Ka Nupepa Kuokoa, Volume LVII, Number 6, 7 Pepeluali 1919 — KAKOOIA NA NOI OIHANA HE NUI NO KA AHAOLELO Waiho ke Komite Teritore Repubalika i ka Mana Hookohu i ka Ahaolelo Kuloko NUI NA MEA A KE KOMITE I NOONOO AI E HANA AKU Makaukau ka Bila Kanawai no ka Mana Koho Baloka o na Wahine i Keia Kau [ARTICLE]

KAKOOIA NA NOI OIHANA HE NUI NO KA AHAOLELO

Waiho ke Komite Teritore Repubalika i ka Mana Hookohu i ka Ahaolelo Kuloko

NUI NA MEA A KE KOMITE I NOONOO AI E HANA AKU

Makaukau ka Bila Kanawai no ka Mana Koho Baloka o na Wahine i Keia Kau

Ma ka hnpalua o ka hora ehiku o ko ahiahi o ka Poakahi aku !a i hala i 110ho ae ni ka halawai a ke komite kuwaeua o ke Teritore o ka aoao Repubalika, no ka noouoo ana i kekahi mau kuniu hana ano nui, no ka ahaoielo kuloko e noho mai ana, a pela hoi ka haawi ana aku i na kakoo, no ka poe noi hana iloko o ka ahaolelo. Ua noho hoomaluia kela halawai e Clarence L. Crabbe, a ma kahi o ke Kakauolelo E. A. Berndt, ua lawe āe o Eli J. Crawford i ke kulana kakauolelo, a nana i heluhelu ae i na hoike a na*komitc, i waihoia aku ai ka hoomaka.ukau ana i kekahi mau bila no ka ahaolelo, elike me ia i koiia mai ai maloleo o ke kahuahana. Ke Koho Baloka, o na Wahine O kekahi o na hoike koniite i waihoia ae, mai ia Senatoa Robert W. Shingle mai no ia, maluua o ka ninau koho baloka o na wahine. He elua ana mau bila i hoOmakaukau ai, a i waiho ae ai imua o ka halawai a ke komite. He hookahi bila e koi ana ia no ka haawi koke ana aku i na pono koho baloka i na wahine, mahope o ke aponoia ana o kela bila, e hiki ai ia lakou k<3 koho balokn, ma ke 'kau wae moho e hoea mai ana. ■ iO ka lUa o ka bila. e koi aifa/ia, e haawiia aku kela pono koho i ua wahine, maiuūli o ke apono ana o ka hapanui o na mana koho o ke Teritore, n?a kekahi koho ,baloka laula e malamaia ana. No Mr. Shingle iho nae, ma kona manao, ua apono loa oia i ka bila e haawi koke ana i ka inana koho i na wahine, aole hoi e hoololohi wale ia a hala he manawa loihi, a na mana koho e hooholo ai. He bila hou ae no kekahi i waihoia mai e A. 'M. Cristy, no na mea e hooponopono ana i na hale hoolimalima loloa e kukuluia aku ana, ame na hale e ae. Na Nol Oihana Na ke kakauolelo i heluhelu mai i kekahi mau palapala noi oihana he nui, noloko o ka ahaolelo e īioho mai ana; o keia kekahi o na hana ano nui a kela komite i nooaoo ai, me ka lohe pu ia ana o na manao hoakaka o na lala, i hoea ae ma ia halawai. O Mr. Rtidolph Duncan ka i hoakaka ae i kona manao, no na noi oihana, a wahi ana, he ku e loa oia i na noi oihana, me kona haawi ole i kana mau kakoo ana aku, i ka poe no e paa ana he mau kulana ko lakou nialalo o ke Teritore a Kalana palia; ua kokuaia keia manao o Mr. Duncan e Mr. Crawfor'd ame George Cooke.

Ua nui na manao hoakaka o ua Ialn o ke komite malun'a o l<ela noi a Mr. j Duncan, no kc kakoo ole aku i ua molio j e uoi aua i -kekahi kulana, ina no he liana aupuni kana e paa ana; a mamuli I 0 na hoākaka a Mr. Osear P. Cox, ua kakoo nui ia "kana mau hoakaka manao ana, no ka <mea pelia, i ikeia ai ma ka irtanatva i kohoia āīj- nmluna o ka olelo hooholo, ua haule ka olelo hooholo a Mr. Duncān. .* ' I ka wa nae i haulē aku ai .kela olelo liooholo, e pili ana i ke ano a ke komite, e haua aku ai no na palapala noi oihana, ua waiho ae o Mr. Yan Valkenburg he olelo hooholo hou, maloko olaila, e apono ana i ua noi oihana apau 1 waihoia mai, a o ka hooko maoli ana ; mai nae, e waiho aku no ia hana ma ka aoao o ka aholelo, koe wale no nae »» noonoo mua ia ka poe aole a lakou mau hana me ke aupuni. Oiai ua nui na palapala noi oihana e waiho ana imua o ke kakauolelo, ua apono ke komite i na palapala uoi apau, me ka waiho ana aku no nae o ka ahaolelo no ke kuleaua iiui e wae ae ai, n e koho ae ai paha i na kulana e alualuia aku ana e ka poe noi. O keia malalo iho nei ka poe noi hana a ke komite i haawi aku ai i na kakoo ana: No ka aha senate, penei na noi hnna oloko o ia hale:

Kakaoolelo: IIeury Vnn Gicsou, Al- j l»prt E. Llov«l, O. P. Soares ame W. T. i Kobinson. I Xo ke kulana kokua kakauolelo: j Charles B. Dwight. j No ke kulana makai: George F.' "Wright. Davi.l F. XotIey,. George K. r "Iark. Xo lee kulaua elele: Jolin W. Kalaukoa, J. H. S. Kaleo, Williain Olepau. Xo ke kulana kahuuapule: Joseph A. Akinn, Xo ke knlana pulumi hale: Abraham K. Knhan, ratri»*k C. Lane.. Xo ka hale hoi o na lunamakaainana, o keia malalo iho nei ka poe noi hana, a no iakou na palapala noi i kakooia ae 31 e ke komite: Kakauolelo: Edward K. Woodward Makai: ChaTles LaT$e, An«3rew I. Brigi»t 7 William Harbottle, Louis K. Ka-ne, Tsaae K. Kaawa. Elele: Manuel K. Richar<ls, George Kaea, Albert B. Vieira, Isaac S. Kaiu, Antone Manuel. Kahunapule: Eev. Wm» Kamau. rulumi hale: (!harles K. Kealoha, J. F. D. Freeman, Naluahine. No .na kakauolelo hoi a na komite o ke senate ame ka hale o na lunamakaainana, o keia nialalo iho net na inoa 0 ka poe noi: Xo ke senate, na kakauolelo a na komite: A. Henry Afong. Chan Chau, Wm. Lueas. Xo ka hale o na l\inamakasynana, kakaoolelo a na-komite: GeoPK. Kaia, kakauolelo a ke komite pa'i; W. A Hall, kakauolelo a ke komite ola; D. L, Akwai, Fre«l M. Kiley, Liueoln A. Aohiu, Alfred Kapo, Edward H. S. Marino. Jr., Wm. Crawfor*l. Mahe?eote!o: James H. Hakuole. Aole keia o na noi oihana wale no i mapaoia, malaila iho la pau, aka he mau noi oihana kekahi mai na mokupuni mai owaho, a mai Oahu ae nei no hoi, o ka ■mea nae i liooholoia, o ia no ke kakoo am aku o kela komite i na noi oihana apau, a -waiho aku, na na hoa oloko o na hale kaukanawai a elua e wae ae maiwaena mai o "ka poe noi. i ka lakou poe 1 ike ai uft kupono. • WASHINGTOX, Feb. 2.—He mau palapala ka i hola akp a holo mai mawaena o ke tuhina Xorewai ame ke kokna kakauolelo o .ke aupuni Phillips e pili ana \ hcf&nfSkiM hdri aua e hanaia o ke kuikaii maluna o ka oihana kalepa nnie holomoku ai e Amerika he makahiki aku nei i hala niamūli o ke kāua. COBLEXSE. Feb. 5. —Ekolu Kelemauia j ahewaia ikeia la mamua o ka aha hookolokolo koa no ka hoao ana e pahele i na noonoo o na Amenka ma o ka 1aweJiele ana i ka lakou mau apana pepa mawaena o na Amerika.