Ka Nupepa Kuokoa, Volume LVII, Number 10, 7 March 1919 — Page 2

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

KE KANAWAI AINA A A HON.

H.L. HOLSTEIN

He Kanawai e Hookumu Ana i Papa e Kapaia o ka Papa Hoike Dala Mahiai a e Amana Ana i ka Hoaie Dala i ka Poe Hookuonoono me ka Poe e Lawelare Ana i na Oihana Mahiai.

 

            E Hooloholoia e ka abaolelo o ke @ o Hawaii:

Paaku l. Ke hookumuia nei maloko @ a @ ke Teritore nei hoi o Hawaii, he papa iaia ka mana hooko i keia kanawai me na kanawai paku'i, e kapaia o ka Papa Hoaie Dala Mahiai.

            E Hooholeia e ka abaolelo o ke Teriore o Hawaii:

            Paaku I. Ke hookumuia nei maloko o, a ke ke Teritore nei hoi o Hawaii, he papa iaia ka mana hooko i keia kanawai me na kanawai paku'i, e kapaia o ka Papa Hoaie Dala Mahiai.

            Pauku 2. He ehiku lala o ia papa, i @ he mau lala no ka Papa @ Aupuni o ke Teritore o @ Kemisina Aina Aupuni, @ Lunahoomalu mamuli o @

@3. @ ia papa ,iloko o hookahi; @ o ke aponoia ana o @ hoomaopopo i wahi maloko @ o Honolulu, i @ no ka papa, a e hamama @ oihana. E hiki no @ a e hoopau i kekahi @ papa. E loaa no i ke @ ka mana hookele oihana ma @ ka papa, a e noho hoi ma@ keena i na hora oihana. E @ i hoopaa elike me na @ o ka pauku 138 o na @ Houluuluia o Hawaii, 1915, @ hoololiia. no ka huina eli@ a ponoia ai e ka papa, a e @ no ka hooko hoopono i @ kakauolelo. E ohi mai @ ukupanee apau a me @ no hoi apau no ka hoo@ papa, mamuli o na kubikuhi @ a e hoike hoi no ia @ E malama oia i buke @ oiaio hoi no na lawelawe @ a ka papa, a no na rula @ hooponopono i hooholoia e @ kauoha hoi ia mau rula @ e pa'iia ma ka le@ me Hawaii, a e haawi wale @ makaainaua e noi mai @

            @4. E hiki no ia papa e hoo@ agena maloko o kela me @ Teritore no ka lawe @ hoaie dala elike me ia @ maloko o keia kanawai, @ hoi i na hana e ae elike @ aku a ie ia papa a i @ no hoi e keia kanawai. @

            E hiki no ia papa e hoo@ i mau agena maloko o kela me @ ke teritore no ka lawe @ hoaie dala elike me ia @ maloko o keia kanawai, @ hoi i na hana e ae elike @ aku a ie ia papa a i @ no hoi e keia kanawai @ hoi i na hana e ae elike @ aku a ie ia papa a i @ hoi e keia kanawai. @ e hiki no ia papa e hoaie @ poe hokuonoono, a poe @ e ae no hoi e lawelawe ana @ mahiai maloko o keia kanawai, hoi i na hana e ae elike @ aku a ie ia papa a i @ no hoi e keia kanawai, @ E hiki no ia papa e hoaie @ ka poe hokuonooono, a poe @ ae no hoi ae lawelawe ana @ mahiai maloko nei o ke @ halalo o na hoopaa kupono, a @ manawa hoim a mamuli no hoi o

Akolu: aole hoaie mamuli o kekahi moraki e hanaia, mamuli o keia @ no kekahi ratio ukupanee e oi ana ka eono pakeueta o ja makab, ma@ ae o na hookaa manawa ana i @ ae nei.

            Aha. E hiki no ia mau hoaie ana e @ no keia mau lawelawe hana ma@ nei a aole hoi no kahi hana.

            E hoomakaukau ana no ke kuai @ aina no na hana mahiai.

            E hoomakaukau ana no ke kuai mai i mau lako hoohana, hoomomona le@ holoholona no ka lawelawe hookele pono ana. a e hoopomaikai i kahi i mora@

            E hoomakaukau ana no na hale, @ hooponopono hou ae i kahi i @

            No ka hookaa ana i kekahi mo@ ku ana maluna o ia wahi.

            Alima. Aole Kekahi hoaie o ia ano oi aku maluna o ke kanalima pake@ ka waiwaiio o ka aina i mora@ me iwakalua pakeneta o ka wai@ o na hanahou paamau i inisuaia @ olaila e hoomaopopoia hoi ia @ ma ka hookaulike ana elike @ i hoomaopopoia maloko o ka pa@ keia kanawai. I ka hana ana @ ana, o ka waiwaiio o ka @ no ka oihana mahiai ke lilo i ka @ no ka hoomaopopo ana i kona wai@ a o ka hiki o ia aina e imi po@ e lilo no i kumu nui no ke ka@ ia hoomaopo ana.

            E hiki no e aeia e hookaulike hou ia ka waiawiio i kela me keia manawa, elike me ka nao ana a ka papa, a e hiki no e haawiia aku i dala aie paku'i i kulike me ia hookaulike

            Pauku 9. Aole kekahi ale dala o ia ano e haawiia i kekahi mea, in a aole oia ma ia wa, a i ole paha kokoke ia wa, ua hoomakaukau io no ka mahi ana i morakiia, e hiki no i ka papa e ae aku ia moraki e auamoia e ka mea kauai lilo aku. Ina hoi e kniia aku ka aina i morakiia, e hiki no i ka papa e ae aku ia moraki e auamnia e ka mea kuai lilo aku. Ina hoi no ka make o ka mea moraki e loaa no i kona hooilina paha @ i ole helu waiwai hou ana paha.

            Pauku 9. Aole kekahi ale dala o ia ano haawiia i kekahia mea, in a aole oia ma ia wa, @ i ole

            Pauku 11. O keia me keia mea ale dala e uku no i ka uku kuala ano like ma ka ratio, o ewalu pakeneta o ka makahiki a maloko hoi o ka olelo hoopaa maloko o kana palapala moraki e hoakaka ana ne ka uku pu i na auhau, n a aie ili mai, na olelo hooholo, me na auhau paku'i i kupono e kania maluna o ka aibna i morakila. O kela me keia mea aie dala, e lawelawe eia i na hana e hiki ai e inisua mau ia me ka apono o ka papa, i na hale apau no lakou ka waiwaiio i lilo i kumu nui i ka hoomaopopoia ana o ka huina o ka aie. E haia no ka inisus no ka okaia i ka papa elike me ka huina o kona kuleana e hoomaopopoia ai ma ku wa o kekahi poino, a elike me ka koho ana a aka mea moraki me ke kauka'i malalo o na hooponopono laula a ka papa o na huina e al maj ana pela e hiki no e hoonhanaia no ka uku ana no na hoopoponopono hou o na hale i hoopoinioa.

            Paaku 12. O kela ine keia mea ale dale i laa ako kekahi dala hoale malalo o na kuhikui a ekia kanawai, e hana no i aelike un ka ano a mamuli hoi o na kumau hoakaka i kauhaia e ka papa a in a ka huiaa nui, a i ole kali mahele puha o kana lala aie e hoolileia no kekahi mau haana okoa ne, i na mea i hoakakeia maloko ao kada papapal nei mua, a i ole, ing ka men noi e haole hope i ka hooko i kekahi o na kumu hoopaa a i ole kumu aelike paha o ka meki alaila o la hiuna aie holokea elike me ke kohyo ana a ka papa, e lilo no i mea ku i ka hookaa koe mai i awa aku.

            Pauku 13. O kekahi mea noi dala ale malalo o na kuhikuhi o keia kanawai e hana ana i kekahi hoike oiaio ole me kona hoomaopopo ia hana ana maloko o kana palapla noi no ia aie, a i ole o kekahi agena, a i ole mea kau waiwaiio paa, e hana ana me kono manao ponoi, e hooi wale aku i ka waiwaii'o o kekahi aina i haawiia mai ma ke ano hoopmaopopo ia hana ana maloko o kana palapala no i no ia aiem a i ole o kekahi.

            Pauku 1. No na hana pili'i ka hoakaka o keia kanawai, o na uku hoolimalim, apau ma keia hope aku e e loaa mai ana mai kekahi mau aina aupuni mai e hookuuia mai aua e ka ahaolelo iahui mai na hoomalu ana a ke kanawai kumu ma ke ano hookuonoono o ka huina o $…. ke hookaawaleia nei.

INUIA EHA OMOLE BAy RUM E KEKAHI KEPANI

            He kepani nona ka in a o sana saki ka i inu eha omole bay runm ma ka po Sabati nei a me ka aneane e apu kona ike i laweia ae ai i ka hale haailaau no ka hoopakele aua i kona ola.

            I ka wa e apumaia ana ja bay rum mailoko ae o ka opu o keia kepani ua nui kona kupaka a me ka paa okoia e aeha mau kanaka i paa ai oia, oiai nae he wahi Kepaui kino uuku wale no oia.

            Ua nui ka hopohopia no ka inuia o ka hapanui o ka alekohola e hookania nei no ka laou e keia kepanki mai ka mawa o ka hoomaka ana o ke kaua

            Ua ikeia ma ka manawa i laa aku ai keia Kepani he opiuma kekahi i ka wiliia me ka bay rum aua o ka inu ana. Maumau na Kepani e hoao mai nei e lawe i ko lakou mau olo i keia mau la.

            No ka hele o ka aupepa a piha loa i keia pule, ua hoopaneeia ka hoopuka ana aku i kekahi mau palapala a na makemaka a loaa ka wa kupono.

            Ma ka Poaa o ka pule aku nei i hala i hookomoia ae ai e ka mea hanohano J.K. Jarrett, iloko o ka hale o na iunamakaiinana, he bila e pili ana i ka uku hoomau no ha limahana apau malalo o ke aupuni, e komo u ana na kumukula, na makai,

            O na limahana apau a mau luna oihana paha, in no ke kalana, kulanakauhale a Teritore paha i ko lakou wa e loaa ai i kekahi mai'i a i ole halawai paha me na ulia poino, oiai e hooko na i na hana o ke aupuhi, e koe ana kela bila e ukuia aku lakou no ia manawa o ka ma'i ana, a eha paha ma ike ano ulia, aole e emi iho i ka hookahi hapaha o ko lakou uku mahina, aole hoi e oi aku mamua o ka ekolu-hapaha o ia uku mahina. Ua hiki no ke kapaeia aku na limahana i halawai me ua pilikia, e hiki ole ai ke hana a e hookomo hou ia mai hoi i ka hana, i ka wa e lanakila ai.

            No na limahana hoi i hoopau loa i ko lakou lawlawe hou ana i na hana o ke aupuni, aka i noho hana nae mai ka iwakaluakumamalima makahiki, e ukuia aku lukou i naa\ono pakeneka o ko lakou uku mahina, e loaa ana ia lakou, ma ka mawa o ka hoomaka loa ia ana aku.

            Maloko o kekahi hale e ku nei ma ke alanui Liliha me Kuakini i loaa pano aku ai i na luna oihana federalame na poo o ka.

            Ua paa he elua mau kepani na laua kela hana kue kanawai i ka hopuia, pela hoi, ka nininiia ana aku o na mea i hoawanawaia, a malamaia mai ke sake, i hoike oui ma ka aoao o ke aupuni, no ka pili o ka hewa i kela mau kepani.

            He hookahi kumu o ka loaa pono ana o kela mau Kepani haana sake, mamuli no ia o ka honi\ia na o ka hohouo o na mea i hoawaawaia, no ka mea i ka wa i hele aku ai o kekahi lunanana i ka hale e noho

Ma ka oleloia, o ka poe apau e noho kokoke ana i ka hale o kela mau Kepani ua houi lakou i ka hohono o ke sake.

            I ka hoea ana aku o na makai maloko o kela hale, ma ka auwina la o ka Poalua nei ua loaa i'p aku he tabu ua hel\e a piha i na mea i hoawaawaia, e laa ka laiki, ka hope ame

Mai ka ao ao Ekahi mia

            Nanai kela a eia ka mea hilu ua ku mai kekahi poe senatoa a hoole mai @ lakou e ae e mana keia hila i ka wa @ kakauinoa ia ai e ke Jiaaina a e hoopanee aku ka ko. MA KA HOIKE NO A NA LUNA KOA O LAKOU KOA NO,

AHAHUI MANA KOHO BALOKA O NA WAHINE O HAWAII.       

                                                            HE MARE

            Abner Labah ia martha Hina, Fe 25.

            Joseph Kepa ia Anaie Ki Kaaihui, Mar. 1.

            Frederick I Fernandez ia Helen Kulomoku, Mar. 2

            John Kekoowai ia Alice Alohikea, Mar 3.

                                                NA HANAU

            Na jos. Tavares ame Theresa Kekahio he kaikamahine, Feb 21

            Na @ Kapau âme Margaret Mark, ke kekikane Feb. 27

 

            Mrs Hale Chu Young, ma ke Alanui Ololi Pua, Mar 1

            Moses Thomas ma lelehua Mar 2

            PPeter Naia ma ka Halema'i Koa, Mar 2

            Bebe na geo @ ma ka halema'i Moiwahine Mar. 3

            Malie Bright in a ka helu 1 441 ala nui liliha mar 3

                                    NA LEKA KII OLE IA MAI AHIKI I FEBERUARI 22, 1919

                       

 

                                    NA LEKA KII OLE IA MAI AHIKI I MABAKI 1, 1919

 

                                    E KUKAKUWAI IA MEA

            Nui wale na kanaka i mano, aole e hiki ka rumaika ke hoolaia me ka lawe ole i kekahi laau in. Ua hiki loa i ka laau hamo Pain Balm a Chamberlain ke komo iloko o a ili, a ua hoola aku ia i ka poe ma'i rumatika a oi aku mamua o kekahi laau in e ikeia ueime ka haawi pu mai i ka hooluolu ana me ka hikiwawe. Eia ke kuaiia nei o Benson, Smith & Co., na akena no Hawaii.---Hoolaha.