMANO, SR.
NEW YORK, Feb. 24.--Ua pili mai i ka uwapo maanei i keia la na mokukaua Amerika Montana ame Kansas ame na moku lawekoa West Durfee ame Artenis ma ke kakahiaka nui wale o keia la me 3398 mau koa Amerika maluna o ia mau moku.
HE MEA HOOPAKELE I KE OLA.
He mea kanalua ole ka olelo ana ae, ua hoopakele aku ka Laau Nahi o ka Opu ame Hoopaa Hi a Chamberlain i na ola o na kanaka he nui, me ka hooluolu pu aku i na auwe ana, mamua o kekahi laau lapaau e ikeia nei. Ua ikeia ia ma ke ao malamalama holookoa, no ka hikiwawe o kana hoola ana i ka ma'i umii iloko o ka opu, ka hi, ame na eha apau oloko o ka naau. Eia ke kuaiia nei e ka poe kuai laau apau, o Benson, Smith & Co., na akena no Hawaii.--Hoolaha,
O KA POE MALALO O KE KANAWAI AOLE E HIKI KE HOOKAAWALEIA AE.
Mr. Lunahooponopono o ke Kilohana a ka lahui Hawai., Solomon Hanohano, Anoai wale:--E oluolu mai i wahi rumi o ko kakou moku lawe meahou no keia wahi puolo ukana, na ko kaua mau kini heluhelu a hoa lahui hoi o ko kaua paemoku aloha.
He makahiki hou keia o kakou o ka 191; he makahiki oi hoi ma kona mau huahelu i ka nana iho, a pela paha e hookala hou ia mai nei na mea hana no ke ola o keia lahui a kupa hoi o keia paeaina.
Ua hoala hou ia mai ko'u uhane e hoike hou aku i ka;u wahi ipu elike me kana i koho mai ai ,a maluna o keia mau pauku ae la o Roma, nona keia manao alakai e kau ae la maluna, a Paulo e hoike nei i ko Roma.
Aia ma ka pauku ekahi o keia mokuna, e olelo ana: Aole anei i ike oukou e na hoahanau, no ka mea, ke olelo aku nei au i ka poe i ike i ke kanawai, e kau ana ke kanawai maluna o ke kanaka i kona wa apau e ola nei?
Aole au e wehewehe ana i ka Paulo i ko Roma, aka i ka Paulo ia kakou, ka poe i malama ole i ke kanawai a ko kakou mau kupuna ame ko kakou mau alii. O ka ae ana aku o ko kakou mau kupuna ame ko kakou mau alii i na alakai ana a na makua o ka pono i hiki mai ai i Hawaii nei (misionari); ua ae aku lakou me na hooiaio apau e lilo ia i kanawai paa mawaena o lakou, o ia paa a lakou i hoopaa ai, he o ia mau ia ahiki mai i keia wa ia kakou; ua pau lakou i make o ka aoao nae a lakou i hoopaa ai eia no ia ke ku mau nei, o ia hoi (Hoomana Kalavina).
Nolaila, ua like me ke kanawai i hoopaaia me keia lahui kanaka. Aole mea nana e wehe ae a hemo mai ke Akua mai, ua make ka poe na lakou i hoopaa i keia mea liilii i nana ole ia e kakou.
Ma ka pauku elua e pili ana i ka olelo no ke kane ame ka wahine, o ke kane oia ke Akua ma ka hoohalike ana ae, o ka wahine oia ke kanaka; ua mare aku kakou ka lahui Hawaii me ke Akua ma ka aoao a ko kakou mau kupuna, ame na 'lii i hilinai ai; nolaila hookahi wale no palena pau, o ia ka pau ana o ka aoao a lakou i aelike ai. (Pau ka hoomana kalavina).
Nolaila e kuu lahui, e ike like mai kakou i ko kakou ku-e i ke kanawai, he moekolohe, a kakou e olelo nei i ko kakou make ka emi o ka lahui; aole kakou i emi ma ka ike o ke kanaka, aka ma ka mana o ke Akua.
Nolaila ma ka pauku ekolu, ua pili loa ka olelo no kakou ka lahui, i kela manao, oiai ua mare lakou i kane hou, oiai eia no ke kane kalavina ke ola nei, aole au e olelo ana no ka poe i kupaa ma ka aoao o na kupuna ame na lii, aka, o ka poe i haalele a mare hou aku, no lakou ka pili o keia. E kala mai ina ua eha kakou, no ka mea, in a eha oia, no ke Akua ia e hoeha ana iaia no ka mihi ola, oia kona hoi hou ae i kahi ana i haalele kumu ole ai.
Pela no ka pauku eha e koi mai nei i na hoahanau Hawaii apau, ua make kakou i ke kanawai ma ke kino, o Kristo i lawe ia mai i Hawaii nei, a hoomare ia mai i ko kakou mau kupuna ame na lii, ka mea hoi a ke Akua i hoala hou mai ai maiwaena mai o na akua a na kupuna o ko kakou mau kupuna, ame na kupuna o ko kakou mau alii, o ka poe i make i haahaa kakou na hanauna ame na mamo o keia wa i na hua ohaha o ka pono no ke Akua.
No ka mea, ia wa e noho ana lakou ma ke kino, ahiki mai no ia kakou, eia mau no ia mau ano ma ke kino, oiai eia ke kanawai o ka uhane e hoomalu ana ia kakou, aka ma na kuko hewa i ku-e i ke kanawai, ua hoikaika maloko o ko kakou mau lala e hoohua mai i ka hua no ka make, a pela kakou e ike nei i ka make o ko kakou lahui n oka mea ua paa i ke kanawai.
Nolaila hoi ua kuu ia kakou mai ke kanawai mai, ka mea i paapio ai kakou, no ka mea ke hookauwa hou nei kakou me ke ano hou ana ae o ko kakou mau uhane la, aole hoi ma ka mea kahiko o ke kanawai, elike me na ano a kakou i maa.
O keia mau pauku maopopo, he hooiaio nui loa keia no kou ola ame ko'u ola e kuu lahui, ina e hoopau ae kakou i na manao mua o ka like ole ame ke ku-e aoao hoomana, a hoi mai kakou me ke aloha, e ikeia kakou iho, he Hawaii, a he Hawaii elike me ka moto kaulana o ko kakou kupuna alii o Kakuhihewa:
Hawaii oe Hawaii au,
Hookahi kupuna o Kakuhihewa;
Mai hoohewahewa oe ia kaua,
Ia'u nei ohi i kou pilikoko.
Ke kuhi mau aku nei i ko kakou hewa ia mea, ia mea, eia nae pee malie no i ou pilikoko. Nolaila e hoopau loa i na ano o na wa i hala, e hoi mai i ka poli o ka makua, ke ola hoi ou e Hawaii, aole i paniia na puka i ka po ame. ke ao.
E hoi mai me ke aloha hoohanau; e hoi mai me ke aloha i kou lahui; e hoi mai me ke aloha i kau olelo; e hoi mai me ke olaha i kou paeaina; e hoi mai me ke aloha o ke Akua no ke ola ame kou ulu hou ame kou mana piha, no ke aloha i na lahui like ole iloko o kou paeaina.
Ke hooki nei i keia mau manao me ka manaolana e loaa mai ana na hooia ana mai ia kakou ae iloko o keia mau kuka'i manao ana e lokahi mai ai kakou apau.
Me ka mahalo no i kuu Solomon ame kou may keiki oniu hua metala ko'u welina.
GEO. M. KAUAULALENA.
Kahuku Camp, Koolauloa, Feb. 26.
HE INOA NO MARIE KAPIOLAOLE HUA D. BROWN.
He aloha i ka lau o ka niu,
I ka holu nape mai ka makani;
He maka aheahe liuliu,
I ka malu hau o Ulukou.
Ka huina pua ia o ke kaona, Ka launa wai olu o na manu;
Kahiko poowai o ka nani,
Ehukai o Waikiki.
He aloha na oiwi nani,
Na papa heenalu i ke kai;
Haaheo ka helena mai,
Ehuehu kai o Mamala.
Malama iho oe e ke aloha,
Kahi pua omau ua paa;
He makana ia na ka puuwai,
Waiwai kauoha e lei.
Hakuia e Maryjane Kulani Montano.
HOOMAUKAUKAU NO MUA AKU NEI
E Hoao o Hoomakaulii Ano…E Malama i ke Dala e wehe i Buke Banako H@ahu me ke
CHINESE-AMERICAN BANK
A NANA AKU I KA ULU O KAU DALA
NA PAHU DALA ao ka Hoolimalima
$1.00 no ka Webe Ana i ka Hoahu
Kihi o ke Alanui Moi me Nuuanu
NUPEPA KUOKOA
No ka makahiki (one year)……$2.00
No eon mahina (six months)….1.00
O na Dala âme na Hoolaha Apau e hoouna pololei mai i ka ADVERTISER PUBLISHING COMPANY, LTD. wale no, P.O. Box 208, Honolulu, T.H., as Second Class Matter.
CHARLES S. CRANE….LUNA NUI
HOOLAHA I KA POE PAA AIE.
O ka poe apau he mau koi ka lakou i ka Iao Stables Co., Ltd., (i hoopauia i keia wa), e oluolu e waiho mai ia mau mea i ka mea nona ka inoa malalo iho nei, ma kona keena maloko o Wailuku, Maui, T.H., iloko o kanaiwa la mai ka hoopuka mua ia ana o keia hoolaha, o hoole mau loa ia aku ia mau koi.
J GARCIA,
Kahuwaiwai no ka Iao Stables Co., Ltd. 6336--Feb. 21, 28: Mar. 7, 14, 21.
HARTFORD, Feb. 26--Ua aponoia e ka ahaolelo o Penikelevania ma ka la i nehinei ka hoololi o ke kanawai hookapu waiona akea a ka lahui, o ke kanaha-kumamalima ia o na mokuaina i kakoo i ke kanawai.
WASHINGTON, Feb. 26--He 10 mau mokuahi i hookuuia aku e ke aupuni i keia la, he mau moku i komo pu iloko o na hana o ke kaua. Hookahi mokuahi i hoihoiia aku i kona mau on a e huli hoi aku ana no ka lawelawe ana i ka hana kalepa ma ka Hikina Loa.
KA HALULU KAI O KE KOOLAU WAHINE LA LILO!
Ahu kaena lua na maka o kuu hoa ame he la ka hoi ua a'e kahu hou ia o ka hele ka ia a molioliolua na maka i ka noua e ka makani kipu o ka aina, me he lima kanaka la ka hoi ka upoho i na pali hauliuli.
Nui ke anu o ke Koolau, ke laha nui nei ka puupuu moa i na keiki mailoko mai ka o keia anu, wahi a ke kauka. Ua noho wale ae nei no hoi, akahi ka ike i na ano like ole o ka honua.
He poe kupaianaha maoli no na Demokarata o ke Koolau nei, i ka lawe nui ole i ka Nupepa Aloha Aina a Linekona, ke nui mai nei na nuhou like ole, oiaio, he lunahooponopono hou keia, o ia hoi ka'u e kakali aku nei i ka lawe mai hoi i ka $1.50 o ka makahiki, a hookahi hoi ka hoouna like ana aku, aole paha ia he hewa, e na Demokarata kahiko o Laie, he 60 a oi ka nui, a oiai no hoi, he kau koho peresidena nui ae keia o Amerika, he kohu ole maeli no ka hale piha i kanaka, aohe he kukui o ka hale, he poele wale no.
Ke kahe nei ka wai aniani o ke Koolau no ke koho aina hookuonoono o Waiakea, i kohu ai kela hookuleana aina hooilina o Aberahama me ke Akua.
Loihi maoli keia hiamoe ana o ka aoao Repubalika, a moe pu me na mahele koho, o ia ka hana ana ia oe e Malulani, ke uwe la o Kanepuniu i ka wela o ka la, eia ke oki o na Koolau!
Aia o Kauai la ke moe e mai la no iluna ka la, o ka moe hookalono a hookolohe maoli no hoi paha, a oiai ke moe papio mai la na umauma iluna o na eka aina hookuonoono.
Ua hiki hoi paha, mamua a mahope aku, alia hoi la, a pae i ka aina, no ka waa pae ia keiki; a hookahi hana ke kahea i ka makani, pa mai, pa mai ka makani no Hilo, no Puna ia keiki; kuhi na lima i Hamakua kihi loa, a loaa o Naihe Mahoe, George Petero ame Logan Kalihi e kalenapono mai la iluna o na aina hookuonoono.
Alia hoi kaua la e ke hoa la lilo, e kuu Z.P. Kawaikauikamakaokaopua o Napoopoo a hiki aku, a hiki mai, alia hoi la! Kii ae la no oe ia peapea makawalu, ke lii ka upena na'e kuu manu o napali hulei i ka makani o Awini i ka lele manu o Kaupena, akahi no au a hoouna aku la i ka haina o (John Liillii), ua ulolohi loa ia hoi au i ka lou umii hoi paha a mama, o oe wale mai la no, aia no o Waialua ke paa mai la no i ke ehu a ke kai, ua haki kaikoo o Puaena, ua mowae ae la ke kiapu wai laukalo o ka Waikumuole, i ka lihiwai o Kaiakea, ka H. N. o Kahookolohenuiwale amama, ua noa, a lele wale la! E kaupale ka imu o ohi aku ohi ma ia wela na lima.
Kaua i ka huahua'i,
E uhene la'i pili Koolau,
Pukukui lua i ke koekoe,
Hanu lipo o ka palai.
Nou kekahi, a no a'u mau keiki kikokiko hua kepau, a i kuu hoa o ka pali kapu o Keoua, a pae aku i Waialua i ka ehukai olalo a i na hono o ke Koolau.
J.A. KAHIONA.
KakelameKuke
(KAUPALENALA.)
Poe Kalepa mai ke Komisina
--A HB--
Poe Agena no na Mahiko Lehulehu
Pa Hale Kuai
$1,500--Hale me 6 rumi ame hookai eka aina ma Kalihi-uka. Hookahi mile mai ke Alanui Moi aku.
He wa maikai loa keia e loaa ai kekahi hale ame ka apana aina nui e hiki ai ke mahiai i kekahi mau meaai, me hanai holoholona pu.
He mea hiki n oke hooponopono ia ke ano o ka uku ana.
Hele koke mai e ike ia'u.
PAULO KALAUKA
(F.E.B. Stranch). Waity Bldg. Helu 74 Alanui Moi.
HE OLA MAU NO KA MAKALAPUA O KE KOOLAU.
Pakele mahunehune maoli o Tazana ame na puulu mapu ana mai weluwelu liilii i ka mikini hoophu a ke keiki Paulo, a oiai o Tazana ho ipo aloha loa na ke Koolau nei.
Helu eha mai la ka ma'i Paniolo ma ka haukipila o Kahuku nei, iwaena o na Pilipino i keia Sabati 16 nei; elua i koe i loaa a e make mai ana no paha, o ka ohana hookahi no i hele aku e ike, a e kokua no hoi, eia ka auanei e pau loa mai ana ka ohana. He wahine Okinawa me kana kaikamahine, ua nui eha makahiki ame ka bebe iloko aneane e hanau, hookahi ia helena pau loa ekolu a koe aku ke kane ma ka apua ke ola e na pokii.
Hookahi no mea e ola ai o Hawaii uuku, o ka mihi a haahaa imua Ona, waiho i na hana hakihaki kanawai, elike me kana e kauoha mau mai nei. E hoi i ka mihi, e pule mau aku iaia, e waiho aku i na lealea o ke kino, oiai he mau la ino keia. Mat. xxx. E mihi nui oukou wahi a ka Haku.
Ua lilo nui ka lahui Hawaii i na ha'iha'i kanawai i ka pau ana o keia kaua, puka koke no ke ahulau o ka wi aku ame ke ola'i, o na haipule; he mea oiaio, aole o lakou hopohopo he manao lana ko lakou, a no ka poe e noho ana iloko o ka pouli o na lealea, aole no kela he poe e maka'u ana i ka make, o ia o suaipa ma, o ona ma, ke kahua oiaio ia o ka moekolohe ame ka pepehi kanaka, aole hiki i kekahi ke olelo mai o ka Poalima keia o ka honua. Eia kakou iluna o ka Poaono, ke hele nei ahiki aku i ke Sabati ana o ka honua 7 tausani makabiki ia o ka honua, 7 la ma kahi o ke Akua, no ke Akua aku ia kuleana, Sabati ka honua pau na hana, hoomaha ke Akua.
I ka eono tausani mai no o ka Poaono ia, pau kou kuleana; ua hoomaha ke Akua, a pau loa iho la na mea apau i ka hooponoponoia, a mahea iho anei kakou e manaolana ai, he pono hou aku i koe. E hoi na mea apau i ka mihi, wahi a Kana kauoha, mau no kakou i ka nanea a loaa ke kau ia Noa, a hookahi manawa o ka auwe, lana ana ka auwae i kahi haiki. E Noa! E Noa! E wehe mai i ka puka, ua hala loa ihope na la 120 o na makahiki, a pela no i keia kau hope loa; o ka mihi ke kauoha nui, e ola ai ka lahui Hawaii, aole no e pau keia lahui a pau na kauoha i ka hookoia, no ka mea, e wae koke ana ke Akua i kona poe, ka poe i malama i na kauoha, owai ke a@ e olelo mai, he ola ka poe e hana ana iloko o na lealea o ke kino, a oiai ua make no oia i kona wa e ola ana, e hiki ke olelo mai he ola ilaila?
Owai hoi aku ke olelo ae, he make ka poe e malama ana i Kana kauoha? E nana aku no hoi kakou i ka hui hewahewa o na lealea iloko o na kulanakauhale e ku ana ma ka honua nei, pela no kekahi hapa o ke kulanakauhale o Honolulu, aole ia he ninau, moeuhane au e kapa iho ai he kuhihewa ia moe uhane. (Aloha no kakou e Hwaii e kuu onehanau.) E hemu ia aku ana.
J. A. KAHIONA.
Koolau.