Ka Nupepa Kuokoa, Volume LVI, Number 48, 29 November 1918 — HE ALAHELE KUPONO LOA [ARTICLE]
HE ALAHELE KUPONO LOA
' 1 ka hākoko kalaiaina i hala aku la, ka mea ri hoala mai i na kanaka e noho ana nia na 2-.ia o Kākaako, ua liala ka manawa
po ke kunana wale ana, a iloko o keia mau la, i
lioalaia ae ai he Kalapu Hooholomua, ma ke ano e imi aku. a e hana aku i na mea apau e nanaia mai ai ka pono o ka poe e noho ana ma kela mau apana, ma na mea pili i na alanui ame ke paipu lawe meaino, he alahele pololei hoi e hiki ole ai ke nanamakaia ka pono o na makaainana o keia mau apana, e ko .kakou papa lunakiai, ame na keena aupuni apau, i kaa aku ai ke ko'iko'i o ka hooko ana mai, i na mea apau i manaoia e hana.
Ma na mea e pili ana i ka hoomaemae ana i r.a alanui o ka lehulehu, ka hoolako ana i na paipu lawe meaino, ua hoohemahema ma£>li ia no ka pono o keia mau apana, oiai nae, he waiwai ko ka Meia, maloko o kekahi o keia mau apana, ke ike pono nei no hoi na hoa o ka papa lunakiai i na kulana inoino maoli o na alanui, aohe nae he wahi mea a hanaia; a i ka hoalaia ana ae o keia Kalapu Hooholomua, ke manaoio nei nae keia pepa, e hoea mai ana i. ka manawa a ka papa o na lunamakai, e hiki ole ai ke alo ae, mai ka hooko ana aku, i na noi e waihoia mai ana imua o lakou, no ka mea he ko na makaainana o kela mau apana, i ko lakou mahele, o na haawina no ko lakou mau alanui, me ke paipu lawe meaino.
Ke kamailio nui nei kākou no ka loaa o na alanui maikai, ma ke ano o kekalii ia o na mea ano nui 'oa. 110 ke Tfipa ana niai o na malihini kaahele honua iloko nei o ka aina; ina alaila he hana. hookamani wale no. ka hōao ana e hana i na alanui hele mau ia e na malihini, a maikai, a waiho aku no i na alanui e ae. elike me na alanui e moe nei, uia kela mau apana, ma ke ano, aole he hele o na inalihini nialaila. No ka inea anei, he poe kanaka, he poe Pukiki, Kepani ame na Pake, ka hapanui e noho nei mā keia mau apana, pela iho la i nana ole ia mai ai ka pono o keia poe? īloko o keia mau la ino, ina e lele ana na hoa o ka papa lunakiai e nana i ke kuiana o na alanui, he ku maoli i ke ino. a haule ae hoi ma na mea i pili loa aku i ke ola o ka lehulehu,! ua'nele keia mau apana i ke sua, ua nele pu i na heiopāke'le e ae. i ka manawa e hoea mai ai o na'pili'k'iā e ae. 1 mēa nae e loaa ai i na kanaka ma Kewalo ame Kakaako ka lakou mau mea i makemake ai no ko lakou i\ia« apana. e kulike iluna, a paio aku imua e ka papa lunakiai me ka maka'u ole, he kuleana nui ko lakou, elike me na kanaka o mau ppana, i paio mai ai no. ko lakou mau wahi iho. Pinepine wale ko kakou lohe ana i na moho e holo ana 110 ke kulana lunakiai, i ke kalahea ana i ka wa hakoko kalaiaina, ina«*kohoia aku analakou a puka, alaila, e hana mai ana lakou i na alanui inoino, heaha nae ka mea i ikeia, i ko puka ana no, pau loa ae la ka noonooia ana no ka lakou mau olelo inma o ka lehulehu; nolaila ua hala na la i kauka ? i aku ai i ka pono i na lunakiai, he wa keia no ke ; kuhikuhi ana aku ia lakou, i ka hana i kuleana ai lakou e hooko mai, aole o na alanui o na wahi e nōho nui ia ana e na haole, a e ka poe kuonoono paha, malaila iho la ka hoohinuhinu mau a hoohemahema wal'e ia na alanui o ka poe kii , makaliilii. E ku like e na makaainanā o Kewalo ame' Kakaako, a e paio no ka pono o ko oukou mau apana, ma o ke Kalapu Hooholomua la, i hoohemahema wale ia iloko o keia mau makahiki, aole loa e hiki ka papa lunakiai ke alo ae. mai ka hooko ana mai i ko oukou mau makemake, no ka mea ua ae aku lakou e hanaia kekahi mau alanui a maikai, e lilo ai i kimiu alākai no ka hanaia o ko oukou mau alauui, a no ka imi pu ana i na mea e ae, e pono ai ka poe apau e noho nei ma kela mau apana. O'keia kekahi o na hana kupono a na Hawaii'e hoala ai, o ia ke kukulu aiia i Kalapu Hooholoiiiua, elike me na haole, e kapae i ke kalaiainā mawaho, he hookahi mea nui, o ka huki like, ma na hana apau i pili pono loa i na hemahema maopopo iloko o'na apana, e waiho aku hoi i na noi, a e hoea kino maoli aku imua o ka papa, a hoakaka aku i na pilikia, a oiai he poe kauwa wale no lakou, o ka poiio o ko lakou mau haku, ka lakou e hooko māi ai, aole o na hana hoopilimeaai. a kapakahi, elike me ke ano mau o na lawelawe oihana ana a kekahi poe i«ituva' a • ka-lehulehu.