Ka Nupepa Kuokoa, Volume LVII, Number 3, 17 January 1919 — KAUOHAIA E HULI I KA OIAIO [ARTICLE]
KAUOHAIA E HULI I KA OIAIO
Ma ka auwina la o ka Poakahi aku la i hala i haawi ae ai ka Lunakanawai Ashl'"rd i kana mau a'o ana i na kiuie kiekie o keia makahiki 1919; e kauoha ana ia lakou e hooko aku i kō lakou niana ma ka huli ame ka noii pono ana aku i ka hana plliwaiwai ame ka liana suaipa e pahola nei iloko o ka aina. Xo na mea e pili ana 1 na hana piliwaiwai me hana suaipa, ua a'o aku ka Lunal»anawai Ashford i na kiure, aole lakou i koiia e Hlo i niau kiu, nia ka hele ana e huli maoli i ka oiaio, aka, ua hiki loa ia lakou ke kauoha aku a ke ninaninau aka paha i ka oiaio o kfl lakou komite, no ka huli pono ana aku i na niea- oiaio. Na Hana a na Kiure I ka wehe ana o ka Lunakanawai Asht'orc] i kana mau olelo hoaknka imua o ke kiure kiekie'o ke Teritore o ka 1919, ua kuekaa mai oia i ka moolelo o na huna a na kiure kiekie, ma ke ano, j 0 kekalii hapa no ia o na hana a ka oi hana hookolokolo .no n{i makahiki he iwakalna ae nei i hala ma Hawaii nei, me ka hoakaka pu ana mai i ka waiwai maoli o na hana a na kiure kiekie o na wa ae nei i hala. l'a hoakaka mai oia i na hana a kela I kyire ma ke aho,. aole'wale no ia i pili ; aku i na liana i waihoia aku ai iloko 1 I o ko lakou mau lima, aka, ua loaa oku ! ka mana piha ia lakou e huli ai a e noii pono ai ma na ano apau no ka hooko pono ia o ke kanawai. Ka Pili-waiwai No na mea e pili ana i na liana piliwaivvai akea ma" Houolulu nei, i kulike ai me na mea i hoikeia ae ma k'e akea, he manaoio kona ke lawelaweia nei kela hana me ka maopopo no i ka oihana makai. A wahi hou ana, ma kela hoike uo ka piliwaiwai, o na alakai ma keia hana, ke.lawelawe nei lakou malo- j ko o na Jiale piliwaiwai, mamuli o ka ike ana, aole he mau hoopilikia wale ana aku a na makai. j Oiai nae, ua Jioakaka ae oia no ke j -kumu o ka hana piliwaiwai, no na nia,; kahiki lehulehu ae nei i hala, ua 'kuhikulii mai oia no ka pii mahuahua ana mai o keia hana, iloko o na pule kakaikahi aku nei i hala ahiki i ka oill okoa ana ae nei o kekahi mau manao ku-e iwaho o ke akea. > No keia hana piliwaiwai e pahola nui nei ua kuhikuhi mai oia i kekahi hoike 1 hoolohaia ae i ke akea e hoakaka ana i ka la, ka oleloike. ame na wahi e lawelaweia ana ka piliwaiwai. Ua kuhikuhi pu mai eia i ka lawe ana ae o kekalii ahahui makaainaiiia i ka ninau piliwaiwai, a huli pono nku i na mea oiaio ma kela hana; aole nae oia i hoike okoa ae i ka inoa o kā ahahui, ua hiki nae ke kolioia aku, o ke Kalapu Makaainana Hawaii uo ia, ke kalapu nana i koho i kekaKi komite no ka noii ana i ka liana piliwaiwai a "hana suaipa, a i waiho mai hoi i kana lioike, no ke kulaua oiaio maoli o kela hana iloko o keia manawa.
He mana ko kela kiure kiekie e huli «aku ai i ka oiaio o na hoike a lakou i lolie ai, a e ninau aku i na hoike, me ia a lakou i manao ai he pono, a ina ua pololei elike me na mea i hoikeia ae i kfe akea a i manaoia hoi loa:l he ahewaia, alaila, e lawe mai i ka lakou hoike no ka loaa aua he palapala hoopii hoahewa, e ku-e ana i ka poe 'piliwaiwai. Ka Waiona 'No na niea e pili ana i ka waiona ua lawe aku ke kanawai waiona a Sheppaid i hooholoia ma ka la 23 o Mei, 1918, i ka maua mailoko aku o nn aha hookolokolo o ke Teritore, e hiki ole ai i na luna oihana kuloko ke hooko 5 ke kanawai; aka. nae, ma kona manaoio, he hana kupouo loa na kela kiuTe, ka noii ame ka liuli pono ana aku i ke ku-e ia o ke kanawai. Oiai nae, wahi hou a ka Lunakanawai Ash£ord, ua kaa aku ka hooko ana i ke kanawai v.'aiona fe«lerala malalo o na luna oihana £e<lerala maanei nei, aia no ke ku mau nei ke kanawai Terifcore me ka mana no ka hiki ke hopuia ka poe apau e loaa aku ana e haua a e kuai ?ma i ka waiona. I ka hoopau ana, ua hoak'aka pu aku oia, aole wale no o kana mau mea e aku ana imua o kela kiuie, a o ka ka loio aupuni paha, ka Takou e lawe mai ai a noonoo, aka, o na mea e ae no kekahi a lakou i ike ai he pono e huli pono ia aku.